វេទិកាអ៊ីនធឺណិតភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៨ និង១៩ ខែឧសភា បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមដែលក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា បន្តជួបប្រទះក្នុងការទទួលបានសេវាអ៊ីនធឺណិត។
ការចូលប្រើសេវាអ៊ីនធឺណេតក្នុងប្រទេសបានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សអំឡុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ដោយចំនួនអ្នកជាវសេវាអ៊ីនធឺណេតកើនពី៨លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ដល់១៨លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ២០២២។ ប៉ុន្តែអ្នករស់នៅតាមតំបន់ជនបទនៅតែប្រឈមនឹងឧបសគ្គ ជាពិសេសនៅពេលគេនិយាយដល់បញ្ហាល្បឿនអ៊ីនធឺណិត។ ជនជាតិដើមភាគតិច និងជនពិការក៏មានការលំបាកក្នុងការទទួលបានសេវាឌីជីថលនេះផងដែរ។
សាម៉ន ពេជ្រ អាយុ២៣ឆ្នាំ ជាជនជាតិដើមភាគតិចពូនងមកពីខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលបានចូលរួមក្នុងវេទិកានេះបាននិយាយថា សហគមន៍ជនបទរបស់នាងមានការលំបាកមួយចំនួន រួមទាំងកង្វះការយល់ដឹងអំពីសេវាឌីជីថល និងសេវាអ៊ីនធឺណិតខ្សោយ។
សាម៉ន ពេជ្រ បានឱ្យដឹងថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ ពេលខ្លះនៅពេលដែលអង្គការរៀបចំការបណ្តុះបណ្តាល ឬសិក្ខាសាលា ពួកគាត់មិនអាចទាក់ទងខ្ញុំបានទេ។ ដូច្នេះហើយ ខ្ញុំបាត់បង់ឱកាសចូលរួមកម្មវិធីទាំងនោះ។ នៅពេលពួកគាត់ [អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល] ចាប់ផ្តើមទទួលពាក្យ ឬប្រកាសអំពីវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាល យើងមិនដឹងអំពីរឿងនេះទេ»។
ពិន ព្លិល អាយុ២២ឆ្នាំ ជាជនជាតិដើមភាគតិចពូនងមកពីខេត្តមណ្ឌលគិរីយល់ឃើញថា អ៊ីនធឺណិតមានសារៈសំខាន់ជាពិសេសសម្រាប់សហគមន៍របស់គាត់ដូចជាការធ្វើអាជីវកម្មជាដើម។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «នៅពេលមានអ៊ីនធឺណិត ហើយជនជាតិដើមភាគតិចដឹងពីរបៀបប្រើប្រាស់នោះ ពួកគាត់នឹងអាចធ្វើអាជីវកម្មតាមអ៊ីនធឺណិត ដោយការលក់ផ្លែឈើខ្លះ ដោយមិនពឹងផ្អែកលើការលក់បែបប្រពៃណីនោះទេ»។
លោកបានបន្តថា ជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើនទៀត និងអ្នករស់នៅតាមតំបន់ជនបទមានបញ្ហាដូចលោកដែរ ក្នុងការទទួលបានសេវាអ៊ីនធឺណិត។ លោកបន្តថា សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅតំបន់ដាច់ស្រយាលទទួលបានសេវាអ៊ីនធឺណិតមិនស្មើគ្នាទេ បើធៀបនឹងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្បែរទីប្រជុំជន។
ប្រទេសកម្ពុជាមានក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ធំៗចំនួនប្រាំគឺ ក្រុមហ៊ុន Viettel ក្រុមហ៊ុន Smart Axiata ក្រុមហ៊ុន CamGSM ក្រុមហ៊ុន Xinwei Telecom និងក្រុមហ៊ុន Southeast Asia Telecom ដែលផ្តល់សេវាអ៊ីនធឺណេតចល័ត និងបណ្តាញប្រើខ្សែអ៊ិនធឺណេត។ ទោះបីជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតនៅក្នុងប្រទេសនេះ មានភាពប្រសើរឡើងទាក់ទិននឹងវិសាលភាព និងតម្លៃសមរម្យក៏ដោយក៏គុណភាពអ៊ីនធឺណិតទាំងមូលនៅតែមានកម្រិត ដូចដែលបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងក្របខណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលថ្មីៗនេះរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក លីវ សុផាណារិទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅពេលចុះផ្សាយរឿងនេះ។
អំឡុងបើកវេទិកានេះ លោកស្រី Anju Mangal ជាប្រធានប្រចាំតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនៃ Global Digital Inclusion Partnership បានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនបានទទួលសេវាកម្ម នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលបង្កើតគេហទំព័រដែលមិនអាចចូលមើលបានសម្រាប់ពួកគេ។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «នៅពេលដែលពួកគេ [រដ្ឋាភិបាល] បង្កើត [គេហទំព័រ] សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ពួកគេមិនបានគិតពីដំណើរការនៃការផ្តល់ដំណោះស្រាយនោះទេ។ ដំណើរការនៃការផ្តល់នេះ គឺការគិតអំពីមនុស្សនៅក្នុងសហគមន៍ជនបទ ឬជនពិការដែលប្រហែលជាមិនអាចចូលប្រើប្រាស់គេហទំព័របាន»។
លោកស្រីបានបន្តថា មនុស្សជាច្រើនដែលរស់នៅក្នុងទីក្រុងប្រើប្រាស់ស្មាតហ្វូនដែលជួយឱ្យពួកគេទទួលបានសេវាអ៊ីនធឺណិត ប៉ុន្តែសហគមន៍ផ្សេងទៀតជាច្រើនប្រើប្រាស់ទូរសព្ទដៃធម្មតា ដែលគ្មានអ៊ីនធឺណិត។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុនគួរតែផ្តល់ល្បឿនអ៊ីនធឺណិតដូចៗគ្នាដល់អ្នកប្រើប្រាស់ទាំងអស់ ហើយក្រុមហ៊ុនទាំងនោះមិនគួរបែងចែកល្បឿននៃសេវារវាងតំបន់ជនបទ និងទីក្រុងនោះទេ។
លោក ចាន់ទី ពិសាល នាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយឌីជីថល និងនវានុវត្តន៍ នៃបណ្ឌិត្យសភាបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថលរបស់កម្ពុជា។
ប៉ុន្តែលោក ណុប វី នាយកប្រតិបត្តិសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលនៅមានចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួន ហើយប្រជាពលរដ្ឋ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមិនមានលទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មានអំពីអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើនោះទេ។ លោកបានបន្ថែមថា ដើម្បីឱ្យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថលនៅកម្ពុជារីកចម្រើន វាត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្វីដែលយើងគួរចូលរួម គឺការជួយត្រួតពិនិត្យ និងចូលរួមដោយការទទួលខុសត្រូវក្នុងគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថលនៅកម្ពុជា។ ការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធដែលមិនអាចខ្វះបានពីសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាការចាំបាច់ ដើម្បីធានាគុណភាពអ៊ីនធឺណិត»។ លោកបន្តថា៖ «យើងមាន4G និង5G ប៉ុន្តែនរណាធានាគុណភាព? តើនរណាធានាថា 5G គឺពិតជា5G ហើយនរណាធានាថា អ៊ីនធឺណេត ដែលយើងទទួលបានហ្នឹងគឺមិនត្រូវបានបោកប្រាស់ [គុណភាពអន់]?»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទអង់គ្លេស៖ Rural and Indigenous Communities Still Struggle With Internet Access
