សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ ផលិតស្បែកជើង និងក្រុមអ្នកជំនួញអឺរ៉ុបនៅកម្ពុជា បានអំពាវនាវឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបពន្យាពេលព្យួរផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា ដោយលើកហេតុផលថាវិបត្តិកូវីដ១៩កំពុងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា។
លិខិតរួមគ្នាមួយចុះថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា សមាគមស្បែកជើងកម្ពុជា និងសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុបនៅកម្ពុជា បានលើកឡើងថាការរីករាតត្បាតជាសកលនៃជំងឺកូវីដ១៩ បាននឹងកំពុងជះឥទ្ធិពលយ៉ាងអាក្រក់ដល់វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង ផលិតផលសម្រាប់ការធ្វើដំណើរ អ្នកផលិត ក៏ដូចជាកម្មករដែលកំពុងធ្វើការក្នុងវិស័យទាំងនេះ។ ក្នុងលិខិតដដែលនោះ ក្រុមនិយោជក បានស្នើឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបពន្យាពេល ១២ខែទៀតក្នុងការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងសព្វាវុធ» សម្រាប់កម្ពុជា ដែលតាមការគ្រោងទុកការព្យួរនេះនឹងមកដល់នៅថ្ងៃទី១២ ខែសីហាខាងមុខនេះ។ ការព្យួរនេះនឹងប៉ះពាល់ ២០ភាគរយដល់សម្លៀកបំពាក់ និង៣០ភាគរយដល់ផលិតផលសម្រាប់ការធ្វើដំណើរក៏ដូចជាស្បែកជើងដែលនាំចូលសហភាពអឺរ៉ុប។
លិខិតដដែលបានលើកឡើងទៀតថារោងចក្រកាត់ដេរ និងផលិតស្បែកជើងចំនួន២៥៦ បានផ្អាកដំណើរការ ខណៈរោងចក្រដែលកំពុងដំណើរការក៏បានកាត់បន្ថយការផលិតរបស់ខ្លួនផងដែរ។ តាមលិខិតដដែលនេះ កម្មករជាង ១៣ម៉ឺននាក់បានបង់ការងាររបស់ពួកគេ ហើយតួលេខនេះក៏អាចនឹងបន្តកើនឡើងទៀត។
ក្រុមនិយោជកបានលើកឡើងក្នុងលិខិតដដែលថា៖ «ពិតណាស់ បញ្ហានេះ (វិបត្តិកូវីដ១៩) បានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានយ៉ាងខ្លាំង។ រឿងដែលទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់តិចតួចបំផុតនោះគឺការបញ្ជាទិញដែលពេលបច្ចប្បន្ននេះសម្រាប់ត្រីមាសទី២ និងទី៣ មិនទាន់មាននោះទេ»។
ក្រុមនិយោជក និងអ្នកជំនួញអឺរ៉ុបបានប៉ាន់ស្មានថាការលក់ក្នុងវិស័យវាយភណ្ឌកម្ពុជាក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ អាចនឹងធ្លាក់ចុះប្រមាណពី៥០ទៅ៦០ភាគរយ បើធ្រៀបធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០១៩។
លិខិតនោះសរសេរទៀតថា៖ «ពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់ម៉ឺនគ្រួសារកំពុងស្ថិតនៅក្នុងហានិភ័យនៃការបាត់បង់ការងារ ហើយរាប់លាននាក់ទៀតអាចនឹងត្រលប់ទៅរកភាពក្រីក្រវិញ» ដែលនេះជាលទ្ធផលនៃការព្យួរផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងសព្វាវុធ»។
ក្រុមនិយោជកក៏បានទទួលស្គាល់ថាការធ្លាក់ចុះតម្រូវការពីអ្នកបញ្ជាទិញជាសកលជាបញ្ហាដែលមិនអាចជៀសផុតព្រោះសេដ្ឋកិច្ចកំពុងធ្លាក់ចុះដោយសារតែការផ្ទុះឡើងនូវជំងឺកូវីដ១៩ ទាំងនៅសហភាពអឺរ៉ុប និងអាមេរិកខាងជើង ដែលសុទ្ធសឹងតែជាទីផ្សារនាំចេញធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។
លិខិតដដែលសរសរទៀតថា៖«មានម៉ាកផលិតផលនិងក្រុមហ៊ុនចែកចាយជាច្រើនត្រូវបានបង្ខំឱ្យក្ស័យធនដោយសារតែឥទ្ធិពលនៃជំងឺរាតត្បាត (កូវីដ១៩) ហើយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនៅអឺរ៉ុប ក៏ដូចជាអាមេរិកខាងជើងក៏ប្រហែលជានៅតែមាន និងបន្តជិះឥទ្ធិពលដល់វិស័យវាយនភណ្ឌនៅកម្ពុជារហូតដល់ត្រីមាសទី៤ឆ្នាំ២០២០ ហើយប្រាកដណាស់នៅឆ្នាំ២០២១ ក៏ដូចគ្នា។»
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញបញ្ហានេះបាននោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ បានលើកឡើងថាសំណើសុំពន្យាពេលព្យួរ EBA គឺជារឿងរវាងឧស្សាហកម្មវាយនភណ្ឌនិងសហភាពអឺរ៉ុប។
