ខណៈពេលដែលធនាគារពិភពលោកបានបង្ហាញរបាយការណ៍កាលពីសប្តាហ៍មុនថា ការចំណាយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានកើនឡើងដែលភាគច្រើនទៅលើប្រាក់បៀវត្សរ៍ក្នុងវិស័យរាជការស៊ីវិលដែលមិនបានផ្ដល់គុណផលការងារប្រសើរឡើង នៅពេលនេះកម្ពុជាគ្រោងនឹងពង្រីកឱកាសសម្រាប់មន្រ្តីកិច្ចសន្យាដែលមានជំនាញ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពរដ្ឋបាលសាធារណៈ។
បើតាមលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត រដ្ឋាភិបាលនឹងផ្តោតលើកំណែទម្រង់ថ្នាក់ជាតិចំនួនបី។ ទីមួយគឺកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ ដែលរួមមានការជ្រើសរើសមន្ត្រីថ្មី។ ទី២ កំណែទម្រង់អប់រំ និងទី៣គឺកំណែទម្រង់សុខាភិបាល។ លោកបន្ថែមថា កំណែទម្រង់ទាំងបីនេះមានសារៈសំខាន់ ព្រោះកម្ពុជាត្រូវការសេវាសាធារណៈដែលមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីប្រគល់ជ័យលាភីដល់សាលា និងមណ្ឌលសុខភាពគំរូកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ការជ្រើសរើសមន្ត្រីថ្មីក៏នឹងរួមបញ្ចូលផងដែរនូវការជ្រើសរើសមន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យា។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «និយមន័យនៃមន្រ្តីកិច្ចសន្យា មិនគួរគ្រាន់តែជាមន្ត្រីកិច្ចសន្យាផ្នែករដ្ឋបាល ឬជំនួយការប៉ុណ្ណោះទេ វាគួរតែរួមបញ្ចូលឱកាសសម្រាប់មន្រ្តីកិច្ចសន្យាដែលមានជំនាញផងដែរ។ ប្រសិនបើមន្ត្រីទាំងនោះមានជំនាញ និងបំពេញមុខងារស្រដៀងនឹងមន្ត្រីរាជការដទៃទៀត ពួកគាត់ត្រូវតែទទួលបានប្រាក់ខែដូចមន្ត្រីរាជការធម្មតាដែរ»។
ការកើនឡើងនៃមន្ត្រីកិច្ចសន្យាគឺជាទម្រង់មួយនៃការវិវត្តន៍របស់ពិភពលោក។ នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន រដ្ឋបាលស៊ីវិលត្រូវបានកាត់បន្ថយ ហើយការងារខ្លះផ្អែកលើកុងត្រា។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មានប្រសាសន៍ថា តាមពិត មន្ត្រីចូលនិវត្តន៍ក៏អាចវិលមកជាមន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យាបានដែរ ដូច្នេះកម្ពុជានឹងមិនជួបប្រទះការខ្វះខាតធនធានមនុស្សទេ។ លោកថ្លែងថា៖«យើងត្រូវតែចាប់ផ្តើមជ្រើសរើស [មន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យា]។ យើងត្រូវផ្តល់សិទ្ធិនិងឱកាសដល់ [ពលរដ្ឋដើម្បីដាក់ពាក្យធ្វើការងាររដ្ឋ]»។
លោកបានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា៖ «យើងបានពិចារណាលើក្របខណ្ឌថ្មី។ ដូច្នេះ ទោះបីមន្ត្រីរាជការមានតិចក៏ដោយ ក៏យើងមិនខ្វះបុគ្គលិកដែរ ព្រោះយើងមានភាពបត់បែន [ក្នុងការជ្រើសរើស] មន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យា»។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មានប្រសាសន៍ថា កំណែទម្រង់នេះក៏គិតដល់ការរៀបចំឡើងវិញនូវតម្រូវមន្រ្តីនិងផ្តោតលើការរក្សាមន្ត្រីនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដោយកត់សម្គាល់ថា អាណត្តិនេះគឺជាអាណត្តិពង្រឹងប្រសិទ្ធភាព មិនមែនពង្រីកមន្រ្តីនោះទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើក្រសួង ឬនាយកដ្ឋាននៅថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវការមន្ត្រី ពួកគេត្រូវតែបង្ហាញអំណះអំណាងរបស់ខ្លួន ហើយបង្ហាញថា មុខតំណែងណាខ្លះដែលខ្វះមន្ត្រី។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «មណ្ឌលសុខភាព និងសាលាបឋមសិក្សាខ្វះមនុស្ស [មន្ត្រី] ដូច្នេះត្រូវតែមានមធ្យោបាយបញ្ជូនមនុស្សនិងរក្សាទុកពួកគាត់នៅទីនោះ»។
