បាត់ដំបង ជាទីក្រុងដែលសម្បូរទៅដោយវប្បធម៌ និងអាហារប្រពៃណី បានក្លាយជាទីក្រុងដំបូងគេរបស់កម្ពុជាដែលចូលរួមជាមួយបណ្តាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតរបស់អង្គការយូណេស្កូ (UCCN) សម្រាប់ទិសដៅអាហារដ្ឋាន ដោយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអាជីវករសន្យាថា នឹងបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយ និងបន្តកែលម្អផលិតផលរបស់ពួកគេ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរកាន់តែច្រើន។
យោងតាមអង្គការយូណេស្កូ ទីក្រុងចំនួន ៥៥ បានចូលរួមចុះបញ្ជីជាមួយបណ្តាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិត ក្នុងទិវាទីក្រុងពិភពលោកឆ្នាំ២០២៣នេះ បន្ទាប់ពីមានការសម្រេចដោយអគ្គនាយកនៃអង្គការយូណេស្កូ លោក Audrey Azoulay ។ ទីក្រុងថ្មី រួមទាំងក្រុងបាត់ដំបង ត្រូវបានទទួលស្គាល់ចំពោះការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំរបស់ក្រុងនេះក្នុងការទាញយកវប្បធម៌ និងការច្នៃប្រឌិតជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន ក៏ដូចជាការបង្ហាញសកម្មភាពប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតក្នុងការរៀបចំផែនការទីក្រុងដែលផ្តោតលើធនធានមនុស្ស។
តាមរយៈការចុះបញ្ជីចុងក្រោយបំផុត បច្ចុប្បន្នបណ្ដាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតរបស់អង្គការនេះ មានទីក្រុងចំនួន៣៥០ មកពីជាង១០០ប្រទេសចូលរួមជាសមាជិក ដោយតំណាងឱ្យផ្នែកនៃភាពច្នៃប្រឌិតចំនួន៧ប្រភេទ រួមមាន សិប្បកម្ម និងសិល្បៈប្រជាប្រិយ ការរចនា ភាពយន្ត ម្ហូបអាហារ អក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងតន្ត្រី។
ការដាក់បញ្ចូលទីក្រុងបាត់ដំបងនៅក្នុងបណ្ដាញនៃប្រភេទម្ហូបអាហារ មិនត្រឹមតែបង្ហាញពីលក្ខណៈពិសេសរបស់វាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏លើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌សកលផងដែរ។
តំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំកម្ពុជា លោក Sardar Umar Alam បានលើកឡើងថា៖ «យូណេស្កូ សូមអបអរសាទរដល់កម្ពុជាចំពោះសមិទ្ធិផលលើកដំបូងដែលមិនធ្លាប់មាននេះ។ ការទទួលស្គាល់ខេត្តបាត់ដំបងជាទីក្រុងច្នៃប្រឌិតនៃម្ហូបអាហារគឺជាកិត្តិយសដល់សម្បត្តិវប្បធម៌របស់ទីក្រុង។ [វា] នឹងក្លាយជាឧបករណ៍សំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់វប្បធម៌ និងភាពច្នៃប្រឌិត និងលើកកម្ពស់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងប្រាក់ចំណូលទេសចរណ៍របស់សហគមន៍»។
ក្នុងឆ្នាំនេះ អង្គការយូណេស្កូប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសដល់រដ្ឋាភិបាល និងជួយសម្រួលដល់សកម្មភាពកសាងសមត្ថភាពសម្រាប់ការលើកកម្ពស់លើ UCCN ដែលសហការរៀបចំដោយសាលាក្រុងបាត់ដំបង ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈនៅខេត្តបាត់ដំបង។
មុខម្ហូបប្រចាំតំបន់ដូចជា ណែមបាត់ដំបង (ណែមសាច់ត្រី) ប្រហុកបាត់ដំបង អាម៉ុកបាត់ដំបង ក្រឡានបាត់ដំបង សង្វាក់បាត់ដំបង បុកល្ហុងបាត់ដំបង បុកកន្ទុយហែសបាត់ដំបង សំបកណែមបាត់ដំបង និង ទឹកគ្រឿងបាត់ដំបង សុទ្ធសឹងតែជាមុខម្ហូបពេញនិយមប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តនេះ។
