កាលពីខែមេសា កន្លងទៅ យុវជន សុភូថ ដែលមានវ័យទើបតែ១៨ឆ្នាំ បានឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់ទៅធ្វើការក្នុងរោងចក្រនៅប្រទេសថៃ។ ក្នុងខែកក្កដា យុវជនរូបនេះត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងបញ្ជូនត្រឡប់មកកាន់កម្ពុជាវិញ។ ដំណើររបស់សុភូថ បានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថា ពលករខ្មែរជាច្រើនទៀតកំពុងបន្តលួចឆ្លងដែនរាល់ខែចូលទៅប្រទេសថៃ ទោះបីព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរបានបិទដោយសារបញ្ហាកូវីដ១៩ ដោយអ្នកទាំងនោះសង្ឃឹមថាអាចរកចំណូលចិញ្ចឹមជីវិតបាន។
សុភូថ បញ្ជាក់ថា៖ «មូលហេតុដែលខ្ញុំទៅប្រទេសថៃ ព្រោះតែបញ្ហាជីវភាព និងមិនមានការងារធ្វើក្នុងប្រទេស»។
រឿងពលករចំណាកស្រុកគ្មានឯកសារ ជាបញ្ហាប្រឈមយូរអង្វែងមកហើយសម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរ ប៉ុន្តែបញ្ហាត្រូវបានរឹតបន្តឹងកាន់តែខ្លាំងក្នុងអំឡុងវិបត្តិកូវីដ១៩។ ខណៈកម្ពុជា-ថៃ កំពុងព្យាយាមគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ១៩ ពលករចំណាកស្រុកថាខ្លួនមិនមានជម្រើសអ្វីក្រៅពីឆ្លងដែននោះទេ ទោះជាព្រំដែនបិទ ឬបើកក៏ដោយ។
ព្រំដែនគោកប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានបិទតាំងពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ យ៉ាងណា គេឃើញមានសញ្ញាធ្លាក់ចុះនៃការលួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់តិចតួចប៉ុណ្ណោះ។ ស្របពេល ប្រទេសថៃកំពុងបិទខ្ទប់នៅពេលថ្មីៗនេះជាបន្តបន្ទាប់ ពលករចំណាកស្រុករាប់រយនាក់បានឆ្លងដែនត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ បង្កើនក្ដីបារម្ភពីការឆ្លងរាលដាលវីរុសកូវីដ១៩ កាន់តែខ្លាំង ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរៀបចំឲ្យមានមណ្ឌលធ្វើចត្តាឡីស័កនៅតាមព្រំដែនក៏ដោយ។
ទោះបីជាមិនអាចដឹងពីចំនួនជាក់លាក់ក៏ពិតមែន តែលោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍នៃគណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស មានប្រសាសន៍ថា ការឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់កើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់បើធៀបទៅនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ។
លោកស្រី លើកឡើងថា អាជ្ញាធរបង្ក្រាបបាន ១៩៨ករណីក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែ ក្នុងឆ្នាំ២០២១ បើប្រៀបធៀបឆ្នាំកន្លងទៅមានត្រឹម៦៣ករណី។ ក្នុងចំណោមនោះ លោកស្រីថា ១២៦ ករណី ជាការលួចដឹកជញ្ជូនមនុស្សដោយខុសច្បាប់ឆ្លងព្រំដែនទៅកាន់ប្រទេសថៃ។ ជាសរុប អាជ្ញាធរបានឃាត់ខ្លួនមនុស្សចំនួន២៣១នាក់។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ដូចដែលយើងបានដឹងហើយ ព្រំដែនកម្ពុជាមិនមែនមានច្រកឆ្លងកាត់ពីរបីនោះទេ»។ លោកស្រី កត់សម្គាល់ថា ព្រំដែនកម្ពុជាថៃមានប្រវែងជាង៨០០គីឡូម៉ែត្រ មានច្រកច្រើនដែលឈ្មួញរត់ពន្ធមនុស្សអាចនាំមនុស្សឆ្លងកាត់បាន។
សម្រាប់ សុភូថ វិញឲ្យដឹងថា លោកបានចំណាយប្រាក់ចំនួន៤ ៥០០បាត ឬប្រហែល១៣៧ដុល្លារ ដល់មេខ្យល់ ដើម្បីនាំលោកឆ្លងព្រំដែនចូលប្រទេសថៃ។ ជាមួយចំនួនទឹកប្រាក់ដ៏ច្រើននេះ លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង មានប្រសាសន៍ មានការលំបាកក្នុងការទប់ស្កាត់ការលួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់។
លោកស្រី បន្ថែមថា៖ «វាជាការងាររបស់ពួកគេ[មេខ្យល់] ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យយើងព្រួយបារម្ភថាប្រជាពលរដ្ឋយើង មិនបានគិតដល់ការការពារជីវិតពីការជួញដូរ ក៏ដូចជាការពារខ្លួនពីការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩»។
ពលករចំណាកស្រុកម្នាក់ទៀត លោក ឌីណា វ័យ៣៥ឆ្នាំ ទើបត្រឡប់ពីប្រទេសថៃកាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅ។ លោកនិយាយថា៖ «អាជ្ញាធរថៃចាប់ និងបញ្ជូលខ្ញុំត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ»។ លោកឲ្យដឹងដែរថា ពេលនេះកំពុងធ្វើចត្តាឡីស័កចំនួន១៤ ថ្ងៃនៅព្រំដែន។
