រោងចក្រកាត់ដេរចំនួនពីរដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់កាកាបទី១ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ បានបិទទ្វារក្នុងកំឡុងខែឧសភានេះ ដោយមិនបានទូទាត់ប្រាក់ខែជូនកម្មករដែលបណ្តាលឱ្យកម្មកររាប់រយនាក់រងផលប៉ះពាល់។
រោងចក្រ ម៉ាស្ទេច អ៊ីនខេម (ខេមបូឌា) មានកម្មករជិត៤០០នាក់ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិចំកាឪឡឹក សង្កាត់កាកាបទី១ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ មិនបានបើកប្រាក់ខែរយៈពេល៣ខែមកហើយកំឡុងពេលព្យួរការងារកាលពីខែកុម្ភៈដល់ខែឧសភា រហូតថ្ងៃទី១៨ខែឧសភា រោងចក្របានបិទទ្វារក្រោមហេតុផលគ្មានអ្នកវិនិយោគទុន។
ដោយឡែក រោងចក្រដាយ៉ាបគ្លូបល ស្ថិតនៅសង្កាត់កាកាប ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយរោងចក្រនេះដំណើរការបាន១១ឆ្នាំមកហើយដែលត្រូវបានថៅកែជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូងឈ្មោះPARK YONG HAK រត់ចោលកម្មករនិយោជិតចំនួន736នាក់ ក្រោយពេលបានព្យួរការងារនៅដើមខែមេសាររហូតដល់បិទទ្វារនៅថ្ងៃទី២ ខែឧសភា ដោយមិនទូទាត់សំណងដល់កម្មករនិយោជិត។
លោក ខៀវ ក្រឹម អាយុ៣១ឆ្នាំ ជាកម្មករមកពីខេត្តកំពត បានឱ្យដឹងថាលោកធ្វើការនៅរោងចក្រ ម៉ាស្ទេច អ៊ីនខេម នេះ រយៈពេល៨ឆ្នាំមកហើយ។ លោកបន្តថា លោកបានប្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាពខណៈរោងចក្របានព្យួរការងារ៣ខែហើយពុំបានបើកប្រាក់ខែឱ្យកម្មករនិយោជិត លោកស្នើសុំឱ្យមានការដោះស្រាយពីអាជ្ញាធរនិងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធឱ្យបានឆាប់។
លោក ខៀវ ក្រឹម លើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំកំពុងតែប៉ះពាល់ខ្លាំងមែនទែនហើយពេលនេះត្រូវបង់ថ្លៃធនាគារ កូនរៀនផង ម្ហូបប្រចាំថ្ងៃទៀត បើអត់មានចំណូលរកចូលផ្សេងបានផង។ ខ្ញុំធ្វើការរោងចក្រទាំងប្តីនិងប្រពន្ធ ហើយ៣ខែហ្នឹង មិនទាន់ហ៊ានទៅរកការងារថ្មីទេ ចាំដោះស្រាយរឿងប្រាក់ខែសិន»។ លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំសំណូមពរឱ្យអាជ្ញាធរនិងមន្ត្រីដែលធ្វើការលើរឿងនេះដោះស្រាយឱ្យបានឆាប់ផងព្រោះបងប្អូនកម្មករយើងពិបាកយូរខែដែរហើយ»។
លោក ខៀវ ក្រឹម បន្ថែមថា លោកសង្ឃឹមថានិងមានការដោះស្រាយពីមន្ត្រីជំនាញដែលលោកធ្វើការលើករណីនេះនិងសុំក្រសួងការងារជួយរកដំណោះស្រាយឱ្យពួកគាត់ជាកម្មករដែលកំពុងប៉ះពាល់ជីវភាពនេះផង។
លោក ខៀវ ចៀន អាយុ៣៤ប្រធានសហជីពប្រចាំរោងចក្រ ម៉ាស្ទេច អ៊ីនខេម បានថ្លែងថា រោងចក្រនេះដំណើរការ១៣ឆ្នាំហើយ ដេរសម្លៀកបំពាក់ដូចជា ខោអាវ រ៉ូប និងនាំចេញទៅលក់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកបន្តថា៖ «រោងចក្រនេះធ្លាប់ព្យួរ3ខែមកហើយ ដេរជាប្រភេទខោអាវរ៉ូបស្រីៗនិងនាំចេញទៅសហេដ្ឋអាមេរិក ពីដំបូងរោងចក្រព្យួរតាំងពីខែកុម្ភៈដល់ខែឧសភាហើយរងចាំពីថ្ងៃ១ដល់ថ្ងៃ១៥ ខែឧសភា គាត់រកអ្នកវិនិយោគទុន តែបើអត់មាន រោងចក្រនឹងបិទ ដល់ហើយ អត់មានក៏គាត់ប្រកាសថាបិទ»។
