ទារក និងកុមារជាច្រើននៅជំរំភៀសសឹកក្នុងខេត្តព្រះវិហារ បានទទួលរងនូវជំងឺគ្រុនក្តៅ ក្អក ក្អួត និងរាកចាប់តាំងពីពួកគេមកដល់ទីនោះ ខណៈអ្នកជំនាញបានលើកឡើងថា វដ្តនៃជំងឺបន្តបន្ទាប់គ្នាអាចនាំឱ្យមានបញ្ហារ៉ាំរ៉ៃ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់របស់ពួកគេទៅថ្ងៃមុខ។
អង្គុយក្នុងអង្រឹងក្នុងតង់បើកចំហជាមួយកូនប្រុសអាយុ៣ឆ្នាំ និងកូនស្រីអាយុ១ឆ្នាំដែលមានហៀរសំបោរទាំងពីរនាក់ អ្នកស្រី ម៉ែន ផល្លី ជាម្ដាយបាននិយាយថា កូនៗរបស់អ្នកស្រីមានជំងឺញឹកញាប់ ដូចជាគ្រុនក្តៅ ក្អក ហៀរសំបោរ ក្អួត និងរាកដោយមានហូរឈាមតិចតួច ចាប់តាំងពីពួកគេបានផ្លាស់ទៅស្នាក់នៅទីជំរំភៀសសឹក កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា។
ម្តាយវ័យ៣២ឆ្នាំរូបនេះ បានរៀបរាប់ថា នៅយប់ដំបូងដែលទើបមកដល់ជំរំ គ្រួសាររបស់គាត់ត្រូវសម្រាកដោយគ្មានតង់ និងក្នុងស្ថានភាពសើម ដោយសារភ្លៀងធ្លាក់ ហើយហេតុការណ៍នេះ បណ្តាលឱ្យពួកគេធ្លាក់ខ្លួនឈឺពីពេលនោះមក។ អ្នកស្រីថា ទោះបីជាមានការព្យាបាលក៏ពួកគេមិនទាន់មានភាពប្រសើរឡើងដែរ។
«ខ្ញុំអាណិតកូនៗខ្ញុំណាស់ គ្រាន់តែមកដល់ហ្នឹង គឺវាចាប់ផ្ដើមឈឺបណ្ដោយ» នេះជាសម្ដីរបស់អ្នកស្រី ផល្លី ដោយបានកត់សម្គាល់ថា ការប្រែប្រួលពីអាកាសធាតុពីក្តៅខ្លាំងទៅជាធ្លាក់ភ្លៀងបានប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់កុមារដែលកំពុងមានជំងឺស្រាប់ ដែលធ្វើឱ្យកម្ដៅខ្លួនរបស់ពួកគេកាន់តែកើនឡើង។
អ្នកស្រីបន្តថា៖ «ខ្ញុំបារម្ភថា ដោយសារនៅតំបន់នេះវាឈឺវិលជុំគ្នា ដូច្នេះបើយើងនៅកាន់តែយូរទៅខ្លាចវាឈឺកាន់តែខ្លាំងទៅៗ។ ណាមួយគ្នាមក១ខែជាងហើយ អត់មានថាអន់ធូរស្រាលផង នៅតែដដែលៗរហូត ខ្ញុំខ្លាចវាឈឺរ៉ាំរ៉ៃ។ ខ្ញុំតែងតែបារម្ភ ណាមួយទៅផ្ទះក៏មិនកើតទៀត អត់លុយអត់កាក់ត្រូវរត់ទៅរត់មកដូចគេផង»។
ដោយទទួលបានប្រាក់តិចតួចពីសាច់ញាតិនៅខេត្តផ្សេង អ្នកស្រី ផល្លី បាននាំកូនស្រីទៅព្យាបាលនៅគ្លីនិកឯកជនប្រមាណបីដង ដោយក្នុងមួយដងត្រូវចំណាយលុយអស់ប្រមាណ ៥ម៉ឺនរៀល (ស្មើនឹង ១២,៥០ ដុល្លារ)។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា ទាំងគ្រូពេទ្យប្រចាំការនៅជំរំភៀសសឹក និងគ្លីនិកឯកជន បានប្រាប់គាត់ថា កូនរបស់គាត់បន្តគ្រុនផ្តាសាយ ក្អួត និងរាកមិនឈប់ គឺបណ្តាលមកពីការឡើងស្លេសដែលបង្កពីការក្ដៅខ្លួនខ្លាំង ហើយកុមារមិនដឹងពីរបៀបខ្ជាក់ស្លេសចេញ។ បន្ថែមពីលើនេះ អ្នកស្រីថា មនុស្សរស់នៅជិតគ្នាក្នុងជំរំ ដូច្នេះពេលខ្យល់បក់មកធ្វើឱ្យឆ្លងឈឺគ្រប់គ្នា។
