មានតែជនភៀសខ្លួនខ្មែរម្នាក់ប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមប្រាំពីរនាក់ដែលប៉ូលិសអន្តោប្រវេសន៍ថៃបានឃាត់ខ្លួន អំឡុងពេលចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលមួយស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស នៅទីក្រុងបាងកកកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូឆ្នាំមុនត្រូវបានដោះលែង។ ជនភៀសខ្លួនខ្មែរនៅសល់ប្រាំមួយនាក់ទៀតកំពុងត្រូវបានបន្តឃុំខ្លួននៅមន្ទីរឃុំឃាំងអន្តោប្រវេសន៍រយៈពេល៥ខែមកហើយ បន្ទាប់ពីត្រូវបានចាប់ខ្លួន ពួកគេស្នើសុំជំនួយជាបន្ទាន់ ខណៈកំពុងមានបញ្ហាសុខភាព ។
អ្នកជាប់ឃុំទាំងនោះមានបណ្ណសម្គាល់ខ្លួនចេញដោយឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) ក៏ដូចជាបណ្ណស្នាក់នៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងឋានៈជាជនភៀសខ្លួន។ ពួកគេត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីនគរបាលថៃត្រួតពិនិត្យឯកសាររបស់ពួកគេរួចហើយ។
អ្នកសារព័ត៌មានរបស់ខេមបូចាបានព្យាយាមទាក់ទងជនភៀសខ្លួនដែលត្រូវបានដោះលែង ប៉ុន្តែលោកមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេ ដោយសារបារម្ភពីសុវត្ថិភាព។
ជនភៀសខ្លួនដែលនៅសល់ក្នុងមណ្ឌលឃុំខ្លួនជនអន្តោប្រវេសន៍រួមមាន សូ មេត្តា សមាជិកសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ និងប្អូនស្រីពីរនាក់ទៀតរបស់នាង គឺ អេង ដាវ៉ាន់ និង អេង ចាន់ឌី ព្រមទាំង ថន ចន្ថា លី ឈួន និង គឹម ធីឡើយ។ លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន សកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសបានប្រាប់ខេមបូចាថា លោកបាននិយាយជាមួយជនភៀសខ្លួនទាំងនោះរៀងរាល់ល្ងាច ដើម្បីតាមមើលស្ថានភាពរបស់ពួកគាត់នៅក្នុងមណ្ឌលឃុំខ្លួន។
លោកបាននិយាយថា ពួកគេត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យនិយាយទូរសព្ទជាមួយក្រុមគ្រួសារ និងមិត្តភក្តិរបស់ពួកគេរយៈពេលមួយម៉ោងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ប៉ុន្តែស្ថានភាពរបស់អ្នកជាប់ឃុំគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ខណៈពួកគេកំពុងមានបញ្ហាទាំងសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត។ តាមព័ត៌មានដែលលោកទទួលបានពីអ្នកជាប់ឃុំ ពួកគេគ្មានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់ និងមិនមានការលើកទឹកចិត្ត ខណៈដែលគ្រួសារមិនអាចទៅសួរសុខទុក្ខពួកគេបាន។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «សូ មេត្តា និងប្អូនស្រីពីរនាក់របស់គាត់ ឥឡូវធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ព្រោះពួកគាត់ខ្វះអាហារ ហើយរាគ ស្រកទម្ងន់ និងមានបញ្ហាជម្ងឺសុខភាពស្រ្តី»។
លោកបន្ថែមថា ដោយសារពួកគេជាជនភៀសខ្លួន ដូច្នេះមិនមានសមាជិកគ្រួសារទៅសួរសុខទុក្ខ ឬទាក់ទងពួកគេឡើយ។ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យពួកគាត់មានអារម្មណ៍ថា បាក់ទឹកចិត្ត។ «ពួកគាត់ [ក៏] បញ្ហាផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ»។
លោក ស្រ៊ន បានបន្តថា ជនភៀសខ្លួនម្នាក់ឈ្មោះ ថន ចន្ថា កំពុងឈឺធ្ងន់ ហើយត្រូវការលេបថ្នាំជាប្រចាំ ប៉ុន្តែអស់ថ្នាំតាំងពីពីរបីខែមុន។ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំមុន ថន ចន្ថា ត្រូវបានជនមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណបួននាក់វាយធ្វើបាប ពេលគាត់កំពុងធ្វើដំណើរតាមម៉ូតូក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ លោកធ្លាប់ជាចៅសង្កាត់រងផ្សារដេប៉ូទី២ រាជធានីភ្នំពេញ មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយចោល។
