មន្ត្រីនៃក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ឲ្យដឹងថាតម្លៃប្រេងនៅកម្ពុនឹងមិនអាចធ្លាក់ចុះបានទេ ទោះបីជាកម្ពុជាបានជាប់ឈ្មោះជាប្រទេសផលិតប្រេងកាលពីខែមុន ដោយថា១០០ភាគរយនៃប្រេងឆៅនឹងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស ខណៈរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងកម្ពុជាមិនទាន់បានសាងសង់នៅឡើយ។
បរិមាណប្រេងពី៨០០ ទៅ១ ០០០ បារ៉ែលនឹងត្រូវបូបពីអណ្ដូងដំបូងគេរបស់កម្ពុជា ដែលព័ត៌មាននេះបានលេចឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលឲ្យដឹងថា ព័ត៌មានដែលថាតម្លៃប្រេងលក់លើទីផ្សារនៅកម្ពុជានឹងអាចធ្លាក់ចុះជាព័ត៌មានគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។
លោក ជៀប សួរ អគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានប្រេងក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រេសឆៅរបស់យើងនឹងនាំចេញ ព្រោះយើងមិនទាន់មានរោងចក្រចម្រាញ់នៅឡើយ…ផលិតផលប្រេងនេះនឹងផ្ដល់ចំណូលដល់រដ្ឋសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនានា មិនមែនធ្វើឲយ្យតម្លៃប្រេងចុះថោកនោះទេ»។
ក្រោយពីបានពន្យាពេលជាច្រើនឆ្នាំ ដំណឹងនៃការទទួលបានដំណក់ប្រេងលើកដំបូងរបស់កម្ពុជានៅក្នុងប្លុកA ក៏បានកើតឡើង និងត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្វាគមន៍ និងបានហៅការណ៍នេះថា «ជាពរជ័យសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា» ខណៈក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បានអំពាវនាវឲ្យមានការប្រើប្រាស់ចំណូលបានពីប្រេងឲ្យមានតម្លាភាព។
លោក ជៀប សួ ឲ្យដឹងទៀតថាក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីនៅប្រទេសសិង្ហបុរី KrisEnergy ដែលកាន់ភាគហ៊ុន៩៥ភាគរយ អាចនឹងបូបប្រេងបានចំនួនច្រើនបំផុតរហូតដល់៧ ៥០០បារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃនៅពាក់កណ្ដាលខែកុម្ភៈ ខាងមុខ ប៉ុន្តែថាប្រេងទាំងអស់នោះនឹងត្រូវនាំទៅក្រៅប្រទេស។
លោកបញ្ជាក់ថា គម្រោងសាងសង់រោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងតម្លៃ៦២០លានដុល្លារនៅខេត្តកំពត និងខេត្តព្រះសីហនុត្រូវបានពន្យាពេល ដោយសារបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុរវាងក្រុមហ៊ុនដៃគូ Cambodia Petrochemical Co និងក្រុមហ៊ុនរដ្ឋចិន Northeast Refining and Chemical Engineering Co។
លោកបន្ថែមថាគម្រោងនេះស្ថិតនៅក្នុងភាពមិនទាន់ច្បាស់លាស់ថានឹងដំណើរការវិញនៅពេលណានោះទេ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖ «គម្រោងនេះកំពុងគាំង ហើយក្រុមហ៊ុនកំពុងរកដៃគូថ្មីទៀត…យើងសង្ឃឹមថាពេលមានរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងកសាងរួចរាល់ នោះដំណើការនឹងអាចធ្វើបាននៅក្នុងស្រុក»។