ខ្ញុំចង់តែយំ ពេលឃើញអាការៈគាត់បែបនេះ
អត្ថបទនេះធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើបទសម្ភាសន៍ជាមួយមាតាបិតា និងអាណាព្យាបាលចំនួន ៧នាក់ដែលមានកូនឈឺ នៅជំរំភៀសសឹកក្នុងខេត្តព្រះវិហារចំនួនពីរ រួមមានជំរំភៀសសឹកវត្តឧត្តរគិរីទួលអណ្តែត និងជំរំភៀសសឹកវត្តពោធិ៍៥០០០ដើម។ ក្នុងនោះ បទសម្ភាសន៍ផ្ទាល់ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅពាក់កណ្តាលខែកញ្ញា ជាមួយនឹងការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពតាមទូរសព្ទនៅដើមខែតុលា ដែលបង្ហាញថាសុខភាពរបស់កុមារមិនទាន់មានភាពប្រសើរឡើងពេញលេញនោះទេ។
នៅឯជំរំភៀសសឹក អ្នកសារព័ត៌មាន បានសង្កេតឃើញថា ក្មេងៗបានដើរលេងនៅខាងក្រៅតង់របស់ពួកគេ ហើយលេងជាក្រុម រួមទាំងអ្នកដែលហៀរសំបោរផងដែរ។ ក្មេងតូចៗខ្លះពាក់តែអាវយឺតដោយគ្មានខោហើយអង្គុយលេងនឹងដី។ ក្នុងតង់ខ្លះ ក៏ឃើញមានក្មេងដែលកំពុងសម្ងំគេងដោយមានបិទបន្ទះបញ្ចុះកម្ដៅនៅលើថ្ងាស។
ម្ដាយវ័យ២៣ឆ្នាំម្នាក់ទៀតដែលកំពុងពរកូនតូចដែលក្អកនៅក្នុងដៃ គឺអ្នកស្រី ម៉េង ចន្ធូ បាននិយាយថា កូនរបស់អ្នកស្រីបានចាប់ផ្ដើមឈឺតាំងពីពួកគេផ្លាស់មកស្នាក់នៅជំរំ ដែលអ្នកស្រីថាកូនរបស់ខ្លួនមិនដែលឈឺញឹកញាប់បែបនេះ ពេលនៅផ្ទះនោះទេ។
អ្នកស្រីថា ដំបូងឡើយកូនប្រុសគាត់បានក្តៅខ្លួនរយៈពេលបីថ្ងៃជាប់គ្នា ហើយមានឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ពេញខ្លួនទំនងជាកើតកញ្ជ្រឹល ដែលគាត់គិតថា អាចឆ្លងមកពីក្មេងៗនៅតង់ក្បែរនោះ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា អាការៈគ្រុនក្តៅរបស់កូនគាត់បានចាប់ផ្ដើមរើឡើងវិញបន្ទាប់ពីថយចុះបានប៉ុន្មានថ្ងៃ ហើយជួនកាលឡើងដល់ ៣៨°C ឬ ៣៩°C។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីលេបថ្នាំជាបន្តបន្ទាប់ អាការៈគ្រុនក្ដៅរបស់កូនក៏បានថយចុះ តែថារូបគេនៅតែក្អក និងផ្ដាសាយ។
អ្នកស្រី ចន្ធូ ឱ្យដឹងដែរថា វាកាន់តែពិបាកនៅពេលដែលពួកគេទាំងពីរធ្លាក់ខ្លួនឈឺតំណាលគ្នា។ ដោយគាត់និយាយថា៖ «ជូតខ្លួនកូនផង ជូតខ្លួនឯងផង។ និយាយរួមទៅ ពេលកូនឈឺម្ដងៗចង់តែយំ។ វាឈឺ វាពិបាកវា ពេលខ្លះវាដេកថ្ងូរ ព្រោះវាតឹងច្រមុះ វាពិបាកដកដង្ហើម»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា ព្រោះតែក្ដីបារម្ភគាត់បាននាំកូនទៅជួបពេទ្យនៅជំរំជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយត្រូវបានពេទ្យប្រាប់ឱ្យបន្តលេបថ្នាំទៀត ដោយថា វាប្រើពេលយូរបន្តិចទើបជាសះស្បើយ។
