ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសង្កាត់និមិត្ត ក្រុងប៉ោយប៉ែត មានការព្រួយបាម្ភជាថ្មីអំពីការលិចលង់ផ្ទះសម្បែង ស្រែចម្ការ ដោយសារតែការស្តុកទឹកទុករបស់ក្រុមហ៊ុនអានកូ ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់លោកឧកញ៉ា កុក អាន សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ដែលមានទីតាំងស្ថិតក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
ប្រជាពលរដ្ឋព្រួយបារម្ភអំពីការលិចលង់នាររដូវវស្សា ហើយពលរដ្ឋទាំងនោះក៏បានត្អូញត្អែរទៀតថា ពួកគេមិនមានទឹកធ្វើស្រែប្រាំងឡើយ ដោយសារក្រុមហ៊ុនបង្ខាំងទឹកទុកដើម្បីលក់ឱ្យពួកគេ។
បើតាមលោកជី បារាំង អាយុ៣៧ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិសុខសាន្ត សង្កាត់និមិត្ត ក្រុងប៉ោយប៉ែត បានឱ្យដឹងថា ឱ្យតែដល់រដូវវស្សាដីស្រែចម្ការ ផ្ទះសម្បែង នៅតំបន់របស់លោកតែងតែលិចលង់ ហើយរយៈពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ បញ្ហានេះមិនទាន់មានដំណោះស្រាយនៅឡើយ។
ក្រៅតែពីការលិចលង់ដីស្រែនារដូវវស្សា កសិកររូបនេះបន្តថា ពួកគេមានការពិបាកក្នុងការធ្វើស្រែប្រាំងខ្លាំងណាស់ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកមានអំណាចមួយនេះ យកអាងស្តុកទឹកធម្មជាតិធ្វើជាអាជីវកម្មទឹកស្អាត សម្រាប់លក់ទឹកឱ្យពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ទៅវិញ។
លោក បារាំង រៀបរាប់ទាំងខកចិត្តថា៖ «លិចជាប់រហូតអត់មានពេលណាមិនលិចទេ តែធ្វើ ស្រែក៏មិនបានដែរ តែធ្វើលិច»។ លោកបន្តថា៖ «ដល់ពេលត្រូវការទឹក គេបិទទឹកអត់ឱ្យប្រើទេ ទោះជាសំណូមពរយ៉ាងណាក៏អត់ដែរ។ ហើយប្រជាជនយើងងាប់រស់ដោយសារទឹក ហ្នឹង ហើយ ខាតជំពាក់លុយរដ្ឋដោយសារទឹកដែរ ចង់ដាំបន្លែក៏អត់កើតដែរលិចរហូត»។
ប្រជាកសិកររូបនេះ បញ្ជាក់ថា វស្សាឆ្នាំនេះលោកមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំងជាងឆ្នាំមុនៗ ដោយសារតែខ្លាចទឹកធំ ព្រោះក្រុមហ៊ុនអានកូ មិនបានធ្វើអាងទឹកប្រកបដោយស្ដង់ដារទេ គឺបានលុបផ្លូវទឹកចាស់ ទើបខែវស្សាមកទឹកចាល់ខ្លាំងនៅអាងស្តុកទឹកនោះ ទើបបណ្ដាលឱ្យបាក់ទំនប់ជន់លិចនារដូវវស្សា។
លោក បារាំង ឱ្យដឹងថា៖ «អានកូហ្នឹងអត់ថាធ្វើកន្លែងណាច្បាស់លាស់ គាត់បំបាត់ផ្លូវចាស់ពីដើមមក ដល់អ៊ីងចឹងទឹកវាចាល់នៅហ្នឹង ហើយវាលិចប្រជាជនហើយ។ ពេលដាំបាយលិចទឹកមក លើកចង្រ្កានបាយមិនទាន់ទេ»។
ថ្វីបើប្រជាជនប្រទះនឹងបញ្ហាដូច្នេះមែនក្ដី លោក បារាំង អះអាងថា អាជ្ញាធរមិនបាននៅខាងប្រជាជន ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយរឿងខ្វះទឹកធ្វើស្រែ និងភ្លៀងបាក់ទំនប់នេះឡើយ។ លោកបារាំង បន្តថា អាជ្ញាធរមិនហ៊ានតតាំងជាមួយក្រុមហ៊ុនអ្នកមានអំណាចឡើយ ហើយលោកពិតជាអស់សង្ឃឹមមិនដឹងពឹងអ្នកណានោះទេ។
លោកថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «គេអត់ដឹងរឿងទេ អត់ដឹងថាទឹកលិចចំណុចណាៗ។ តែមុខគេមិនចង់មើលផង គេអត់ខ្វល់បណ្ដោយ គេខ្លាចអានកូ»។
កសិករវ័យ៣៧ឆ្នាំរូបនេះ បន្ថែមថា គ្រួសារលោកធ្លាក់ខ្លួនជំពាក់ធនាគារដោយសារតែក្រុមហ៊ុនអានកូ។ លោកពន្យល់ថា នៅពេលដែលធ្វើស្រែចម្ការគឺលោកទៅខ្ចីលុយធនាគារដើម្បីយកដើមទុនធ្វើស្រែ ដូចជាទិញពូជស្រូវ ជួលស្រែ ទិញជី ជាដើម។ ហើយនៅពេលជិតដល់ពេលប្រមួលផល ស្រាប់តែជួបគ្រោះទឹកជំនន់ដោយសារបាក់ទំនប់ទឹករបស់ក្រុមហ៊ុនអានកូ ដូច្នេះជីវភាពគ្រួសារលោកពិតជាពិបាកខ្លាំង តម្រូវឱ្យលោកដើរស៊ីឈ្នួលបេះបន្លែ ធ្វើការសំណង់ និងរកត្រីជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បើធ្វើតិចអស់តិច បើធ្វើច្រើនអស់ច្រើន យើងយកលុយអង្គការ៨០ម៉ឺនបាត ដល់ពេលត្រូវការច្រូតហៅមាស៊ីនច្រូត គេប្រលែងទឹកមកវាមិនលិចអស់? ហើយខ្ញុំទៅរែកដីឱ្យគេទៅ ទៅបេះបន្លែយកលុយហ្នឹងទៅបង់អង្គការ»។
យ៉ាងណាមិញ ពលរដ្ឋរូបនេះ ក៏បានសំណូមពរដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ឱ្យជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះជាចម្បង ដើម្បីកុំឱ្យមានការលិចលង់ស្រែចម្ការ ផ្ទះសម្បែង ដាច់ផ្លូវធ្វើដំណើរ លិចលង់សាលារៀនដូច្នេះទៀត។
ចំណែកអ្នកស្រីថន ចន្ធី អាយុ៣៣ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិសុខសាន្ត សង្កាត់និមិត្ត ក្រុងប៉ោយប៉ែត បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា ទំនប់ទឹកនេះគឺតែងតែបាក់លិចផ្ទះសម្បែង ស្រែចម្ការរបស់ប្រជាជនរាល់ឆ្នាំ។ អ្នកស្រីមានការព្រួយបារម្ភថា ឆ្នាំនេះនឹងមានការបាក់ទំនប់ទៀតធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផ្ទះសម្បែងអ្នកស្រី។
អ្នកស្រី ចន្ធី អះអាងថា៖ «បារម្ភថាលិចហ្នឹងឯង លិចរាល់ឆ្នាំ គេធ្វើទំនប់ទប់ទឹកផង ទឹកមកពីលើផង។ លិចខាងសុខសាន្ត សន្តិភាព ខាងម៉ាឡៃអ៊ីងចឹងណា»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនអានកូ បានធ្វើទំបន់ទឹកបិទផ្លូវទឹកចាស់ ទើបទឹកមិនអាចហូរទៅ ទន្លេបាន ហើយចាល់នៅតែមួយកន្លែង រហូតបាក់ទំនប់លិចផ្ទះអ្នកស្រីត្រឹមចង្កេះដែលបង្ខំឱ្យអ្នកស្រីរត់ទៅនៅវត្ត។
មិនខុសពីពលរដ្ឋខាងលើ លោកចាន់ ធី អាយុ៣៣ឆ្នាំ រស់នៅសង្កាត់និមិត្ត បានលើកឡើងស្រដៀងគ្នាថា ទឹកជំនន់ដែលជន់លិចរាល់ឆ្នាំ គឺបណ្ដាលមកពីក្រុមហ៊ុនអានកូធ្វើអាងស្តុកទឹកបិទផ្លូវទឹកចាស់ ទើបរដូវវស្សាទឹកឡើងច្រើនបណ្ដាលឱ្យបាក់ទំនប់ទឹកប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ធី អះអាងថា៖ «អត់ផ្លូវទឹកហូរចុះមកក្រោមហ្នឹង បានទឹកវាចាល់បានបាក់ទំនប់លិចផ្ទះអ្នកស្រុកអ្នកភូមិហ្នឹងបាទ»។