លោក ខៀវ ចៀន ក៏បាន សំណូមពរដល់ថ្នាក់ដឹកនាំនិងអ្នកជំនាញលើកិច្ចការនេះជួយដោះស្រាយដល់កម្មករដើម្បីដោះស្រាយជីវភាព។
លោក ចៀន បានឱ្យដឹងថា ខាងរោងចក្របានប្រគល់រឿងនេះឱ្យក្រសួងដោះស្រាយ ហើយថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភានេះ ទើបរោងចក្រចេញបញ្ជីបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន និងចំនួនប្រាក់ដែលត្រូវបង់ដល់កម្មករទៅក្រសួងការងារឱ្យដំណើរការដោះស្រាយបន្តទៅតាមនីតិវិធីរបស់ក្រសួងការងារដែលកម្មករទាមទារអត្ថប្រយោជន៍៥ចំណុចលើករណីនេះ។
លោក ជា ដាវី ប្រធានសហជីពប្រចាំរោងចក្រដាយ៉ាបគ្លូបល លើកឡើងថា នៅថ្ងៃទី១៦ខែឧសភានេះក្រសួងការងារបានធ្វើការចរចារដើម្បីចូលខ្លួនមកដោះស្រាយតាមច្បាប់ការងារនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ដែលរោងចក្រនេះមានអ្នកបញ្ជាទិញទាំង៤ រួមមាន 5.11, Mechanix wear, Rawling, និង Eudera, នាំចេញទៅអាមេរិក។
ក្រោយថៅកែរោងចក្រជនជាតិកូរ៉េបានគេចខ្លួន និងបិទទ្វាររោងចក្រដោយមិនបានបើកប្រាក់ខែឱ្យកម្មករសហជីពក្រោយព្យួរមួយខែ និងប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំដែលមិនទាន់ទូទាត់សងដល់កម្មករសហជីព។
មានកម្មករខ្លះបានដេកចាំនៅខាងមុខបរិវេណរោងចក្រដើម្បីរារាំងការដឹកសម្ភារៈចេញពីរោងចក្រ និងបន្តរងចាំទូទាត់ប្រាក់ខែពីថៅកែ និងការដោះស្រាយពីមន្ត្រីរបស់ក្រសួងការងារដែលបានសន្យានឹងកម្មករដើម្បីដោះស្រាយរយៈពេល១អាទិត្យនិងនាំថៅកែមកចរចារជាមួយកម្មករត្រឹថ្ងៃទី១៩ខែឧសភា។
លោក ដាវី លើកឡើងថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាមួយក្រសួងការងារកាលពីថ្ងៃទី១៩ខែឧសភា ដោយមិនមានការចូលរូមពីថៅកែរោងចក្រនោះទេ ហើយក្រសួងបានសន្យានឹងទូទាត់សំណងជូនកម្មករឱ្យបានមុនពេលបោះឆ្នោតនាខែកក្កដាខាងមុខ។
លោកបន្តថា៖ «ការប្រជុំថ្ងៃទី១៩ជាមួយក្រសួងការងារនេះ ខាងក្រសួងការងារបានសម្រេចផ្តល់ជាប្រាក់បុរេប្រទានរបស់រដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាក្រសួងការងារជួយដោះស្រាយដល់បងប្អូនកម្មករនៅរោងចក្រដាយ៉ាបគ្លូបល ដែលត្រូវបានថៅកែរត់ចោល។ សម្រាប់សំណងជាមធ្យម ទាប និងខ្ពស់បំផុតរបស់កម្មករខ្ញុំមិនទាន់បានគណនានៅឡើយទេ គ្រាន់តែដឹងថាតាមគោលនយោបាយប្រាក់បុរេប្រទានរបស់រដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាក្រសួងការងារគាត់ទូទាត់ឱ្យ៣ចំណុចក្នុងនោះមាន ប្រាក់ខែចុងក្រោយ ប្រាក់បំណាច់ឆ្នាំដែលនៅសល់ ប្រាក់បំណាច់អតីតភាពការងារក្នុងឆ្នាំ២០២៣»។
លោក ព្រុំ ឈាង ជាអ្នកខេត្តកំពង់ធំលោកធ្វើការនៅរោងចក្រខាងលើនេះរយៈពេល១០ឆ្នាំមកហើយនេះជាលើកទីមួយហើយសម្រាប់រូបលោកដែលរោងចក្របិទដោយមិនបានជូនដំណឹងមុនដោយសារកន្លងមកមិនដែលមានបញ្ហានះកើតឡើងនោះទេ ខណៈដែលលោក និងប្រពន្ធត្រូវម្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារដើម្បីបង់ថ្លៃផ្ទះជួលបង់ធនាគារ និងផ្គត់ផ្គង់កូនៗរៀនសូត្រដែលរស់នៅជាមួយតាយាយនៅឯខេត្ត។
