ខេត្តព្រះសីហនុ៖ ជម្លោះដីធ្លីដ៏រាំរ៉ៃ នៅខេត្តព្រះសីហនុបានអូសបន្លាយអស់ពេល២៥ឆ្នាំមកហើយ ស្របពេលទិដ្ឋភាព ទីក្រុងឆ្នេរដ៏ពេញនិយមមួយនេះ បានប្រែផ្លាស់យ៉ាងពេញទំហឹង ដោយសារតែលំហូរចូលនៃការវិនិ យោគរបស់ចិន ដែលជំរុញឲ្យតម្លៃដីធ្លីហក់ឡើងហួសពីការស្មាន។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកភូមិដែលជាប់គាំងក្នុងជម្លោះ បានជួបប្រទះការបណ្តេញចេញ ការបាត់បង់ ទីលំនៅ និងឈានដល់ការជាប់ពន្ធនាគារ ខណៈការតស៊ូរបស់ពួកគេនៅតែមិនទាន់ចប់នៅឡើយទេ។
អ្នកភូមិចំនួន ២៤គ្រួសារនៅរស់ក្នុងភូមិ១ សង្កាត់លេខ៣ ក្រុងព្រះសីហនុ មានជម្លោះដីធ្លីទំហំ៥ហិចតា ដែលអះអាងថាជាដីរបស់ពួកគេកាន់កាប់តាំងពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំ បានក្លាយជាតំបន់អភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យឯកជនមួយ ដែលហ៊ុំព័ទ្ធ ដោយការដ្ឋានសំណង់អគារខ្ពស់ៗ ។
ដោយមានទីតាំងស្ថិតនៅជិតឆ្នេរសមុទ្រ និងព័ទ្ធជុំវិញដោយកាស៊ីណូគ្រប់គ្រងដោយចិន មានផ្លូវ ទើបសាងសង់ថ្មី និងអគារខ្ពស់មួយចំនួនដែលមិនទាន់សាងសង់រួច ដីដែលមានជម្លោះនោះត្រូវ បានទុកចោល និង ហ៊ុំព័ទ្ធដោយរបងថ្មជាឡូតិ៍ ជាឡូតិ៍ ចាប់តាំងពីជម្លោះបានកើតឡើងកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦។
ត្រឡប់ទៅកាលពី២៥ឆ្នាំមុន យោងតាមអ្នកភូមិ គ្រួសាររបស់ពួកគេត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទចូល កាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់ និងត្រូវបានបណ្តេញចេញដោយមិនមានសំណង។
ប៉ុន្តែក្រោយមកដីដែលកាលនោះមានទំហំជាង១០ហិចតា ត្រូវបានអាជ្ញាធរខេត្តប្រគល់ឲ្យក្រុមហ៊ុន អភិវឌ្ឍន៍ Thai Boon Roong Group បន្ទាប់ពីបានដេញប្រជាពលរដ្ឋហើយ។ ហើយដីនោះក៏មិនត្រូវ បានយកទៅអភិវឌ្ឍអ្វីដែរ។
គ្រានោះផងដែរ ក្រុងព្រះសីហនុនៅជាក្រុងស្ងប់ស្ងាត់មួយនៅឡើយ។ ប៉ុន្តែនាពេលបច្ចុប្បន្ន បន្ទាប់ ពីការរីកចម្រើនផ្នែកសំណង់ និងការផ្លាស់ប្តូរជាច្រើនផ្សេងៗនៅក្រុងនេះ អចលនទ្រព្យក្នុងភូមិ ១ សង្កាត់លេខ ៣ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានតម្លៃប្រមាណ ៣.០០០ដុល្លារក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ ហើយមូលហេតុចម្បងគឺដោយសារលំហូរចូលនៃការវិនិយោគរបស់ចិនចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨។
ទីផ្សារអចលនទ្រព្យដែលហក់ឡើងដ៏ក្តៅគគុកក៏បានជំរុញបន្ថែមឲ្យជម្លោះដីធ្លីដែលកំពុងមានស្រាប់កាន់តែស្មុគស្មាញផងដែរ ដែលក្នុងជម្លោះនេះគេឃើញមានការចាប់អ្នកភូមិជាង ១០នាក់ ដាក់ ពន្ធនាគារចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០២មក។ បន្ថែមពីលើនេះទៀត ដីធ្លីដែលកំពុងមានជម្លោះនោះ ត្រូវបានរាយការណ៍ថា បានលក់ បុគ្គលម្នាក់ទៅ បុគ្កលកម្នាក់ទៀត ចាប់តាំងពីដីនេះត្រូវបានប្រគល់ឲ្យដំបូងទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន Thai Boon Roong Group។