ថ្មីៗនេះ អ្នកស្រី ចន្ធូ បានត្រឡប់មកផ្ទះវិញដើម្បីច្រូតស្រូវ ហើយនឹងត្រឡប់ទៅជំរំវិញក្នុងរយៈពេលពីរទៅបីថ្ងៃ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា ទោះបីជាកូនតូចរបស់នាងឈឺដោយក្អក និងផ្តាសាយក៏ដោយ ក៏រូបគេហាក់ដូចជាប្រសើរជាងកាលនៅក្នុងជំរំដែរ។ ដោយអ្នកស្រីបាននិយាយថា ប្រសិនបើកូនគាត់អាចនៅផ្ទះបានយូរបន្តិច រូបគេនឹងឆាប់ជាសះស្បើយ។
គ្មានប្រាក់ដើម្បីធ្វើដំណើរ
ស្រដៀងគ្នានឹងអ្នកស្រីចន្ធូដែរ ម្ដាយវ័យកណ្ដាលម្នាក់ទៀតគឺ អ្នកស្រី ណៃ សុជាតិ អាយុ ៣៥ឆ្នាំ បាននិយាយថា ក្នុងចំណោមកូនទាំងប្រាំនាក់ កូនតូចអាយុប្រាំពីរខែរបស់គាត់តែងតែធ្លាក់ខ្លួនឈឺ និងក្តៅខ្លួនសឹងតែរាល់ថ្ងៃ បើទោះជាពេលខ្លះបានធូរស្រាលក៏ដោយ។
អ្នកស្រីបារម្ភខ្លាចកូនរបស់គាត់កើតជំងឺគ្រុនឈាម ដែលបណ្តាលពីមូសខ្លាខាំ ប៉ុន្តែថាបានដាក់មុងពេលសម្រាកយប់ឡើង។
«នៅពេលលេបថ្នាំអត់បាត់អ៊ីចឹង ខ្ញុំខ្លាចគាត់កើតគ្រុនឈាម ព្រោះមួយខែទល់មួយខែក្ដៅខ្លួនរហូត ហើយគាត់នៅតូច ទើបអាយុ៧ខែ» នេះបើតាមសម្ដីអ្នកស្រី សុជាតិ ដោយភ្ជាប់ថា កូនរបស់កាត់មានអាការៈហៀរសំបោរ និងដកដង្ហើមញាប់។
កាលពីអំឡុងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ អ្នកស្រី សុជាតិ បានចាកចេញពីជំរំជាមួយកូនៗដើម្បីទៅផ្ទះវិញក្រោយស្ថានការណ៍ស្ងប់ស្ងាត់។ លុះស្នាក់នៅផ្ទះបានប្រមាណមួយសប្ដាហ៍ ក្រោយមកក៏មានការផ្ទុះអាវុធរបស់ទាហានថៃនៅតំបន់អានសេះកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញាថ្មីៗនេះ អ្នកស្រីបានប្រញាប់ធ្វើដំណើរត្រឡប់មកជំរំវិញ ហើយនៅតាមផ្លូវក៏ជួបឧបទ្ទវហេតុក្រឡាប់គោយន្ត ដែលបង្កឱ្យកូនៗរបស់គាត់មានរបួស ហើយកូនប្រុសអាយុ៧ខែរបស់គាត់កាន់តែក្តៅខ្លួនថែមទៀត។ អ្នកស្រី ត្រូវបានគ្រូពេទ្យនៅជំរំណែនាំឱ្យយកកូនគាត់ទៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «គេណែនាំឱ្យយើងទៅពេទ្យគន្ធបុប្ផាសៀមរាប ឬភ្នំពេញ តែខ្ញុំអត់លុយ។ បើមានលុយក៏ខ្ញុំនាំទៅដែរ បើគាត់ឈឺតែរហូតអ៊ីចឹង»។
អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារ លោក គឹម ចាន់បញ្ញា មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរខេត្តតែងតែចុះទៅជំរំ ដើម្បីពិនិត្យមើលថាតើពលរដ្ឋភៀសសឹកបានរស់នៅក្នុងលក្ខខណ្ឌសមរម្យ និងមានទីជម្រកត្រឹមត្រូវដែរឬទេ។ លោកក៏បានលើកឡើងដែរថា សុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាអាទិភាព ហើយអាជ្ញាធរក៏បានដាក់ឱ្យមានក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃដែរ។
ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជាថៃដែលបានផ្ទុះឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា បានធ្វើឱ្យអ្នកភូមិរាប់ពាន់នាក់មកពីខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងខេត្តព្រះវិហារ ផ្លាស់ទីទៅជំរំភៀសសឹកជាបណ្ដោះអាសន្ន។
គួរឱ្យដឹងថា ខេត្តព្រះវិហារមានជំរំភៀសសឹកចំនួន ១៥ ទីតាំង ដែលភាគច្រើនក្នុងវត្តអារាម ដែលអាចផ្ដល់កន្លែងស្នាក់នៅសម្រាប់ពលរដ្ឋយ៉ាងហោចណាស់ ១២ ០០០ គ្រួសារ ឬជាង ៤ ម៉ឺននាក់។
ជំរំភៀសសឹកវត្តពោធិ៍៥០០០ដើម គឺជាជំរំភៀសសឹកដ៏ធំបំផុតក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ដែលមានគ្រួសារភៀសសឹកស្នាក់នៅជាង ៦ពាន់គ្រួសារ ស្មើនឹងជាង ២ ម៉ឺននាក់។ ជំរំនេះត្រូវបានបើកដំបូងកាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ បន្ទាប់ពីមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាដំបូងក្នុងខែឧសភា បានធ្វើឱ្យទាហានខ្មែរម្នាក់ស្លាប់ នេះបើយោងតាមការឱ្យដឹងរបស់អភិបាលរងខេត្ត។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងររបស់កុមារ លោក ចាន់បញ្ញា បាននិយាយថា ប្រហែលមកពីពួកគេ «ដើរលេងក្រោមទឹកភ្លៀង និងលើដី»។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងមិនព្រងើយកន្តើយទេ គឺយើងយកចិត្តទុកដាក់ណាស់ចំពោះសុខភាព ជាពិសេសកុមារ ហើយយើងក៏មានក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំការ២៤ម៉ោង។ បើស្ថានភាពវាមិនស្រួលទេ យើងអាចមានឡានពេទ្យប្រចាំការនៅទីនោះ ដើម្បីបញ្ចូនគាត់មកមណ្ឌលសុខភាព ឬទៅពេទ្យបង្អែកខេត្តតែម្តង»។
លោក ចាន់បញ្ញា បាននិយាយថា គិតត្រឹមថ្ងៃទី២ ខែតុលា ប្រជាពលរដ្ឋជិត ៣ ០០០ គ្រួសារកំពុងជ្រកកោននៅក្នុងជំរំចំនួនប្រាំមួយ ដោយក្នុងនោះជាង ១ ១០០ នាក់គឺជាអ្នកជម្លៀសថ្មីៗបន្ទាប់ពីហេតុការណ៍កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា នៅពេលដែលយោធាថៃបើកការវាយប្រហារមកលើទីតាំងកងទ័ពកម្ពុជានៅតំបន់អានសេះ ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
ងាយប្រឈមនឹងជម្ងឺរ៉ាំរ៉ៃ
