សមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា

ព្រៃសហគមន៍រងការកាប់បំផ្លាញដោយសារគ្មានជំនួយពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងបាត់ឱកាសការងារសម្រាប់អ្នកភូមិ

ដីដែលទើបនឹងត្រូវកាប់ឆ្ការថ្មីៗដែលជនជាតិដើមភាគតិចពូនងនឹងប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើចម្ការនៅក្នុងព្រៃសហគមន៍ពូត្រែង ក្នុងឃុំដាក់ដាំ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។ (ខេមបូចា/ ម៉េង គ្រុយពន្លក)
ដីដែលទើបនឹងត្រូវកាប់ឆ្ការថ្មីៗដែលជនជាតិដើមភាគតិចពូនងនឹងប្រើប្រាស់សម្រាប់ធ្វើចម្ការនៅក្នុងព្រៃសហគមន៍ពូត្រែង ក្នុងឃុំដាក់ដាំ កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤។ (ខេមបូចា/ ម៉េង គ្រុយពន្លក)

ការ​​ប្រទះ​ឃើញ​ស​ត្វខ្លាហាក់​ដូចជា​​រឿ​ធម្មតា​​​​ចំពោះ​ដូន​តា​របស់លោក ព្យាន ច្រេន ប៉ុន្តែមិន​ទំនង​​ជា​​អាច​កើត​ឡើង​ទេ​នៅក្នុង​ជំនាន់​របស់​លោក​។ ប៉ុន្តែ​​កសិករ​​ជន​ជាតិ​ពូនង​អាយុ៥៧ឆ្នាំ​​រូប​នេះ​​ចង​ចាំ​ពី​គ្រា​​មួយ​ដែល​​អ្នក​ភូមិ​របស់​លោក​​​អាច​ប្រទះ​ឃើញ​សត្វ​​រ​មាស និង​​ក្ងោក​​ក្នុង​ព្រៃ​​សហគមន៍​​ពូ​ត្រែង ដែល​​ជា​តំបន់​ព្រៃ​តូច​​មួយ​នៃ​​ដែន​ជម្រក​សត្វ​ព្រៃ​ភ្នំ​ណាំលៀរ ក្នុង​​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី។

ឥឡូវនេះលោក​​ប្រទះ​ឃើញ​តែ​ប្រហែល១០​ភាគរយនៃចំនួន​សត្វ​ដែលលោក​បាន​​ឃើញ​កាល​ពីលោក​នៅ​ក្មេង ទោះបី​ជាលោក​​ប្រឹង​ប្រែងអ​ស់ពីសមត្ថភាព ដើម្បីបញ្ឈប់ការ​បរបាញ់សត្វ​ព្រៃ​ និងការកាប់ឈើ ដោយ​ដើរ​ល្បា​តព្រៃ​សហគមន៍ម្តង​ក្នុងមួយខែក៏ដោយ​។

លោក​ច្រេន​ បាននិយាយ​ថា៖ «ខ្ញុំជាសមាជិក​សហ​គមន៍ ដូច្នេះពល​រដ្ឋ​មិនគោរពខ្ញុំទេ គេមិន​ស្តាប់ខ្ញុំទេ​ ប៉ុន្តែ​បើខ្ញុំជាអាជ្ញាធរ​វិញ​ គេនឹងស្តាប់​»

នៅពេលដែលព្រៃសហគមន៍ពូត្រែងមានការគាំទ្រ​ជា​ប្រចាំ​ពីអង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក​ដែលទទួល​ជំនួយ​​ពីអន្តរ​ជាតិ អ្នក​​ភូមិបាន​និយាយថា ពួក​គេអាចទប់ទល់​ក្នុង​ការ​ការពារ​ដីធ្លី​របស់ពួក​គេ ប៉ុន្តែឥឡូវ​នេះ​ព្រៃសហគមន៍​នេះ ​ដូចជា​ព្រៃ​សហគមន៍​ផ្សេងទៀត​ដែរ​កំពុង​​រង​គ្រោះ​ដោយសារ​ការ​កាប់​ឈើ ការកាប់ឆ្ការរាន​ដី​ចម្ការ និង​ការបរបាញ់​សត្វ​​​ព្រៃ។

