កម្មវិធីទូរសព្ទដៃ«NoDrug» ដែលអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនទើបប្រកាសឱ្យទាញយកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការកាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានផ្តល់សារអប់រំដ៏សម្បូរបែបពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ព្រោះបញ្ហាគ្រឿងញៀនបានក្លាយជាក្តីបារម្ភរួមរបស់សង្គមជាតិ ខណៈគ្រាន់តែជិត៥ខែដើមឆ្នាំ២០២៤នេះ សមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបានគ្រឿងញៀនរហូតដល់ជាង៣តោន។
ពាក់ព័ន្ធនឹងក្តីបារម្ភពីការរីករាលដាលនៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ក្នុងចំណោមសិស្សសាលា យុវតី អ៊ឹង ម៉ូលីកា រៀនថ្នាក់ទី១២នៅសាលាឯកជនមួយក្នុងខណ្ឌច្បារអំពៅរាជធានីភ្នំពេញ បាននិយាយថា៖ «មានតែសិស្សដែលគិតតែពីការសប្បាយភ្លើតភ្លើនមិនខំរៀនសូត្រគេចសាលាប៉ុណ្ណោះដែលប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ជក់បារីអេឡិចត្រូនិក ចំណែកសិស្សដែលខិតខំរៀនសូត្រមានចំណេះដឹង គេមិនទៅប៉ះពាល់ទៅប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននិងជក់បារីអេឡិចត្រូនិកដែលបំផ្លាញជីវិតខ្លួនឯងបំផ្លាញគ្រួសារនិងសង្គមជាតិនោះទេ»។
យុវតីវ័យ១៧ឆ្នាំសម្បុរស កម្ពស់ប្រហែល១,៥០ម៉ែត្រដែលរៀនបានចំណាត់ថ្នាក់ល្អជារៀងរាល់ខែ(ក្នុងរង្វង់ពីលេខ២-៧)រូបនេះបាននិយាយប្រាប់ ខេមបូចា ថា មិត្តរួមថ្នាក់របស់នាងទាំងអស់៣០នាក់ គឺសុទ្ធតែជាអ្នកខិតខំរៀនសូត្រ មានតែសិស្សប្រុសម្នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលជក់បារីអេឡិចត្រូនិក ហើយក្រោយមកឮថាជក់គ្រឿងញៀនទៀត។ ប៉ុន្តែសិស្សម្នាក់នោះបានឈប់រៀនជាច្រើនខែហើយ ដោយសារតែមិត្តរួមថ្នាក់គេរើសអើងមិនសូវនិយាយរក ម៉្យាងគាត់រៀនមិនទាន់គេផង។
នៅពេលដែលសួរថា តើក្មួយមានការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននេះមកពីណា? ម៉ូលីកា ឆ្លើយថា៖ «លោកពូអើយ កុំថាឡើយខ្ញុំជាសិស្សសាលាដែលជាអ្នករៀនសូត្រដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ខ្ញុំគិតថា ប្រជាជនមួយប្រទេសសុទ្ធតែដឹង ពីព្រោះមានការប្រាប់ណែនាំពីសាលាពីសំណាក់លោកគ្រូអ្នកគ្រូ ព្រមទាំងមានការផ្សព្វផ្សាយជាច្រើនពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននេះជាហូរហែរតាំងពីយូរណាស់មកហើយ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាគ្រឿងញៀននេះ របាយការណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៣កន្លងមកសមត្ថកិច្ចបានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ៧ ០៦២ករណី ហើយបានឃាត់ខ្លួនមនុស្សរហូតដល់ជាង១ម៉ឺន៧ពាន់(១៧៣៦៣)នាក់។ ក្នុងចំណោមជនល្មើសដែលសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួននោះ មានជនបរទេស៤៤១នាក់ មកពី១៥សញ្ជាតិ ខណៈគ្រឿងញៀន និងសារធាតុញៀនសរុបជិត៣តោនត្រូវបានរឹបអូស។
