តុលាការខេត្តកំពង់ឆ្នាំងកាលពីថ្ងៃពុធ បានសាកសួរសកម្មជនដីធ្លីចំនួន៤នាក់ជុំវិញបណ្តឹងមួយដែលចោទពួកគាត់ពីបទប៉ុនប៉ងឃាតកម្មនិងធ្វើឲ្យខូចខាតដោយចេតនាបន្ទាប់ពីចោទថា អ្នកទាំងបួនបានយកកាំបិតកាប់បំផ្លាញសំណាញ់នៅឃុំតាជេសក្នុងស្រុកកំពង់ត្រឡាច នៅពេលដែលដើមចោទបានទៅនេសាទត្រីនៅផ្នែកមួយនៃបឹង ដែលពួកគេចាត់ទុកថាជាតំបន់ការពារ។ សកម្មជនទាំងនេះអះអាងថា ផ្នែកនៃបឹងពោធិ៍នេះគឺជាតំបន់ការពារ ទោះបីជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនយល់ស្របក៏ដោយ។
លោក ឡុង ស៊ីថា ព្រះរាជអាជ្ញារងនិងជាអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងដែលទទួលបន្ទុកសំណុំរឿងនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា តុលាការបានបញ្ចប់ការសាកសួរពួកគាត់ ប៉ុន្តែបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមទេ។
លោក ស៊ីថា បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបានបញ្ចប់ការសាកសួរពួកគាត់រួចហើយ» ដោយបន្ថែមថា តុលាការមិនទាន់សម្រេចថា យ៉ាងដូចម្តេចនៅឡើយទេ។
យោងតាមដីកាកោះរបស់តុលាការដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោក ឡុង ស៊ីថា ជាព្រះអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងខេត្ត បានឲ្យដឹងថា អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី លោក ស្ងួន ញឿន លោក រាជ សីម៉ា និងអ្នកស្រី អ៊ុន ម៉ុន ត្រូវចូលខ្លួនទៅបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ពាក់ព័ន្ធនឹងបណ្តឹង របស់លោក ប៉ក់ សុទន ដែលប្តឹងកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១។ ដីកាកោះនេះត្រូវបានចេញកាលពីចុងខែកក្កដានិងក្រុមសកម្មជនបានទទួលនៅក្នុងខែសីហា។
អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី អាយុ៤២ឆ្នាំជាសកម្មជនដីធ្លីជាយូរមកហើយបានប្រាប់ ខេមបូចា ថាអ្នកស្រី ប្តីរបស់អ្នកស្រីឈ្មោះ ញឿន លោក សីម៉ា និងអ្នកស្រី ម៉ុន ត្រូវបានតុលាការខេត្តសាកសួរកាលពីថ្ងៃពុធ។
អ្នកស្រី ឲ្យដឹងថា៖ «តុលាការបានសួរខ្ញុំថា តើខ្ញុំមានបំណងសម្លាប់គេឬអត់? ខ្ញុំបានឆ្លើយថា ខ្ញុំគ្មានបំណងសម្លាប់នរណាម្នាក់ដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ»។
អ្នកស្រី សុភី បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានស្នើសុំឲ្យព្រះរាជអាជ្ញាបញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់មកលើពួកយើង ព្រោះយើងគ្មានបំណងសម្លាប់នរណាម្នាក់ទេ ប៉ុន្តែយើងគ្រាន់តែថែរក្សាតំបន់ការពារសម្រាប់មនុស្សទូទៅប៉ុណ្ណោះ»។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា ពាក្យបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងអ្នកស្រីនិងក្រុមរបស់អ្នកស្រីគឺមាន បំណងធ្វើឲ្យខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់អ្នកស្រីនិងធ្វើឲ្យអ្នកស្រីខាតពេលវេលា។
