តុលាការខេត្តរតនគិរីបានសាកសួរសកម្មជនបរិស្ថានម្នាក់កាលពីថ្ងៃទី២២ខែកញ្ញាជុំវិញពាក្យបណ្តឹងដែលលោកបានប្តឹងមន្ត្រីមូលដ្ឋានប្រាំមួយរូបនិងអ្នកភូមិ១០នាក់ផ្សេងទៀតពីបទគំរាមកំហែងបង្កហិង្សាដោយចេតនានិងបទគំរាមថានឹងសម្លាប់។
លោក រ៉ា បូរ៉ានឌី ព្រះរាជអាជ្ញារងតុលាការខេត្តរតនគិរីបានបញ្ជាក់ថា តុលាការពិតជាបានសាកសួរលោក ឆន ផល្លា ដែលជាដើមបណ្តឹងមែន បន្ទាប់ពីលោកបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងកាលពីខែកក្កដាប៉ុន្តែលោក បូរ៉ានឌី បានបដិសេធមិនផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតជុំវិញករណីនេះទេ ដោយសារតែតុលាការកំពុងបន្តនិតិវិធីនៅឡើយ។
បណ្តឹងនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីលោក ឆន ផល្លា អាយុ៤១ឆ្នាំដែលតាមចោទថា បានរងការវាយដំនៅវេទិកាសាធារណៈមួយកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដាក្នុងឃុំសេដា ស្រុកលំផាត់ ទីដែលលោកបានធ្វើការចោទប្រកាន់ជាថ្មីទៅលើអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានថា បានឃុំឃិតគ្នារាននិងលក់ដីព្រៃសហគមន៍នៅក្នុងតំបន់នេះកាលពីឆ្នាំ២០១៧។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា សកម្មជនរូបនេះបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងអ្នកភូមិដែលលោកបានចោទថា បានចូលរួមកាប់ឈើខុសច្បាប់និងក្រុមមន្ត្រី រួមទាំងមេឃុំ មន្ត្រីនគរបាល ប្រជាការពារនិងប្រធានសហគមន៍ដែលលោកនិយាយថា បានបំផិតបំភ័យនិងគំរាមសម្លាប់លោក។
លោក ហូ សំអុល មេធាវីរបស់លោក ឆន ផល្លា បាននិយាយកាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញាថា ព្រះរាជអាជ្ញាបានសាកសួរកូនក្តីរបស់លោកជុំវិញការចោទប្រកាន់ពីបទបង្ករហិង្សានិងគំរាមកំហែង។ លោកបាននិយាយផងដែរថា តំណាង៦រូបផ្សេងទៀតមកពីភូមិសមុទ្រក្រោមបានប្តឹងលោក ផល្លា ដោយចោទថា បានអុកឡុកវេទិកាសាធារណៈនិងញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តិបទល្មើសជាអាទិ៍។
លោក សំអុល បាននិយាយថា៖ «យើងមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាក់បន្ទុកជនសង្ស័យទាំងនេះ» ដោយលោកបានបន្ថែមថា លោកក៏កំពុងប្រមូលភស្តុតាងទាក់ទិននឹងករណីដែលអ្នកភូមិប្តឹងលោក ផល្លា ផងដែរ។
លោក សំអុល បាននិយាយទៀតថា៖ «យើងមានភស្តុតាងច្រើន ដើម្បីបង្ហាញថា កូនក្តីរបស់ខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសដូចដែលពួកគេបានចោទប្រកាន់នោះទេ។ យើងមានរូបភាពនិងសាក្សីមួយចំនួនដែលបានចូលរួមក្នុងវេទិកានោះដែលបង្ហាញថា លោក ផល្លា មិនបានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសទេ»។
លោកបានបន្តថា លោកសង្ឃឹមថា ព្រះរាជអាជ្ញានឹងទម្លាក់រាល់ការចោទប្រកាន់មកលើកូនក្តីរបស់លោក និងស្វែងរកពិរុទ្ធភាពរបស់អ្នកភូមិដែលបានប្រព្រឹត្តិអំពើហិង្សា។