ជាវិធានការដើម្បីបញ្រ្ជាបការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃគ្រឿងញៀនឱ្យបានកាន់តែទូលំទូលាយ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនកាលពីថ្ងៃទី១៣ខែឧសភា បានប្រកាសពីការដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការនូវកម្មវិធីទូរសព្ទដៃដែលមានឈ្មោះថា «NoDrug»ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ស្មារតីជាតិរួមគ្នាក្នុងការចូលរួមប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន។
ជាមួយនឹងការប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នេះអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានធ្វើការណែនាំនិងអំពាវនាវដល់គ្រប់ក្រសួងស្ថាប័ន គណៈអភិបាលរាជធានីខេត្ត អង្គភាពថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិ គ្រឹះស្ថានសិក្សាអប់រំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ទាំងរដ្ឋនិងឯកជនរួមទាំងក្រុមហ៊ុន រោងចក្រសហគ្រាសអង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិ ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសសិស្សនិស្សិតឱ្យចូលរួមទាញយកកម្មវិធីទូរសព្ទដៃ «NoDrug»ប្រើឱ្យបានទូលំទូលាយ។
អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបញ្ជាក់ថា ការទាញយកកម្មវិធីនេះនឹងទទួលបានសារអប់រំ ព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍ ចំណេះដឹងពីផលប៉ះពាល់ និងវិនាសសកម្មនៃគ្រឿងញៀន ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្តល់សេវាព្យាបាល និងស្តារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន។
កម្មវិធីនេះ ក៏អាចប្រើប្រាស់ជាមធ្យោបាយដើម្បីរាយការណ៍អំពីករណីប្រើប្រាស់ ការជួញដូរ ការដឹកជញ្ជូន និងការកែច្នៃផលិតគ្រឿងញៀនក្នុងសហគមន៍មកកាន់ក្រុមការងារទទួលព័ត៌មានដើម្បីឱ្យអាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ចមានវិធានការជាក់ស្តែងដែលអាចឈានទៅបង្ការទប់ស្កាត់បង្ក្រាបទាន់ពេលវេលាសំដៅកាត់បន្ថយនិងលុបបំបាត់ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនក្នុងសហគមន៍ស្របតាមទស្សនវិស័យ«ចូលរួមទាំងអស់គ្នាដើម្បីជីវិតនិងសហគមន៍គ្មានគ្រឿងញៀន»។
សេចក្តីប្រកាសរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនលើកឡើងថា៖«ការទាញយកនិងប្រើប្រាស់កម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ NoDrug មានន័យថា បានចូលរួមចំណែកជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន»។
ទាក់ទងនឹងការទាញយកកម្មវិធីទូរស័ព្ទដៃ «NoDrug»នេះ យុវតី អ៊ឹង ម៉ូលីកា បានឱ្យដឹងថា នាងមិនបានដឹងពីកម្មវិធីនេះទេ ហើយមិត្តរួមថ្នាក់របស់នាងក៏មិនដែលឮនិយាយពីកម្មវិធីនេះដែរ។
យុវតីរូបនេះនិយាយថា៖«ខ្ញុំមិនបានដឹងពីកម្មវិធីNoDrug អីហ្នឹងទេ ពីព្រោះឥឡូវពួកខ្ញុំរវល់ខ្លាំងណាស់ រវល់ខំរៀនពីព្រោះត្រូវប្រឡងបាក់ឌុបនៅខែ១០មិនមានពេលតាមដានព័ត៌មានច្រើនទេ»។
សិស្ស៥នាក់(ប្រុស៣នាក់)ដែលខេមបូចា បានសាកសួរនៅខាងមុខវិទ្យាល័យ«សម្តេចហ៊ុនសែន ប៊ុន រ៉ានី ច្បារអំពៅ»ស្ថិតក្នុងខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ខែឧសភាបាននិយាយថា ពួកគេក៏មិនបានដឹងពីកម្មវិធីNoDrug នេះដែរ។ ប៉ុន្តែបើតាមការសាកសួរពួកគេមានការយល់ដឹងច្រើនពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
