របាយការណ៍មួយចេញដោយក្រុមអង្គការសិទ្ធិការងារនៅសបា្តហ៍នេះបានបង្ហាញថាបន្ទុកបំណុលកម្មកររោងចក្របានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ស្របពេលដែលមានការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺកូវីដ១៩។ ក្រុមអង្គការទាំងនេះបានជំរុញឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងរដ្ឋាភិបាលជួយសម្រាលបន្ទុកបំណុលរបស់ក្រុមកម្មករតាមរយៈការពន្យាពេលសងប្រាក់ត្រលប់ទៅវិញ ក៏ដូចជាការបង់ការប្រាក់ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់៣ខែ។
ក្នុងរបាយការណ៍មួយដែលមានចំណងជើងថា«ធ្វើការងាររហូតដល់ជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក»ដែលជាការសិក្សារួមគ្នារវាងសហភាពសម្ព័ន្ធការងារកម្ពុជា អង្គការលីកាដូ និងអង្គការសង់ត្រាល់ កម្មករភាគច្រើននៃកម្មករទាំង១៥៨នាក់ដែលយកឥណទានខ្នាតតូចហើយត្រូវបានសម្ភាសន៍ក្នុងរបាយការណ៍នោះបានមើលឃើញថាគុណភាពជីវិតរបស់ពួកគេកាន់តែលំបាកទៅៗចាប់តាំងពីយកកម្ចីពីគេ។
របាយការណ៍ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងចន្លោះពីខែមីនា និងឧសភា បានលើកឡើងថា៖«អ្នកខ្ចីកម្ចីឥណទានភាគច្រើន បានកាត់បន្ថយការបរិភោគអាហារ ដើម្បីសន្សំប្រាក់ទុកសម្រាប់បង់សងបំណុល។ គ្រប់តួលេខនៃអ្នកខ្ចីប្រាក់ ដែលលក់ដី កាត់បន្ថយការបរិភោគអាហារ ឬបញ្ឈប់កូនមិនឱ្យទៅរៀនសូត្រ ដើម្បីសងបំណុល គួរតែមិនអាចទទួលយកបានទេ សម្រាប់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងវិនិយោគិន»។
របាយការណ៍ដដែលបានបញ្ជាក់ថាមូលហេតុចម្បងដែលកម្មករមកពីរោងចក្រទាំងបីខ្ចីកម្ចីឥណទានខ្នាតតូចគឺដើម្បីយកទៅសង់ផ្ទះ និងយកទៅសងបំណុលដែលមានស្រាប់។
របាយការណ៍បានលើកឡើងថា៖ «បន្ថែមលើនេះ មូលហេតុសំខាន់ជាងគេ ដែលនាំឱ្យពួកគាត់ខ្ចីប្រាក់ឯកជន គឺធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងសងបំណុលដែលមានស្រាប់ ដែលនេះបង្ហាញថាអតិថិជនមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជារឿយៗបានទៅខ្ចីប្រាក់ឯកជនដើម្បីសងបំណុលផ្លូវការ។ តាមពិតទៅ មូលហេតុចំបងនៃកម្ចីប្រភេទណាក៏ដោយ គឺដើម្បីយកទៅសងបំណុលដែលមានស្រាប់»។
អតីតបុគ្គលិករោងចក្រ New Best Global អ្នកស្រី ព្រំ តុលា អាយុ៣៨ឆ្នាំ បាននិយាយថាគាត់មិនទទួលបានប្រាក់ខែតាំងពីថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ នៅពេលម្ចាស់រោងចក្របានរត់ចេញទៅក្រៅប្រទេស ដែលបញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យបាត់បង់ប្រភពចំណូលចំបងរបស់អ្នកស្រី ក៏ដូចជាកម្មកររាប់រយនាក់ទៀតគ្មានលទ្ធភាពសងកម្ចីរបស់ពួកគេត្រលប់ទៅវិញ។
អ្នកស្រី តុលា បានប្រាប់ថាគាត់ជំពាក់ប្រាក់ធនាគារស្ថាបនាចំនួន២ម៉ឺនដុល្លារ ដែលត្រូវសងត្រលប់ទៅវិញចំនួន៦៥០ដុល្លាក្នុងមួយខែ។ ចាប់តាំងពីបាត់បង់ការងាររបស់ខ្លួន អ្នកស្រីត្រូវលក់របស់របរ និងខ្ចីប្រាក់ពីសាច់ញាតិដើម្បីផ្កត់ផ្គង់ការរស់នៅ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖«ឥឡូវនេះខ្ញុំពិបាករកលុយបង់ធនាគារព្រោះម្ចាស់រោងចក្របានរត់ចោលហើយ។ ខ្ញុំត្រូវលក់គ្រឿងអលង្ការរបស់ខ្ញុំដូចជាខ្សែកនិងខ្សែដៃ ហើយបានខ្ចីប្រាក់ពីសាច់ញាតិរបស់ខ្ញុំដើម្បីបង់ធនាគារកាលពីប៉ុន្មានខែមុន»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថាអ្នកស្រីត្រូវការប្រាក់បន្ថែមទៀតដើម្បីអាចរស់នៅបានព្រោះថាអ្នកស្រីត្រូវចិញ្ចឹមកូន២នាក់ ខណៈប្តីអ្នកស្រីអាចរកចំណូលបានតិចតួចប៉ុណ្ណោះពីការលក់ដូរចាប់ហួយបន្តិចបន្តួច។