មកដល់ពេលនេះ គ្រួសារដែលបានរងការប៉ះពាល់ក្នុងភូមិ ១ មិនដឹងច្បាស់ថា នរណាជា គ្រប់គ្រងបន្តលើដីជម្លោះនេះពិតប្រាកដទេ ខណៈមន្ត្រីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សដែលឃ្លាំមើលករណី នេះតាំងពីដើមមក និយាយថា ជម្លោះដីធ្លីនេះជាជម្លោះដែលអូសបន្លាយពេលយូរជាងគេបង្អស់មួយនៅខេត្តព្រះសីហនុ ដែលក្រុងនេះទៀតសោតបានក្លាយជាចំណុចក្តៅនៃការកើតមានជម្លោះដីធ្លី ជាផ្នែកមួយដោយសារតែការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
អ្នកស្រី ហង្ស ចិន្តា អាយុ ៥៥ឆ្នាំ និងជាតំណាងគ្រួសារដែលរងការប៉ះពាល់នៅភូមិ១ ធ្លាប់ត្រូវបាន ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារចំនួនពីរលើករួចមកហើយ ដោយសារតែជម្លោះដីធ្លី។ កាលពីខែកក្កដា អ្នកស្រីត្រូវ បានដោះលែងពីពន្ធនាគារ បន្ទាប់ពីអនុវត្តទោសរយៈពេលពីរឆ្នាំក្រោមបទញុះញង់ និងកំហែងយក ក្រោយពីមានបាតុកម្មក្នុងភូមិកាលពីឆ្នាំ២០១៩។ ឥឡូវនេះ អ្នកស្រីចិន្តានិយាយថា អ្នកស្រីកំពុងតែបំពេញឯកសារបន្ថែម និងស្វែងរកការអន្តរាគមន៍សារជាថ្មីពីមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល។ អ្នកស្រីបានលើកឡើងថា គ្រួសារពលរដ្ឋរងគ្រោះទាំង ២៤នឹងបន្តតស៊ូរហូតដល់ទីបញ្ចប់។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «យើងបន្តស្វែងរកការអន្តរាគមន៍ពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធ និងសម្តេចតេជោ ពីព្រោះយើងជឿថា រហូតមកទល់ពេលនេះ ករណីជម្លោះនេះមិនទាន់ទៅដល់លោកទេ»។
អ្នកស្រីបានបន្តថា៖ «ខ្ញុំដឹងថា ក្តីសង្ឃឹមគឺនៅឆ្ងាយ ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹងនៅតែបន្ត ពីព្រោះខ្ញុំជឿថា ប្រទេសមួយដែលមានច្បាប់ នឹងរកយុត្តិធម៌ឲ្យរូបខ្ញុំនៅថ្ងៃណាមួយ ខ្ញុំនៅតែតស៊ូអញ្ចឹង»។
យោងទៅតាមអ្នកស្រីចិន្តា គ្រួសារជាង ៩០បានរងការប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ពីការបណ្តេញចេញ ដោយពួកគេភាគច្រើនបានទៅតាំងទីលំនៅស្របតាមគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋបាលខេត្ត។ ប៉ុន្តែមានគ្រួសារចំនួន២៤ នៅសេសសល់មិនទាន់ត្រូវបានផ្តល់នូវដំណោះស្រាយមួយ ដែលពួកគេទទួលយកបាននៅឡើយទេរហូតមកទល់ពេលនេះ។
អ្នកស្រីចិន្តាបានបញ្ជាក់ថា គ្រួសារដែលរងការប៉ះពាល់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៦មក បានស្វែងរកដំណោះ ស្រាយពីអាជ្ញាធរគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ រួមទាំង លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ផងដែរ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានជោគជ័យនោះទេ។ មកទល់ពេលនេះ ករណីជម្លោះដីធ្លីនេះបាន ឆ្លងកាត់អភិបាលខេត្តចំនួនប្រាំពីរនាក់ ហើយគ្រួសាររងគ្រោះបាននិយាយថា ពួកគេគ្រោងនឹងជួបជាមួយនឹងអភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ នាពេលបច្ចុប្បន្ន លោក គួច ចំរើន នៅពេលដែលស្ថានភាពជំងឺកូវីដ១៩ ថមថយ។