ផែន​ទីបង្ហាញការ​ជូនដំណឹង​អំពីការ​កើន​ឡើង​នៃ​ការកាប់​បំផ្លាញព្រៃឈើ​​នៅជុំវិញ​ព្រៃ​សហគមន៍ពូត្រែង និងពូឡេស​ចន្លោះ​ឆ្នាំ២០១៦ ដល់ឆ្នាំ ២០២៣ ដែលស្ថិតនៅ​ក្នុងដែនជម្រក​សត្វព្រៃកែវសីមា និងភ្នំណាំលៀរ​។ ការ​ជូន​ដំណឹង​អំពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដែល​ចាប់​​បាន​​ដោយ​ផ្កាយ​រណប​ត្រូវបាន​ផ្តល់ដោយ​មន្ទីរពិសោធន៍​វិភាគ និ​ងស្រាវ​ជ្រាវ​​​ដី​សកល​របស់​សាកលវិទ្យាល័យម៉ារីឡែន (Maryland) ហើយទិន្នន័យសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបាន​ផ្តល់​ដោយអង្គការ​លីកាដូ។ (Danielle Keeton-Olsen)

ព្រៃសហគមន៍ពូត្រែង​នៃឃុំដាក់​ដាំ និងព្រៃសហគមន៍ពូឡេស​ ដែល​នៅក្បែរគ្នា​ គឺ​សហគមន៍​ទាំងពីរ​ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ការពារ​សំខាន់ៗចំនួន​ពីរក្នុង​ខេត្តមណ្ឌលគិរី គឺពូត្រែងនៅ​ជាប់​ដែន​ជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ចំណែក​ពូឡេស​ស្ថិត​នៅក្នុងដែនជម្រកស​ត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ​។

ការ​វិភាគ​លើការ​កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជាសកល​ដែល​ចាប់បាន​ដោយផ្កាយ​រណប ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ប្រចាំឆ្នាំដោយសាកលវិទ្យាល័យម៉ារីឡែន​ គឺ​បង្ហាញ​​ថា ជា​ពិសេស​ភ្នំ​ណាំលៀរ​​​រង​ការ​កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ​យ៉ាង​ខ្លាំង​នៅ​ជុំវិញ​​ព្រំដែន​ភាគ​ខាងត្បូងរបស់ខ្លួននៅ​ជិត​ប្រទេសវៀត​ណាម​។ 

ជម្រក​សត្វ​ព្រៃ​នោះ​មាន​​តំបន់​ដីសម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ចមេហ្គា ហ្វើស​ (Mega First Plantation) ដែលមានព្រំប្រទល់​ជាប់​នឹង​​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​​វូស៊ីសាន់ អិលអេស (Wuzishan L.S.) និងក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់​រង​អន្តរ​ជាតិ ហួ លីន ដែល​​​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ទាំងពីរ​មាន​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​​ក្រុមហ៊ុន ភាពី​ម៉ិច ដ៏មានឥទ្ធិពល ដែលគ្រប់​គ្រង​ដោយឧកញ៉ាដ៏ល្បីឈ្មោះ ជឹង សុភាព​ និងស្វាមី​របស់​អ្នក​ស្រី គឺ​សមាជិកព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ឡៅ ម៉េងឃីន។

ឃ្លាំង​នៅជាប់​ទីស្នាក់ការកណ្តាល​ខេត្តមណ្ឌលគិរី របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ (Wuzishan L.S.) ដែល​គេ​អាច​មើលឃើញគំនរ​ឈើ​ក្នុង​ឃុំដាក់ដាំ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៤។ (ខេមបូចា/ Danielle Keeton-Olsen)

