តំណាងសហគមន៍ពីរនាក់នៅស្រុកមេមត់ត្រូវបានតុលាការខេត្តត្បូងឃ្មុំសាកសួរពាក់ព័ន្ធនឹងការចោទថាចូលទន្រ្ទានកាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់ ខណៈពួកគេអះអាងថាមិនបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទនោះឡើយ ព្រោះដីនោះជាដីដែលធ្លាប់អាស្រ័យផលកន្លងមក។
ព្រះរាជអាជ្ញារងសាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក សូ សុវិទ្យា កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ បានចេញដីការកោះហៅឱ្យតំណាងសហគមន៍ពីរនាក់ គឺលោក ផុន សុផល និង លោក ស៊ុន សូ ឱ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺក្នុងករណីកាប់ទន្ទ្រានដីដោយខុសច្បាប់ ដែលប្រព្រឹត្តនៅចំណុចភូមិចាន់មូល ឃុំចាន់មូល ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែតុលា រហូតដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២។ ក្នុងនោះបន្ទាប់ពីសាកសួរអស់រយៈពេលជាង១ម៉ោង ពួកគេត្រូវបានតំណាងអយ្យការអនុញ្ញាតឱ្យត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។
លោក សូ សុវិទ្យា មានប្រសាសន៍ថា លោកពុំទាន់អាចប្រាប់បានថានឹងមានការឃាត់ខ្លួនដែរទេប្រសិនបើប្រជាសហគមន៍នៅតែបន្តចូលកាប់ទន្រ្ទានដីនោះ។ ប៉ុន្តែលោកថាមកទល់ពេលនេះតុលាការកំពុងបន្តការស៊ើបសួរនិងធ្វើការពិនិត្យលើបញ្ហាមួយចំនួនក៏ដូចជាត្រៀមរៀបចំនីតិវិធីផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនទាន់ដឹងថាយ៉ាងម៉េចទេ! ប៉ុន្តែខ្ញុំបានជម្រាបគាត់ឱ្យឈប់ទៅដោយសារដីហ្នឹងជាដីរបស់រដ្ឋ ទន្ទឹមហ្នឹងអាជ្ញាធរក៏អត់មានចេញឯកសារអីឱ្យគាត់ដែរ»។ លោកបន្តថា៖ «អត់ទេ! កំពុងតែស៊ើបសួរ ហើយសួរនាំ និងកំពុងពិនិត្យមើលបញ្ហានេះខ្លះបន្តទៅទៀត កំពុងតែដៅនីតិវិធីហើយ»។
ប្រជាពលរដ្ឋអះអាងថា មានពលរដ្ឋជាង៥០គ្រួសារអាស្រ័យផលលើដីជាង៣០ហិកតា ប៉ុន្តែក្រោយមានជម្លោះរហូតដល់បច្ចុប្បន្ននៅសល់តែជាង២០គ្រួសារដែលកំពុងតវ៉ាទាមទារដីពួកគាត់មកវិញ ព្រោះដីនោះជាដីដែលពួកគាត់ធ្លាប់អាស្រ័យផលកន្លងមកប៉ុន្តែក្រោយមកត្រូវរងការគំរាមនិងដាក់សម្ពាធពីជនជាតិវៀតណាមទើបសម្រេចចាកចេញក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ និងពួកគាត់បានត្រឡប់មកកាន់កាប់វិញក្រោយពេលដែលកម្ពុជា-វៀតណាម បានបោះបង្គោលព្រំដែនរួចរាល់ក្នុងកំឡុងឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ។
លោក ផុន សុផល ជាតំណាងពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហាដីធ្លីរស់នៅភូមិជាំក្រវៀន ឃុំជាំក្រវៀន ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលត្រូវបានតុលាការកោះហៅ ឱ្យដឹងថា លោកពុំបានប្រព្រឹត្តដូចដែលតុលាការបានលើកឡើងនោះឡើយព្រោះថាលោកមិនមានដីនៅទីនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកយល់ឃើញថាការកោះហៅឱ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនេះជារូបភាពមួយដើម្បីបំភិតបំភ័យដល់ពលរដ្ឋដែលបានចូលរួមធ្វើការងារសង្គម និងហ៊ានតវ៉ាលើបញ្ហាដីធ្លីដែលកើតមានក្នុងសង្គមប៉ុណ្ណោះ ខណៈលោកក៏ធ្លាប់ត្រូវបានជាប់ពន្ធធនាគារអស់រយៈពេល១ឆ្នាំក្រោមបទញុះញង់ផងដែរ។
លោក សុផល និយាយថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំវិញ ការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំ វាគ្រាន់តែជារូបភាពមួយដើម្បីបំភ័យអ្នកដែលហ៊ានតវ៉ា អ្នកដែលធ្វើការងារសង្គមជួយទៅលើសង្គមប៉ុណ្ណោះ។ ហើយអ្នកដែលមានបញ្ហាដីធ្លី អ្នកដែលធ្វើការងារសង្គមអ៊ីចឹង គេភាគច្រើនគេយកប្រព័ន្ធតុលាការហ្នឹងដើម្បីមកកំណត់»។