ពលរដ្ឋដែលជាប់ក្នុងជម្លោះបាននិយាយថា ពួកគេធ្លាប់បានជួបជាមួយនឹងលោក គួច ចំរើន ម្តងរួច ហើយកាលពីឆ្នាំ ២០២០ ប៉ុន្តែលោក គួច ចំរើន បានថ្លែងប្រាប់ខេមបូចា ថាលោកមិនបានដឹងឮ ពីជម្លោះដីធ្លីនោះទេ និងបាននិយាយថា អ្នកភូមិគួរតែជួបពិភាក្សាជា មួយនឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន។ ចៅសង្កាត់លេខ ៣ លោក កាន់ ឡឹង មិនអាចទាក់ទងសុំការអធិប្បាយបាននោះ ទេ។
នៅក្នុងលិខិតឆ្លើយតបមួយកាលពីឆ្នាំ ២០០២ ទៅកាន់គ្រួសាររងគ្រោះ ដែលស្វែងរកការអន្តរាគមន៍ពី អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានកាលពីឆ្នាំនោះ លោក កាន់ ឡឹង បាននិយាយថា អាជ្ញាធរឃុំមិនអាចដោះស្រាយ ជម្លោះដីធ្លីនេះបាននោះទេ។
ខណៈដីជាប់ជម្លោះនេះឥឡូវនេះស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មក្រុងសីហនុ ដែលមានពោរពេញទៅ ដោយកាស៊ីណូកាន់កាប់ដោយចិន អ្នកស្រីចិន្តានិយាយថា គ្រួសារជាប់វិវាទអាចយ៉ាងហោចណាស់ សុំជាសំណងត្រឡប់មកវិញប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «នៅពេលចិនកាន់តែច្រើនមកក្រុងព្រះសីហនុ តម្លៃចលនទ្រព្យបានកើនឡើង។ យើងបានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាច្រើនជាងមុន ហើយនៅពេលយើងធ្វើការតវ៉ា យើងត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងដាក់ពន្ធនាគារ»។
អ្នកស្រីបានបន្តថា ពលរដ្ឋនៅតែមានសង្ឃឹមថា នឹងមានដំណោះស្រាយមួយ ដោយសារតែដីនោះ នៅមិនទាន់ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ឬអភិវឌ្ឍន៍នៅឡើយទេ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំជឿថា ប្រសិនបើមិនមានការព្រមព្រៀង ឬការដោះដូរណាមួយពីគ្រួសាររង ផលប៉ះពាល់ ដែលជាប់គាំងក្នុងជម្លោះដីធ្លីនេះទេ ភាគីដទៃទៀតក៏មិនអាចធ្វើអ្វីបាន នៅលើដីនេះ បានដែរ ដោយសារ [អាជ្ញាធរ] និងតុលាការមិនទាន់សម្រេចជាផ្លូវការណាមួយនោះទេ»។
អ្នកស្រីចិន្តា និងពលរដ្ឋរងគ្រោះដទៃទៀតបានប្រឈមមុខនឹងពាក្យបណ្តឹងជាច្រើន ដោយក្នុងនោះ ពាក្យបណ្តឹងមួយនៅបន្តមាននៅឡើយ ជាមួយបុគ្គលផ្សេងៗ ដែលអះអាងថា បានទិញដីពីក្រុមហ៊ុន Thai Boon Roong។
កាលពីឆ្នាំ ២០០២ សមាជិកគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីចំនួនប្រាំនាក់ ដែលក្នុងនោះរួមមានឪពុកម្តាយ របស់អ្នកស្រីផងដែរ ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជិតមួយខែ ដោយសារពួកគេ ទាមទារលើកម្មសិទ្ធដីធ្លីនោះ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ អ្នកស្រីចិន្តា ជាមួយនឹងសាច់ញ្ញាតិពីរនាក់ និងអ្នក ភូមិពីរនាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានចាប់ខ្លួនសារជាថ្មី បន្ទាប់ពីបានតវ៉ាទាមទារកម្មសិទិ្ធដីដែលមាន ជម្លោះ។ ក្រុមរបស់អ្នកស្រីនេះត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលពីរឆ្នាំ ក្រោមបទចោទ ប្រកាន់ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍និងកំហែងយក និងត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យបង់ប្រាក់ពិន័យ ចំនួន ៤០០០ដុល្លារអាមេរិកក្នុងម្នាក់។
ពាក្យបណ្តឹងនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយប្រធានក្រុមហ៊ុន Thai Boon Roong Group លោក ខូវ សម្បត្តិ។
