ក្រសួងការងារ និងដៃគូពាក់ព័ន្ធនឹងអនុវត្តវិធានការហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់សារធាតុអាសបេស្ដុសចាប់ពីឆ្នាំ២០២៥ តទៅ ដោយផែនការនេះស្ថិតក្នុងផែនការមេលើកទីបីនៃគម្រោងសុខភាព និងសុវត្ថិភាពការងារ (២០២៣-២០២៧)។ រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសការប្ដេជ្ញាចិត្តនេះកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំមុន។
អាសបេស្តុស ជារ៉ែស៊ីលីកាត ដែលត្រូវបានយកពីក្រោមដី ដូចរ៉ែផ្សេងទៀតដែរ។ សារធាតុអាសបេស្តុសត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយអស់រយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ ដោយសារតែសារធាតុនេះធន់នឹងកម្តៅ និងជាសារធាតុគីមី ព្រមទាំងជួយឲ្យសម្ភារៈសំណង់មានភាពរឹងមាំផងដែរ។ ហេតុនេះហើយទើបអាសបេស្ដុសជាសមាសធាតុមួយដែលពេញនិយមក្នុងវិស័យសំណង់។
យ៉ាងណា អាសបេស្ដុសត្រូវបានគេរកឃើញថាអាចបង្កជាជំងឺមហារីកច្រើនប្រភេទ និងជំងឺផ្លូវដង្ហើមផ្សេងៗទៀត ចំពោះអ្នកដែលបានប៉ះពាល់សារធាតុនេះ។ តួលេខរបស់ Global Burden of Disease បង្ហាញថានៅកម្ពុជមានអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺពាក់ព័ន្ធនឹងអាសបេស្ដុសប្រហែល១៧០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការងារ លោក ហ៊ុយ ហានសុង មានប្រសាសន៍ថាភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីធានាថាការអនុវត្តវិធានការហាមឃាត់នេះអាចធ្វើទៅបាននៅគ្រប់ដំណាក់កាល។ លោកថា វាមិនមែនជារឿងងាយស្រួលនោះទេ ដោយថាការអនុវត្តការហាមឃាត់នេះត្រូវតែមានច្បាប់ចែង ហើយនៅកម្ពុជាមិនទាន់មានច្បាប់ទាក់ទងនឹងដំណាក់កាលនីមួយៗនេះនៅឡើយ។ លោកថានេះជារឿងពិបាកមួយ។
លោកបន្ថែមទៀតថា៖ «បើសិនជាយើង [ដាក់ផែនការហាមឃាត់] អីចឹងយើងធ្វើវាទៅ មិនមានអ្វីខុសទេ វា[អាសបេស្ដុស]ជាសត្រូវ ហើយវាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អាយុជីវិតមនុស្ស»។
ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិស្ដីពីការហាមឃាត់សារធាតុអាសបេស្ដុស លោក ហានសុង នៅតែអះអាងពីគ្រោះថ្នាក់របស់អាសបេស្ដុសមកលើសុខភាព។
ក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងពីរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសអូស្រ្តាលី និងដៃគូពាក់ព័ន្ធ ក្រសួងការងារបានបង្កើតផែនការមេលើកទីបីសម្រាប់សុវត្ថិភាព និងសុខភាពការងាររបស់កម្មករ។
លោក ហានសុង មានប្រសាសន៍ទៀតថា៖ «យើងកំពុងភ្ញាក់ខ្លួនហើយ និងបានយកចិត្តទុកដាក់ពីគ្រោះថ្នាក់របស់អាសបេស្ដុស ដែលមិនអាចបរិយាយបាន។ ពេលយើងធ្លាក់ខ្លួនឈឺដោយសារអាសបេស្ដុស វា [ជំងឺ] មិនអាចត្រឡប់ទៅដូចដើមទេ ដោយសារមិនអាចព្យាបាលបាន ហើយជនរងគ្រោះនឹងស្លាប់ដោយអាណោចអាធ័មបំផុត»។