លោក ច្រេន​ ដែលជា​កសិករ និងជាអ្នក​តស៊ូម​តិព្រៃ​ឈើ បាននិយាយ​ថា កាលពីឆ្នាំមុន លោកបានឃើញការកើនឡើងនៃការដឹកជញ្ជូនឈើឆ្លងកាត់​ព្រំដែន​ប្រទេសវៀតណាម។ ទោះបីមិនទាន់មាន​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​​ឡើងវិញក៏ដោយ លោក​​និយាយ​ថា ព្រៃឈើសហគមន៍របស់​ពួកគេប្រមាណ៧ ទៅ ៨ហិកតាត្រូវបាន​បាត់បង់​ដោយ​សារ​​កសិករក្នុងសហគមន៍ ដោយ​ពួក​គេ​បានឈូស​ឆាយដីធ្លី​សម្រាប់ដាំដំឡូង​មី ដែល​ជាដំណាំដែលបង្កើត​ចំណូលច្រើន​ជាង​គេក្នុង​ឆ្នាំនេះ។

សមាជិក​សហគមន៍​ពូ​ត្រែង​បាន​​ប្ដឹង​មន្ត្រី​មូលដ្ឋា​ន​កាលពី​ឆ្នាំ​២០២២ និង​តវ៉ា​​ជុំវិញ​ការ​​ព្រ​ងើយ​កន្តើយ​របស់​មន្ត្រី​​ដែល​​មិន​​ការពារ​​ព្រៃឈើ​របស់​​ពួក​គេ​។

លោក ច្រេន​ បាន​និយាយ​ថា៖ «ពី​មុនមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាច្រើននៅទីនេះ ហើយ [អ្នក​​ភូមិ] យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ចំពោះព្រៃឈើ។​ ប៉ុន្តែ​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចាកចេញ ហើយ​​ឈ្មួញ​កណ្តាលក៏​​បាន​​មក​បញ្ចុះបញ្ចូល​ពល​រដ្ឋ​ដែរ​​»

ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំមុន ព្រៃ​សហគមន៍ពូត្រែង​ និងពូឡេស​ ធ្លាប់​ទទួលបាន​មូល​និធិពីអង្គការភូមិខ្ញុំ​ក្នុងស្រុក​ ដែល​បាន​ផ្តល់ថវិកាមួយចំនួន​សម្រាប់ការចុះ​ល្បាតព្រៃ​ឈើ និងសកម្មភាព​រៀបចំផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងសហគមន៍​ជនជាតិ​ដើមភាគ​តិច​។

អង្គការ​ភូមិ​ខ្ញុំនៅតែដំ​ណើរការ​ក្នុង​ខេត្តមណ្ឌល​គិរី ប៉ុន្តែនាយក​​ប្រតិ​បត្តិ លោក លន់ ពេជ្រដារ៉ា បាន​​​និយាយ​​ថា ពួក​​គេលែង​អាច​​ផ្តល់​ប្រាក់ច្រើន​ទៅ​ដល់​អ្នក​ភូមិ​​ដែលដើរ​ល្បាតតំបន់​ការពារ​សហគមន៍១៨​កន្លែង​ និងព្រៃសហគមន៍​មួយ​ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី​បាន​ទៀត​ទេ។

លោក ពេជ្រ​ដារ៉ា បានបញ្ជាក់ថា អង្គការ​គ្រាន់​តែ​អាចជួយ​សហគមន៍​មួយ​ៗ​ឱ្យដើរ​ល្បាត​បាន​តែ២ ទៅ ៣ដងប៉ុណ្ណោះក្នុង​មួយ​ខែ ដោយផ្តល់ប្រាក់ដល់អ្នកស្ម័គ្រចិត្ត​ម្នាក់ៗ ២០ ០០០រៀល​សម្រាប់​ចុះ​ល្បាត ដើម្បី​​ចំណាយ​ផ្សេងៗ​​ ដូចជាថ្លៃ​អាហារ និងសាំង​ជា​ដើម​។

