សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា បានចេញលិខិតមួយក្រើនរំឭកលោក កឹម សុខា អតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងឲ្យគោរពលក្ខខណ្ឌនៃការដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ បន្ទាប់ពីលោកបានធ្វើដំណើរជា លើកដំបូងទៅកាន់ខេត្តមួយចំនួនចាប់តាំងពីលោកត្រូវបានដោះលែងពីការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះកាលពីចុងឆ្នាំមុន។
អំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅដើមខែនេះ អតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយចោល បានចុះទៅតាមខេត្តភាគពាយព្យនិងភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសនេះ និងមានគម្រោងចុះទស្សនកិច្ចតាមខេត្តភាគឦសាន្តនាពេលខាងមុខផងដែរ នេះបើតាមការអះអារបស់អ្នករួមដំណើរជាមួយលោក។
អតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបដិសេធថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះមិនពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយទេ ខណៈតំណាងក្រសួងយុត្តិធម៌បាននិយាយថា វាអាស្រ័យលើតុលាការថា តើលោក កឹម សុខា ពិតជាបានរំលោភលក្ខខណ្ឌដោះលែងនៅក្រៅឃុំដែលហាមឃាត់លោកមិនឲ្យចូលរួមសកម្មភាពនយោបាយឬចាកចេញពីប្រទេសមែនឬយ៉ាងណា។
លោកចៅក្រម កូយ សៅ ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានចេញលិខិតមួយកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ដោយរំឭកលោក កឹម សុខា ឲ្យគោរពលក្ខខណ្ឌនៃការដាក់នៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។
ចៅក្រម កូយ សៅ បានលើកឡើងក្នុងលិខិតនោះថា៖ «ក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះកត់ សម្គាល់ឃើញថា សកម្មភាពទាំងអស់នេះ អាចនឹងឈានទៅហួសព្រំដែនឬនាំទៅដល់ការបំពានលើកាតព្វកិច្ចនៃការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ» ដោយបានបន្ថែមថា ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលា ការដោយហាមឃាត់មិនឲ្យចាកចេញពីកម្ពុជានិងមិនត្រូវធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះឡើយ។
លោកចៅក្រម កូយ សៅ បានសរសេរថា៖ «ក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះធ្វើការក្រើនរំឭកជនជាប់ចោទ ត្រូវមានស្មារតីគោរពឲ្យបានហ្មត់ចត់ ម៉ឺងម៉ាត់ និងត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវកាតព្វកិច្ច ដែលតុលាការតម្រូវដាក់លើជនជាប់ចោទ ដូចមាននៅក្នុងដីកាសម្រេចខាងលើនេះ ហើយដែលមានអានុភាពរហូតដល់ពេលសាលក្រមត្រូវបានប្រកាស»។
លោក សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជាជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំដែលត្រូវបានរំលាយដោយតុលាការកំពូលកាលពីឆ្នាំ២០១៧នោះ ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទរួមគំនិតជាមួយមហាអំណាចបរទេសដែលតាមចោទថា ជាមួយអាមេរិក ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
លោក សុខា បានអះអាងថា លោកបានធ្វើទៅតាមច្បាប់និងប្រកបដោយតម្លាភាពក្នុងការព្យាយាមយកឈ្នះការបោះឆ្នោត។ ដំណើរជំនុំជម្រះក្តីរបស់លោកកំពុងបន្តនៅឡើយនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
លិខិតនេះបានបន្ថែមថា ការដាក់ស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការនេះគឺដើម្បីប្រយោជន៍និងសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ជនជាប់ចោទសម្រាប់សវនាការបន្តនាពេលខាងមុខនេះ។
លោក ចាន់ ចេន សហមេធាវីការពារលោក កឹម សុខា បានអះអាងកាលពីថ្ងៃទី ២១ ខែ កក្កដាថា លោកបានឃើញលិខិតរបស់តុលាការហើយ ដោយលោកហៅលិខិតនេះថា ជាការគំរាមកំហែងដល់សេរីភាពនៃការដើរហើររបស់កូនក្តីលោក។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«នេះគឺជាលិខិតរំឭក ប៉ុន្តែវាក៏ជាការគំរាមមិនឲ្យធ្វើដំណើរទៅខេត្តដទៃទៀត»។