លោកបានបញ្ជាក់ដែរថាយ៉ាងហោចណាស់សារធាតុអាសបេស្ដុស៤០០តោនត្រូវបាននាំចូល បើទោះបីជាសម្ភារៈផ្សេងទៀតដែលមានផ្ទុកអាសបេស្ដុសកំពុងមានវត្តមាននៅលើទីផ្សារ។
បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសច្រើនជាង៦៧ បានហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់អាសបេស្ដុស។ ចំណែកកម្ពុជាវិញមិនទាន់ផ្ដល់សច្ចាប័នលើអនុញ្ញាលេខ១៦២ ស្ដីពីអាសបេស្ដុស និងអនុសាសន៍របស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារឆ្នាំ២០០៦ ស្ដីពីការហាមឃាត់ប្រើប្រាស់សារធាតុអាសបេស្ដុសនេះនៅឡើយ។
លោក ឡេង តុង ប្រធាននាយកដ្ឋានសុខភាព និងសុវត្ថិភាពការងារ របស់ក្រសួងការងារបានសង្កត់ធ្ងន់ថាការប៉ះពាល់ទៅនឹងសារធាតុអាសបេស្ដុសអាចនាំឲ្យកើតជំងឺមហារីកនៅថ្ងៃខាងមុខ។ ដូចនេះ រដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរតែចាត់វិធានការតឹងរឹង និងហាមឃាត់ការនាំចូល។
លោកបន្ថែមថា៖ «វិស័យសំណង់អាចឈប់នាំចូលអាសបេស្ដុស។ យើងក៏ត្រូវគិតផងដែរថាត្រូវដោះស្រាយនឹងអាសបេស្ដុសដែលកំពុងបមាននៅក្នុងប្រទេសបែបណា។ យ៉ាងណា ជំហានដែលត្រូវធ្វើមុនគេគឺហាមឃាត់ការនាំចូលជាមុនសិន»។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖ «កម្ពុជាមិនមែនជាប្រទេសផលិតអាសបេស្ដុសទេ។ កម្ពុជាបាននាំចូលអាសបេស្ដុស២៨៨តោនពីប្រទេសចិនក្នុងឆ្នាំ២០២១ ហើយក៏បាននាំចូលហ្វីប្រូស៊ីម៉ងត៍ ៥ ១២៤តោនពីថៃ រុស្ស៊ី វៀតណាម និងចិន។ រុស្ស៊ីជាប្រទេសផលិតអាសបេស្ដុសច្រើនជាងគេបំផុតមួយដែរ»។
តាំងពីឆ្នាំ២០១៤ អង្គការ APHEDA Cambodia (APHEDA) បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងចំនួនបីជាមួយក្រសួងការងារដើម្បីអនុវត្តផែនការសកម្មភាពលើគម្រោងរារាំងការប្រើប្រាស់អាសបេស្ដុសនៅកម្ពុជា ដោយអប់រំដល់វិស័យសំណង់ និងសហជីពឲ្យបានយល់ពីគ្រោះថ្នាក់របស់សារធាតុមួយនេះ។
បើតាមអង្គការCARE អន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា បានប៉ាន់ប្រមាណថាក្នុងវិស័យសំណង់មានកម្មករប្រហែលពី១៧៥ ០០០ ទៅ២០០ ០០០នាក់ ហើយភាគច្រើននៃអ្នកទាំងនោះជាកម្មករគ្មានជំនាញ និងកម្មករក្រៅប្រព័ន្ធ។
លោក យ៉ាន់ ធី អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធសហជីពកម្មករសំណង់ និងព្រៃឈើកម្ពុជា ស្វាគមន៍ចំពោះផែនការមេលើកទីបី ក្នុងការបញ្ចប់ការប្រើប្រាស់អាសបេស្ដុសក្នុងឆ្នាំ២០២៥។ លោកថា៖ «ជាអ្វីដែលយើង និងកម្មករចង់បានពីរដ្ឋាភិបាល»។
លោកថាដើម្បីបញ្ចប់ការប្រើប្រាស់អាសបេស្ដុស កម្ពុជាគួរតែបង្កើតច្បាប់ថ្មី ឬបទបញ្ញត្តិហាមឃាត់លើការនាំចូល បើគ្មានច្បាប់ទាំងនេះទេ វានឹងពិបាកក្នុងការអនុវត្ត។