នាយកប្រតិបត្តិ​រូប​នេះ​បានបន្តថា​ ការសម្រេចចិត្តកាត់បន្ថយការផ្តល់​មូល​និធិសម្រាប់ការចុះ​ល្បាត​របស់​សហគមន៍មាន​ជាប់​ទាក់​ទង​នឹង​និន្នាការនៃការចំណាយ​​ជា​សកល​​​ជាជាង​រឿង​ផ្សេង​ទៀត​។

លោក​បាន​បន្ថែម​​ថា​៖ «​វា​ជា​វិបត្តិ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ពិភព​លោក ការ​​ផ្តល់​​មូល​និធិ​​សម្រាប់​គ្រប់​គ្នា​​​​ត្រូវ​​ប៉ះពាល់​។ សម្រាប់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំង​អស់ [នៅ​កម្ពុជា] មូលនិធិ​​បង្វែរ​ទៅ​ប្រទេស​​ដែល​​កំពុង​​មាន​​សង្គ្រាម»

អង្គការ​ភូមិ​ខ្ញុំ​ ទទួលបាន​មូលនិធិ​ក្រោម «គម្រោងពង្រឹងសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជា» ដែលកំ​ពុង​បន្ត​របស់ U​S​AID ហើយ​ទោះបីជា​គម្រោងនេះតែងតែ​ផ្តល់​ប្រាក់​រាប់លានដុល្លារ​ដល់អង្គការក្រៅ​រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនក៏ដោយ វា​ក៏​មិនច្បា​ស់ពី​ទិន្នន័យ​របស់​រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកថា​​តើ​​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋា​ភិបាលដែលមាន​មូលដ្ឋាន​នៅខេត្តមណ្ឌល​គិរី ទទួល​​បានកា​រគាំទ្រ​​មូលនិធិ​ប៉ុន្មាន​នោះទេ​។

បញ្ហារបស់​ក្រុមហ៊ុន

នៅពេលដែល លោក​ ច្រេន​ និងអ្នកជិតខាងរបស់គាត់ ឈ្មោះ​ តេរី ផ្លេន​ បាននាំអ្នកយក​ព័ត៌មាន​​ចូលទៅ​ក្នុងព្រៃ​សហគមន៍របស់ពួកគេ​នោះ​ ពួកគេបាន​ឈប់នៅ​ត្រង់​​ប្រឡាយ​មួយ​ដែលត្រូវបាន​គេ​ជីក​ថ្មីៗនេះ​នៅតាមព្រំប្រទល់​​នៃសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចដែលគ្រប់គ្រងដោយ​ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ី មេហ្គា ហ្វើស​ ខប​ផរេសិន បឺ​ហាត (Mega First Corporation Berhad) ។

លោក​ផ្លេន​ អាយុ៥៧​ឆ្នាំ ​បាន​​អះអាង​ថា ប្រឡាយ​​នេះ​ត្រូវ​បាន​ជីក​ដោយ​កម្មករ​​របស់ក្រុម​ហ៊ុន​មេហ្គា ហ្វើស​ (Mega First) ព្រោះ​ក្រុម​ហ៊ុន​​នេះ​ក៏​ចង់​បញ្ឈប់​​អ្នក​កាប់​​ឈើ​​​ពី​ការ​ឆ្លង​ព្រំ​ដែន​ដែរ​។ លោក​​បាន​បន្ត​ថា ​ពួក​គេ​បាន​អំពាវនាវ​ដល់​អាជ្ញាធរ​ឲ្យ​បញ្ឈប់​​អ្នក​កាប់​ឈើ​​ពី​ការ​លួច​​ចូល​ដី​សម្បទាន​របស់​​ពួកគេ​ដែល​មាន​ការ​យាមកាម​ដោយ​​កង​រាជ​អាវុធ​ហត្ថ​ឈរ​ជើង​តាម​​ផ្លូវ​។