អ្នកស្រី តុលា បានបន្ថែមថា៖«ខ្ញុំគ្មានជម្រើសទេ ប៉ុន្តែដោយសារត្រូវសងធនាគារ អ៊ីចឹងហើយខ្ញុំត្រូវកាត់បន្ថយចំណាយលើថ្លៃម្ហូបរបស់គ្រួសារខ្ញុំ»។
លោក ឃុន ថារ៉ូ ប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវីធីនៃអង្គការសង់ត្រាល់ដែលចូលរួមធ្វើរបាយការណ៍នេះដែរ បានសង្កត់ធ្ងន់ថាតាមលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគាត់ កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ និងផលិតស្បែកជើង ចំណាយភាគច្រើននៃប្រាក់ឈ្នួលរបស់ពួកគេសម្រាប់សងបំណុល។
លោក ថារ៉ូ បានលើកឡើងថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះ ចាប់តាំងពីពួកគាត់(កម្មករ)ត្រូវបានព្យួរការងារ ឬបញ្ចប់កិច្ចសន្យាមក ពួកគាត់ទទួលរងការលំបាកទ្វេដងព្រោះត្រូវព្យាយាមសងកម្ចីទាំងមិនមានប្រាក់ចំណូល។ ដោយសារតែបញ្ហានេះ ជាលទ្ធផលពួកគាត់ជំពាក់លុយគេកាន់តែច្រើនឡើងថែមទៀត»។
លោកបានបន្ថែមថាកម្មករភាគច្រើនមិនមានប្រាក់សន្សំទុកដើម្បីដោះស្រាយនៅពេលជួបការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចទេ ហើយពេលនេះពួកគេកំពុងព្យាយាមផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារពួកគេដោយត្រូវកាត់បន្ថយការចំណាយឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើបាន។
លោក ថារ៉ូ បានឱ្យដឹងទៀតថា៖«ស្ថានភាពកាន់តែយ៉ាប់ទៀត អំឡុងពេលរោងចក្រព្យួរហ្នឹង ពួកគាត់(កម្មករ) មិនទទួលបានយ៉ាងហោចណាស់៥០ភាគរយនៃប្រាក់ខែរបស់ពួកគាត់ទេ។ ពួកគាត់ទទួលបានតែ៤០ដុល្លារពីរដ្ឋាភិបាល និង៣០ដុល្លារពីម្ចាស់រោងចក្រប៉ុណ្ណោះ(ក្នុងមួយខែ)។ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់កាន់តែលំបាកទៅៗ»។
របាយការណ៍បានកត់សម្គាល់ដែរថាសកម្មភាពនានាដែលធ្វើឡើងដោយក្រុមកម្មករដើម្បីសងបំណុលរបស់ពួកគាត់បានកាត់បន្ថយគុណភាពជីវិតរបស់ពួកគាត់ជាខ្លាំង ដែលវាអាចបង្កើនរូបភាពនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដោយអ្នកផ្តល់កម្ចី។
អតីតកម្មកររោងចក្រ New Best Global ម្នាក់ទៀត ឈ្មោះ ង៉ែត ស្រីណាក់ អាយុ២៧ឆ្នាំ បាននិយាយថាគាត់ក៏កំពុងជួបការលំបាកក្នុងការទូទាត់សងប្រាក់កម្ចីដែរ ហើយត្រូវខ្ចីប្រាក់ពីសមាជិកគ្រួសារបន្ទាប់ពីរោងចក្របានបិទទ្វារកាលពីខែកុម្ភៈ។
ស្រី ណាក់ បានប្រាប់ថា៖ «តាំងពីខ្ញុំគ្មានការងារធ្វើមក ខ្ញុំបានខ្ចីលុយគេអស់៦០០ដុល្លាដើម្បីសងធនាគារ ប៉ុន្តែពេលនេះ ខ្ញុំគ្មានលុយសងធនាគារទៀតទេ» ដោយការនិយាយនេះសំដៅដល់កម្ចីដែលដល់ថ្ងៃសងកាលពីសប្តាហ៍មុន។
គាត់បាននិយាយថាគាត់បានខ្ចីប្រាក់៦០០០ដុល្លាពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រឹតកាលពី២ឆ្នាំមុន ហើយត្រូវសងត្រលប់ទៅវិញ២០០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ គាត់និយាយថាចាប់តាំងពីខែមេសាមកគាត់បានស្នើសុំអម្រឹតជាច្រើនដងឱ្យពន្យាពេលឱ្យគាត់ក្នុងការសងប្រាក់ទៅវិញ ប៉ុន្តែសំណើត្រូវបានបដិសេធរាល់ពេលស្នើសុំ ដោយភាគីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រឹតប្រាប់ឱ្យរង់ចាំការសម្រេចចិត្ត។
គាត់បាននិយាយថា៖«ខ្ញុំត្រូវសងធនាគារនៅថ្ងៃ២៧ មិថុនា ប៉ុន្តែខ្ញុំគ្មានលុយសោះ អីចឹងខ្ញុំបានប្រាប់ធនាគារឱ្យដឹងអំពីស្ថានភាពរស់នៅរបស់ខ្ញុំ»។