អ្នកស្រីចិន្តាត្រូវបានដោះលែងកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំនេះ ហើយបន្ទាប់ពីមានការជំនុំជម្រះក្តី អ្នកស្រីនិងបុគ្គលបួននាក់ផ្សេងទៀត តម្រូវឲ្យបង់ប្រាក់ពិន័យម្នាក់១០០០ដុល្លារវិញ។
ជំនួយការរបស់លោក ខូវ សម្បត្តិ បានបដិសេធ សំណើរបស់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុង ការជួបនិយាយជាមួយនឹងលោកខូវ សម្បត្តិ។ ប៉ុន្តែជំនួយការរូបនេះ ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បាននិយាយថា ដីដែលមានជម្លោះនោះត្រូវបានលក់ឲ្យបុគ្គលផ្សេងទៀតកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះអស់ហើយ ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «ពួកគេ [ក្រុមហ៊ុន] បានដោះស្រាយនិងបញ្ចប់ជម្លោះរួចហើយ។ តាមតែខ្ញុំដឹង ក្រុមហ៊ុនមិនពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងដីនោះតទៅទៀតនោះទេ ហើយក្រុមហ៊ុនបានផ្ទេរ ទៅឲ្យម្ចាស់ផ្សេង ទៀតរួចរាល់ហើយ» ដោយបន្ថែមថា អ្នកដែលត្រូវបានចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារពាក្យបណ្តឹង របស់ក្រុមហ៊ុនគឺ ដោយសារតែពួកគេប្រព្រឹត្តិបទល្មើស ហើយក្រុមហ៊ុនមានហេតុផលត្រឹមត្រូវ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើពួកគាត់កាន់កាប់ដីដោយស្របច្បាប់មែននោះ ក្រុមហ៊ុននឹងសង សំណងទៅពួកគាត់។ ហើយពួកគាត់នឹងមិនត្រូវចាប់ពន្ធនាគារនោះទេ។ ពួកគាត់ជាប់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែពួកគាត់ប្រព្រឹត្តបទល្មើស»។
ប៉ុន្តែការប្តេជ្ញាទាមទាររបស់អ្នកភូមិនឹងមិនអាចត្រូវច្រានចោលដោយងាយស្រួលនោះទេ។
អតីតទាហាន លោក ហេង យ៉ង់ អាយុ ៥២ឆ្នាំ គឺជាបុគ្គលម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវបាន បណ្តេញចេញដោយសារជម្លោះកាលពី ២៥ឆ្នាំមុន។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក លោកបានរស់នៅ ជាមួយគ្រួសារដោយសង់ផ្ទះឈើតូចមួយចូលទៅក្នុងមាត់ឆ្នេរ ដែលសព្វថ្ងៃមានសភាពទ្រុឌទ្រោម ដោយសារត្រូវអណ្តែតលើសមុទ្រ។
លោកយ៉ង់បាននិយាយថា ដីនោះត្រូវបានឪពុកម្តាយលោកបន្សល់ទុកឲ្យ ដែលមានទំហំប្រមាណ ៣.៥០០ មែត្រការ៉េអស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍មកហើយ មុនពេលគ្រួសាររបស់លោកត្រូវ បានបង្ខំឲ្យចាកចេញកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ពេលនេះ ខ្ញុំរស់ដោយភាពឈឺចាប់។ ខ្ញុំធ្លាប់តស៊ូការពារប្រទេស នៅពេលខ្ញុំជា ទាហាន ប៉ុន្តែឥឡូវនេះខ្ញុំមិនអាចសូម្បីតែការពារនិង មើលថែដីរបស់ខ្លួនឯង។ តើខ្ញុំរស់ដើម្បីអី្វ? ខ្ញុំឈឺចាប់ ហើយខ្ញុំមិនចង់និយាយពីរឿងនេះទេ»។
លោកជាបុគ្គលមួយរូបនៅក្នុងក្រុមដែលត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ចំនួនពីរឆ្នាំកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ពីបទញុះញង់ ក្រោយពីចូលរួមក្នុងការតវ៉ាជាមួយគ្រួសារដទៃទៀត។ ប៉ុន្តែបទពិសោធន៍ដ៏ជូរចត់នេះនឹងមិនធ្វើឲ្យការប្តេជ្ញារបស់លោករុញរានោះទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «វាជាដីគ្រួសារខ្ញុំ ហើយខ្ញុំនឹងបន្តទៀត រហូតដល់ថ្ងៃខ្ញុំស្លាប់»។