ជាមួយគ្នានេះ ក្រុមគ្រូពេទ្យនៅជំរំភៀសសឹកវត្តពោធិ៍៥០០០ដើម និងជំរំភៀសសឹកវត្តឧត្តរគិរីទួលអណ្តែត ឱ្យដឹងថា ពួកគេកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការហូរចូលនៃជំងឺតាមរដូវ ដែលភាគច្រើនប៉ះពាល់ដល់កុមារ និងមនុស្សចាស់។
បើតាមគ្រូពេទ្យពីអង្គភាពTYDA ដែលប្រចាំការនៅជំរំភៀសសឹកវត្តពោធិ៍៥០០០ដើម គឺលោក ណាល់ មុន្នីឧត្តម បានឱ្យដឹងថា រដូវវស្សាបានបណ្តាលឱ្យមានការរីករាលដាលនៃជំងឺគ្រុនឈាមជាបន្តបន្ទាប់នៅជំរំនេះ។ លោកបន្តថា កុមារនៅទីនោះក៏ទទួលរងពីជំងឺតាមរដូវដូចជា មេរោគផ្លូវដង្ហើម (RSV) និងកន្ទួលលើស្បែក។
លោក មុន្នីឧត្តម បាននិយាយថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃមានអ្នកជម្ងឺជាង ១០០នាក់ បានមកទទួលការពិនិត្យ ដោយភាគច្រើនជាមនុស្សពេញវ័យដែលមានអាយុចន្លោះពី ៤០ទៅ ៦០ឆ្នាំ និងកុមារអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ ដែលមានជំងឺផ្តាសាយ រាគ និងរលាកក្រពះ។
គ្រូពេទ្យម្នាក់ទៀត គឺលោក ជិន រតនា ប្រចាំការនៅជំរំឧត្តរគិរីទួលអណ្តែត បានបញ្ជាក់ថា កុមារអាយុក្រោម ១៥ឆ្នាំ បានឆ្លងជំងឺផ្តាសាយញឹកញាប់ ដែលបណ្តាលមកពីតង់បិទជិត និងអាកាសធាតុក្ដៅ។ លោកបានបន្ថែមថា ក្រុមរបស់លោកបានព្យាបាលអ្នកជំងឺជាង ៥០នាក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដែលពាក់កណ្តាលក្នុងចំណោមពួកគេជាកុមារ។
លោកបន្ថែមថា៖ «បញ្ហាប្រឈមខ្លាំង គឺមានតែទារកហ្នឹងឯង ដែលយើងពិបាក ដោយសារគាត់ក្មេង អ៊ីចឹងសុខភាពរបស់គាត់នៅខ្សោយ អ៊ីចឹងគាត់ច្រើនតែជួបបញ្ហាច្រើនជាងក្មេងដែលពេញកម្លាំង។ ភាគច្រើនដែលយើងជួប គឺបញ្ហារលាកបំពង់ក ហើយផ្តាសាយ»។
ទោះបីជាគ្រូពេទ្យបានផ្ដល់ថ្នាំ និងការណែនាំអំពីអនាម័យ ក៏លោក មុន្នីឧត្តម និង លោក រតនា បានលើកឡើងដូចគ្នាថា ឪពុកម្តាយជាច្រើនខ្វះការយល់ដឹងអំពីការការពារជំងឺ រួមទាំងជំងឺគ្រុនឈាមផងដែរ។
អ្នកបច្ចេកទេសជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសុខភាព និងអាហារូបត្ថម្ភនៃអង្គការទស្សនៈពិភពលោកអន្តរជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា អ្នកស្រី ឡាយ សំបូរ បានកត់សម្គាល់ថា គ្រួសារភៀសសឹកនៅមានកង្វះខាតការថែទាំសុខភាពបឋម និងផ្លូវចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ ដែលអាចបង្កហានិភ័យរយៈពេលវែងធ្ងន់ធ្ងរដល់កុមារ។
ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហានេះ អ្នកស្រីបានឱ្យដឹងថា អង្គការទស្សនៈពិភពលោកបានផ្តល់ការគាំទ្រផ្នែកអាហារូបត្ថម្ភ បង្កើតទីតាំងសុវត្ថិភាពសម្រាប់ក្មេងលេង និងរៀន ផ្តល់នូវសម្ភារៈប្រើប្រាស់ដើម្បីអនាម័យ រួមនិងការសាងសង់បង្គន់អនាម័យជាដើម ដើម្បីបង្ការការឆ្លងជំងឺ ពង្រឹងភាពស៊ាំរបស់កុមារ និងធានាថាគ្រួសារអាចថែទាំកូនរបស់ពួកគេ ទោះបីស្ថិតក្នុងស្ថានភាពលំបាក។
អ្នកស្រីបន្តថា សម្រាប់កុមារ ប្រសិនបើពួកគេបន្តបម្លាស់ទីរស់នៅរយៈពេលយូរជុំជាមួយមនុស្សច្រើន ហើយនៅតែបន្តឈឺញឹកញាប់ ដោយមិនមានការព្យាបាលសះស្បើយត្រឹមត្រូវ នោះពួកគេអាចប្រឈមមុខនឹងជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺចម្លងតាមទឹក ព្រូន រាក ឬជំងឺពោះវៀន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ពួកគេក៏ប្រឈមនឹងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ ដូចជាទម្ងន់ទាបធៀបនឹងអាយុ ស្គមស្គាំង និងឈានដល់ការក្រិសក្រិន ដែលបណ្តាលឱ្យការអភិវឌ្ឍទាំងរាងកាយ និងប្រាជ្ញាស្មារតីរបស់ពួកគេក៏ត្រូវពន្យារពេលដែរ។
អ្នកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «បញ្ហាទាំងនេះអាចបណ្តាលឱ្យមានផលប៉ះពាល់ពេញមួយជីវិត ប្រសិនបើមិនបានដោះស្រាយ[…]ជម្ងឺរយៈពេលវែងក៏ប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ សមត្ថភាពសិក្សា និងសុខុមាលភាពផ្លូវចិត្តផងដែរ»។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានវេជ្ជសាស្ត្រ ជីវសាស្ត្រ និងកសិកម្មនៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា លោក នុត សម្បត្តិ បាន មានប្រសាសន៍ថា ការរស់នៅប្រមូលផ្ដុំគ្នាស្របពេលអាកាសធាតុក្តៅ និងសើម នឹងបង្កភាពងាយស្រួលដល់មេរោគផ្លូវដង្ហើម ក្នុងការរីករាលដាលក្នុងចំណោមកុមារ និងទារកដែលខ្វះជីវជាតិ។ លោកបន្តថា ជម្ងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមងាយនឹងកើតឡើងវិញ ហើយអាចវិវត្តទៅជាធ្ងន់ធ្ងរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រសិនបើការព្យាបាលមិនបានដិតដល់ល្អ វាអាចបណ្តាលឱ្យគាត់កើតជំងឺសួតរ៉ាំរៃ»។ ដោយលោកបន្ថែមថា បញ្ហានេះទាមទារឱ្យមានការព្យាបាលកម្រិតខ្ពស់ និងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ហូបស្អាត ផឹកស្អាត និងរស់នៅស្អាត ទើបឆាប់ជាសះស្បើយ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Displacement Camp Infants and Children Struck by Unending Flu, Fever and Diarrhea; Vulnerable to Chronic Illness
