កាលពីថ្ងៃចន្ទ ក្រុមអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សបានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ «ការឃុំខ្លួនជាប្រព័ន្ធ» លើសកម្មជននិងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលសំដៅដល់ទៅលើការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយពីការចាប់លោក រ៉ុង ឈុន ជាមេដឹកនាំសហជីពដ៏ល្បីឈ្មោះដាក់ពន្ធនាគារមក។
លោកស្រី Mary Lawlor អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីស្ថានភាពអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយនៅថ្ងៃចន្ទនេះ ដែលត្រូវបានគាំទ្រដោយអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សបួនរូបផ្សេងទៀតរួមទាំងលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ដែលជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាផងដែរ។
លោកស្រី Lawlor បានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីបានពិនិត្យមើលភស្តុតាងដែលថា សកម្មជនទាំងនោះ ត្រូវបានរារាំងមិនឱ្យប្រមូលផ្តុំដោយសន្តិវិធីហើយថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីតស៊ូមតិ ឲ្យមានការដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន បែរជាមានការចាប់ខ្លួនច្រើនឡើងៗទៅវិញ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំកាន់តែមានកង្វល់ ចំពោះលំនាំដដែលៗ នៃការឃុំខ្លួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលបានធ្វើការតស៊ូមតិប្រឆាំងនឹងការឃុំខ្លួនឬការរំលោភបំពានលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដូចគ្នា។ រឿងច្រំដែលនេះ ត្រូវតែបញ្ចប់»។
កាលពីចុងខែកក្កដា លោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទញុះញង់ ដោយសារការអត្ថាធិប្បាយដែលលោកបានលើកឡើងអំពីបញ្ហាបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។ បន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួនលោក យុវជននិងសកម្មជនបរិស្ថានបានធ្វើការតវ៉ានឹងការចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំសហជីពរូបនេះ នៅទីក្រុងភ្នំពេញដោយអាជ្ញាធរបានឃុំខ្លួនមនុស្ស ១២ នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេ។
លោកស្រី Lawlor មានប្រសាសន៍ថា៖ «វាហាក់ដូចជាគ្មានកំណត់ថា នរណាដែលអាជ្ញាធរនឹងត្រូវកំណត់គោលដៅនោះទេ ធ្វើឲ្យសកម្មភាពរបស់ពួកគេក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ លេចចេញជាការប៉ុនប៉ងរួមមួយ ដើម្បីលុបបំបាត់លំហពលរដ្ឋនិងរារាំងការងាររបស់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស»។
ការចាប់ខ្លួនទាំងនេះ រួមមានសមាជិកខ្មែរថាវរៈ លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ សកម្មជនមាតាធម្មជាតិ កញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី និង លោក ថុន រដ្ឋា និងព្រះសង្ឃកើត សារ៉ាយ។ ភាគច្រើននៃសកម្មជនទាំងនេះ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសារធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងរាជធានីឬដោយសារការប្រកាសអំពីការហែក្បួនទៅកាន់គេហដ្ឋានរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដើម្បីស្នើសុំអន្តរាគមន៍របស់គាត់ក្នុងករណីនេះ។
លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ដែលជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា ការចាប់ខ្លួននិងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សអាចមានផលប៉ះពាល់យូរអង្វែងទៅលើសង្គមស៊ីវិលរបស់ប្រទេសនេះ។
លោកស្រីបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលនេះថា៖ «ខ្ញុំមានកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងថា ផលប៉ះពាល់មកលើសង្គមស៊ីវិលនឹងនៅតែមានបន្តទៀត ហើយខ្ញុំសូមជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់វិធីសាស្រ្តដ៏គ្រោះថ្នាក់នេះ ដល់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជួយសម្រួលដល់សេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងការជួបជុំ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សមាជិកគ្រប់រូបនៃសង្គមនៅប្រទេសកម្ពុជា»។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានការពារការចាប់ខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន និងបានហៅការតវ៉ារបស់សកម្មជននិងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សថា ជាការប៉ុនប៉ងញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានថ្លែងថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ នឹងមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីដល់អធិបតេយ្យភាព និងឯករាជ្យភាពរបស់កម្ពុជាឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖«យើងក៏មានការធុញទ្រាន់នឹងប្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិនិយាយដដែលៗថា ការព្រួយបារម្ភដដែលៗ [អំពីសិទ្ធិមនុស្ស] របស់ពួកគាត់ ពីព្រោះ វាគឺជាការអនុវត្តច្បាប់របស់កម្ពុជា»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន បានចោទប្រកាន់អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិថា បានប្រើប្រាស់ព័ត៌មានពីអ្នកដែលចង់ «ផ្តោតគោលដៅ រិះគន់ និងប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល» ដោយលោកអះអាងថា ស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៅក្នុងប្រទេស គឺផ្ទុយស្រឡះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «នៅកម្ពុជា [ យើង ] មិនបែងចែកនរណា ជាសកម្មជនឬមិនមែនជាសកម្មជននោះទេ។ ប្រសិនបើអ្នកប្រព្រឹត្តបទព្រហ្មទណ្ឌអ្នកឯងត្រូវប្រឈមមុខច្បាប់» ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ក៏បានការពារវិធានការច្បាប់ប្រឆាំងនឹងអ្នក ដែលបានធ្វើការតវ៉ាក្នុងប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះផងដែរ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោកស្រី Lawlor បានរិះគន់ការប្រើប្រាស់កម្លាំងហួសប្រមាណប្រឆាំងនឹងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលភាគច្រើនជាស្ត្រី ដោយយោងទៅលើការប្រើប្រាស់ញឹកញាប់នូវវិធានការណ៍ហឹង្សាប្រឆាំងនឹងក្រុមគ្រួសារ ដែលមានទំនាក់ទំនងនឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលពួកគេអំពាវនាវឱ្យមានការដោះលែងសាច់ញាតិរបស់ពួកគេ។
អ្នកស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា បានមានប្រសាសន៍ថា វាជាការខកចិត្ត ដែលបានឃើញរដ្ឋាភិបាលគ្រាន់តែបដិសេធរាល់ការចោទប្រកាន់ទាំងឡាយ ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នករាយការណ៍អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស។ លោកបានបន្ថែមថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរប្រើប្រាស់វិធានការណ៍ត្រឹមត្រូវ នោះវានឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេស។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែស្វែងរកដំណោះស្រាយ ជាជាងធ្វើការច្រានចោលម្តងហើយម្តងទៀតនូវបញ្ហា ដែលលើកឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ»៕