លោកឈាងនិងប្រពន្ធបានបន្តរងចាំការទូទាត់សំណងពីរោងចក្រកន្លះខែមកហើយ ដោយប្រពន្ធនិងលោកក្នុងម្នាក់និងត្រូទទួលបានសំណង២ពាន់ដុល្លារហើយលោកមិនទាន់ទៅរកការងារថ្មីនៅឡើយទេនៅបន្តតវ៉ាដើម្បីទទួលបានសំណង។
លោក ឈាង បញ្ជាក់ថា៖ «មិនថាខ្ញុំមិនថាបងប្អូនកម្មករផ្សេងទៀតនោះទេ ពេលនេះតាំងចិត្តថានៅបន្តតវ៉ាដើម្បីទទួលបានដំណោះស្រាយ ព្រោះឥឡូវនេះពួកខ្ញុំកំពុងតែប៉ះពាល់ជីវភាពខ្លាំង ណាមួយខ្ញុំត្រូវបង់ផ្ទះ កូនរៀននៅឯស្រុក និងចាយវាយថ្លៃម្ហូបប្រចាំថ្ងៃទៀត។ បើយើងអត់មានប្រាក់ចំណូលតាំងពីខែមេសាមករោងចក្រព្យួរដល់ដើមខែឧសភាកាត់តែយ៉ាប់ទៀតពេលថៅកែរោងចក្ររត់បាត់លុយក៏មិនបើកឱ្យកម្មករ»។
កញ្ញា ភី រុំ អាយុ២៩ឆ្នាំ លើកឡើងថា កញ្ញាមកពីខេត្តកំពង់ស្ពឺធ្វើការនៅរោងចក្រនេះ៨ឆ្នាំហើយ អំឡុងពេលនេះកញ្ញាកាន់តែបារម្ភអំពីបញ្ហាជីវភាព ក្រោយមិនទទួលបានប្រាក់ខែ២ខែមកហើយនិងស្នើសុំឱ្យមានការដោះស្រាយ។
កញ្ញា ភី រុំ បញ្ជាក់ថា៖ «យ៉ាប់ណាស់ ខ្ញុំគ្មានជម្រើសទេថ្លៃផ្ទះជួលក៏មិនទាន់បង់ ថ្លៃស៊ីចុក បង់ធនាគាទៀត ខំធ្វើការ៨ឆ្នាំនៅរោងចក្រនេះតែចុងក្រោយថៅកែបិទរោងចក្រមិនជូនដំណឹងហើយអត់បើកប្រាក់ខែឱ្យទៀត។ ខ្ញុំសោកស្តាយដែលគាត់មិនអាណិតពួកយើងជាកម្មករ ដូចដឹងស្រាប់ហើយទោះខែនេះមេឃក្តៅខ្លាំងក៏ពួកខ្ញុំនៅតែស៊ូតវ៉ាកន្លះខែមកហើយ សង្ឃឹមថាអ្នកពាក់ពន្ធ័និងបានដំណោះស្រាយបានឆាប់»។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថាបានឱ្យដឹងថា ចំនួនរោងចក្រដែលបានព្យួរការងារមានចំនួន១៨រោងចក្រ ហើយបានចូលធ្វើការងារវិញបណ្តើៗហើយ នៅសល់៣រោងចក្របន្តព្យួរការងារតាមផ្នែក។ មានរោងចក្រចំនួន៥បានបិទទ្វារលែងដំណើរការមានរោងចក្រចំនួន៤ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និង១នៅខេត្តកណ្តាល។
លោក អាត់ ធន់ លើកឡើងថា ភាគច្រើនឃើញថារោងចក្របិទនិងព្យួរដោយសារគ្មានការបញ្ជាទិញនេះដោយសាធ្លាក់ចុះការការកម្មង់ពីទីផ្សារអន្តរជាតិនិងសហគមន៍អឺរ៉ុប ពេលខ្លះខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់ពីអ្នកពាក់ពន្ធ័ដោយបណ្តែតបណ្តោយឲ្យនិយោជកព្យួរការងារកម្មករតាមចិត្តដោយកម្មករដោយមិនបានគោរពសិទ្ធិត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ការងារនិងបណ្ដាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពកម្មករ។
លោកបន្តថា៖ «វាជាស្ថានភាពមួយគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ស្របពេលដែលរោងចក្រព្យួរនិងបានបិទជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរបស់បងប្អូនកម្មករ ពេលខ្លះអាចនឹងការមិនយកចិត្តទុកដាក់ពីនិយោជកចំពោះច្បាប់ការងារ និងធ្វើឱ្យមានការកេងប្រវ័ញ្ចច្រើននៅក្នុងអំឡុងពេលព្យួរការងារកម្មករនិងមិនត្រូវបានផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ឱ្យទៅតាមសិទ្ធិការងារនិងច្បាប់ការងារ»។