នៅពេលសួរថា តើលោក កឹម សុខា នឹងបន្តធ្វើតាមគម្រោងរបស់លោកឬយ៉ាងណានោះ លោក ចាន់ ចេន បានមានប្រសាសន៍ថា៖«កូនក្តីរបស់ខ្ញុំ [កឹម សុខា] យល់ច្បាស់ពីអ្វីដែលលោកគួរធ្វើនិងអ្វីដែលលោកមិនគួរធ្វើ» ដោយលោកបានបន្ថែមថា កូនក្តីរបស់លោកនឹងគោរពទៅតាមច្បាប់។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា អំឡុងពេលធ្វើដំណើរនាពេលថ្មីៗនេះ ដែលលោកក៏បានចូលរួមផងដែរ គឺថា ភាគច្រើនលោក កឹម សុខា បានជួបពលរដ្ឋក្រៅ ផ្លូវការ ហើយការជួបនោះមិនបានរំលោភលើលក្ខខណ្ឌនៃការដោះលែងនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នដោយស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលា។
លោក ចាន់ ចេន បានមានប្រសាសន៍៖ «ភាគច្រើនគឺជាការសួរសុខទុក្ខ [សាធារណជន] ហើយមិនរំលោភច្បាប់ ឬមានសកម្មភាពណាដែលតុលាការបានហាមឃាត់នោះទេ»។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «គោលបំណង [របស់លោក កឹម សុខា ] គឺស្វែងយល់ផលិតផលកសិកម្ម ជីវភាពរស់នៅរបស់កសិករ អំឡុងស្ថានភាពកូវីដ ១៩» ដោយលោកបានបន្ថែមថា លោក កឹម សុខា ចូលចិត្តពិភាក្សាពីរឿងកសិកម្មដោយសារលោកក៏ជាកសិករម្នាក់ដែរ។
លោក ចាន់ ចេន បានមានប្រសាសន៍ថា អំឡុងពេលធ្វើដំណើរនេះ លោក សុខា ក៏បានចូលរួមកម្មវិធីរំឭកខួបអ្នកវិភាគនយោបាយដែលត្រូវគេសម្លាប់គឺលោក កែម ឡី នៅក្នុងខេត្តតាកែវ ទៅទស្សនកិច្ចខេត្តសៀមរាប ដើម្បីស្វែងយល់ពីផលប៉ះ ពាល់លើវិស័យទេសចរណ៍ដោយសារការរីករាលដាលវីរុសកូវីដ១៩និងបានឈប់ដើម្បីជួបអតីតសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិម្នាក់នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យដែលមានជំងឺផងដែរ។
លោក ចាន់ ចេន បានបន្ថែមថា តុលាការបានហាមឃាត់លោក កឹម សុខា មិនឲ្យចាកចេញពីប្រទេសនិងចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ៖ «ដូច្នេះ វាគឺជាសិទ្ធិរបស់លោកក្នុងការធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗទៀត»។
លោក មាច សុវណ្ណារ៉ា អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានចូលរួមការធ្វើដំណើរនេះដែរបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដាថា លោក កឹម សុខា មិនពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មនយោបាយទេ។
នៅពេលសួរថា តើលោកបារម្ភរដ្ឋាភិបាលនឹងចោទប្រកាន់លោក សុខា ថា បានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយឬយ៉ាងណា លោក សុវណ្ណារ៉ា បាននិយាយថា៖«លោកគ្រាន់តែទៅសួរសុខទុក្ខ [សាធារណជន] ដើម្បីជជែកជាមួយពួកគាត់ជាទូទៅអំពីជីវភាពរស់នៅ»។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា លោក សុខា បានចុះទៅខេត្តកំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ តាកែវ ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ និងសៀមរាប ព្រមទាំងខេត្តកំពត កែបនិងខេត្តព្រះសីហនុ។ លោក យែម ប៉ុញ្ញឫទ្ធិ អតីតតំណាងរាស្ត្រនិងអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងទៀត ដែលក៏ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះ ក៏បានចូលរួមក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះដែរ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា លោក កឹម សុខា មិនពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពនយោបាយដូចជាការថ្លែងទៅកាន់សកម្មជន ឬពិភាក្សាពីប្រជាធិបតេយ្យឬដំណើរការបោះឆ្នោតនោះទេ។
លោក សុវណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា៖ «លោកមិននិយាយពីរឿងនោះទេ។ លោកមិនបានរៀបចំការជួបជុំ ដើម្បីជួបជាមួយសកម្មជននោះទេ”។
លោក កឹម សុខា បានបង្ហោះសារនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដាដោយថ្លែងអំណរគុណដល់បងប្អូនជនរួមជាតិដែលបានសួរទុក្ខលោកចាប់តាំងពីលោកទទួលបានការបន្ធូរបន្ធយលក្ខខណ្ឌនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែវិច្ឆិកា និងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកអំឡុងខែកក្កដា។
លោកបានសរសេរថា៖ «ខ្ញុំនៅតែមានក្តីនឹករឭក ចង់ជួប ចង់ស្តាប់និងចង់ និយាយឆ្លើយឆ្លងសួរសុខទុក្ខជាមួយបងប្អូននៅកន្លែងនានាបន្តទៀតឲ្យតែមានឱកាស»។
លោក មុត ចាន់ថា ប្រធានក្រុមការងារបានមានប្រសាសន៍ថា អំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ លោក កឹម សុខា មិនបានរៀបចំការជួបជុំនោះទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែជាការជួបធម្មតាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការសំណេះសំណាលទាំងនេះគឺធ្វើឡើងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ ដូច្នេះយើងអាចសួរសុខទុក្ខពលរដ្ឋ សួរនាំអំពីជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។ ដូច្នេះវាមិនមែនជាបញ្ហានយោបាយទេ»។