គួរជម្រាបថា អូរខៃដន ជាអាងវិនិយោគដោយក្រុមហ៊ុនអានកូ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតនៅទីប្រជុំជនប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដែលត្រូវស្តុកទឹកនៅ ស្រុកម៉ាឡៃ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក គាត ហុល បានបដិសេធមិនបកស្រាយនឹងសំណួរអ្នកសារព័ត៌មានខេមបូចា ដោយលោកឆ្លើយថា៖«សុំមិននិយាយ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះចៅសង្កាត់រងក្នុងសង្កាត់និមិត្ត គឺលោក ម៉ែ ណន មិនផ្តល់ការអត្ថាធិប្បាយច្រើនទេ ប៉ុន្តែលោកគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរមិនដែលព្រងើយកណ្ដើយទេ តែងតែធ្វើការដោះស្រាយជួនប្រជាពលរដ្ឋ។
ចំណែកមេភូមិសុខសាន្ត គឺលោក រី សុវណ្ណ ថ្លែងប្រាប់ខេមបូចាថាការលិចនេះគឺលិចជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយអស់រយៈពេលជាង ២០ឆ្នាំហើយ ដែលភូមិនេះជួបផលលំបាក។ ប៉ុន្តែរយៈពេលជិត២ឆ្នាំនេះ លោកបានធ្វើផ្លូវមួយខ្សែនៅខាងលិចភូមិ ដើម្បីកុំឱ្យទឹកលិចភូមិ កុំឱ្យដាច់ផ្លូវ។ ហើយការធ្វើផ្លូវនេះ គឺលោកចំណាយថវិកា និងដីផ្ទាល់ខ្លួនដែលចម្ងាយ ៣២០ ម៉ែត្រ ហើយថវិកាគឺអស់ជាង ១ម៉ឺនដុល្លារ។
លោក សុវណ្ណ រៀបរាប់ថា៖«បើនិយាយឱ្យចំ គឺលិចដោយសារទំនប់អូខៃដននេះឯង។ ក្នុងភូមិនេះ តាំងពីធ្វើផ្លូវខាងលិចភូមិនេះទៅ គឺដូចកោះអ៊ីចឹងឯង។ យើងមិនធានាបានទេ ទាល់តែថ្ងៃណាមួយ បើសិនជាទឹកនោះវាហួសជ្រុលទៅ និងធ្វើបាក់ផ្លូវដែលខ្ញុំធ្វើទៅ វាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ភូមិ»។
យ៉ាងណាមិញលោកមេភូមិបញ្ជាក់ថា ទំនប់អូរខៃដន គឺលិចជារៀងរាល់ឆ្នាំ តែមិនមែនដោយសារតែបាក់ទំនប់ទេ គឺទឹកវាច្រាល់ ព្រោះភូមិសុខសាន្ត គឺនៅខាងលើទំនប់។ ដូច្នេះ ពេលដែលទឹកឡើងខ្លាំងទៅលិចភូមិ ហើយទៅច្រាល់នៅនឹងទំនប់នោះ ហើយនាំឱ្យមានការលិចភូមិ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា បានលើកឡើងថា អាងស្តុកទឹកអូរខៃដន ជាកម្មសិទ្ធរបស់ក្រុមហ៊ុនអានកូ ហើយចាប់តាំងពីមានទំនប់ទឹកនេះមក គឺតែងតែកើតមានបញ្ហាជារឿយៗចំពោះពលរដ្ឋ ដូចជាខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នារដូវប្រាំង ហើយជនលិចនារដូវវស្សា។ លោកបន្ថែមថា ថ្វីបើបញ្ហានេះកើតមានជារឿយៗក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែដំណោះស្រាយហាក់មិនមានភាពដាច់ស្រេចជូនពលរដ្ឋឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «រាល់ឆ្នាំដោះស្រាយដូចជាចក