លោក រាជ សីម៉ា អាយុ៤១ឆ្នាំ ជាសកម្មជនដីធ្លីម្នាក់ទៀតបាននិយាយថា ពាក្យបណ្តឹង នេះគឺមិនយុត្តិធម៌ទេ ដោយសារលោកគ្មានចេតនាចង់សម្លាប់នរណាម្នាក់ទេ ហើយលោកមិនយល់ថា ហេតុអ្វីបានជាដើមបណ្តឹងប្តឹងពួកលោកដូចនោះទេ។
លោក សីម៉ា បាននិយាយថា បន្ទាប់ពីលោកបានប្រាប់តុលាការថា លោកគ្មានចេតនាសម្លាប់នរណាម្នាក់ ពួកគេបានសួរថា ហេតុអ្វីបានជាលោកកំទេចសំណាញ់នេសាទរបស់គេ។
លោក សីម៉ា បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានប្រាប់ពួកគាត់ថា ខ្ញុំហាមគាត់មិនឲ្យនេសាទនៅតំបន់ការពារជាច្រើនដងមកហើយ ប៉ុន្តែគាត់មិនស្តាប់ទេ ដូច្នេះខ្ញុំបានកំទេចសំណាញ់របស់គាត់។ យើងការពារផ្នែកខ្លះនៃបឹងពោធិ៍ ព្រោះយើងចង់រក្សាធនធានធម្មជាតិសម្រាប់ប្រជាជនទូទៅ»។
លោក សីម៉ា បាននិយាយថា តុលាការបានសួរថា តើលោកមានការអនុញ្ញាតក្នុងការចាត់ទុកតំបន់នោះគឺជាតំបន់ការពារដែរឬទេ ហើយលោកបានពន្យល់ថា លោកបានស្នើសុំការអនុញ្ញាតពីមន្ទីរជាច្រើនក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងច្រើនឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែពួកគេមិនទាន់ឆ្លើយតបនៅឡើយ។
លោក សីម៉ា បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានស្នើសុំឲ្យតុលាបញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់ពួកយើង ពីព្រោះយើងមិនបានធ្វើអ្វីដូចដែលពួកគេចោទប្រកាន់យើងនោះទេ»។ លោក បានបន្តថា៖ «ខ្ញុំស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយអន្តរាគមន៍ផ្តល់ការអនុញ្ញាត ដើម្បីការពារតំបន់បឹងពោធិ៍សម្រាប់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ»។
អ្នកស្រី កែវ វណ្ណៈ អាយុ៥៩ឆ្នាំនៅភូមិឡពាងក្នុងឃុំតាជេស ដែលបានទៅតុលាការដើម្បីគាំទ្រក្រុមសកម្មជនបាននិយាយថា អ្នកស្រីគិតថា ពួកគាត់មិនបានធ្វើអ្វីខុសទេប៉ុន្តែគ្រាន់តែចង់ការពារផ្នែកមួយនៃបឹង ដើម្បីឲ្យត្រីធំធាត់ ដើម្បីផ្តល់ប្រាក់ចំណូលដល់ប្រជាពលរដ្ឋនាពេលអនាគត។
អ្នកស្រី វណ្ណៈ បាននិយាយថា ខណៈដែលអ្នកភូមិជាច្រើនគាំទ្រសកម្មភាពរបស់ក្រុមនេះ អ្នកភូមិមួយចំនួននិងអាជ្ញាធរមិនសប្បាយចិត្តនឹងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេក្នុងការហាមឃាត់ការនេសាទនៅក្នុងតំបន់នោះទេ។
អ្នកស្រី វណ្ណៈ បាននិយាយថា៖ «ក្រុមរបស់គាត់បានហាមឃាត់ដើមបណ្តឹងជាច្រើនដង ប៉ុន្តែគាត់មិនស្តាប់ហើយគាត់នៅតែទៅនេសាទនៅតំបន់ការពារ ដូច្នេះពួកគាត់បានកំទេចសំណាញ់របស់ដើមបណ្តឹង» ដោយបានបន្ថែមថា គ្មានការប៉ុនប៉ងឃាតកម្មដូចដែលគេចោទនោះទេ។
អ្នកស្រី បាននិយាយថា៖ «យើងចង់ឲ្យតុលាការជួយរកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់។ យើងចង់ឲ្យតុលាការបញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់លើពួកគាត់ ពីព្រោះពួកគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ»។
លោក គង់ ចាន់មុនី អ្នកសម្របសម្រួលនៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូប្រចាំខេត្តកំពង់ ឆ្នាំងបានមានប្រសាសន៍ថា លោកបានទៅអង្កេតមើលនីតិវិធីនៅសាលាដំបូងខេត្តហើយលោកបានឃើញអ្នកភូមិរជាច្រើននាក់បានទៅគាំទ្រ។