លោកបានប្រាប់ថា៖ «រឿងនោះជាករណីរវាងវិស័យឯកជន និងភាគីពាក់ព័ន្ធ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ពីជំហររបស់យើងជុំវិញបញ្ហា EBA នេះយូរមកហើយ»។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ហេង សួរ សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមទៀតទេជុំវិញករណីនេះ។
បន្ទាប់ពីការសិក្សាពិនិត្យអស់រយៈពេល១ឆ្នាំ សហភាពអឺរ៉ុបកាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅបានសម្រេចថាសហភាពអឺរ៉ុបនឹងយកពន្ធលើផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងមួយចំនួន ក៏ដូចជាផលិតផលធ្វើដំណើរទាំងអស់ រួមទាំងស្ករស ដែលមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់ជាង១ពាន់លានដុល្លា។ សហភាពអឺរ៉ុបបានរកឃើញថាមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងជាប្រព័ន្ធនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលធ្វើឱ្យសហភាពអឺរ៉ុប «មិនមានជម្រើសណាមួយ» ក្រៅតែពីកាត់ផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដែលធ្វើឡើងភ្លាមៗក្រោយពីសហភាពអឺរ៉ុបបានចេញសេចក្តីសម្រេចកាលពីខែកុម្ភៈ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានហៅសេចក្តីសម្រេចនោះថាធ្វើឡើងក្រោមហេតុផលនយោបាយ ហើយថែមទាំងបានការពារការរំលាយបក្សប្រឆាំងតែមួយគត់ថាធ្វើឡើងតាមដំណើរការតុលាការ។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានលើកឡើងនាពេលនោះថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រកាន់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នូវជំហរគោលការណ៍ក្នុងការបដិសេធរាល់ការប៉ុនប៉ងដោយដៃគូរខាងក្រៅក្នុងការប្រើប្រាស់ពាណិជ្ជកម្ម ឬជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីជាលេសក្នុងការជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា»។
លោកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ ប្រធានសម្ព័នសហជីពកម្ពុជាបាននិយាយថាវាជារឿងល្អដែលសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាស្នើសុំឱ្យមានការពន្យាពេលដក EBA។
លោកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ បាននិយាយថា៖ «នេះជាគំនិតល្អមួយ ប៉ុន្តែនេះក៏មិនមែនជាជម្រើសតែមួយដែរ ព្រោះថារដ្ឋាភិបាលក៏អាចជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះបានដែរ»។
លោកស្រីបានបន្តថា៖«វាពិតជាសំខាន់ណាស់សម្រាប់ពួកយើងដែលត្រូវដឹងថាតើរដ្ឋាភិបាលពិតជាមានចេតនាដោះស្រាយ (បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស) ឬអត់»។
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសម្ព័នសហជីពចលនាកម្មករកម្ពុជា ក៏បានសាទរនឹងសំណើររបស់ក្រុមនិយោជកកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងនេះដែរ។
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា មានប្រសាសន៍ថា៖«ខ្ញុំគិតថានេះជាឱកាសមួយដ៏ល្អដើម្បីស្នើសុំព្រោះថាទាំងពិភពលោក និងកម្ពុជាសុទ្ធតែកំពុងតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងកូវីដ១៩»។ លោកបាននិយាយទៀតថា៖«ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបដក EBA ពីកម្ពុជានៅខែសីហា កម្ពុជានឹងប្រឈមនឹងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ»។
ប្រធានសហជីពរូបនេះ បានលើកឡើងទៀតថាសហជីព និងសហព័ន្ធសហជីព នឹងពិភាក្សាគ្នាក្នុងពេលឆាប់ៗនេះម្តងទៀត ហើយក៏ប្រហែលជានឹងធ្វើសំណើមួយទៀតទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុបដែរ។ លោកបានបន្ថែមថាមុនពេលផ្ទុះកូវីដ១៩ សហជីព និងសហព័ន្ធសហជីព ក៏បានអំពាវនាវពីរដងរួចមកហើយស្នើសុំឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបរក្សាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះសម្រាប់កម្ពុជា។
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា បាននិយាយថា៖«យើងនឹងស្នើទៅសហភាពអឺរ៉ុបឱ្យបន្តរក្សា EBA សម្រាប់កម្ពុជានៅពេលអនាគត។»