លោក ធី បន្ថែមថា៖ «យើងត្រូវការប្រកាស ឬច្បាប់ ដែលចែងច្បាស់ពីបញ្ហានេះ ដើម្បីបញ្ជាក់ថាយើងអាចការពារវាបាន។ ជាក់ស្ដែង អាសបេស្ដុស គឺមានគ្រប់កន្លែងក្នុងវិស័យសំណង់ ដូចនេះបើសិនជាក្នុងឆ្នាំ២០២៥ យើងអាចបញ្ឈប់ការនាំចូលអាសបេស្ដុសបាន គឺជា[ការចាប់ផ្ដើមដ៏]ល្អមួយ»។
យ៉ាងណា លោកក៏មានក្ដីបារម្ភថាកង្វះការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់របស់អាសបេស្ដុសលើកម្មករ និងសាធារណជនទូទៅ គឺជាគ្រោះថ្នាក់មួយ។ លោកថា៖ «គ្មាននរណាម្នាក់អាចគេចផុតពីគ្រោះថ្នាក់របស់អាសបេស្ដុសទេ ព្រោះវាមាននៅគ្រប់ទីកន្លែង»។
ផែនការមេលើកទីបី ឆ្នាំ២០២៣-២០២៧ មានយុទ្ធសាស្រ្តចំនួនប្រាំមួយ។ យុទ្ធសាស្រ្តទីមួយគឺពិនិត្យលើវឌ្ឍនភាព និងការកែសម្រួលច្បាប់ស្ដីពីសុវត្ថិភាពការងារ ដែលស្របទៅនឹងគោលការសុវត្ថិភាពរបស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ។
ផែនការមេនេះមានគោលបំណងហាមឃាត់រាល់ប្រភេទអាសបេស្ដុស រួមទាំងសម្ភារៈមានផ្ទុក អាសបេស្ដុស ជំរុញការប្រើប្រាស់សម្ភារៈផ្សេងជំនួស បង្កើតបទដ្ឋានច្បាប់គ្រប់គ្រងលើនីតិវិធីសុវត្ថិភាពនៃការលុបបំបាត់សារធាតុអាសបេស្ដុស ធានាការតាមដានសុខភាពកម្មករដែលប្រឈមខ្ពស់ និងបន្ថែមការស្លាប់ដោយពាក់ព័ន្ធនឹងសារធាតុអាសបេស្ដុសក្នុងបញ្ជីជំងឺវិជ្ជាជីវៈ។
អាសបេស្ដុសបានបង្កឲ្យមនុស្សស្លាប់ប្រមាណ២៥៥ ០០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំនៅទូទាំងពិភពលោក។ ជំងឺអាចកើតមានឡើងនៅប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយប៉ះពាល់អាសបេស្ដុស ដែលជំងឺទាំងនោះមានដូចជាមហារីក មហារីកសួត បំពង់ក ក្រពេញអូវែ ក៏ដូចជាជំងឺទាក់ទងនឹងអាសបេស្ដុសផ្សេងទៀត។ ក្រៅពីនេះក៏អាចបង្កជាជំងឺជាលិកាស្រោមសួត ដូចជាជាលិកាសួតឡើងរឹង ឬក្រាស និងទឹកដក់ស្រោមសួតជាដើម។
ទិន្ន័យរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានកត់ត្រាថាក្នុងឆ្នាំ២០២០ ជំងឺមហារីកសួតនៅកម្ពុជាមានចំនួន១ ៨៩៧ករណី និងមានអ្នកស្លាប់ចំនួន១ ៦៥៤នាក់។ របាយការណ៍ក៏បានបង្ហាញពីការសិក្សាជាច្រើនបានធ្វើលើការនាំចូលអាសបេស្ដុស ការប្រើប្រាស់ និងផលប៉ះពាល់សុខភាព បើទោះបីមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការស្លាប់ដោយជំងឺជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអាសបេស្ដុស រួមទាំងជំងឺមហារីកផងដែរ។
លោក រ៉េត ជាកម្មករសំណង់ម្នាក់ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ បាននិយាយថាលោកមិនបានដឹងថាសម្ភារៈសំណង់មានផ្ទុកសារធាតុអាសបេស្ដុសនោះទេ ប៉ុន្តែលោកគាំទ្រការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការហាមឃាត់ប្រើប្រាស់អាសបេស្ដុសនៅឆ្នាំ២០២៥។
លោកថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងថាសម្ភារៈសំណង់មានផ្ទុកអាសបេស្ដុសទេ។ ពេលខ្លះដៃរបស់ខ្ញុំឡើងរមាស់ ប៉ុន្តែក្រោយមកក៏បាត់ទៅវិញ។ ខ្ញុំពិតជាគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ការធ្វើដូចនេះ។ វាល្អសម្រាប់សាធារណជនទូទៅ និងកម្មករ»។
លោកស្រី Justine Ross នាយកគ្រប់គ្រងភ្នាក់ងារអប់រំ និងសុវត្ថិភាពអាសបេស្ដុសអូស្រ្តាលី (ASEA)បានប្រាប់ខេមបូចាតាមរយៈអ៊ីម៉ែលថា គ្រប់ទម្រង់ទាំងអស់របស់អាសបេស្ដុសបង្កឲ្យកើតមានជំងឺមហារីក។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថាកម្ពុជាគួររៀនសូត្រតាមអូស្រ្តាលី ដោយមិនត្រូវពន្យារពេលចាត់វិធានការនោះទេ ពីព្រោះថាការពន្យារពេលកាន់តែយូរ វានឹងមានអ្នកជំងឺ និងអ្នកស្លាប់កាន់តែច្រើននៅថ្ងៃមុខ។ កម្ពុជាអាចយកគម្រូលើការដាក់បម្រាម និងសេចក្ដីណែនាំដែលបានបង្កើតរួចហើយ ក្នុងការការពារការប៉ះពាល់អាសបេស្ដុសតាមបណ្ដាប្រទេសនានា។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «យើងកោតសរសើររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលចាប់ផ្ដើមចាត់វិធានការការពារសុវត្ថិភាពកម្មករ ជាពិសេសមុនពេលដែលមានឧស្សាហកម្មសារធាតុគ្រោះថ្នាក់ទាំងនោះ ដូចជាហ្វីប្រូស៊ីម៉ងត៍មាននៅកម្ពុជា»។
លោកស្រីអះអាងថាហានិភ័យវិធានការច្បាប់ពីភាពអសកម្មរបស់រដ្ឋាភិបាលអាចនឹងមានសារសំខាន់នៅថ្ងៃអនាគត ពេលជនរងគ្រោះស្វែងរកទាមទារសំណងដោយសារតែបញ្ហាសុខភាពរបស់ពួកគេ។ ផែនការមេ ដែលរៀបចំជាជំហានៗនៃសកម្មភាពសំខាន់ៗ និងពេលវេលាដែលបានដាក់ គឺល្អ។
ដោយសារតែបញ្ហាប្រឈមទាក់ទងនឹងអាសបេស្ដុសគឺជាបញ្ហាចម្រុះ លោកស្រីថា៖ «ស្ថាប័ននានារបស់រដ្ឋាភិបាលត្រូវធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីធានាថានឹងមានវិធានការសម្របសម្រួលមួយឈានទៅដល់ការដោះស្រាយបញ្ហាអាសបេស្ដុសទាំងក្នុងបរិស្ថានការងារ និងមិនមែនការងារ»។
ប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យគុណធម៌កម្ពុជា លោក អ៊ូច វុទ្ធី មានប្រសាសន៍ថាកម្មករសំណង់ប្រឈមហានិភ័យខ្ពស់ និងអាចមានផលប៉ះពាល់សុខភាពធ្ងន់ធ្ងរនៅថ្ងៃខាងមុខ។ បញ្ហាទាំងនោះ លោកថាមានដូចជាបញ្ហាផ្លូវដង្ហើម ជំងឺមហារីកស្បែក ជ្រុះសក់ និងជំងឺភ្នែក។
លោកបន្តថាកម្មករគួរមានវិធាការការពារ និងគោលការសុវត្ថិភាព ពីព្រោះថាអាចមានហេតុការណ៍កើតឡើងលើកម្មករសំណង់ពេលកំពុងធ្វើការ បើមិនបានការពារត្រឹមត្រូវ។ លោកថាអ្វីទាំងនោះអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សុខភាព ហើយលោកក៏បានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបញ្ហាសម្ភារៈគ្រោះថ្នាក់ទាំងនេះឲ្យបានឆាប់ ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Cambodia Has Committed to Ban Asbestos In 2025, No Move To Ban Imports Yet