លោក ផ្លេន​ បាន​​និយាយ​​ថា​៖ «[អ្នក​កាប់​ឈើ​​] ​​ក៏​ចូល​កាប់​ឈើ​​ក្នុង​​​ដី​ក្រុមហ៊ុន​​​ដែរ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​​មិន​ចង់​ឲ្យ​ពួកគេ​ឆ្លង​កាត់​ទេ ​ព្រោះ​វា​​បំផ្លាញ​ផ្លូវ ​ដូច្នេះ​ហើយទើប​គេ​​បាន​ទូរសព្ទ​ទៅ​អាជ្ញា​ធរ​​ជាតិ​»​

លោក តេរី ផ្លេន អាយុ៥៧​ឆ្នាំ ឈប់​ម៉ូតូ ហើយងាក​មើលទៅក្រោយ ពេល​​លោក​បើកកាត់ព្រៃសហគមន៍ពូត្រែង​ ក្នុងឃុំ​ដាក់​ដាំ កាល​ពីថ្ងៃ​ទី ២០ ខែមីនា ឆ្នាំ​២០២៤។ (ខេមបូចា/ Danielle Keeton-Olsen)

តំណាងក្រុមហ៊ុន​ម៉េហ្គា ហ្វើស​ នៅកម្ពុជា និង​ម៉ាឡេស៊ី មិន​អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបាន​​ទេ។ ប៉ុន្តែ​វា​មិន​ទាន់​ច្បាស់ថា​តើយុទ្ធនាការ​ប្រឆាំងការកាប់ឈើរបស់ពួក​គេមានប្រសិទ្ធភាព​កម្រិត​ណានោះទេ​៖ អ្នក​យកព័ត៌មាន​បាន​ឃើញផ្លូវ​កង់ឡាន​តាម​ផ្លូវ​ដីក្រួស​ក្រហម ហើយ​បាន​ឮ​​សំឡេង​រណា​យន្ត​អារ​ឈើ​មួយ​លាយ​ឡំ​​​នឹង​សំឡេង​សត្វ​យំ​​នៅ​​ក្នុង​ព្រៃសហគមន៍។

របាយ​ការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំរបស់ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ី ដែល​គ្រប់​គ្រង​ទំនប់​វារីអគ្គិសនីដនសាហុង នៅ​តាមព្រំដែនឡាវ ជាមួយខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង គឺបង្ហាញ​ថា ផែនការ​ដាំ​ដុះ​របស់ពួកគេបាន​ជួបប​ញ្ហា។​​

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្តល់សម្បទានដី​សេដ្ឋកិច្ចរយៈពេល៩០ឆ្នាំ​ដល់​ក្រុមហ៊ុនមេហ្គា ហ្វើស​ សម្រាប់ធ្វើ​កសិកម្ម​ដែល​មិនបាន​បញ្ជាក់​​ជាក់​លាក់​ក្នុង​ឆ្នាំ២០១៣​ ដែលមានផ្ទៃដីសរុប ៩ ៤៧៧ហិកតានៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាំលៀរ​។ យោង​​តាម​ឯកសារ​សម្ប​ទាន​បាន​​ឲ្យ​ដឹង​ថា ​ផ្ទៃ​ដី​ចំ​នួន​ ៨៣៩,៥ ហិកតា​​ត្រូវ​បា​ន​បម្រុង​​ទុក​សម្រាប់​ពល​រដ្ឋ​​​មូល​ដ្ឋាន​។

ពីរ​ឆ្នាំក្រោយ​មក ក្រុមហ៊ុនត្រូវកាត់បន្ថយការជួលមកត្រឹម៥០ឆ្នាំ​វិញ​ ហើយតាម​របាយការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំ២០១៦​របស់ក្រុមហ៊ុនមេ​ហ្គា ហ្វើស​​បានរាយការណ៍ទៅ ផ្សារ​ហ៊ុន បឺសា ជា​ផ្សារហ៊ុន​ម៉ាឡេស៊ី ថាដី​សម្បទាន​មិន​ត្រូវបាន​ប្រគល់ឱ្យក្រុមហ៊ុន​នៅ​ឡើយ​ទេ

