កម្មកររោងចក្រកាត់ដេររាប់ពាន់នាក់បានបិទផ្លូវសំខាន់មួយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដើម្បីទាមទារប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ខណៈក្រុមកម្មករបានចោទប្រកាន់និយោជកថាបានប្រើកិច្ចសន្យាការងារខ្លីដើម្បីគ្រប់គ្រង់បុគ្គលិក គេចវេសក្នុងការផ្តល់ប្រាក់លើកទឹកចិត្ត និងបំបិទការតវ៉ាជាដើម។
បុរសម្នាក់ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃពុធ បន្ទាប់ពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នាមួយប្រាវរវាងកម្មករ និងកម្លាំងសម្ថកិច្ច តែក៏ត្រូវបានដោះលែងវិញផងដែរ។ នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីអភិបាលរងខណ្ឌដង្កោ លោក ជ គឹមស៊ និងជាអ្នកបានចុះជួបកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ Y&W ដែលតវ៉ាបិទផ្លូវ២១៧។
លោក គឹមស៊ បានអំពាវនាវឲ្យកម្មករទាំងអស់រក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ ព្រោះថាក្រុមការងាររដ្ឋាភិបាលកំពុងស្វែងរកដំណោះស្រាយលើជម្លោះរវាងកម្មករ និងរោងចក្រមានម្ចាស់ជាជនជាតិចិនមួយនេះ ខណៈក្រុមកម្មករក៏បានទាមទារប្រាក់អតីតភាពការងារ និងប្រាក់លើកទឹកចិត្តផ្សេងៗ ដែលខាងរោងចក្រជំពាក់បន្ទាប់ពីបានធ្វើការក្នុងកិច្ចសន្យាខ្លីអស់ពេលជាច្រើនឆ្នាំ។
លោក គឹមស៊ បានប្រាប់ទៅកម្មករថា ៖ «ដំណោះស្រាយត្រូវការពេល ហើយក្រុមការងារកំពុងធ្វើការលើបញ្ហានេះ»។
និយោជកយកចំណេញលើកិច្ចសន្យាការងារខ្លីអស់ជាច្រើនឆ្នាំ ដែលកិច្ចសន្យាប្រភេទនេះធ្វើឲ្យកម្មករមិនហ៊ានរាយការណ៍ពីការបំពាននានា ពិបាកក្នុងការចូលរួមសហជីព ឬបាត់បង់ការងារថែមម៉ោង និងកម្មករមិនហ៊ានតវ៉ាព្រោះខ្លាចបាត់បង់ការងារ។ យ៉ាងណា នៅឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាល បានប្រកាសថាកម្មករត្រូវតែទទួលបានកិច្ចសន្យាមិនកំណត់ និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗបើធ្វើការជាប់គ្នាបានរយៈពេលពីរឆ្នាំឡើង។
កម្មករជាច្រើនរបស់ក្រុមហ៊ុន Y&W បាននិយាយថាពួកគេបានធ្វើការក្នុងកិច្ចសន្យាខ្លីៗនៅរោងចក្រនេះអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលថាពួកគេត្រូវទទួលបានកិច្ចសន្យាការងារមិនកំណត់ បានប្រាក់អតីតភាពការងារ សម្រាកមាតុភាព និងអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមផ្សេងៗទៀត។
កម្មករម្នាក់ឈ្មោះ ហេង ហឹម វ័យ ៣៥ឆ្នាំ បានឲ្យដឹងថា៖ «ពួកយើងទាមទារប្រាក់អតីតភាពការងារ យើងមានគ្រួសារត្រូវរ៉ាប់រង»។ លោកថាថៅកែរោងចក្របានសន្យាចាប់ផ្ដើមផ្ដល់ប្រាក់លើកទឹកចិត្តពីឆ្នាំ២០២០ ដែលអាចបានម្នាក់១០០ដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ និងក៏ទាមទារប្រាក់សំណង៥ភាគរយផងដែរ។
កម្មករកំពុងតវ៉ាម្នាក់ទៀតនិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះព្រោះខ្លាចបាត់បង់ការងារថា៖ «ពួកគេបានបំពានសិទ្ធិ យើងប្រើកម្លាំងដើម្បីធ្វើការ ហើយគ្មានទទួលបានអ្វីទាំងអស់»។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា អ្នកស្រីត្រូវបង់ប្រាក់កម្ចីទៅធនាគារក្នុងមួយខែ១០០ដុល្លារ។
ម្ចាស់រោងចក្រជាជនជាតិចិនមិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបាននោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ មានប្រសាសន៍ថាក្រុមការងារកំពុងធ្វើការដោះស្រាយលើជម្លោះនេះ និងថា «រោងចក្រនានាអាចមានកិច្ចសន្យាការងារខ្លី ប៉ុន្តែមិនត្រូវលើសពីបួនឆ្នាំនោះទេ»។
ដូចគ្នាដែរ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ក្រសួងការងារបានចេញសេចក្ដីប្រកាសឲ្យដំណើរការឡើងនូវការបើកប្រាក់អតីតភាពការងារជូនកម្មករកិច្ចសន្យាមិនកំណត់ បន្ទាប់ពីបានពន្យាពេលមួយរយៈក្នុងអំឡុងពេលវិបត្តិកូវីដ១៩។
ការស្ទង់មតិមួយធ្វើឡើងដោយកម្មវិធីរោងចក្រកាន់តែប្រសើរនៅកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០១៩ បានរកឃើញថាកម្មករជាងពីរភាគបី នៃរោងចក្រចំនួន៤៦៤ ត្រូវថៅកែប្រើកិច្ចសន្យាការងារខ្លីដោយខុសច្បាប់។
លោក គង់ អាទិត្យ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីព C.CAWDU មានប្រសាសន៍ថា៖ «កិច្ចសន្យាការងារខ្លីពិតជាមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងលើការកំណត់សិទ្ធិ និងសេរីភាពក្នុងការចូលសហជីព ឬសមាគម»។ លោកបន្ថែមថា រោងចក្រនៅក្នុងប្រទេស៧០ភាគរយកេងប្រវ័ញ្ចកម្មករដោយវិធីនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបារម្ភពីការបំពានសិទ្ធិ ហើយកម្មករបាត់បង់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ»។ លោកន្តថាកម្មករក្នុងកិច្ចសន្យាការងារខ្លីកម្រហ៊ានចូលរួមការតវ៉ាណាស់។
ចំណែកលោក ឃុន ថារ៉ូ មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងសិទ្ធិការងារអង្គការសង់ត្រាល់ លើកឡើងថា៖ «កម្មករកិច្ចសន្យាខ្លីមានហានិភ័យគ្រប់យ៉ាង។ ការងារមិនសុវត្ថិភាព និងប៉ះពាល់លើការទទួលបានសិទ្ធិ»។
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Garment workers block Phnom Penh road and call for bonuses