លោក ចាន់មុនី បានកត់សម្គាល់ថា អ្នកទាំង៤នាក់នេះ គ្រាន់តែចង់ការពារធនធានធម្មជាតិប៉ុណ្ណោះ ហើយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា សកម្មភាពរបស់ពួកគាត់គួរតែត្រូវបានលើកទឹកចិត្តពីសំណាក់អាជ្ញាធរ។
លោក ចាន់មុនី បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា តុលាការនឹងពិចារណារកយុត្តិធម៌ជូនពួកគាត់ ពីព្រោះពួកគាត់គ្រាន់តែការពារធនធានធម្មជាតិសម្រាប់សាធារណជន»។
លោក បានបន្ថែមថា៖ «អ្វីដែលពួកគាត់ធ្វើ ពួកគាត់គ្រាន់តែហាមឃាត់អ្នកដែលទៅនេសាទនៅតំបន់ការពារ ដូច្នេះយោងតាមច្បាប់ មិនមានធាតុផ្សំគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីចោទប្រកាន់ពួកគាត់ទេ»។
សហគមន៍ឡពាងបានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងវិវាទដីធ្លីជិតពីរទសវត្សរ៍មកហើយជាមួយក្រុមហ៊ុន ខេឌីស៊ី (KDC) ដែលអះអាងថា ជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើផ្ទៃដី៥១២ហិកតាស្ថិតនៅក្នុងឃុំតាជេសក្នុងស្រុកកំពង់ត្រឡាច។ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់សិបគ្រួសារមិនទាន់បានដោះស្រាយជម្លោះរបស់ពួកគាត់ជាមួយក្រុមហ៊ុនខេឌីស៊ីនៅឡើយ ដែលពួកគាត់និយាយថា បានរំលោភយកដីរបស់ពួកគាត់ប្រហែល១០០ហិកតាកាលពីឆ្នាំ២០០២។
កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានផ្តន្ទាទោសអ្នកភូមិ៤នាក់រួម ទាំងអ្នកស្រី សុភី និងលោក សីម៉ា ផងដែរដោយកំបាំងមុខដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេលមួយឆ្នាំពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍ ធ្វើឱ្យខូចខាតដោយចេតនានិងបទប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាលើបុគ្គលជាអ្នកកាន់កាប់អចលនទ្រព្យកាលពីឆ្នាំ២០១២។
នៅក្នុងករណីដាច់ដោយឡែកមួយទៀត សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ បានសម្រេចផ្តន្ទាទោសអ្នកស្រី សុភី និងលោក ទូច លី អតីតមេ ភូមិឡពាងពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍និងផ្តន្ទាទោសអ្នកស្រីឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលមួយឆ្នាំ ដែលទោសនេះត្រូវបានព្យួរចំពោះការជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងជម្លោះដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។
អ្នកស្រី ត្រូវបានរកឃើញថា មានពិរុទ្ធភាពពីបទញុះញង់អ្នកភូមិឲ្យដាំដុះនៅលើដីជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុនកសិកម្ម KDC ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់លោកស្រី ជា ខេង ភរិយារបស់លោក ស៊ុយ ស៊ែម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Kampong Chhnang Provincial Court questioned four Lor Peang villagers over attempted murder accusation