អ្នកនាំពាក្យក្រុមហ៊ុន KrisEnergy មានប្រសាសន៍ថាប្រេងដែលបូបបានពីប្លុកA ឬហៅថាអប្សរា នឹងត្រូវស្តុកទុកក្នុងកប៉ាល់រហូតដល់ពេញល្មម រួចហើយនឹងលក់បន្តទៅកាន់អ្នកបញ្ជាទិញ ដែលនៅពេលនេះមិនទាន់ដឹងថាជាអ្នកណានៅឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យបន្ថែមថា៖ «ប្រេងឆៅអប្សរានឹងត្រូវលក់ទៅតាមចំនួនដែលបូបបាន ហើយប្រទេសគោលដៅក៏ផ្សេងៗគ្នាដែរ អាស្រ័យលើអ្នកបញ្ជាទិញ»។
នៅពេលដែលដំណឹងនៃការបូបប្រេងលើកដំបូងបានលេចឡើងធ្វើឲ្យមានការសាទរ និងអបអរ ប្រៀបដូចជាជោគជ័យសម្រាប់ជាតិ និងប្រជាជន ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋក៏ភ្ញាក់ផ្អើលដែរ ពេលបានដឹងថាការបូបប្រេងបាននេះ មិនបានជួយធ្វើឲ្យតម្លៃប្រេងលក់លើទីផ្សារកម្ពុជាចុះថោកជាងនេះ។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពតម្លៃប្រេងសាំងនៅលើទីផ្សារកម្ពុជារាល់១៥ថ្ងៃម្ដង ដោយផ្អែកលើតម្លៃទីផ្សារអន្តរជាតិ ដោយតម្លៃលក់រាយគិតត្រឹមថ្ងៃទី១៥ ខែមករា នេះ តម្លៃសាំងធម្មតាមួយលីត្រ៣ ២០០រៀល និងប្រេងម៉ាស៊ូតមួយលីត្រ២ ៩៥០រៀល។
លោក អ៊ូច ម៉ម វ័យ៥២ឆ្នាំ ជាអ្នករត់កង់បី មកពីខេត្តតាកែវ បាននិយាយថាបន្ទាប់ពីបានឮលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រកាសពីការទទួលបានដំណក់ប្រេងដំបូង លោកសង្ឃឹមថាតម្លៃប្រេងសាំងលើទីផ្សារក្នុងស្រុកនឹងចុះថ្លៃ ដែលលោកថាវាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ពលរដ្ឋក្រីក្រ។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើយើងនាំប្រេងឆៅចេញ ហើយនាំប្រេងសាំងចូលវិញ វាគ្មានផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ប្រជាជនទេ។ ពួកគេគ្មានបានទទួលអីពីប្រេងនេះទេ»។ ដោយលោកបន្ថែមទៀតថាបញ្ហាស្ទះចរាចរណ៍នៅភ្នំពេញ ធ្វើឲ្យការចំណាយលើថ្លៃប្រេងសាំងរបស់អ្នកបើកបរកើនឡើង។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍កាលពីខែធ្នូ កន្លងទៅថាចំណូលបានពីប្រេងនឹងប្រើលើក្រសួងអាទិភាពចំនួនពីរ គឺក្រសួងអប់រំ និងសុខាភិបាល។
លោក រ៉ា ចន្ទរ័ត្ន អ្នកគ្រប់គ្រងគំរោងអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាពរបស់អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ការដាក់ឲ្យមានការតាមដានចំណូលបានពីប្រេង គួរតែជារឿងអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកបន្ថែមថា៖ «វាគួរតែជាកាតព្វកិច្ចសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដាក់បង្ហាញពីខ្លឹមសារលម្អិតក្នុងកុងត្រា និងកិច្ចព្រមព្រៀងនានា»។
កម្ពុជាបានចូលទៅក្នុងទីផ្សារប្រទេសផលិតប្រេង ចំពេលដែលទីផ្សារមិនទាន់ប្រាកដប្រជា និងមានភាពផុយស្រួយ។
មូលនិធិរូបិយប័ណ្ណអន្តរជាតិ (IMF) បានព្យាករណ៍កាលពីឆ្នាំទៅថាតន្លៃប្រេងលើទីផ្សារអន្តរជាតិទំនងជាបន្តនៅទាបជាង៤៣ដុល្លារក្នុងមួយប៉ារ៉ែលរហូតដល់ឆ្នាំ២០២៣ ដោយហេតុតែតម្រូវការនៅមានទាប ក្នុងវិបត្តិកូវីដ១៩។
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ With refinery delayed, 100% of Cambodia’s crude oil to be exported