លោកថ្លែងថា សេដ្ឋកិច្ចសកលបានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាជាពិសេសគឺវិស័យកាត់ដេរសង្រ្គាមរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនអតិផរណាទំនិញឡើងថ្លៃមិនសូវមានការបញ្ជាទិញ បញ្ហាកូវីដទើបតែធូរស្រាល ម្យ៉ាងក៏អាចពាក់ព័ន្ធទៅនឹងប្រទេសកម្ពុជារៀបចំការបោះឆ្នោតដែលនិយោជកមួយចំនួនស្ថិតក្នុងការពិចារណា និងខ្លះមានការបារម្ភក្នុងស្ថានភាពនយោបាយនៅពេលបោះឆ្នោត។
លោក អាត់ ធន់ បន្ថែមថា៖ «សហគមន៍អឺរ៉ុបបានបញ្ជាក់មករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថានឹងដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធចេញពីកម្ពុជា100% ប្រសិននៅកម្ពុជាមិនព្រមអនុវត្តសិទ្ធិដោះស្រាយបញ្ហារឿងនយោបាយសង្គមនិងការងារជាពិសេសគឺការទម្លាក់ចោលបទចោទប្រឆាំងនឹងសហជីព។ តែទោះជាយ៉ាងណា ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះការងើបឡើងវិញនៃវិស័យកាត់ដេរក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលបោះឆ្នោតខាងមុខត្រូវបានបញ្ចប់ និងមានអ្នកវិនិយោគឡើងវិញ»។
លោក ខេន លូ អគ្គលេខាធិការនៃ សមាគមវាយនភ័ណ្ឌ សំលៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងទំនិញធ្វើដំណើរនៅកម្ពុជា(TAFTAC) មានប្រសាសន៍ថា រោងចក្រព្យួរនិងបិទជាបន្តបន្ទាប់ដោយសារបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនិងមិនសូវមានអ្នកវិនិយោគ។
លោក លូ ថ្លែងថា៖ «បញ្ហានេះជាសកលបណ្តាលមកពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកអត់ល្អ ដូច្នះហើយទើបមិនសូវមានវិនិយោគិន ធ្លាក់ចុះអ្នកបញ្ជាទិញអត់មានអីវ៉ាន់ រឺមានតិចធ្វើ មូលហេតុនេះហើយទើបរោងចក្រអត់មានលទ្ធភាពបើកប្រាក់ខែឱ្យកម្មករគេសុំព្យួររឺក៏បិទ»។
លោក គង់ អាទិត្យ ប្រធានសហព័ន្ធសហជីព ស៊ីខៅឌូ(CCAWDU) ដោយសាបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសកល ស្ថានភាពវិសយ័កាត់ដេរនៅកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានលក្ខណៈគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ព្រោះរោងចក្រភាគច្រើនបានព្យួរការងារនិងបិទរោងចក្រជាបន្តបន្ទាប់ក្រោមហេតុផលស្រដៀងគ្នាគឺមិនមានអីវ៉ាន់ច្រើនសម្រាប់ផលិតនិងធ្លាក់ចុះការបញ្ជាទិញ។
លោក អាទិត្យ លើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថាស្ថានភាពវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះ គួឱ្យព្រួយបារម្ភ ព្រោះបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសកលនិងសង្គ្រាមរវាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន និងជិតដល់ពេលបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ទើបមិនសូវមានការកម្មង់ទិញ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណា ខ្ញុំគិតថាក្រោយពេលបោះឆ្នោតនឹងមានភាពប្រសើរឡើងសម្រាប់វិសយ័កាត់ដេរនៅកម្ពជា»។
លោក អាទិត្យ បានបន្ថែមថា មានរោងចក្រជាសមាជិកបិទទ្វារចំនួន៥ និងព្យួរជាង១០ ប៉ុន្តែមានរោងចក្រខ្លះបានបើកដំណើរការឡើងវិញបណ្តើរៗហើយ។
លោក ហេង សួរ មិនអាចទាក់ទង់សុំការឆ្លើយតបបានទេលើករណីនេះ៕