នៅពេលដែលក្រុម​ហ៊ុនបានចាប់ផ្តើម​ដាំ​ដូង និងម៉ា​កា​ដា​មៀ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​បន្ទាប់មក​បាន​ដកហូត​ដីមួយភាគបី​នៃក្រុមហ៊ុន មេហ្គា ហ្វើស​​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ២០១៨​ ដែល​​ជាផ្នែកនៃ​យុទ្ធនាការ​​កាត់បន្ថយ​ទំហំ​ដីសម្បទានសេដ្ឋ​កិច្ច​ បន្ទាប់​ពីភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុង​ស្រុក និងអន្តរជាតិ​រិះគន់​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ដី​ធ្លី​ខុស កង្វះ​ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋ​កិច្ច និងការ​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​លើដី​សម្បទាន​​សេដ្ឋកិច្ច​

ក្រុមហ៊ុន​នេះ​មិន​​ត្រូវ​​បាន​សមាជិក​សហគមន៍​ពូត្រែង​មួយ​ចំនួន​យល់​ស្រប​​​ទេ។ លោក ផ្លេន​ បាន​​និយាយ​ថា បច្ចុប្បន្ន​គាត់កំពុង​មាន​​ជម្លោះជាមួយ​ក្រុម​ហ៊ុន មេហ្គា ហ្វើស​ ខណៈដែល​ក្រុមហ៊ុន​កំពុង​ព្យាយាមទាមទារយក​ដីដែលគាត់ប្រើសម្រាប់ធ្វើកសិកម្ម ដោយនិយាយ​ថាពួក​គេបាន​ជួបជាមួយមន្ត្រី​ក្រុមហ៊ុនកាលពី​ខែកុម្ភៈ ហើយកំពុង​ព្យាយាមដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ។ 

ផ្ទាំង​ផ្សាយ​​បង្ហាញ​ពី​ទំហំ​និង​វិសាលភាព​នៃ​សម្បទាន​ដី​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​ឃុំ​​ដាក់​ដាំ ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៩ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៤។ (ខេមបូចា/ Danielle Keeton-Olsen)

ចម្ការ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃឈើ

អ្នក​ស្រី ស្រូល ណារី អាយុ​២០​ឆ្នាំ ជា​កសិករ​នៅ​ភូមិ​ពូត្រែង បាន​​ត្រឡប់​មក​​​​ទទួល​ទាន​អាហារ​ថ្ងៃត្រង់ ដោយ​​​ខ្លួន​​ប្រាណ​មាន​ប្រឡាក់​​​ដោយ​​ដី​ក្រហម​​ពី​​​ការ​​ធ្វើ​​ចម្ការ​មួយ​ព្រឹក​។ អ្នក​​ស្រី ​និង​​ប្តី​​កំពុង​​ប្រឈម​​នឹង​​ឆ្នាំ​​ដ៏​លំបាក​​​មួយ​ទៀ​ត ដោយសារ​តែ​​ទិន្ន​​ផល​​ដំឡូង​មី​កាលពី​ឆ្នាំ​មុន​​​ប្រមូល​បាន​មួយ​តោន គឺ​​​តិច​ជាង​៦​តោន​ដែល​ពួក​គេ​ទទួល​បាន​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២២។

អ្នក​ស្រី​បន្ត​​ថា​៖ «​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៣ អត់​​មាន​​ភ្លៀង​ទេ ហើយ​​មាន​សត្វ​​ល្អិត​ជា​ច្រើន​​បាន​ស៊ី​ដំឡូងមី​របស់​យើង​»