ការត្រួតពិនិត្យសារពើពន្ធរបស់ធនាគារពិភពលោកលើវិស័យអប់រំកាលពីសប្តាហ៍មុនបានរកឃើញការគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្សគ្មានប្រសិទ្ធភាព និងថវិកាត្រូវបានចំណាយច្រើនលើប្រាក់ខែ។ ប្រាក់ឈ្នួលមានចំនួន៧៨% នៃថវិកាសម្រាប់អប់រំ ដោយវិស័យនេះមានការបែងចែកគ្រូមិនស្មើគ្នា។
ចន្លោះឆ្នាំ២០១៨ដល់ឆ្នាំ២០២១ រាជធានីភ្នំពេញមានចំនួនគ្រូបង្រៀនលើសសេចក្តីត្រូវការ ខណៈតំបន់ផ្សេងទៀតមានការខ្វះខាតគ្រូបង្រៀន។ នៅឆ្នាំ២០២១ មានការខ្វះខាតគ្រូបង្រៀនចំនួន១៩៨៦៧នាក់នៅតំបន់ជនបទ។ ជារួម មានទាំងចំនួនលើស និងកង្វះគ្រូបង្រៀនតាមមុខវិជ្ជាជាក់លាក់។
អាស្រ័យហេតុនេះ ធនាគារពិភពលោកបានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងការជ្រើសរើសគ្រូបង្រៀននិងការបណ្តុះបណ្តាល។
ធនាគារពិភពលោកមិនបានឆ្លើយតបនោះទេ នៅពេលអត្ថបទនេះត្រូវបានចេញផ្សាយ។
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា (CID) មានប្រសាសន៍ថា ការជ្រើសរើសមន្ត្រីចូលបម្រើការងារក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋអាចធ្វើឡើងតាមពីរទម្រង់ គឺការជ្រើសរើសមន្ត្រីក្របខ័ណ្ឌ និងមន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យា។
ការងាររដ្ឋបាលសាធារណៈនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះនៅទូទាំងពិភពលោកបានផ្លាស់ប្តូរទៅរកប្រព័ន្ធជ្រើសរើសមន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យា ហើយថា ការជ្រើសរើសបុគ្គលិកដែលមានជំនាញឯកទេសមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការពង្រឹងការអនុវត្តការងារ ជាពិសេសក្នុងវិស័យអប់រំ និងសុខាភិបាល។
លោក ច័ន្ទរឿន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថា ការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជ្រើសរើសមន្ត្រីកិច្ចសន្យាជំនាញ គឺចាំបាច់ទាំងក្នុងការផ្តល់ឱកាសដល់អ្នកជំនាញ ដើម្បីបម្រើការងារក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ និងមួយផ្នែកទៀត ដើម្បីបំពេញចន្លោះប្រហោងក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាព»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដំណើរការជ្រើសរើសត្រូវតែមានតម្លាភាព និងគ្មានការរើសអើង ដើម្បីទទួលបានមន្រ្តីកិច្ចសន្យាដែលមានជំនាញ និងប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។
ដោយយល់ស្របនឹងការលើកឡើងរបស់លោក ចាន់រឿន លោក អ៊ឹម នរិន្ទ នាយកកម្មវិធីនៅអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ការជ្រើសរើសមន្ត្រីជាប់កិច្ចសន្យាដែលមានជំនាញ នឹងជួយកែលម្អចំណុចខ្វះខាតរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋ។
លោក នរិន្ទ បានបន្ថែមថា៖ «ប៉ុន្តែ ដើម្បីឱ្យការងារដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ការជ្រើសរើសត្រូវតែ [ធ្វើ] ប្រកបដោយតម្លាភាព តាមរយៈសេចក្តីប្រកាសជ្រើសរើសបុគ្គលិកដោយបើកចំហ ការបង្ហាញ [ច្បាស់លាស់] អំពីភារកិច្ចការងារ និងជៀសវាងជម្លោះផលប្រយោជន៍»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Cambodia To Hire Contractual Public Servants, Experts Amid Local Officer Shortage