សិស្សប្រុសម្នាក់ឈ្មោះ ថាវរៈ រៀនថ្នាក់ទី១២ ក្នុងចំណោមសិស្សទាំងនេះបានឱ្យដឹងថា ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាគ្រឿងញៀនលោកនាយកសាលា និងលោកគ្រូអ្នកគ្រូតែងតែរំឭកប្រាប់សិស្សសូមចៀសឱ្យឆ្ងាយពីគ្រឿងញៀន។
ថាវរៈ និយាយថា៖ «សិស្សទាំងអស់សុទ្ធតែដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ពីព្រោះនាយកសាលានិងលោកគ្រូអ្នកគ្រូតែងតែនិយាយដាស់តឿនជាញឹកញាប់សូមឱ្យសិស្សានុសិស្សចៀសឱ្យឆ្ងាយពីគ្រឿងញៀន ពីព្រោះថា ប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនបំផ្លាញសុខភាពបំផ្លាញអនាគតខ្លួនឯង ជក់យូរៗទៅធ្វើឱ្យខ្លួនឯងបែកថ្នាំ សរសៃប្រសាទ ក្លាយជាបន្ទុកសម្រាប់គ្រួសារនិងសង្គមជាតិ»។
ទោះយ៉ាងណាយុវតី លក្ខិណា ជាសិស្សថ្នាក់ទី១១ក្នុងចំណោមសិស្សទាំងនេះ បាននិយាយថា បើទោះបីជាមានការនិយាយណែនាំដាស់តឿនជាហូរហែពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំសាលានិងពីសំណាក់លោកគ្រូអ្នកគ្រូក្តី ក៏នៅតែមានសិស្សមួយចំនួនលួចប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននិងជក់បារីអេឡិចត្រូនិកដែរ។
លក្ខិណានិយាយថា៖ «មិត្តមួយចំនួនដែលខ្ញុំស្គាល់ប្រាប់ខ្ញុំថា ពួកគេប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។ មានអ្នកខ្លះប្រើបានមួយរយៈក៏ឈប់ប្រើវិញ ហើយមានអ្នកខ្លះនៅតែបន្តប្រើ ហើយអ្នកប្រើគ្រឿងញៀនខ្លះក៏លែងឃើញមករៀន»។
មិនអាចទាក់ទងនាយកវិទ្យាល័យហ៊ុនសែន ប៊ុនរ៉ានីច្បារអំពៅដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយលើបញ្ហាគ្រឿងញៀននេះបានទេ។
ប៉ុន្តែ លោក ម៉ី សុមុនី ជាគ្រូបង្រៀននិងជានាយករងវិទ្យាល័យ«ហ៊ុនសែន បូរី១០០ខ្នង»ក្នុងខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញបានថ្លែងថា លោកក៏មិនទាន់បានទាញយកកម្មវិធីNoDrug មកប្រើនៅឡើយដែរ ប៉ុន្តែទូរសព្ទរបស់លោកតែងតែមានលោតសារអប់រំពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
សម្រាប់វិទ្យាល័យ«ហ៊ុនសែន បូរី១០០ខ្នង»ទី១គឺបានធ្វើការអប់រំបញ្រ្ជាបចំណេះដឹងពីបញ្ហាគ្រឿងញៀនចូលទៅក្នុងមុខវិជ្ជាសីលធម៌និងពលដ្ឋវិជ្ជា។ ទី២ គឺបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយពីផលប៉ះពាល់ពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនតាមរយៈកម្មវិធីប្រមូលផ្តុំអប់រំពេលគោរពទង់ជាតិរៀងរាល់ថ្ងៃចន្ទនិងថ្ងៃសៅរ៍។
លោក សុមុនី បន្តថា ទី៣មានកម្មវិធីធំ២ ដែលសាលាបានធ្វើរួចហើយដោយមានការចូលរួមពីកម្លាំងនគរបាលជំនាញគ្រឿងញៀន កម្លាំងអធិការដ្ឋានខណ្ឌសែនសុខ កម្លាំងប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលទឹកថ្លា និងមានគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងសាលារៀន គណៈនាយកលោកគ្រូអ្នកគ្រូ និងសិស្សានុសិស្សផងដែរ។
លោកនាយករងបញ្ជាក់ថា៖ «យើងបានធ្វើការអប់រំធំហ្នឹងគឺ២លើកក្នុង១សប្តាហ៍ពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនទាំងនេះ នៅទីធ្លាវិទ្យាល័យ»។