លោក ផល្លា បានចោទប្រកាន់ថា អំឡុងវេទិកាសាធារណៈកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា មានអ្នកភូមិមួយក្រុមបានដាល់និងវាយលោកភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីលោកឡើងនិយាយថា លោកមានអារម្មណ៍ថា អាជ្ញាធរមិនអើពើនឹងការកាប់បំផ្លាញដីព្រៃសហគមន៍ពីសំណាក់អ្នកភូមិកាលពីឆ្នាំ២០១៧។
នៅឆ្នាំនោះ អ្នកភូមិ៩នាក់រួមទាំងលោក ផល្លា បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការខេត្តដោយចោទប្រកាន់អភិបាលស្រុក អធិការនគរបាលស្រុកនិងនាយប៉ុស្តិ៍ឃុំ មេឃុំ ប្រធានភូមិនិងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តថា ខកខានមិនបានដាក់ពាក្យបណ្តឹង បន្ទាប់ពីបានឃើញបទល្មើស នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោក ឆន ផល្លា។
អំឡុងសន្និសីទកាសែតមួយនៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា លោក ផល្លា បានរំឭកហេតុការណ៍ថា បន្ទាប់ពីវេទិកានោះ មេឃុំសេដាបានគំរាមចាប់ខ្លួនលោក ប្រសិនបើលោកមិនដកពាក្យបណ្តឹងរបស់លោកវិញ។
លោកបាននិយាយថា នៅថ្ងៃបន្ទាប់ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបាននាំខ្លួនលោកតាមរថយន្តមកប៉ុស្តិ៍នគរបាល ឲ្យផ្តិតមេដៃលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដែលថា លោកយល់ព្រមដកពាក្យបណ្តឹង ប៉ុន្តែលោកមិនបានធ្វើតាមទេ ដោយសារលោកបានរងរបួសធ្ងន់ពេក ហើយបានគេនាំទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យជំនួសវិញ។ នគរបាលនិងមន្ត្រីមូលដ្ឋានបដិសេធការចោទប្រកាន់ទាំងនេះ។
លោក ផល្លា បាននិយាយថា អំឡុងពេលសាកសួរកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា លោកបានធ្វើការពន្យល់លម្អិតពីហេតុការណ៍ដែលឈានដល់ការវាយដំលោកកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដានិងការគំរាមកំហែងជាបន្តបន្ទាប់ដែលអាជ្ញាធរបានធ្វើមកលើលោក។
លោកបាននិយាយទៀតថា៖ «ខ្ញុំបានស្នើឲ្យតុលាការផ្តន្ទាទោសជនសង្ស័យតាមច្បាប់និងស្វែងយុត្តិធម៌ដល់ខ្ញុំដែលជាជនរងគ្រោះ»។
លោកក៏បានបដិសេធការចោទប្រកាន់ពីសំណាក់អ្នកភូមិក្នុងមូលដ្ឋានផងដែរដែលថា លោកបានអុកឡុកវេទិកានិងបានញុះញង់អ្នកភូមិឲ្យរានដីព្រៃ។
លោក ផល្លា បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានបដិសេធរឿងនេះ [ ចំពោះមុខព្រះរាជអាជ្ញា ] ពីព្រោះខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តិដូចអ្វីដែលពួកគាត់បានចោទប្រកាន់នោះទេ។ អ្វីដែលខ្ញុំកំពុងធ្វើគឺដើម្បីការពារព្រៃឈើនិងទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំមិនបារម្ភពីការចាប់ខ្លួនទេ ដូច្នេះហើយបានជាខ្ញុំហ៊ានបង្ហាញមុខនៅតុលាការដើម្បីឆ្លើយនឹងសំណួរ»។
រហូតមកដល់ពេលនេះ វាមានរយៈពេលពីរខែហើយចាប់តាំងពីលោក ផល្លា បានគេចចេញពីភូមិសមុទ្រក្រោមជាមួយក្រុមគ្រួសាររបស់លោកដោយសារតែការធ្វើទុក្ខបុកម្និញ ប៉ុន្តែដោយសារតែអាជ្ញាធរបានបដិសេធការចោទប្រកាន់គំរាមនិងវាយដំ ធ្វើឲ្យលោកមានអារម្មណ៍ថា លោកគ្មានសុវត្ថិភាពក្នុងការវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។