ការស្ទង់មតិបានបង្ហាញថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអាជីវករមានសេចក្តីរីករាយចំពោះសមិទ្ធិផលនេះ ហើយបានសន្យាថានឹងបន្តធ្វើឱ្យមានភាពប្រសើរឡើងនៃផលិតផលរបស់ពួកគេបន្ថែមទៀត។
លោក សុខ លូ អភិបាលខេត្តបាត់ដំបង បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះអង្គការយូណេស្កូ ដែលបានទទួលស្គាល់នូវភាពទាក់ទាញនៃម្ហូបអាហាររបស់ទីក្រុងនេះ។ លោកថា សមិទ្ធិផលនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីសន្តិភាពក្នុងប្រទេស ដែលបានជំរុញឱ្យប្រជាជនក្នុងតំបន់អាចបង្ហាញពីភាពច្នៃប្រឌិតក្នុងការផលិតមុខម្ហូបខ្មែរ និងតាំងបង្ហាញស្នាដៃរបស់ពួកគេនៅពេលមានពិធីបុណ្យក្នុងស្រុកម្ដងៗ។
លោករំពឹងថា ខេត្តបាត់ដំបងនឹងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិកាន់តែច្រើន ដែលនឹងជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងស្រុក។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«បាទ! ដូចខ្ញុំបានជម្រាបខាងដើមអ៊ីចឹង កាលណាទីក្រុងយើងបានទទួលការចុះបញ្ជីនេះគឺភ្ញៀវទេសចរនឹងមកលេងបាត់ដំបងកាន់តែច្រើន ប្រាកដហើយម្ហូបអាហារក៏កាន់តែដាច់ សេវាកម្មសណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ បន្លែ ផ្លែឈើ ដែលបងប្អូនបង្កបង្កើនផលបាននោះ នឹងមានទីផ្សារលក់កាន់តែដាច់ដែលវាធ្វើឱ្យកម្រិតជីវភាពរបស់បងប្អូនយើងមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដែលនេះគឺជាផលប្រយោជន៍ដ៏ធំសម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើងទាំងអស់នៅបាត់ដំបងនេះ»។
ជាមួយគ្នា លោក សុខ លូ ក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់ប្រជាជនខេត្តបាត់ដំបងចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេក្នុងការជួយដណ្តើមបានតំណែងមួយនេះពីបណ្ដាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតរបស់អង្គការយូណេស្កូ (UCCN) ។ ដោយលោកក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ឱ្យបន្តបង្កើតមុខម្ហូបថ្មី និងឆ្ងាញ់បន្ថែមទៀត ក៏ដូចជាធានាគុណភាព អនាម័យ និងរក្សាតម្លៃមួយសមរម្យផងដែរ ដើម្បីរក្សាតំណែងរបស់ខ្លួននៅក្នុងបណ្ដាញនេះ។
អ្នកស្រី សុខ រចនា ម្ចាស់អាជីវកម្មរបស់យីហោហាងកន្ត្រកមាស ដែលមានលក់ផលិតផលម្ហូបអាហារច្នៃប្រឌិតដូចជា ណែម សង្វាក់ បង្អែម និងផ្លែឈើនៅខេត្តបាត់ដំបង ថា អ្នកស្រីមានសេចក្ដីរីករាយដែលទីក្រុងខ្លួនមានការទទួលស្គាល់ពីអង្គការយូណេស្កូ។
អ្នកស្រី រចនា បញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងនាមជាម្ចាស់អាជីវកម្ម និងជាអ្នករស់នៅខេត្តបាត់ដំបង ខ្ញុំពិតជាភ្ញាក់ផ្អើល រំភើប និង រីករាយខ្លាំងមែនទែន ដែលទទួលបានលទ្ធផលធំសម្រាប់កម្ពុជា»។អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«យើងនឹងខិតខំពង្រឹងនិងផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមទៀតទៅលើអ្វីដែលមានស្រាប់ និងច្នៃបន្ថែមដោយរក្សាគ្រឿងផ្សំរសជាតិដើម»។
