ក្រុមហ៊ុនកូនប្រុសរបស់អ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ បានទទួលដី ៦ ២៣៤ហិកតានៅក្នុងឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង។ នេះបើតាមអនុក្រឹត្យដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែមករា និងត្រូវបានផ្សាយជាសាធារណៈក្នុងកម្រងឯកសាររាជកិច្ចនៅថ្ងៃពុធ សប្ដាហ៍នេះ។
ក្រុមហ៊ុន កោះកុង រ៉ាប់ប៊ើរ ផ្លេនថេសិន ដែលមានកូនលោក លី យ៉ុងផាត់ គឺលោក លី ភូនរ៉ាត់ ជាអគ្គនាយក បានទទួលដីមួយផ្នែកធំសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងផ្ទៃដីតំបន់ការពារសរុប ១៨២ ៣៤២ហិកតា។ ទីតាំងដីនោះពីមុនគ្រប់គ្រងដោយក្រសួងបរិស្ថាន។
នាយិកាទទួលបន្ទុកកិច្ចការក្រៅតំបន់នៃអង្គការលីកាដូ លោកស្រី ណាលី ពីឡូក បង្ហាញក្ដីកង្វល់ថាផ្ទៃដីមួយផ្នែកធំដែលបានធ្វើសប្បទានសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម គឺត្រូវបានផ្ដល់ឲ្យនៅក្នុងដីព្រៃ បើទោះបីជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចថ្មីត្រូវបានផ្អាកកាលពីឆ្នាំ២០១២ ហើយក៏ដោយ។
ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចធ្វើឡើងតាមរយៈការជួលក្នុងរយៈពេលវែងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិឧស្សាហកម្ម ប៉ុន្តែត្រូវបានគេរិះគន់ថាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបានធ្វើឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជាការបណ្ដេញចេញពីតំបន់អភិវឌ្ឍន៍នោះជាដើម។
កាលពីខែមករា របាយការណ៍មួយបានបង្ហាញថាកាលពីឆ្នាំមុនរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដីសម្បទាន ចំនួន៥ ០០០ហិកតា ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង ទៅបុគ្គលដែលគេស្គាល់ថាឈ្មួញឈើល្បីឈ្មោះម្នាក់ ដែលការផ្ដល់ដីសម្បទាននេះធ្វើឡើងជាលើកដំបូង បន្ទាប់ពីមានការផ្អាកជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក។ គម្រោងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមានជាង២០០កន្លែង គ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីជាង២លានហិកតា បើគិតតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ រហូតដល់ពេលដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជាឲ្យផ្អាកការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។
លោកស្រី ណាលី ពីឡូក មានប្រសាសន៍ថា៖ «ថ្វើបើការប្រគល់ដីទៅក្រុមហ៊ុនថ្មីៗ [នៅបុទុមសាគរ] មិនត្រូវបានគេហៅថាជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច តែតាមពិតវាមានលក្ខណៈបែបនេះទៅហើយ»។ លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «យើងជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសេចក្ដីសម្រេច និងស្មារតីនៃការផ្អាកផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីបញ្ឈប់ការផ្ដល់ដីបែបនេះតទៅទៀត និងបញ្ចៀសរលកនៃជម្លោះដីធ្លីផ្សេងទៀត និងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដែលនៅសេសសល់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
ឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរស្ថិតក្នុងខេត្តកោះកុង និងជាឧទ្យានជាតិធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែជាងពាក់កណ្ដាលនៃផ្ទៃដីឧទ្យាននេះត្រូវបានផ្ដល់ឲ្យឯកជនដើម្បីអភិវឌ្ឍចន្លោះឆ្នាំ១៩៩៨ និង២០១៧ ដែលអ្នកវិនិយោគភាគច្រើនជាអ្នកមានទំនាក់ទំនងនឹងគណបក្សកាន់អំណាច។ ស្ថាប័ន Mongabay បានរាយការណ៍ថា គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ នេះ ផ្ទៃដីឧទ្យានជាតិមានតែ ១៨ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលស្ថិតនៅក្រោមការការពារ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបដិសេធការធ្វើអត្ថាធិប្បាយថាតើសេចក្ដីសម្រេចឲ្យផ្អាកការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនៅមានប្រសិទ្ធភាពឬយ៉ាងណា។ លោកបានណែនាំឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានខេមបូចាទាក់ទងទៅកាន់ក្រសួងកសិកម្ម និងក្រសួងបរិស្ថានសម្រាប់ «ព័ត៌មានលម្អិត»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានបដិសេធអត្ថាធិប្បាយលើបញ្ហានេះ ដោយថាលោកកំពុងជាប់ប្រជុំ។ ខេមបូចា បានព្យាយាមទាក់ទងលោកនៅពេលក្រោយទៀតទាំងតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាម និងទូរសព្ទ ប៉ុន្តែពុំមានការឆ្លើយតប។
កញ្ញា អ៊ឹម រចនា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម ដែលជាក្រសួងចាត់ចែងលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច បានដិសេធធ្វើអត្ថាធិប្បាយថាតើសេចក្ដីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ឲ្យមានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានបញ្ចប់ហើយឬយ៉ាងណា។
ខេមបូចាបានទាក់ទងតាមទូរសព្ទទៅកាន់អភិបាលខេត្តកោះកុង លោកស្រី មិថុនា ភូថង តែលោកស្រីមិនអាចបញ្ជាក់បានទេថាដីដែលក្រុមហ៊ុនទើបទទួលបាននេះបានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់សង្គម និងបរិស្ថានហើយឬយ៉ាងណា។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ។ ខ្ញុំនឹងពិនិត្យមើល»។
លោក លី ភូនរ៉ាត់ មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ ហើយខាងក្រុមហ៊ុនរបស់លោកក៏មិនបានឆ្លើយតបអ៊ីម៉ែលដែលអ្នកសារព័ត៌មានផ្ញើទៅនោះដែរ។ ស្រ្តីម្នាក់ឈ្មោះ ចាន់ ដាលីស ដែលលេខទូរសព្ទរបស់អ្នកស្រី ដាក់នៅលើវិបសាយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម តំណាងឲ្យក្រុមហ៊ុនកោះកុង រ៉ាប់ប៊ើរ ផ្លែនថេសិន បាននិយាយថា អ្នកស្រីបានឈប់ធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុន ហើយ។
លោក លី យ៉ុងផាត់ ដែលធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនករណីនាពេលកន្លងមកនោះ ក៏មិនបានឆ្លើយតបការស្នើសុំអត្ថាធិប្បាយតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមដែរ។
ក្រុមហ៊ុនធំៗមួយចំនួនដូចជាក្រុមហ៊ុន Royal Group របស់លោក គិត ម៉េង និងក្រុមហ៊ុនចិន Union Development Group ក៏មានចំណែកទទួលបានដីមួយផ្នែកធំពីឧទ្យានជាតិនេះដែរ។ក្រុមហ៊ុនចិន Union Development Group បានរងទណ្ឌកម្មពីក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ទាក់ទងនឹងការចោទថាបានបង្កជាហិង្សាលើប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍មូលដ្ឋានពេលដែលក្រុមហ៊ុននេះឈូសឆាយដីព្រៃ។
មន្ត្រីតស៊ូមតិរបស់បណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CYN លោក សាន ម៉ាឡា បង្ហាញការសោកស្ដាយសម្រាប់ការផ្ដល់ដីសម្បទានបន្ថែមទៀតនៅក្នុងតំបន់ឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរ។ លោកសង្ឃឹមថារដ្ឋាភិបាលអភិវឌ្ឍន៍នៅទីតាំងនោះដើម្បីផ្ដល់ជាការងារដល់ប្រជាសហគមន៍ ដោយផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការអភិវរក្ស ជាជាងប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិទាំងនោះ។
អង្គការមាតាធម្មជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍បានបង្ហោះរូបថតតាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនអំពីការឈូសឆាយដីព្រៃក្នុងឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរ និងបានថ្លែងថា៖ «ពួកយើងសូមស្នើសុំរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការលក់ឧទ្យានជាតិទៅឱ្យឯកជនបន្តទៀត»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Tycoon’s Son Receives 6,234 Hectares in Botum Sakor National Park