ប្រទេសថៃ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាកំពុងមានចំនួនអ្នកឆ្លងកូវីដ១៩ ឡើងខ្ពស់ក្នុងខែកន្លងមកនេះ និងបាននាំឲ្យរដ្ឋាភិបាលបិទខ្ទប់ខេត្តចំនួន១៣។ នៅថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ប្រទេសថៃមានសេចក្ដីរាយការណ៍ថាមានអ្នកឆ្លងចំនួន១៣ ០០២ ករណី និងមានអ្នកស្លាប់ចំនួន១០៨នាក់។ លោក ឌីណា ឲ្យដឹងដែរថា ការដ្ឋានសំណង់របស់លោកបានបិទកាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ហើយលោកសង្ឃឹមថានឹងបានបន្តស្នាក់នៅ និងរកការងារនៅទីនោះ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំខ្លាច[វីរុសកូវីដ១៩] ប៉ុន្តែបើខ្ញុំមកវិញ គ្មានអីហូបទេនៅក្នុងភូមិ ហើយវាពិបាករកការងារធ្វើ ដែលអាចបានប្រាក់បង់សងធនគារ»។
លោក ឌីណា ទៅប្រទេសថៃលើកដំបូងនៅឆ្នាំ២០១៩ ដែលកាលនោះលោកទៅដោយស្របច្បាប់។
លោកឲ្យដឹងថា៖ «នៅក្នុងប្រទេស យើងមិនមានការងារច្រើនសម្រាប់ធ្វើទេ»។ លោកបន្ថែមថា លោកអាចរកប្រាក់បានប្រហែល៤៥០បាត ឬប្រហែល១៣ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ នៅប្រទេសថៃ។
លោក ហួ តារារិទ្ធិ ប្រធានច្រកព្រំដែនអូស្មាច់ ក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ ឲ្យដឹងដែរថា ខណៈដែលច្រកព្រំដែនបិទ លើកលែងតែការដឹកជញ្ជូនទំនិញ មេខ្យល់នៅតែអាចរកច្រកឆ្លងកាត់ផ្សេងទៀតបានតាមតំបន់ព្រំដែនមានព្រៃឈើក្រាស់ៗ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «គ្មានការលួចឆ្លងដែនខុសច្បាប់នៅច្រកព្រំដែនអូស្មាច់របស់ខ្ញុំទេ»។ លោកបន្ថែមថា ការកើនឡើងនៃការវិលត្រឡប់ពីថៃរបស់ពលករចំណាកស្រុក ដោយសារតែការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ និងការបាត់បង់ការងារ។
កាលពីដើមខែនេះ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានដាក់ប្រទេសកម្ពជាក្នុងបញ្ជីរាយនាម នៅក្នុងរបាយការណ៍ស្តីពីការជួញដូរមនុស្ស ដោយបានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបានបំពេញទៅតាម «ស្ដងដារអប្បបរមា» ដើម្បីលុបបំបាត់ការជួញដូរមនុស្ស ដោយសារតែមាន «ការរាលដាលអំពើពុករលួយ»។
លោក ឌី ថេហូយ៉ា មន្ត្រីគ្រប់គ្រងគម្រោងរបស់អង្គការសង់ត្រាល់ មានប្រសាសន៍ថា ភាពកម្សោយក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ ភាពក្រីក្រ និងអំពើពុករលួយ ធ្វើឲ្យពិបាកក្នុងការបិទព្រំដែន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «វានៅមានការឃុបឃិតគ្នារវាងមន្ត្រី និងពួកមេខ្យល់ជាប្រព័ន្ធ»។
លោកបន្តថា «មានហេតុផលជាច្រើនទៀត» ដែលពលករនៅអាចចាកចេញបាន។ លោកថា៖ «ទី១ ប្រជាពលរដ្ឋគ្មានជម្រើសក្នុងការរកប្រាក់ចំណូល មានការងារតិចតួច[ក្នុងប្រទេស] ហើយពួកគាត់ត្រូងបង់សងធនាគារ និងបើសិនជាពួកគាត់ដាំដុះដំណាំកសិកម្មពេលប្រមូលផលក៏គ្មានទីផ្សារទៀត»។
លោក ស៊ុំ ចាន់គា មន្ត្រីសម្របសម្រួលរបស់អង្គការអាដហុកប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានបង្ហាញក្ដីកង្វល់អំពីលទ្ធភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការគ្រប់គ្រងការរាលដាលវីរុសកូវីដ១៩ ខណៈដែលពលករជាច្រើនត្រូវបានបញ្ជូនមកស្រុកកំណើតវិញនៅពេលថ្មីៗនេះ ស្របពេលមានការបិទខ្ទប់នៅថៃ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដំបូងពួកគេត្រូវចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីឆ្លងដែនខុសច្បាប់ បន្ទាប់មកពួកគេក៏ត្រូវបញ្ជូនត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងមានការព្រួយបារម្ភអំពីពលករដែលត្រឡប់មកវិញ ព្រោះថា៩០ភាគរយនៃអ្នកទាំងនោះរកឃើញថាវិជ្ជមានកូវីដ១៩»។
លោក នៅតែឆ្ងល់ថាហេតុអ្វីពលករខ្មែរនៅតែបន្តចំណាកស្រុក។ លោកថា ទោះបីជាមានគ្រោះថ្នាក់ ពលករខ្មែរនៅតែ «អង្វរមេខ្យល់ឲ្យនាំពួកគេទៅប្រទេសថៃ» ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Migrants still slipping through closed Thai-Cambodian border, despite pandemic fears