លោកលើកឡើងថា ចំពោះសិស្សវិទ្យាល័យ១០០ខ្នងណាដែលមានការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន គឺសាលាមានការតាមដានតាមរយៈក្រុមប្រឹក្សាយុវជន តាមរយៈប្រធានថ្នាក់ដែលជាប្រធានសាខាថ្នាក់ហើយសិស្សណាដែលមានបញ្ហាគឺត្រូវរាយការមកដល់ថ្នាក់ដឹកនាំសាលាដើម្បីកោះអញ្ជើញឪពុកម្តាយឱ្យមកធ្វើការអប់រំបន្ថែម។ ប៉ុន្តែមួយរយៈកន្លងមកនេះមិនមានសិស្សណាម្នាក់ដែលមានបញ្ហាប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនទេ។
ប៉ុន្តែលោក សុមុនី បញ្ជាក់ថា៖«មានឪពុកម្តាយខ្លះបានជូនដំណឹងមកសាលាថាពេលគាត់ដឹងថា កូនពួកគាត់ប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន គឺពួកគាត់យកកូនទៅដាក់នៅមណ្ឌលបន្សាបគ្រឿងញៀនដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្តែមិនមានប្រើប្រាស់នៅក្នុងសាលាទេ ហើយកន្លងមកនេះគឺមានករណីខ្លះដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការប្រើប្រាស់បារីអេឡិចត្រូនិកដែលប៉ះពាល់ដល់សុខភាព»។
បើតាមលោកនាយករង សិស្សជក់បារីអេឡិចត្រូនិកកើតមាន២-៣ករណីអីដែរដោយមានបណ្តាញតាមថ្នាក់រៀននីមួយៗរាយការណ៍ ហើយសាលាមានកម្លាំងក្រុមប្រឹក្សាយុវជនទៅហៅសិស្សរូបនោះមកណែនាំអញ្ជើញឪពុកម្តាយមកផ្តិតមេដៃលើកិច្ចសន្យាធ្វើការកែប្រែហើយបើមិនកែប្រែទេ សាលានឹងធ្វើការអនុវត្តទៅតាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់សាលា។
លោកគ្រូបានលើកឡើងថា៖ «បញ្ហាគ្រឿងញៀននេះគឺជាបញ្ហាមួយរបស់យើងទាំងអស់គ្នាមិនថាគ្រូបង្រៀន មិនថាឪពុកម្តាយមិនថាអាជ្ញាធរ មិនថាស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចទេ។ ខ្ញុំជឿថា ផលប៉ះពាល់នៃគ្រឿងញៀនមានបញ្ហាធំធេងណាស់ទាំងបញ្ហាសុខភាព ទាំងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ជីវភាពគ្រួសារទាំងបញ្ហាសង្គម»។
លោកបន្ថែមថាដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលគ្រឿងញៀនបានទាល់តែមានការចូលរួមទាំងពីបុគ្គលខ្លួនឯងទាំងពីគ្រួសារសាលារៀននិងសង្គមជាតិទាំងមូលជាពិសេសទៅលើការអនុវត្តច្បាប់និងការទប់ស្កាត់បង្ក្រាបគ្រឿងញៀនឱ្យបានខ្លាំងក្លាបំផុត។
លោកបន្តថា៖ «គ្រឿងញៀននឹងបំផ្លាញធនធានមនុស្សដែលជាអ្នកបន្តវេនដែលជាសរសរទ្រូងប្រទេសជាតិ ពីព្រោះបើសិនជាសរសរពុកផុយសុខភាពទន់ខ្សោយធនធានមនុស្ស គឺមានបញ្ហា។ គ្រឿងញៀនលុកលុយ គឺជាផលវិបាកដែលជាក្តីបារម្ភរបស់សង្គមជាតិយើងទាំងមូល»។
ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន មិនមែនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់តែបុគ្គលដែលជក់នោះទេ ក៏ប៉ុន្តែក៏បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គ្រួសារនិងសហគមន៍ផងដែរ។
ក្មេងប្រុសស្រី២នាក់បងប្អូនរស់នៅភូមិធំ ឃុំរទាំង ស្រុកកៀនស្វាយខេត្តកណ្តាលដែលទូលផ្លែឈូកដើរលក់នៅម្តុំផ្សារច្បារអំពៅ ក្នុងខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ខែធ្នូបានអះអាងថា ឪពុករបស់ខ្លួនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
