កម្ពុជាបន្តនៅជាប្រទេសពុករលួយជាងគេបំផុតនៅតំបន់អាស៊ាន ដោយមានអំពើពុករលួយចាក់ឬសទាំងក្នុងវិស័យសាធារណៈ និងវិស័យឯកជន នេះបើយោងទៅតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ។
អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិបានចុះផ្សាយសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយ ដែលបានកំណត់ចំណាត់ថ្នាក់លើបណ្តាប្រទេសចំនួន ១៨០ ដោយប្រើប្រាស់នូវការស្ទង់មតិដែលមានស្រាប់មួយចំនួន គួបផ្សំជាមួយនឹងគំនិតរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញនៅតាមបណ្តាប្រទេសនីមួយៗ។ កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ១៦០ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៨០ នៅទូទាំងពិភពលោក ហើយនេះជាចំណាត់ថ្នាក់ដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
កម្ពុជាទទួលបានពិន្ទុ ២១ លើពិន្ទុសរុប ១០០ ដែលមានមួយពិន្ទុប្រសើរជាងមុនប៉ុណ្ណោះពីពិន្ទុទទួលបានកាលពីឆ្នាំមុន។ ការវាយតម្លៃកាលពីឆ្នាំមុនបង្ហាញថា កម្ពុជាគឺជាប្រទេស «ពុករលួយខ្លាំង»។
របាយការណ៍បានសរសេរថា៖ «នៅកម្រិតតំបន់ ប្រទេសកម្ពុជាបន្តស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសមានពិន្ទុទាបជាងគេទី៣ នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិច នៅលើតែប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន និងកូរ៉េខាងជើងតែប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏ជាប្រទេសមានពិន្ទុទាបជាងគេបំផុតក្នុងតំបន់អាស៊ានផងដែរ»។
របាយការណ៍ខាងលើក៏បានទទួលស្គាល់ថា កំណែទម្រង់មួយចំនួននៅវិស័យឯកជន និងការផ្លាស់ប្តូរមួយភាគតូចទៅលើអភិបាលកិច្ចសាធារណៈបានជួយជ្រោមជ្រែងការចាត់ចំណាត់ថ្នាក់មកលើកម្ពុជា ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកជំនាញ និងធុរជនយល់ថា ស្ថានភាពទាំងមូលនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរនោះទេ ប្រសិនមិនមានការដោះស្រាយបញ្ហាពុករលួយផ្នែកនយោបាយ និងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងនីតិរដ្ឋ។
បណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត ដូចជា មីយ៉ាន់ម៉ា វៀតណាម និងម៉ាឡេស៊ី មានពិន្ទុទាបជាងមុនចំពោះការយល់ឃើញពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយបើធៀបនឹងឆ្នាំកន្លងទៅ ខណៈថៃ ឡាវ និងព្រុយនេរក្សាពិន្ទុដូចកាលពីឆ្នាំ ២០១៩។
លោក ប៉ិច ពិសី នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា បាននិយាយថា៖ «ការបន្តទទួលបានពិន្ទុទាបក្នុងសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយបង្ហាញពីកង្វះខាតជាលក្ខណៈនយោបាយ និងស្ថាប័នដែលចាក់ឫសនៅក្នុងប្រទេសមួយ។ ក្នុងអំឡុងពេលរិបត្តិកូវីដ១៩នេះ អំពើពុករលួយកាន់តែបង្កការគំរាមកំហែងទ្វេដងចំពោះប្រទេសជាច្រើនដែលមានសេដ្ឋកិច្ចចំណូលទាប»។
របាយការណ៍បានបន្តថា កម្ពុជាត្រូវពង្រឹងបន្ថែមទៀតលើច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ជាពិសេសលើអនុវត្តការប្រកាសទ្រព្យ អនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ដែលបានអូសបន្លាយពេលយ៉ាងយូរ និងប្រកបដោយភាពចម្រូងចម្រាស ក៏ដូចជា ពង្រឹងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធដែលទទួលខុសត្រូវលើការអនុវត្តច្បាប់នីតិរដ្ឋ។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយមិនអាចទាក់ទងសុំយោបល់បានទេកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។ លោក តុប សំ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងលោកកែវ រ៉េមី អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បដិសេធសុំមិនបញ្ចេញមតិលើរបាយការណ៍របស់អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចោទសួរទៅលើការវាយតម្លៃរបស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិមកលើកម្ពុជា ដោយលោកបានលើកឡើងថា ប្រសិនបើមានអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរ
តើការវិនិយោគអាចហូរចូលក្នុងប្រទេស និងចូលទៅក្នុងកញ្ចប់ថវិកាជាតិបានយ៉ាងដូចម្តេច។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រសិនបើយើងពុករលួយ នោះលុយមិនហូរចូលក្នុងថវិកាជាតិទេ។ របាយការណ៍នេះគឺគ្រាន់តែជាការបំភ្លៃដ៏គួរឲ្យអស់សំណើចមួយប៉ុណ្ណោះ»។
លោក សុខ ឥសាន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចម្អកលើពាក្យ «តម្លាភាព» របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ ប៉ុន្តែមិនបានឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាលើកឡើងដោយរបាយការណ៍របស់អង្គការនេះនោះទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ការវាយតម្លៃរបស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិបង្ហាញថា អង្គការនេះមិនមានតម្លាភាពនោះទេ ដូច្នេះពួកគេគួរផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះពីឈ្មោះអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិវិញទៅ»។
លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា អំពើពុករលួយដ៏ញាំញីបានក្លាយជាបញ្ហាដ៏ធំមួយនៅកម្ពុជា។
លោកស្រីបានបន្តថា អំពើពុករលួយបានចាក់ស្រេះចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ ឯកសាររដ្ឋបាលដីធ្លី នគរបាល និងសេវាកម្មសាធារណៈ ហើយត្រូវបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ក្នុងទម្រង់ជាផលប្រយោជន៍បុគ្គល ការលម្អៀង និងបក្សពួកនិយម។
លោកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ផលប៉ះពាល់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលអំពើពុករលួយមានទៅលើជំនឿទុកចិត្តរបស់សាធារណជនគឺ ត្រូវបានធ្វើឲ្យកាន់តែអាក្រក់ជាងមុន ដោយសារវប្បធម៌និទណ្ឌភាពដែលមានជាមួយនឹងអំពើពុករលួយនៅកម្ពុជា។ មន្រ្តីសាធរណៈចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពពុករលួយដោយសឹងតែមិនមានទោសទណ្ឌ ខណៈការអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយមានភាពខ្សត់ខ្សោយ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Cambodia ranks lowly on corruption index, little improvement reported
