ប្រជាពលរដ្ឋ៤គ្រួសារដែលមិនព្រមទទួលយកសំណងបានប្ដឹងទៅសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ដោយអះអាងថា រងអំពើហិង្សានិងបៀតបៀនផ្លូវភេទពីអាជ្ញាធរ អំឡុងពេលពួកគាត់ទៅមើលការឈូសឆាយដីស្រែរបស់គាត់ដែលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងគម្រោងស្ដារប្រឡាយទឹកនៅស្រុកស្វាយជ្រំ ខេត្តស្វាយរៀង។
គម្រោងស្តារប្រព័ន្ធប្រឡាយទឹកកំពង់ជ្រៃ ស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងធនធានទឹក បានប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋ១២០គ្រួសារលើផ្ទៃដីជាង៩៩ហិកតា ក្នុងឃុំឈើទាលនិងឃុំស្វាយធំ ក្នុងស្រុកស្វាយជ្រំ។ វិវាទនេះកើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០០៩ តែដោយសារការតវ៉ាពីប្រជាពលរដ្ឋទើបត្រូវពន្យាពេល ហើយអីឡូវនេះមាន៤គ្រួសារដែលនៅពុំទាន់ទទួលយកសំណងក្នុងតម្លៃ៩០០រៀលក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។
អ្នកស្រី ពេជ សាម៉ុន នៅភូមិធ្នង់ ឃុំស្វាយធំ និយាយថា នៅថ្ងៃចន្ទដើមសប្ដាហ៍នេះ អាជ្ញាធរយកគ្រឿងចក្រទៅឈូសឆាយដីស្រែ៧ហិកតារបស់ពលរដ្ឋ៤គ្រួសារ ដែលមិនព្រមទទួលយកសំណង។ អ្នកស្រី សាម៉ុន បន្ថែមថា អាជ្ញាធរបីនាក់ចាប់គាត់ដើម្បីយកទូរសព្ទកុំឱ្យថត ដែលបណ្ដាលឱ្យមានការប្រទូសរ៉ាយគ្នាកើតឡើង។
អ្នកស្រី បញ្ជាក់ថា៖ «វា(អាជ្ញាធរ)ថាមើលហោប៉ៅខោវាក្រែងមានទូរសព្ទថត។ ខ្ញុំថាអត់មានទូរសព្ទថតហ្នឹងទេ។ ខ្ញុំថាហែងមកលូកអីប្រដាប់ភេទអញ។ វា(អាជ្ញាធរ)លូកខ្វេះខោខ្ញុំឡើងរហែកអស់រលីង»។
ល្ងាចថ្ងៃកើតហេតុអ្នកស្រី សាម៉ុន បានជូនដំណឹងនេះដោយផ្ទាល់មាត់ទៅកាន់មន្ត្រីសមាគមសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ដែលចុះមកធ្វើកំណត់ហេតុ។ ស្រ្តីវ័យ៥០ឆ្នាំមានកូនពីររូបនេះ ឱ្យដឹងថា មូលហេតុអ្នកស្រីមិនព្រមទទួលសំណងដែលផ្ដល់នេះ ដោយសារមានតម្លៃទាប ពុំអាចយកទៅទិញដីស្រែដែលនៅក្បែរនោះបាន ហើយគ្រួសារអ្នកស្រីមានតែដីស្រែជាង១ហិកតារងផលប៉ះពាល់នេះប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រី សាម៉ុន បន្តថា ដីស្រែនេះជួយឱ្យធ្វើស្រូវដោយរកប្រាក់បាន៤លានរៀលក្នុងមួយឆ្នាំ។
អ្នកស្រី សាម៉ុន និយាយថា៖ «ខ្ញុំមានដីប៉ុណ្ណឹង ចិញ្ចឹមជីវិតតកូនចៅទៅជំនាន់ក្រោយ។ ដីប៉ុណ្ណឹងហើយស៊ីមិនគ្រប់ទៀត។ ក្នុងមួយថ្ងៃគេឱ្យទទួលទានអាហារ៣ពេល។ ខ្ញុំបានតែពីរពេលខ្វះមុខក្រោយនៅមិនគ្រាន់ទៀត។