ក្មេងស្រីវ័យ១៣ឆ្នាំរៀនថ្នាក់ទី៦ ប៉ុន្តែទៅរៀនមិនសូវបានដិតដល់ដោយសារតែត្រូវសុំអ្នកគ្រូចេញពីរៀនមុនម៉ោងដើម្បីប្រញាប់មកលក់ផ្លែឈូកនៅភ្នំពេញដើម្បីរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររូបនេះនិយាយថា៖ «ប្អូនប្រុសខ្ញុំនេះអាយុ៧ឆ្នាំរៀនថ្នាក់មត្តេយ្យ។ តែពួកខ្ញុំសុំអ្នកគ្រូចេញពីរៀនមុនម៉ោងដើម្បីមកលក់ផ្លែឈូកដោយជិះឡានក្រុងពីកៀនស្វាយមកចុះនៅផ្សារច្បារអំពៅ។ ពុកខ្ញុំជក់គ្រឿងញៀនច្រើនឆ្នាំហើយ តែឥឡូវគាត់ទៅធ្វើសំណង់នៅអ្នកលឿងអត់ដែលផ្ញើលុយមកឱ្យម៉ែទេ»។
ក្មេងស្រីប្រុសទាំង២នាក់នេះមើលទៅមានរាងក្រិនស្គមដែលទំនងដោយសារខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ។ ក្មេងស្រីរូបនេះនិយាយទៀតថា៖ «ម្តាយខ្ញុំទើបកើតបានអាអូន១ទៀត។ ពុកខ្ញុំតែងតែវ៉ៃម៉ែខ្ញុំ។ ពួកគាត់តែងតែឈ្លោះគ្នាជារៀងរាល់ថ្ងៃ ហើយឥឡូវពុកខ្ញុំលែងនៅផ្ទះហើយ»។
ស្ត្រីមេម៉ាយវ័យជាង៥០ឆ្នាំម្នាក់ ដែលបដិសេធប្រាប់ឈ្មោះ រស់នៅក្នុងសង្កាត់និរោធខណ្ឌច្បារអំពៅដែលមានកូនប្រុសតែ២នាក់ហើយសុទ្ធតែប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនបាននិយាយប្រាប់ខេមបូចានៅថ្ងៃទី១៨ខែឧសភាថា ជីវិតរបស់អ្នកស្រីជាតិនេះគឺឆាចោលហើយពីព្រោះមានកូនសុទ្ធតែប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនដែលតែងតែកូររករឿងអ្នកស្រីជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
ស្រ្តីដែលមានមុខរបរជាអ្នកលក់ចាប់ហួយកំប៉ិកកំប៉ុកនៅផ្ទះរូបនេះនិយាយថា៖ «ពួកវាប្រើគ្រឿងញៀនតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៩។ ពួកវាទារលុយបើមិនឱ្យវា វាស្រែកឡូឡាបោកកម្ទេចអីវ៉ាន់ក្នុងផ្ទះចោល។ កាបូបលុយទុកប្រហែសវាលួច វាលួចរបស់របរក្នុងផ្ទះទៅលក់ទៀត។ តាំងពីពួកវាញៀនថ្នាំមកខ្ញុំរស់នៅមិនដែលបានសុខទេ»។
កូនប្រុសរបស់ស្ត្រីរូបនេះកូនទី១មានវ័យជិត៣០ឆ្នាំ និងកូនទី២មានវ័យជាង២០ឆ្នាំ។ ពួកគេក៏ត្រូវបានអ្នកស្រីនាំយកទៅមណ្ឌលបន្សាបគ្រឿងញៀនផងដែរកាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០២១។
អ្នកស្រីឱ្យដឹងថា៖ «ពួកគេនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលបន្សាបគ្រឿងញៀនជិត១ឆ្នាំ។ នៅពេលចេញមកពីមណ្ឌលវិញបានមួយរយៈអាបងក៏ចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនវិញ ហើយឥឡូវវាដើរដេកជាមួយក្រុមអ្នកជក់ថ្នាំញៀនគ្នាវា មិនសូវចូលផ្ទះទេ តែអាប្អូនឈប់ជក់ហើយ តែរាងស្ទក់ស្ទិញ ខ្ជិលនៅសម្ងំតែក្នុងផ្ទះមិនទាន់អាចចេញទៅរកការងារអ្វីធ្វើបានទេ»។
ផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន
យោងតាមគេហទំព័រ៥០០០ឆ្នាំ ការប្រើប្រាស់សារធាតុញៀន ធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះផ្លូវចិត្តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ដូចជា វង្វេងវង្វាន់ស្មារតី ការចងចាំថយចុះ ភ្លេចភ្លាំងច្រើន មានអារម្មណ៍រវើរវាយ អណ្ដែតអណ្ដូង សប្បាយ ឆេវឆាវ ឬស្ងាត់ស្ងៀម ពុំនិយាយស្ដីខុសពីធម្មតា ថប់អារម្មរណ៍ ស្រើបស្រាលនឹងបញ្ហាផ្លូវភេទ ងោកងុយ ឬពុំដេកសោះតែម្ដង និយាយប៉ប៉ាច់ប៉ប៉ោចពុំប្រាកដប្រជា។ល។