ជាដំណោះស្រាយចំពោះការកើនឡើងនៃប្រាក់កម្ចីដែលមិនអាចចៀសផុតបាននេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានផ្តល់ជាអនុសាសន៍ឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារលុបចោលការសងប្រាក់កម្ចីយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល៣ខែសម្រាប់អ្នកខ្ចីទាំងអស់ដោយសារតែមានការផ្ទុះឡើងនៃកូវីដ១៩។
របាយការណ៍លើកឡើងថា៖«អ្នកផ្តល់ឥណទានខ្នាតតូច នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គួរតែធានាថាពួកគេនឹងមិនធ្វើឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលើអ្នកខ្ចីប្រាក់ ក្នុងការធានាសុវត្ថិភាពនៃការបង់សងកម្ចីឥណទានរបស់ខ្លួន»។
លោក កាំង តុងងី ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា(CMA) មានប្រសាសន៍ថាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានចេញគោលនយោបាយមួយកាលពីខែមីនាស្តីពីការពន្យាពេលទូទាត់ប្រាក់ទៅឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលលោកបាននិយាយថាអ្នកផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបាននឹងកំពុងអនុវត្តរួចហើយ។ លោកបាននិយាយថាគោលនយោបាយរបស់ធនាគារជាតិបានកំណត់ថាអតិថិជនតម្រូវឱ្យសងតែការប្រាក់លើប្រាក់កម្ចីរបស់ពួកគាត់ ឬអាចពន្យាពេលការទូទាត់ទាំងស្រុងក្នុងរយៈពេលពីរ ឬបីខែ។
លោក តុងងី បានមានប្រសាសន៍ថា៖«អ្នកគ្រប់គ្នារួមទាំងកម្មករកាត់ដេរដែលកំពុងជួបបញ្ហាច្រើនជាងមុនក៏អាចធ្វើការស្នើសុំទៅស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដោយផ្ទាល់[ដើម្បីពន្យាពេល] ។ លោកបានបន្ថែមថាបន្ទាប់មកតំណាងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទៅជួបអ្នកខ្ចីដោយផ្ទាល់ដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃពីស្ថានភាពរបស់ពួកគាត់។
លោកបានបន្ថែមថា៖«យោងទៅតាមច្បាប់ ប្រសិនបើអតិថិជនមិនមានលទ្ធភាពសងកម្ចីពួកគាត់ [អ្នកផ្តល់កម្ចី]ត្រូវរៀបចំពីផែនការនៃសងប្រាក់កម្ចីឡើងវិញ»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បានមានប្រសាសន៍ថា ទាក់ទងនឹងការសងប្រាក់កម្ចីឥណទានខ្នាតតូច លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវរួចរាល់ហើយដល់ធនាគារនិងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឱ្យធ្វើតាមផែនការរបស់ធនាគារជាតិ ដោយថាតំណាងអ្នកផ្តល់ឥណទានខ្នាតតូចនឹងទៅជួបនរណាដែលបានស្នើសុំពន្យាពេលសងប្រាក់កម្ចីព្រោះតែបញ្ហាកូវីដ១៩។
លោក ស៊ីផាន បានលើកឡើងថា៖«យើងអំពាវនាវឱ្យអ្នកទាំងឡាយណាដែលមានអារម្មណ៍ថាមិនទទួលបានយុត្តិធម៌ ឬមានអារម្មណ៍ថាពួកគាត់ត្រូវបានរើសអើងដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអាចដាក់សំណើទៅតុលាការឱ្យជួយកាត់សេចក្តី ព្រោះថាមានតែតុលាការទេដែលអាចវិនិច្ឆ័យករណីនេះបាន»។
លោកបានបន្ថែមថារដ្ឋាភិបាលបានធ្វើការរបស់ខ្លួនហើយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុរបស់កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ និងស្បែកជើង។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖«រដ្ឋាភិបាលមានគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែយើងមិនមានសិទ្ធិលូកដៃចូលក្នុងវិស័យឯកជននោះទេ»។
យោងតាមក្រសួងការងារគិតត្រឹមចុងខែឧសភា កម្មករប្រហែល១០ម៉ឺននាក់បានបាត់បង់ការងារ ហើយរោងចក្រជាង២០០បានបិទទ្វារ ឬផ្អាកដំណើរការអំឡុងពេលផ្ទុះកូវីដ១៩។
ខេមបូចាមិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ បានទេ៕