ស្របពេលជាមួយគ្នានោះដែរ លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានមានប្រសាសន៍ថា ផ្អែកតាមច្បាប់ ចៅក្រមស៊ើបអង្កេតគឺជាភាគីដែលអាចកំណត់ថា តើ សកម្មភាពរបស់លោក កឹម សុខា បានរំលោភបំពានលក្ខខណ្ឌនៅក្រៅឃុំឬយ៉ាងណា។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «វាអាស្រ័យលើតុលាការដើម្បីកំណត់ថា តើសកម្មភាពនេះគឺជាសកម្មភាពនយោបាយដែលបានរំលោភដីការបស់តុលាការឬក៏អត់។ ដូច្នេះប្រសិនបើ វាជាការរំលោភបំពាន នោះតុលាការនឹងអនុវត្តទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់។
ទាំងលោក ម៉ាលីន និងអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញមិនបានផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតពីនីតិវិធីដែលនឹងត្រូវអនុវត្តនោះទេ ប្រសិនបើលោក សុខា រំលោភលើលក្ខខណ្ឌដោះលែងនៅក្រៅឃុំមែននោះ។
លោក គុជ គឹមឡុង អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានបង្វែរសំណួរទៅលោកចៅក្រមស៊ើបសួរ។
លោក អ៊ី រិន្ទ ជាអ្នកនាំពាក្យតុលាការម្នាក់ទៀតបានបដិសេធមិនផ្តល់ពត៌មានលម្អិតជុំវិញករណីនេះ ហើយបានបង្វែរសំណួរដោយឲ្យពិនិត្យមើលដីកាសណ្ឋានស្ថាពរនៃការស៊ើបអង្កេតលើការចោទប្រកាន់បទក្បត់ជាតិលើលោក កឹម សុខា របស់តុលាការកាលពីឆ្នាំមុន។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា អ្នកវិភាគនយោបាយបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី ២០ខែកក្កដាថា ការអនុញ្ញាតឲ្យលោក កឹម សុខា ធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសគឺជាការព្យាយាមរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការកាត់បន្ថយសម្ពាធរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ខណៈសហភាពអឺរ៉ុបគ្រោងនឹងលុបចោលមួយផ្នែកនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងអាវុធ» នៅខែសីហានេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំគិតថា អាចនឹងមានការចរចាផ្ទៃក្នុងជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដោយកាត់បន្ថយភាពតានតឹងពីឆាកអន្តរជាតិនិងសហភាពអឺរ៉ុប»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា សកម្មភាពនាពេលថ្មីៗរបស់លោក សុខា ទំនងជាទាក់ទិននឹងកិច្ចការសង្គមនិងបញ្ហាមនុស្សធម៌។
លោកមានប្រសាសន៍ថា “តាមទស្សនៈរបស់ខ្ញុំ សកម្មភាពទាំងនេះមិនសមជាបញ្ហានយោបាយទេ” ដោយលោកបានបន្ថែមថា ច្បាប់បច្ចុប្បន្នមិនបានកំណត់ឲ្យបានច្បាស់អ្វីទៅចាត់ទុកថា ជាសកម្មភាពនយោបាយ។
លោក សុវណ្ណារ៉ា បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមិនមានសុទិដ្ឋិនិយមទាំងស្រុងថា រដ្ឋាភិបាលនឹងស្តាស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជា ហើយយើងនឹងត្រូវរង់ចាំមើលការវិវឌ្ឍច្រើនជាងនេះ»។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនបានមានប្រសាសន៍ថា លោក កឹម សុខា នឹងរំលោភបម្រាមរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រសិនបើលោកធ្វើយុទ្ធនាការនយោបាយឬនិយាយអំពីការបោះឆ្នោត។
ដោយសំដៅដល់ការធ្វើដំណើរនាពេលថ្មីៗរបស់លោក កឹម សុខា លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖«គាត់មិនបានបង្កើតការឃោសនានយោបាយទេ។ គាត់គ្រាន់ តែចេញទៅក្រៅដើម្បីសួរសុខទុក្ខនិងជជែកជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាសិទ្ធិរបស់គាត់»។
លោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថា៖ «តាមធម្មតា ប្រសិនបើយើងចេញ ពីផ្ទះ យើងនឹងជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋឬទទួលទានអាហារនិងជជែកជាមួយគ្នាលេង ដូច្នេះវាមិនពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា គណបក្សប្រជាជនមិនខ្វល់នឹងទស្សនៈរបស់អ្នកវិភាគនយោបាយទេ ហើយថា រដ្ឋាភិបាលមិនបារម្ភនឹងសម្ពាធរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិទេ៕