លើសពីនេះការប្រើប្រាស់សារធាតុញៀន ក៏ធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់រូបកាយទាំងមូលផងដែរដូចជា អស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃរាងកាយ ស្គាំងស្គម និងសរីរាង្គនានាដូចជា ភ្នែក ច្រមុះ ត្រចៀក បេះដូង ថ្លើម ខួរក្បាល សាច់ដុំទ្រុឌទ្រោមចុះខ្សោយ និងងាយទទួលរងការវាយប្រហារពីជំងឺផ្សេងៗដូចជា ក្អករ៉ាំរ៉ៃ រលាកទងសួត រលាកខួរក្បាល មហារីកសួត ខូចមុខងារបន្តពូជជាដើម។
លោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនមិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើសុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយរបស់ខេមបូចាកាលពីថ្ងៃទី១៧ខែឧសភា ទាក់ទងថាតើមកដល់ពេលនេះមានអ្នកទាញយកកម្មវិធី«NoDrug»ប្រើប្រាស់បានប៉ុន្មាននាក់ហើយ និងថាតើស្ថានភាពគ្រឿងញៀននៅដើមឆ្នាំ២០២៤នេះមានការកើនឡើងឬក៏ថយចុះនោះទេដោយលោកគ្រាន់តែឆ្លើយតបយ៉ាងខ្លីតាមរយៈសារជាសំឡេងថា៖ «ខ្ញុំបានដាក់វា(សំណួរទាំងនេះ)ចូលទៅក្នុងក្រុមឯកសារអេប(App)ដើម្បីឆ្លើយតប»។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតបង្ហាញមុខជនល្មើសករណីរក្សារទុក ជួញដូរ និងកែច្នៃដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុញៀន ដោយឃាត់ខ្លួនជនល្មើស៣នាក់ជាជនជាតិវៀតណាម រឹបអូសថ្នាំញៀនជាង២៥គីឡូក្រាម និងសារធាតុគីមីផ្សំជាង៨០គីឡូក្រាម កាលពីថ្ងៃទី២២ខែឧសភា លោក ឃឹង សារ៉ាត់ នាយកមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀន បានថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា គិតចាប់តាំងពីដើមខែមករា រហូតមកដល់ថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ កម្លាំងមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀនបានធ្វើការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀននៅទូទាំងប្រទេសបានជាង៣តោនហើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មកដល់ថ្ងៃនេះ(២២ឧសភា) គឺកម្លាំងមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀនយើងបានបោសសម្អាតករណីធំៗជាច្រើនប្រហែលជា៣តោនជាងហើយប្រហែលជា១០ករណីជាងហើយករណីធំៗមាន១តោន មាន១តោនកន្លះ មាន៣០០គីឡូមាន៥០០គីឡូមាន២០០គីឡូ គឺច្រើនមែនទែនជាង៣តោន»។
លោក ឃឹង សារ៉ាត់ បានឱ្យដឹងថា ជនល្មើសករណីរក្សារទុក ជួញដូរ និងកែច្នៃដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុញៀននេះ ជាជនជាតិវៀតណាមទាំង៣នាក់(ស្រី១នាក់) ត្រូវបានចាប់ខ្លួនបន្ទាប់ពីកម្លាំងនៃមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀនបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតតាមដានអស់រយៈពេលប្រមាណ១ខែ។ ក្រុមនេះបានធ្វើការជួញដូរគ្រឿងញៀនដោយចែកចាយនៅតាមក្លឹបនៅក្នុងប្រទេសផង និងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសផង។
លោកឱ្យដឹងថា នៅពេលនេះសមត្ថកិច្ចកំពុងតាមចាប់ខ្លួនជនជាតិចិនម្នាក់ដែលជាមេក្លោងដោយមានតម្រុយ៩០ភាគរយហើយ។
