ជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយមួយចំនួនរស់នៅក្នុងឃុំបរខាំ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី អះអាងថា ពួកគាត់កំពុងជួបការលំបាកខ្លាំង ដោយសារតែដំណាំកសិកម្មមិនបានផល ហើយទំនិញនៅលើទីផ្សារមានតម្លៃខ្ពស់ធ្វើឱ្យពួកគាត់ខ្វះខាតអង្ករដែលគ្រួសារខ្លះរហូតដល់ បរិភោគដំឡូងលាយចេកជំនួសបាយ។
លោក រម៉ាម ល្វីន វ័យជាង ៤០ឆ្នាំ មានកូន៣នាក់នៅក្នុងបន្ទុកកំពុងរៀនទាំងអស់ ហើយកំពុងជួបប្រទះបញ្ហាជីវភាពខ្លាំងទទួលទានដំឡូងលាយជាមួយផ្លែចេកជាង១ខែហើយ។
លោក រម៉ាម ល្វីន ថ្លែងថា៖ «ហូបដំឡូងពេលខ្លះដាក់លាយជាមួយអង្ករចឹងទៅបង យើងអត់មានអី។ ពេលខ្លះចេកខ្ចីយើងហ្នឹងវិតបង់ៗ ហើយលាយជាមួយដំឡូងទៅ»។
លោក ល្វីន ថ្លែងថា លោកអាណិតកូនស្រី រៀនថ្នាក់ទី១២ដែលកំពុងចង់រៀន ហើយលោកមិនមានលុយឱ្យកូនរៀនគួរបន្ថែមត្រៀមប្រឡង។
លោក រម៉ាម ល្វីន ថ្លែងថា៖ «ដឹងតែខំរៀនតែគ្នាអត់មានលុយ ខ្ញុំសុខចិត្តជំពាក់គ្រូបង្រៀនហ្នឹង រៀនគួររៀនអ៊ីចឹងទៅ។ ដល់ពេលស៊ីឈ្នួលគេបានឱ្យគ្រូវិញ»។
ទោះក្រខ្វះអង្ករបរិភោគក៏លោកប្រឹងប្រែងឱ្យកូនរៀនដែរ ព្រោះមិនចង់ឱ្យកូនជួបការលំបាកដូចលោក។
លោក រម៉ាម ល្វីន ថ្លែងថា៖ «កុំឱ្យក្រលំបាកដូចខ្ញុំ ឃើញទេធ្វើចម្ការតាំងពីតូចរហូតដល់ចាស់ហើយ រហូតដល់ខ្វះទៅៗ ចឹងប្រឹងឱ្យកូនរៀនទៅ»។
លោក ល្វីន មានដី៣ហិកតា ដាំដំឡូងមី ខាតបង់ដោយសារចំណាយដើមទុនច្រើន បានផលមកលក់បានតម្លៃទាប។ លោបន្តថា បច្ចុប្បន្នលោកប្រឹងរកការងារធ្វើស៊ីឈ្នួលតាមចម្ការស្វាយចន្ទី ឬស៊ីឈ្នួលធ្វើការអីផ្សេងទៀតក៏លោកធ្វើដែរឱ្យតែបានប្រាក់ទ្រទ្រង់គ្រួសារ។
អ្នកស្រី រម៉ាម លូ វ័យ៣៥ឆ្នាំ ជាស្ត្រីមេម៉ាយ កំពុងរស់នៅជាមួយម្តាយ និងឪពុកដែលមានវ័យជិត៨០ឆ្នាំ។ អ្នកស្រីឱ្យដឹងថា ការធ្វើកសិកម្មមិនបានផលទេ បច្ចុប្បន្នគាត់រស់នៅពឹងផ្អែកតែលើការស៊ីឈ្នួលធ្វើចម្ការឱ្យគេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា រយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ រូបគាត់មិនសូវបានដើរស៊ីឈ្នួលគេទេព្រោះឪពុកឈឺភ្នែកហើយគាត់ត្រូវនៅមើលថែ។ អ្នកស្រីថា គាត់ត្រូវខ្ចីអង្ករសាច់ញាតិខ្លះបរិភោគដោយសន្សំសំចៃ ហើយនៅពេលដែលឪពុកមានសុខភាពល្អទើបដើរស៊ីឈ្នួលបានលុយសងគេវិញ។
អ្នកស្រី រម៉ាម លូ ស្នើឱ្យសប្បុរជនក៏ដូចជាស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជួយជាអង្ករដល់រូបគាត់ដើម្បីបានសម្រាលទុក្ខលំបាក។
អ្នកស្រី រម៉ាម លូ ថ្លែងថា៖ «ចង់ស្នើសុំអង្ករខ្លះ ព្រោះខ្ញុំជួបការលំបាកពី១ខែទៅ១ខែលំបាក។ ខ្ញុំលំបាកសុំខ្ចីអ្នកជិតខាង។ យើងរកអីមិនបាន»។
អ្នកស្រី រម៉ាម លូ ឱ្យដឹងទៀតថា គ្រួសារគាត់មានដីកន្លះហិកតា ដាំដំណាំតិចតួចគ្រាន់តែបរិភោគក្នុងគ្រួសារ។
ជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយនៅឃុំបរខាំម្នាក់ទៀត លោក រម៉ម ហៅ ឱ្យដឹងថា គាត់មាន កូន៥នាក់។ លោកថា កូនកំពុងរៀននៅអនុវិទ្យាល័យ និងវិទ្យាល័យ តែរៀនមិនបាន ពេញលេញទេ ព្រោះខ្វះទាំងលុយ ខ្វះទាំងអង្ករបរិភោគ។
លោក រម៉ាម ហៅ រៀបរាប់ថា៖ «ខ្វះខាតរឿងប្រាក់ ខ្វះខាតរឿងបាយហូបរកអត់បាន។ កូនរៀនទៀត អត់លុយឱ្យគ្នារៀនអាណិតណាស់»។
លោក រម៉ាម ហៅ ធ្លាប់ជួលដីគេដើម្បីដាំដំឡូងមីក្នុង១ហិកតាជួលគេថ្លៃ១០ម៉ឺនរៀល ប៉ុន្តែលោកថា ការចំណាយផ្សេងៗក្នុងការដាំថ្លៃខ្ពស់ បានផលវិញមិនចំណេញទើបលោកឈប់ដាំ ពឹងតែលើការដើរស៊ីឈ្នួលគេទៅ។
អាជីវករលក់និងបោះដុំចែកចាយជីកសិកម្មនិងគ្រាប់ពូជនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី អ្នកស្រី ចន្ថា រដ្ឋ ថ្លែងថា គាត់ធ្លាប់បានទៅដល់ឃុំបរខាំ ហើយក៏ធ្លាប់ទិញអង្ករនិងថ្នាំពេទ្យមួយចំនួនជូនអ្នកមានជីវភាពខ្វះខាតទាំងនោះដែរដោយសារឃើញខ្វះខាតហើយមានចិត្តអាណិតអាសូរ។
អ្នកស្រី ចន្ថា រដ្ឋ បន្ថែមថា៖ «គាត់អត់អង្ករហូប គាត់ហូបដំឡូង សម័យនេះហូបដំឡូងខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលដែរ។ ខ្ញុំបានជួយអង្ករគាត់មួយបេទៅ ហើយថ្នាំពេទ្យខ្លះទៅ។ គាត់ឈឺក៏អត់មានលុយទៀត»។
លោក ចាន់ ប៊ុននី មេឃុំបរខាំ ថ្លែងថា មន្ត្រីចុះធ្វើការងារតាមភូមិជាប្រចាំមិនដែលទទួលព័ត៌មានពីពលរដ្ឋខ្វះអង្ករបរិភោគដូចការលើកឡើងនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមានក្រុមការងារ ថ្នាក់ពង្រឹង ថ្នាក់ឃុំចុះទៅជួបពលរដ្ឋ មិនមានឃើញប្រឈមចឹងទេបង»។
តាមរបាយការណ៍របស់សាលាឃុំបរខាំបង្ហាញថា ពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំនេះមានចំនួន៨៩៧គ្រួសារ ស្នើនឹង៣ ៧៥៤នាក់។