លោក ស្រ៊ន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ពួកគាត់ទាំងអស់គ្នាធ្លាក់ខ្លួនឈឺនៅក្នុងមណ្ឌលឃុំខ្លួនដោយសារតែខ្វះការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ គ្មាននរណាម្នាក់ឱ្យថ្នាំដល់ពួកគាត់ទេ»។
លោកបានជូនដំណឹងនេះទៅ UNHCR រួចហើយអំពីករណីរបស់អ្នកជាប់ឃុំទាំងនេះកាលពីបួនថ្ងៃមុន។ ខាង UNHCR បានប្រាប់លោកវិញថា គាត់នឹងទៅពិនិត្យមើលអ្នកជាប់ឃុំទាំងនោះ។ លោកបានបន្តថា ជនភៀសខ្លួនទាំងនោះបានស្នើសុំឱ្យមានការដោះលែង ដោយសារតែបញ្ហាសុខភាព ហើយពួកគាត់ចង់ឱ្យ UNHCR អន្តរាគមន៍បញ្ជូនពួកគាត់ទៅកាន់ប្រទេសទីបី ដើម្បីសុវត្ថិភាពរបស់ពួកគេផងដែរ។
លោកស្រី Morgane Roussel-Hemery តំណាងឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) ប្រចាំប្រទេសថៃ បានឲ្យដឹងតាមរយៈអ៊ីមែលថា ដើម្បីការការពារ និងរក្សាការសម្ងាត់ UNHCR «មិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយលម្អិត ឬបញ្ជាក់ពីអត្ថិភាពនៃករណីនីមួយៗបានទេ»។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន នាយកអង្គការតស៊ូមតិការងារនិងសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ី (AHRLA) បានប្រាប់ខេមបូចាតាមរយៈអ៊ីមែលថា អាជ្ញាធរថៃត្រូវតែបញ្ឈប់ការតាមរកចាប់ខ្លួន និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញសកម្មជននយោបាយដែលបានភៀសខ្លួនទៅទីក្រុងបាងកក ព្រោះដើម្បីគេចពីការគាបសង្កត់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលថៃបរាជ័យទាំងស្រុងក្នុងការគោរពសិទ្ធិជនភៀសខ្លួនដែលស្វែងរកការការពារ និងរំលោភច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាមួយនឹងការបន្តឆ្មក់ឆែកឆេរនិងការចាប់ខ្លួនជនភៀសខ្លួន និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ»។
លោកបានបន្តថា ការិយាល័យ UNHCR នៅទីក្រុងបាងកក «កំពុងស្វែងរកគ្រប់មធ្យោបាយ» ដើម្បីជួយ និងកំពុងទំនាក់ទំនងជាមួយមន្ត្រីថៃ ដើម្បីធានាថា ជនភៀសខ្លួនទាំងនោះមិនត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ទីដែលពួកគេអាចប្រឈមមុខនឹងការចាប់ខ្លួន ការកាត់ទោស និងការជាប់ពន្ធនាគារ។ លោកបានបន្ថែមថា៖«យើងកំពុងធ្វើការជាមួយពួកគេ និងស្ថានទូតជាមិត្តនៅទីក្រុងបាងកក ដើម្បីបញ្ជាក់ពីករណីទាំងនេះ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា «ចំណុចសំខាន់បំផុត » គឺនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ សេដ្ឋា ថាវីស៊ីន «ត្រូវតែបញ្ជាឱ្យបញ្ចប់ការឆ្មក់ឆែកឆេរ» ហើយទទួលស្គាល់ថា ការបន្តទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយកម្ពុជា «មិនគួរកើតមាននោះទេ ប្រសិនបើបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជនភៀសខ្លួនដែលងាយរងគ្រោះ ដែលកំពុងភៀសខ្លួនពីកម្ពុជា»។
លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលប្រាប់ខេមបូចាថា លោក «មិនដែលបានដឹងអំពីករណីនេះទេ»។ លោកមានប្រសាសន៍ថា យ៉ាងណាក៏ដោយ ជាគោលការណ៍រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងថៃ គឺមិនអនុញ្ញាតឲ្យក្រុម ឬបុគ្គលណាមួយប្រើប្រាស់ទឹកដីខ្លួនជាមូលដ្ឋាន ដើម្បីជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការរបស់ប្រទេសណាមួយឡើយ ហើយលោកបានបង្វែរសំណួរបន្ថែមទៅស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសថៃ។
ទាំងស្ថានទូតកម្ពុជា និងស្ថានទូតថៃប្រចាំទីក្រុងភ្នំពេញ មិនបានឆ្លើយតបចំពោះសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយទេ ចំណែកលោក Hammad Ahmad មន្ត្រីព័ត៌មានសាធារណៈរបស់ OHCHR នៅកម្ពុជា និងលោក ទូច សុខៈ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃក៏មិនបានឆ្លើយតបផងដែរ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Cambodian Refugees in Thailand Suffer Health Problems As They Remain Detained Five Months Later