អ្នកស្រី ប៉ុល សៀ រស់នៅភូមិស្វាយធំ ឃុំស្វាយធំ លើកឡើងថា អ្នកស្រីថ្លោះដៃនិងរហែកខោអាវ បន្ទាប់ពីប្រទូសរ៉ាយជាមួយអាជ្ញាធរដែលចង់ចាប់យកទូរសព្ទ។
អ្នកស្រី សៀ និយាយថា៖ «ប៉េអឹមថាចាប់ៗមានណាទូរសព្ទចុចពិល។ មានទូរសព្ទណាថត ខ្ញុំថា អ្នកលូកប្រដាប់ភេទខ្ញុំមិនបានទេ»។
លោក ព្រីង សុគាន់ មន្ត្រីអង្គេតនៃសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តព្រៃវែង និងស្វាយរៀង ថ្លែងថា លោកពុំមានការឆ្លើយតបទៅនឹងអ្វីដែលពលរដ្ឋអះអាងនោះឡើយ ហើយប្រជាពលរដ្ឋចង់ប្ដឹងគឺជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ លោកមានតួនាទីត្រឹមអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សប៉ុណ្ណោះ។
លោក សុគាន់ និយាយថា៖ «(ពលរដ្ឋ)គាត់គ្រាន់តែនិយាយប្រាប់យើងទេ ហើយគ្រាន់តែនិយាយថាលោកគ្រូត្រង់កន្លែងហ្នឹងគេប្រតាយប្រតប់ខ្ញុំតើវាខុសដែរទេ ប៉ះពាល់ផ្លូវភេទរបស់គាត់តើវាខុសដែរឬទេ។…សូមឱ្យជួយពួកគាត់ទាក់ទងដីធ្លីនិងអំពើហិង្សាហ្នឹងតើសកម្មភាពហ្នឹងវាម៉េចដែរលោកគ្រូ ខុសកម្រិតណាត្រូវកម្រិតណា។ តែខ្ញុំអត់ហ៊ានឆ្លើយតបជាមួយគាត់យ៉ាងម៉េចដែរ»។
មន្រ្តីអាដហុកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែដើរតួនាទីឃ្លាំមើលសកម្មភាពរបស់គាត់ បើសិនជាគាត់ចេញមុខតតាំងចង់ប្ដឹងផ្ដល់អី អាហ្នឹងជាសិទ្ធិរបស់គាត់ ពួកខ្ញុំក៏គ្នានសិទ្ធិជំរុញឱ្យពួកគាត់ទៅធ្វើដាក់ពាក្យបណ្ដឹងអីដែរ អាស្រ័យសាមីខ្លួនគាត់ បើគាត់ចង់ប្ដឹងក៏ប្ដឹងទៅពាក់ព័ន្ធនឹងកន្លែងហ្នឹងយើងតាមដានបន្តទៀត»។
អធិការនគរបាលស្រុកស្វាយជ្រំ លោក សោម សោភ័ណ បដិសេធក្នុងការឆ្លើយសំណួរ ដោយប្រាប់ឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានខេមបូចាខលសួរលោកអភិបាលស្រុកវិញ។ លោក ហែម សារិទ្ធ អភិបាលស្រុកស្វាយជ្រំ បដិសេធចំពោះការឆ្លើយសំណួរអ្នកសារព័ត៌មានជុំវិញការចោទប្រកាន់របស់ពលរដ្ឋ ដោយប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានឱ្យទៅមើលព័ត៌មានដែលផុសនៅលើហ្វេសបុកផេករដ្ឋបាលស្រុកស្វាយជ្រំជំនួស។
បើយោងតាមហេ្វសបុកផេករដ្ឋបាលស្រុកស្វាយជ្រំ ឱ្យដឹងថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ គណៈកម្មការ និងក្រុមការងារស្រុកស្វាយជ្រំ សហការជាមួយក្រុមការងារអន្តរក្រសួងចុះអនុវត្តវិធានរដ្ឋបាលចំពោះពលរដ្ឋ៤គ្រួសារដែលពុំទទួលយកសំណង ដោយអះអាងថា ដើម្បីជាផលប្រយោជន៍រួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រួសារដែលទទួលផលពីអាងទឹកជាង១លានម៉ែត្រគូបស្រោចស្រពជាង១ម៉ឺនហិកតា។