អ្នកស្រី ណេត សារិន អាយុ ៧០ឆ្នាំ បាននិយាយថា គ្រួសាររបស់អ្នកស្រីមានវត្តមានលើដីមានជម្លោះនេះ ចាប់តាំងពីរបបខ្មែរក្រហមបានបញ្ចប់មកម្ល៉េះ។ អ្នកស្រីបានផ្លាស់ទៅរស់នៅខេត្តព្រះវិហារ បន្ទាប់ពីគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីត្រូវបានបណ្តេញចេញដោយបង្ខំកាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីបានប្រាប់ ខេមបូចា ថាអ្នកស្រីនៅតែត្រឡប់ទៅដីដែលមានជម្លោះនោះ ដើម្បីចូលរួមទាមទារជាមួយគ្រួសារដទៃទៀត។
អ្នកស្រីសារិន ដែលបានអះអាងថា កាលពីដើមឡើយ អ្នកស្រីកាន់កាប់ដីចំនួន២.២៤០ ម៉ែត្រការ៉េបាននិយាយថា គ្រួសារអ្នកស្រីបានឆ្ការដីដើម្បីធ្វើកសិកម្មចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨០មក។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់បានដីត្រឡប់មកវិញ ប៉ុន្តែប្រសិនបើពួកគេមិនប្រគល់ដីឲ្យវិញ សុំឲ្យសំណងជាប្រាក់នេះក៏អាចទទួលយកបានដែរ។ ខ្ញុំគិតថា ដីខ្ញុំត្រូវបានយកដោយជនមានអំណាច ប៉ុន្តែនៅតែមានក្តីសង្ឃឹម ពីព្រោះដីនេះជារបស់យើងតាំងពីយូរយារមកហើយ»។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦ អាជ្ញាធរបានចោទប្រកាន់គ្រួសារពលរដ្ឋពីបទកាន់ កាប់ដីរដ្ឋខុសច្បាប់ ហើយតម្រូវឲ្យពួកគេចាកចេញ ដោយមិនមានសំណង។ ការបង្ខំឲ្យចាកចេញបានធ្វើឲ្យមានការតស៊ូទាមទារដីមកវិញចាប់តាំងពីពេលនោះមក។
អ្នកស្រីសារិនបានថ្លែងថា៖ «យើងសូមអំពាវនាវទៅកាន់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឲ្យជួយស្វែងរក ដំណោះ ស្រាយ ។ ប្រសិនបើ [យើង] មិនអាចយកដីមកវិញបានទេ យើងគ្រាន់តែចង់បានសំណងដោះដូរ ត្រឹមត្រូវតែប៉ុណ្ណោះ។ បើមិនមានសំណង គឺមិនអាចទទួលយកបាននោះទេ»។
លោក អំ សំអាត នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលនៃអង្គការលីកាដូ បាននិយាយថា ជម្លោះដីធ្លី នៅភូមិ១ គឺជាជម្លោះរំលោភបំពានដីធ្លីយូរអង្វែងជាងគេបង្អស់មួយនៅក្រុងសីហនុ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «យើងទទួលស្គាល់ការលំបាកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ ដោយសារតែវាបានអូសបន្លាយពេលរាប់ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែដំណោះស្រាយមួយគឺ គួរធ្វើឡើងដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនេះ»។
លោក សំអាត បានបន្តថា កង្វះយន្តការរដ្ឋច្បាស់លាស់ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះផ្សេងៗមានន័យថា ករណីនេះមិនមែនជាករណីដោយឡែកនោះទេ។ លោកបានលើកឡើងថា ករណីជម្លោះរំលោភបំពាន ដីធ្លីស្រដៀងគ្នានេះបានកើតឡើងទូទាំងប្រទេស និងនៅក្រុងព្រះសីហនុ ដែលបានក្លាយជាចំណុច ក្តៅសម្រាប់ជម្លោះដីធ្លី។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើបញ្ហាទាំងនេះមិនត្រូវបានដោះស្រាយឲ្យបានសមស្រប យើងមានការព្រួយបារម្ភថាអំពើហិង្សា និងការចាប់ខ្លួននឹងមានបន្ត ហើយនឹងក្លាយ ជាវិបត្តិសង្គមមួយ»។ លោកបន្តថា ការកើនឡើងតម្លៃអចលនទ្រព្យនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុគឺជាកត្តាជំរុញឲ្យមានជម្លោះផ្សេងៗ។