នៅពេលដែលសួរអំពីការវេចខ្ចប់ និងគុណភាពម្ហូបអាហារក្នុងខេត្តរបស់ខ្លួន អ្នកស្រី សុខរចនា លើកឡើងថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានបន្តចុះពិនិត្យនៅតាមកន្លែងធ្វើអាជីវកម្មរបស់ពួកគាត់។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា សព្វថ្ងៃនេះ អ្នកលក់ក្នុងស្រុកមានការយល់ដឹងច្រើន ដោយក្នុងនោះឧស្សាហកម្មវេចខ្ចប់ក៏មានភាពប្រសើរឡើង និងបានបំពេញតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ។
អ្នកស្រី រចនា ឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំសម្គាល់ឃើញថា [អាជីវករ] មានការយល់ដឹង និងការវិវឌ្ឍជាច្រើនទាក់ទងនឹងការវេចខ្ចប់មានអនាមយ័ដែលគិតគូរពីសុខភាពអ្នកបរិភោគ»។ អ្នកស្រីបន្តថា៖«ឧទាហរណ៍ កាលពីមុន ណែមគឺមានការវេចខ្ចប់បែបបុរាណ ប៉ុន្តែការវេចខ្ចប់ឥឡូវស្របតាមសុវត្ថិភាពស្តង់ដាចំណីអាហារ ដោយយើងប្រើប្រាស់ប្រអប់ ស្លឹកចេកដែលមានការគិតគូរដល់បរិស្ថាន»។
ដើម្បីរក្សាកេរ្តិ៍ឈ្មោះនៃម្ហូបអាហាររបស់ក្រុងបាត់ដំបងលើបណ្ដាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិត (UCCN) ឲ្យបានតាមស្តង់ដារនោះ អ្នកស្រីបានជំរុញឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធបន្តសហការជាមួយអាជីវករក្នុងការផ្តល់ដំបូន្មាន និងបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយអំពីម្ហូបខ្មែរ។
អ្នកស្រី រចនា បន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំក៏សំណូមពរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងការជួយប្រឹក្សាយោបល់បន្ថែមដើម្បីអភិវឌ្ឍទៅតាមបច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងអ្នកជំនាញពាក់ពន្ធ័មួយចំនួន ដើម្បីបង្កើនទំនុកចិត្តដល់អ្នកទិញ និងការជួយគាំទ្រផលិតផលខ្មែរតាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយបន្ត»។
កញ្ញា ប៉ែន មិនា ជាម្ចាស់អាជីវកម្មអាហារដ្ឋានម្ហូបខ្មែរ ប៉ែន ចេង ដែលបានដំណើរការតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ មានប្រសាសន៍ថា ម្ហូបអាហារបែបប្រពៃណីគឺជា«ចំណុចពិសេស» សម្រាប់ខេត្តបាត់ដំបងដោយសារតែរសជាតិប្លែក របៀបចម្អិនអាហារ និងជាអត្តសញ្ញាណនៃម្ហូបខ្មែរ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«ក្នុងនាមជាម្ចាស់អាជីវកម្មម្ហូបអាហារខ្មែរ ខ្ញុំយល់ឃើញថា ម្ហូបខ្មែរមានការពេញនិយមយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងភោជនីយដ្ឋាន។ ក្រៅពីតំបន់ទេសចរណ៍ ខេត្តបាត់ដំបង គឺជាគោលដៅទេសចរណ៍សម្រាប់ម្ហូបអាហារ ដែលភ្ញៀវទេសចរណ៍មកម្តងហើយម្តងទៀត ដើម្បីទទួលទានអាហារក្នុងស្រុកដ៏មានឱជារស»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«យើងនឹងបន្តសហការជាមួយអាជ្ញាធរ និងមន្ទីរខេត្តដើម្បីលើកស្ទួយ ឧស្សាហកម្មម្ហូបខ្មែរ និងរក្សារសជាតិដើមរបស់ម្ហូបខ្មែរឱ្យមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បី»។
ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានអបអរសាទរក្រុងបាត់ដំបង ដែលត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបណ្តាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតរបស់អង្គការយូណេស្កូផងដែរ។