ច្រានទៅច្រានមក មិនធ្វើឱ្យមាននិរន្តរភាព ហើយបញ្ហាគឺកើតមានដដែលៗ ព្រោះយើងមើលឃើញថាទាំងអស់ហ្នឹងជាតួនាទីរបស់អាជ្ញាធរដោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក ច័ន្ទគា បន្តថា លោកគាំទ្រចំពោះការអភិវឌ្ឍដើម្បីឱ្យសម្រួលការរស់នៅរបស់ប្រជាជន ប៉ុន្តែបើការអភិវឌ្ឍនោះបម្រើតែប្រយោជន៍បុគ្គល ហើយធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន នោះអាជ្ញាធរដែលជាអំណាចរដ្ឋ ត្រូវតែដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋកុំឱ្យមានការកើតឡើងម្ដងហើយម្ដងទៀតដូច្នេះ។
លោកថា៖ «គ្រាន់តែជាក្រុមហ៊ុនមួយទេ គ្មានអ្នកណាមួយដែលធំជាងអំណាចរដ្ឋទេ ដែលត្រូវធ្វើការសម្រេច យកចិត្តទុកដាក់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លើកលែងតែអាជ្ញាធរនោះស្ថិតនៅក្នុងបក្ស មានន័យថាស្ថិតក្នុងគំនាប ខ្លាចប៉ះពាល់ដល់មេដល់កើយ»។ លោកថា៖ «ការអភិវឌ្ឍគេត្រូវមើលថាប៉ះពាល់ទៅលើភាពរស់រានមានជីវីត និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្សអត់ ឧទាហរណ៍ថា លិចស្រែលិចចម្ការ សួរថាវាប៉ះពាល់មនុស្សទេ? ចឹងរាល់ការអភិវឌ្ឍក៏គេមិនអនុញ្ញាតឱ្យដែរ»។
អ្នកសារព័ត៌មានព្យាយាមទាក់ទងទៅតំណាងក្រុមហ៊ុនអានកូ ជាច្រើនខ្សែ ដើម្បីសាកសួរអំពីបញ្ហាទឹកនៅតំបន់ប៉ោយប៉ែត ប៉ុន្តែមិនទទួលបានចម្លើយឡើយ។
ចំណែកលោក យឹម ប៊ុនរ៉ុង ប្រធានមន្ទីរធនធានទឹកប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅពេលអ្នកសារព័ត៌មានបានទាក់ទងទៅ និងបានសាកសួរពីបញ្ហាខ្វះទឹកនារដូវប្រាំង និងការជន់លិចនារដូវវស្សា ដោយសារតែការបិទផ្លូវទឹករបស់ក្រុមហ៊ុនទឹកស្អាតអានកូ លោកមិនបានឆ្លើយតបឡើយ ដោយនិយាយថា មិនឮ រួចក៏ចុចបិទបាត់។ ថ្វីបើយ៉ាងនេះក្ដី អ្នកសារព័ត៌មានព្យាយាមទាក់ទងទៅម្ដងហើយម្ដងទៀត តែមិនលើកទូរសព្ទឡើយ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោកស្រី រស់ សុផានី អ្នកនាំពាក្យភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មិនបានទទួលទូរសព្ទឡើយ ដោយខលទៅមិនលើក។ គួររំលឹកដែរថា កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋដែលមានលំនៅឋាន និងស្រែចម្ការត្រូវជន់លិចដោយជំនន់ទឹកភ្លៀង បានអះអាងថា ជំនន់ទឹកភ្លៀងជន់លិចផ្ទះពួកគាត់ជាប់ៗគ្នារយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំជាបន្តបន្ទាប់មកនេះ គឺបណ្តាលមកពីក្រុមហ៊ុនអានកូ ដែលទទួលសិទ្ធិវិនិយោគពីរាជរដ្ឋាភិបាលផលិតទឹកស្អាតនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត បានបិទផ្លូវទឹកមិនឱ្យទឹកហូរចេញរហូតទឹកច្រាល់ខ្លាំងបាក់ទំនប់លិចលង់ដូច្នេះ៕