ប្តី​ប្រពន្ធវ័យក្មេង​មួយ​គូ​នេះ​បាន​និយាយ​​ថា ពួក​គេបាន​ដឹង​ថា ឈ្មួញកណ្តាល​នឹងធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លង​កាត់ភូមិ​នេះ ដើម្បីសុំ​អ្នក​ភូមិ​ឱ្យកាប់ឈើ​​លក់​ ប៉ុន្តែ​​អ្នក​ភូមិ​អះអាងថា គេមិន​ចូល​រួម​​កាប់​ឈើ​​​ទេ​។ ផ្ទុយ​​​ទៅ​វិញ ជួន​​កាល​ពួក​គេ​គ្រាន់​តែ​​​យក​​​ទឹកឃ្មុំ​ប៉ុណ្ណោះ ​ទោះ​បាន​លុយ​តិច​ក៏​ដោយ​​​។

អ្នក​ស្រី ណារី បាន​ពន្យល់ថា៖ «សម្រាប់​អ្នកមាន គេអាចទុក​​ចម្ការ​ចោល​​” នៅពេល​ធាតុ​អាកាស​មិន​ល្អ​។ យើង​គ្មានជម្រើស​ណា​​ក្រៅ​តែ​​ពី​ការ​ធ្វើ​​ចម្ការ​​នោះ​ទេ»

មេឃុំដាក់ដាំ លោក ចាស់ ណា បាន​និយាយ​ថា លោក​តែងតែ​ចុះ​តាម​អ្នកដើរ​ល្បាត​សហគមន៍​ពូត្រែង ប៉ុន្តែ​ថា​មាន​ការកាប់ឈើ​ទ្រង់​ទ្រាយ​តូច​តាច​ប៉ុណ្ណោះ។

លោក​ថា៖ «នៅក្នុងព្រៃសហគមន៍ មានការទន្ទ្រាន​យក​ដី​ និងកាប់ឈើបន្តិច​បន្តួច ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋលួចកាប់ឈើ និងទន្ទ្រានយកដី​​ចម្ការ​»

លោក ច្រេន​ ដែលជាកសិករ និងជាសកម្មជនព្រៃឈើបាននិយាយ​ថា លោក​បាន​ដឹង​ថា សហគមន៍​មាន​គំនិត​ខ្វែង​គ្នា​​ទៅ​លើ​ព្រៃសហគមន៍របស់ពួកគេ។

លោក​ថា​៖ «​អ្នក​​ខ្លះ​គិត​ដូច​​ខ្ញុំ តែ​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត​មិន​គិត​អ៊ីចឹង​​​​ទេ»

លោក​​គិត​ថា ចិ​ត្ត​គំនិត​បែប​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​​អ្នកភូមិ​​ខ្លះ​​កាប់​​ព្រៃ​សហគមន៍​​ដើម្បី​ដាំ​​ដំឡូងមី​។ លោក ច្រេន​ បាន​និយាយថា ដីព្រៃ​របស់​ពួកគេប្រហែលជា​ដី​ចម្ការពីមុន​របប​ខ្មែរ​ក្រហម ប៉ុន្តែលោក​គិតថា ព្រៃឈើ​​នេះគួរ​តែ​ការពារ​ឲ្យ​បាន​គង់​វង្ស​។

លោក​បាន​​និយាយ​​ថា៖ «យើង​ទទួល​​បាន​​ប្រយោជន៍​ពី​ព្រៃ​ឈើ។ យើងមានធន​ធានច្រើ​ន យើងទទួលបាន​អនុផល​ជាច្រើនពីទីនេះ៖ យើងមាន​ផ្សិត វល្លិ៍ និង​សត្វ​ព្រៃ។ ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ សត្វ​ព្រៃ​មួយ​ចំនួន​កំពុង​រង​​គ្រោះ​​ជិត​​ផុត​ពូជ​ហើយ​»

ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Community Forest Beleaguered Without NGO Support, Work Opportunities For Residents

744 views
ព័ត៌មានទាក់ទង

ព័ត៌មានថ្មីៗ

អត្ថបទពេញនិយម