អ្នកស្រី យស សុភ័ណ្ឌ ប្រធានសហគមន៍សាមគ្គីចេកមាសនៅឃុំឈើទាល ស្រុកស្វាយជ្រំ ឱ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋ៤គ្រួសារដែលពុំទទួលសំណងនេះ ដោយសារតម្លៃទាបមិនអាចទិញដីស្រែក្បែរនោះ ហើយពួកគេមានតែដីស្រែដែលកំពុងរងផលប៉ះពាល់ ដោយខុសពីពលរដ្ឋជាង១០០គ្រួសារទៀតដែលទទួលយកសំណង ព្រោះពួកគេទាំងនោះមានដីផ្សេងទៀតសម្រាប់បង្កបង្កើនផល។
អ្នកស្រី សុភ័ណ្ឌ ឱ្យដឹងទៀតថា កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ នៅពេលអាជ្ញាធរឃុំខ្លួនអ្នកស្រី និងអ្នកស្រី ឥន សូត្រ ចំនួន២០ថ្ងៃទាក់ទិននឹងការប្រមូលផ្ដុំគ្នាខុសទៅនឹងច្បាប់ស្ដីពីការទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងកាចសាហាវបណ្ដាលឱ្យពលរដ្ឋជាង១០០គ្រួសារទទួលយកសំណង៩០០រៀលក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។
អ្នកស្រី បញ្ជាក់ទៀតថា៖ «ដោយសារពួកគាត់(៤គ្រួសារ)គឺអស់រលីងតែម្ដងគាត់សល់តែដីភូមិទេ ដីបង្កបង្កើនផលគឺអស់រលីងម្ដង។ បើសិនជាពួកគាត់ទទួលសំណងហ្នឹងអត់អាចទៅទិញដីកន្លែងផ្សេងបានទេសំណងតិចពេក»។
លោក ញ៉ិល ភាព មន្រ្តីសម្របសម្រួលនៃសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា ថ្លែងថា លោកគ្រាន់តែទទួលដំណឹងថាមានអំពើហិង្សាកើតឡើងលើពលរដ្ឋពុំទទួលយកសំណង ប៉ុន្តែលោកពុំដឹងទេថាករណីនេះឈានដល់ការបៀតបៀនផ្លូវភេទ។
មន្រ្តីសមាគមរូបនេះ គូសបញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋរងអំពើហិង្សាទាំងបួននាក់នោះជាសមាជិកសមាគមរបស់លោក ហើយសមាគមនឹងចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់បើពិតជាមានករណីបៀតបៀនផ្លូវភេទនេះកើតមាន។
លោក ភាព មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រសិនបើមានករណីការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាលើប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់ជាជនរងគ្រោះបាត់បង់ដីធ្លីដោយសារគម្រោងអភិវឌ្ឍក្នុងការស្ដារប្រឡាយរហូតដល់ការបៀតបៀនកេរ្តិ៍ខ្មាស់។ សមាគមយើងនឹងចាត់វិធានការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតាមនិតិវិធីច្បាប់ចំពោះជនដែលប្រព្រឹត្តិបទល្មើសជាក់ស្ដែង ហើយអាជ្ញាធរឬស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងដើម្បីចាប់ជនហ្នឹង យកមកផ្ដន្ទាទោសឬអនុវត្តតាមនិតិវិធីច្បាប់»៕