រីឯលោក ស៊ុន សូ ជាតំណាងពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហាដីធ្លីរស់នៅភូមិចាន់មូល ឃុំចាន់មូល ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានប្រាប់ខេមបូចា ថា លោកបានចូលទៅកាន់កាប់ដីដែលលោកអះអាងថាជាដីរបស់ខ្លួននោះ ក្រោយពេលដែលកម្ពុជា-វៀតណាមបានបញ្ចប់ការបោះបង្គោលព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីររួចរាល់កាលពីកំឡុងឆ្នាំ២០២០។ លោកបន្តថា លោកពុំបានដឹងពីការដាក់បញ្ចូលដីនោះជារបស់រដ្ឋឡើយ ដូច្នេះហើយទើបលោកស្នើសុំអាជ្ញាធរយកវាមកទុកអាស្រ័យផលវិញ តែហាក់ពុំទទួលបានដំណោះស្រាយសមប្រកប។
លោកបន្តថា៖ «ក្រោយបោះបង្គោលព្រំដែនឆ្នាំ២០២០-២០២១ មកឃើញថាដីហ្នឹងយើងធ្លាប់ធ្វើពីមុនមក វានៅលើដីខ្មែរយើងវិញ ហើយក៏គ្មានអ្នកណាទៅកាន់កាប់នោះដែរ។ យើងជាម្ចាស់ដីដែល[វៀតណាម]ធ្លាប់ដេញ ហើយយើងធ្លាប់កាន់កាប់ពីមុនមក យើងក៏សុំអាជ្ញាធរភូមិឃុំស្រុក តែគាត់ថាគាត់មិនអាចដោះស្រាយឱ្យបានទេ ភូមិក៏ថាអ៊ីចឹង ឃុំក៏ថាអ៊ីចឹង ស្រុកក៏ថាអ៊ីចឹង តែស្រុកគាត់ថាទាល់តែថ្នាក់ជាតិបានដោះស្រាយបាន»។
យ៉ាងណាមិញ លោកថានឹងនៅតែបន្តទៅកាន់កាប់លើដីដែលគាត់ធ្លាប់បានអាស្រ័យផលតាំងពីជំនាន់ឪពុកម្ដាយរបស់គាត់នោះ ដោយបន្ថែមថានឹងមិនបារម្ភពីការមានទោសទណ្ឌឡើយ។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ លោក ស្រេង លី អភិបាលស្រុកមេមត់ បានថ្លែងថា បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការវាស់វែងបង្គោលព្រំដែន រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចចុះ ស.ជ.ណ ដើម្បីយកដីតំបន់នោះមកជារបស់រដ្ឋក្នុងគោលបំណងទុកផ្ដល់ជូនអតីតយុទ្ធជនដែលបានចូលនិវត្តន៍។ លោកបន្ថែមថា ដូច្នេះហើយទោះបីជាប្រជាសហគមន៍បានដាក់ស្នើសុំឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ក្ដីគឺលោកពុំមានសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចឡើយដោយមានតែរដ្ឋតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ហួសសមត្ថកិច្ចក្មួយ! បើសមត្ថកិច្ចថាឱ្យ ពូឱ្យបាត់ហើយ ប៉ុន្តែសួរនៅលើពិភពលោកយើងទៅ មាន[អាជ្ញាធរ]ស្រុកណាដែលថាមានសិទ្ធិយកដីឱ្យគេ។ រដ្ឋទាំងអស់អាហ្នឹងនោះ រដ្ឋជាអ្នកសម្រេច គ្មានក្រុមស្រុកណាមួយហ៊ានសម្រេចយកដីឱ្យអ្នកណាទាំងអស់»។
ជាមួយគ្នា លោក ឡេង សេងហាន ជាមន្ត្រីអាដហុកប្រចាំខេត្តត្បូងឃ្មុំ យល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាគិតគូរដោះស្រាយ ឬធ្វើការដោះដូរដីតំបន់ណាមួយដែលវាសមប្រកបក្នុងការឱ្យគាត់អាចធ្វើកសិកម្ម និងដំណាំផ្សេងៗជូនដល់ប្រជាសហគមន៍ដែលអះអាងថាបានរងផលប៉ះពាល់ទាំងនោះ។ ដោយលោកបន្ថែមថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចរស់នៅ និងផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារបានគឺដោយសារការប្រកបរបរទាំងនេះឯង បើពុំនោះទេពួកគេអាចនឹងធ្វើការចំណាកស្រុកនាពេលខាងមុខ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជាការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំគឺរដ្ឋគួរតែមានការដោះដូរ ឫក៏សម្រួលនូវប្រការណាមួយដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ហ្នឹង ឱ្យគាត់ទទួលយកបាននូវការដោះស្រាយរបស់រដ្ឋ។ ឧទាហរណ៍ថាគាត់បាត់បង់ដី រដ្ឋគួរពិចារណារកដីត្រង់ណាដែលអាចឱ្យគាត់ទទួលបាន ទោះបីជាវាមិនបានប៉ុន ការបាត់បង់របស់ពួកគាត់ប៉ុន្តែអាចសមល្មមនឹងអ្វីដែលគាត់អាចទទួលយកបាន ហើយគាត់អាចប្រកបចិញ្ចឹមជីវិតទៅលើរបរកសិកម្មរបស់គាត់»៕