លោក ស៊ីយ៉ុន សុភារិទ្ធ អគ្គនាយកបច្ចេកទេសវប្បធម៌នៃក្រសួងខាងលើ បានប្រាប់ ខេមបូចា កាលពីថ្ងៃពុធថា លោកសប្បាយចិត្តសម្រាប់ក្រុងបាត់ដំបង និងប្រជាជនរបស់ខេត្តនេះ ដែលម្ហូបអាហារប្រចាំតំបន់របស់ពួកគាត់ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអង្គការយូណេស្កូ។ បន្ទាប់ពីខកខានមិនបានចូលរួមក្នុងបណ្តាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតជាមួយអង្គការយូណេស្កូក្នុងឆ្នាំ២០២១ លោក ស៊ីយ៉ុន បាននិយាយថា អភិបាលខេត្តបាត់ដំបងបានខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីធានាថា តម្រូវការ និងស្តង់ដារទាំងអស់ត្រូវបានបំពេញ ដើម្បីទទួលបានការទទួលស្គាល់។
តាមការលើកឡើងរបស់លោក សុភារិទ្ធ ឱ្យដឹងថា បាត់ដំបងគឺជាទីក្រុងតែមួយគត់នៃប្រទេសកម្ពុជាដែលបានចុះឈ្មោះចូលរួមប្រកួតនៅក្នុងបណ្ដាញនៃការច្នៃប្រឌិតនេះ។ ដោយលោកថា ទីក្រុងផ្សេងទៀត គឺមិនទាន់មានគំនិតផ្ដួចផ្ដើមនៅឡើយ។ លោកបន្តថា ទោះជាយ៉ាងណាបន្ទាប់ពីទទួលបានសមិទ្ធផលនេះ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធនឹងសហការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានផ្សេងទៀត ដើម្បីរៀបចំ និងមានក្រុងបន្ថែមទៀតចូលរួមជាមួយ UCCN។
នៅក្នុងសារអបអរសាទរចំពោះក្រុងបាត់ដំបងកាលពីថ្ងៃពុធសប្តាហ៍មុន ក្រសួងទេសចរណ៍ឱ្យដឹងថា ភាពជោគជ័យនៃការដាក់បញ្ចូលនេះគឺជាផ្លែផ្កានៃកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធ និងស៊ីសង្វាក់រវាងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ការិយាល័យអង្គការយូណេស្កូនៅកម្ពុជា ផ្នែកឯកជនក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ទាំងនៅថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់អន្តរជាតិ។
កិច្ចសហការ ដែលបានធ្វើឡើងចាប់ពីដំណើរការដាក់បញ្ចូលតាំងពីឆ្នាំ២០២១ រហូតទទួលបានការប្រកាសជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ គឺរាប់តាំងពីការសិក្សាឯកសារទស្សនទាន ការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ ការបំពេញពាក្យស្នើសុំ និងឯកសារពាក់ព័ន្ធ និងការសម្របសម្រួលជាមួយលេខាធិការដ្ឋានរបស់បណ្ដាញទីក្រុងដែលមានភាពច្នៃប្រឌិតនៃអង្គការយូណេស្កូ។
ក្រសួងបានលើកឡើងលើគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការថា៖ «ការសម្រេចបានូវជោគជ័យខាងលើនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃសមិទ្ធផលរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្ដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សមាជិកភាពក្នុងបណ្តាញនេះ ក៏ជាចលករមួយក្នុងការសម្រេចនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមយុទ្ធសាស្រ្ត «បង្កើន៥ អភិវឌ្ឍ៣ (BUILD+3Ds)» ពិសេសលើមុំ «បង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងកិត្តិនាមកម្ពុជា (Brand Management)» រួមចំណែកក្នុងការសម្រេចបាននូវវិស័យទេសចរណ៍ប្រកបដោយភាពប្រកួតប្រជែង ចីរភាព និងបរិយាបន្ន»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ លោក ជុក ជំនោរ និងមន្ត្រីស្រាវជ្រាវទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ អប់រំ និងទេសចរណ៍នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមបានទេ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Battambang Gastronomy Delights UNESCO Creative Cities Network – First Cambodian City To Join List