ជាមួយគ្នានេះ លោកនាយកមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀន បានធ្វើការអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិដែលមើលឃើញមានកន្លែងណាលួចលាក់កន្លែងណាកែច្នៃកន្លែងណាផលិតគ្រឿងញៀន គឺអាចរាយការណ៍មកមន្ទីរប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀនបានគ្រប់ពេល២៤ម៉ោងលើ២៤ម៉ោងតាមរយៈទូរសព្ទលេខ៦៧០។
ទាក់ទងទៅនឹងផែនការសកម្មភាពបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន លោក នេត សាវឿន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានថ្លែងនៅក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយផែនការសកម្មភាពស្ដីពីការចាត់តាំងអនុវត្តការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់កាលពីដើមខែឧសភានេះ ថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ការងារប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនជាការងារអាទិភាព ហើយជាបញ្ហារួមដែលត្រូវចូលរួមដោះស្រាយទាំងអស់គ្នា។
លោក នេត សាវឿន ក៏បានថ្លែងដោយលើកឡើងពីការងារផ្សព្វផ្សាយអប់រំដែលជាការងារអាទិភាពចម្បងដែលត្រូវតែធ្វើឱ្យ «ទំនើប ទាន់សម័យ មានប្រសិទ្ធភាព» តាមរយ:ការពង្រឹងសមត្ថភាពជនបង្គោលគ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន និងវិស័យឯកជន និងកៀរគរឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានផងដែរ។
បើតាមអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនការទាញយកកម្មវិធី«NoDrug»ប្រើប្រាស់នៅលើទូរសព្ទដៃគឺទទួលបានការកម្សាន្តបែបអប់រំមេរៀននិងព័ត៌មាននានាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាគ្រឿងញៀននិងក៏ដើម្បីចូលរួមជាមួយសមត្ថកិច្ចតាមរយៈការរាយការណ៍អំពីព័ត៌មានដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាគ្រឿងញៀនផងដែរ។
«ដើម្បីជីវិតអ្នកសូមកុំសេពគ្រឿងញៀន ការសេពគ្រឿងញៀននាំមកនូវសេចក្តីវិនាសដល់ខ្លួន» នេះជាសារអប់រំដែលរត់នៅខាងលើនៃApp«NoDrug»កាលពីថ្ងៃទី២០ខែឧសភា។
App«NoDrug» ឃើញមានឃ្លីបវីដេអូ កំណាព្យ បទចម្រៀង ដែលនិយាយអប់រំពីផលប៉ះពាល់ និងពីទុក្ខលំបាកដោយសារការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ក្នុងនោះក៏មានឃ្លីបវីដេអូដែលមានសរសេរអក្សរនៅពីក្រោមថា «គ្រឿងញៀនប៉ះពាល់ដល់បុគ្គល គ្រួសារនិងសង្គមជាតិ»ដោយបានបង្ហាញពីអ្នកនៅក្នុងមណ្ឌលស្តារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន និងសកម្មភាពក្រុមយុវជនជាច្រើនផ្តុំគ្នាជក់គ្រឿងញៀនរាំច្រៀងទទ្រាក់ទទ្រើតដោយមានសំឡេងស្ត្រីម្នាក់និយាយថា៖ «ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនពិតជាកើនឡើងនិងរីករាលដាលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភពីទីក្រុងរហូតដល់ជនបទនៃប្រទេសកម្ពុជា»។
បន្ថែមពីនេះApp«NoDrug»ក៏បានបង្ហាញពីជនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននិយាយរៀបរាប់ពីការជម្រិតទាប្រាក់ពីឪពុកម្តាយ ព្រមទាំងលួចរបស់ទ្រព្យគ្រួសារយកទៅលក់ដើម្បីទិញគ្រឿងញៀន និងក៏មានឪពុកម្តាយរៀបរាប់ពីទុក្ខលំបាករបស់ខ្លួនដែលមានកូនញៀនគ្រឿងញៀនផងដែរ៕