លោក ផល្លា បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនហ៊ានវិលត្រឡប់ទៅភូមិវិញទេនៅពេលនេះទេ ពីព្រោះបញ្ហាមិនទាន់បានដោះស្រាយ ហើយគ្មានការធានាចំពោះសុវត្ថិភាពរបស់ខ្ញុំ ប្រសិនបើខ្ញុំវិលត្រឡប់ទៅភូមិវិញ ជាពិសេសដោសារតែជនសង្ស័យមិនទាន់ត្រូវបានផ្តន្ទាទោស»។
លោក ញ៉ែម សំអឿន អភិបាលរងខេត្តរតនគិរី មានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញាថា អាជ្ញាធរអាចជួយលោក ផល្លា និងអ្នកភូមិផ្សេងទៀតសម្របសម្រួលគ្នាបាន ប៉ុន្តែថា ពួកគេមិនអាចធានាសុវត្ថិភាពរបស់លោកបានទេ ប្រសិនបើក្រោយមក អ្នកភូមិណាម្នាក់ទៅស្វែងរកការសងសឹកជាមួយគាត់។
លោក សំអឿន មានប្រសាសន៍ថា៖ «នេះគឺជារឿងឯកជនរវាងបុគ្គលនិងបុគ្គល ដូច្នេះយើងមិនដឹងថា ធានាសុវត្ថិភាពរបស់គាត់យ៉ាងម៉េចទេ។ សំខាន់គាត់ខ្លួនឯងនិយាយដោយផ្ទាល់ជាមួយអ្នកភូមិផ្សេងទៀតដែលមានជម្លោះជាមួយគ្នា»។
លោក ខាំ ផរសាវ៉ាត ជាមេភូមិសមុទ្រក្រោមបានបញ្ជាក់ថា លោក ផល្លា មិនបានវិលត្រឡប់ទៅភូមិវិញទេ ចាប់តាំងពីលោកចាកចេញកាលពីខែកក្កដា។
លោកបាននិយាយថា លោក ផល្លា និងសមាជិកគ្រួសារបីនាក់ទៀតបានចាកចេញពីភូមិជាមួយគ្នា ដោយនិយាយថា ពួកគេត្រូវទៅពេទ្យ។
លោកបាននិយាយថា៖ «គ្មានបញ្ហាបែបនោះទេ [ ការគំរាមកំហែង] ។ ពួកគេគ្រាន់តែនិយាយថា ពួកគេទៅពេទ្យហើយបានចាកចេញពីភូមិ»។
លោកបានបន្ថែមថា តុលាការមិនបានកោះហៅលោកជុំវិញបញ្ហាណាមួយជាមួយនឹង ផល្លា ទេ។
លោក ឡា បែ ជានាយប៉ុស្តិ៍នគរបាលឃុំសេដាបាននិយាយថា លោកមិនបានដឹងថា លោក ផល្លា នៅទីណានោះទេ ហើយបានបង្វែរសំណួរទៅអាជ្ញាធរខេត្តវិញ។
លោក សឹង សែនករុណា មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមអាដហុកបាននិយាយថា ក្រុមសង្គមស៊ីវិលបារម្ភថា អាជ្ញាធរមិនបានចាត់វិធានការ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពដល់លោក ផល្លា នៅពេលលោកវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះរបស់លោកវិញ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបារម្ភ [ អំពីការវិលត្រឡប់របស់គាត់ទៅភូមិ] ពីព្រោះយើងដឹងថា អ្នកភូមិនិងអាជ្ញាធរបានបណ្តេញគាត់ចេញពីភូមិ»។
លោក សែនករុណា បានបន្ថែមថា៖ «វាហាក់ដូចជាប្រថុយប្រថានសម្រាប់គាត់ក្នុងការរស់នៅទីនោះ ប្រសិនបើគ្មានការធានាពីសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់»។
លោកក៏បានអំពាវនាវឲ្យតុលាការច្រានចោលបណ្តឹងដែលអ្នកភូមិន៦នាក់បានប្តឹងលោក ឆន ផល្លា ផងដែរ។
លោក សែនករុណា បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងសង្ឃឹមថា តុលាការនឹងទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើគាត់ពីបទញុះញង់ បន្ទាប់ពីសាកសួររួច ហើយនឹងបន្តស៊ើបអង្កេតជនល្មើសដែលគួរតែត្រូវបានផ្តន្ទាទោស»៕