បើទោះជាមេឃុំបញ្ជាក់ថា មិនមានរបាយការណ៍ពីពលរដ្ឋដែលកំពុងជួបការលំបាកខ្វះអង្ករបរិភោគនេះក៏ដោយ ប៉ុន្តែប្រភពអ្នកភូមិដែលផ្តល់ព័ត៌មានអះអាងថា អ្នកផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតនៅក្នុងឃុំនេះក៏កំពុងជួបបញ្ហាប្រហាក់ប្រហែលពួកគាត់ផងដែរ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តរតនគិរី លោក ឌិន ខន្នី មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនដឹងច្បាស់ពីចំនួនពលរដ្ឋដែលកំពុងខ្វះអង្ករបរិភោគនោះទេ ប៉ុន្តែលោកថា ពលរដ្ឋដែលជួបការលំបាកខ្វះខាតខ្លាំងគឺមានចំនួនច្រើននៅក្នុងខេត្តនេះ។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តនេះប្រមាណ៩០ភាគរយពឹងលើវិស័យកសិកម្ម ប៉ុន្តែការធ្វើកសិកម្មមិនបានផលធ្វើឱ្យពួកគាត់ស្ទើរគ្រប់គ្នាធ្លាក់ខ្លួនជំពាក់បំណុលធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក ឌិន ខន្នី បន្ថែមថា៖« ខ្ញុំជឿថាអាចមានច្រើនគួរសមដែរមិនមែនមានតែបរខាំមួយទេនៅតាមជនបទ ព្រោះខ្ញុំទៅសហគមន៍អីឃើញថា គាត់ត្អូញត្អែរច្រើន គ្រាន់ថា អ្នកខ្លះមិនទាន់ដាច់ខ្លាំង តែអ្នកខ្លះត្អូញត្អែរខ្លាំងណាស់ក្នុងឆ្នាំហ្នឹងមានការខាតបង់ច្រើន ហើយជំពាក់បំណុលគ្រប់ៗគ្នា» ។
អភិបាលខេត្តរតនគិរីលោក ញ៉ែម សំអឿន បញ្ជាក់ថា មិនថាតែឃុំបរខាំទេគឺនៅទូទាំងខេត្តរតនគិរីតែម្តង មិនមានពលរដ្ឋណាដែលជួបការលំបាករហូតដល់ខ្វះអង្ករដូចការលើកឡើងនោះទេ ។
លោក ញ៉ែម សំអឿន មានប្រសាសន៍ថា៖ «អត់ទេ អត់ដែលមានដល់ថ្នាក់ហ្នឹងទេ។ និយាយពីរឿងបាយហូបវាមិនខ្វះទេគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់។ រឿងថាបាយលាយអ៊ីចឹងដូចមិនទេ។ ខ្ញុំមិនជឿទេ ព្រោះយើងនៅតាមមូលដ្ឋានយើងដឹងទាំងអស់គ្នា រដ្ឋអំណាចភូមិ ឃុំ បើមានកិច្ចការចឹងៗយើងត្រូវទទួលខុសត្រូវ។ កន្លងមកយើងអត់មានដែលជួបបញ្ហាខ្វះស្បៀងណាមួយទេ»។
របាយការណ៍ក្រសួងផែនការបង្ហាញថា ចន្លោះឆ្នាំ២០១៧-២០២០ ប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន១៧,៨ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនសរុប១៦លាននាក់រស់នៅក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រ។ ក្រសួងដដែលនេះបង្ហាញរបាយការណ៍នៅចុងឆ្នាំ២០២១ ថា ចំនួនពលរដ្ឋក្រីក្រកើនឡើងដល់១៨ភាគរយ ស្មើនឹង២ ៨៨០ ០០០នាក់៕