លោកថាផ្អែកតាមច្បាប់ រាល់ការទិញលក់អចលនទ្រព្យទាំងអស់តម្រូវ ឲ្យអ្នកទិញនិងអ្នកលក់ បញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ថា ដីជាអចលនទ្រព្យនោះមិនស្ថិតក្រោមជម្លោះណាមួយនោះទេ។ លោកបានបន្តថា ក្រសួងដែនដីពីមុនមកធ្លាប់បានធ្វើមោឃភាពលើប្លង់ដីមិនប្រក្រតីមួយចំនួនផងដែរ។
នៅភូមិ១ និងកន្លែងដទៃទៀតនៅកម្ពុជា ជម្លោះដីធ្លីបានបន្ត សូម្បីតែអំឡុងពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ ១៩ ដែលអាជ្ញាធរត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា បានប្រើប្រាស់វិធានការសុខាភិបាលដើម្បីបំបិទសេរីភាព នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិ។
អង្គការលីកាដូបានលើកឡើងថា ជម្លោះរំលោភបំពានដីធ្លីជាបន្តបន្ទាប់បានប៉ះពាល់គ្រួសារពលរដ្ឋ ជាង ៥.០០០ កាលពីពីរឆ្នាំមុន ដោយមិនបានបង្ហាញសញ្ញាថមថយនោះទេ បើទោះបីជាមានការរិត ត្បិតអំឡុងពេលវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ក៏ដោយ។
អង្គការលីកាដូបានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនថា៖ «ការចាប់ខ្លួននិងការចាប់ ដាក់ពន្ធនាគារសមាជិកនិងសកម្មជនសហគមន៍បានកើនឡើងនៅក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំមកនេះ ហើយមកទល់ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ មានសមាជិកនិងសកម្មជនសហគមន៍យ៉ាងហោចណាស់ ២១នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ហើយក្នុងនោះ១០នាក់ត្រូវបានដាក់ក្នុងពន្ធនាគារ»។
បើទោះបីជាអង្គការលីកាដូមិនបានបង្ហាញរបាយការណ៍ពេញលេញជុំវិញការរំលោភដីធ្លីអំឡុងពេលវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ក៏ដោយ អង្គការគាំពារសិទ្ធិមួយនេះបានបញ្ចេញវីដេអូខ្លី មួយលើប្រធានបទនេះ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ដើម្បីអបអរសាទរទិវាទីលំនៅឋានពិភពលោក។
នៅក្នុងវីដេអូនេះ មន្រ្តីអង្គការលីកាដូបានសួរទៅកាន់សមាជិក សហគមន៍មួយចំនួនដែលរងការប៉ះ ពាល់ដោយសារការរំលោភដីធ្លី។ ពលរដ្ឋទាំងនោះនិយាយថា ស្របពេលដែលពួកគេរង ផលប៉ះពាល់ ពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ពួកគេនៅតែតស៊ូប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដើម្បីទាមទារកម្មសិទ្ធិ ដីធ្លីផងដែរ។ ហើយស្មារតីដូចគ្នានេះគឺបានបញ្ជាក់ច្បាស់នៅភូមិ១ ក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ។
លោក សៀង សារឿន វ័យ ៥៣ឆ្នាំ ដែលជាសមាជិកគ្រួសារមួយទៀតរងផលប៉ះពាល់ដោយសារ ជម្លោះដីធ្លី បាននិយាយថា ការតស៊ូទាមទារនេះមិនមែនត្រឹមតែជារឿងលុយកាក់ប៉ុណ្ណោះទេ។ នៅស្របពេលដូចគ្នានេះ លោកក៏បានបង្ហាញការភ្ញាក់ផ្អើលពីការដែលទីផ្សារអចលនទ្រព្យដ៏ក្តៅគគុកបានផ្លាស់ប្តូរស្ថានការណ៍នេះ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «យើងបានធ្វើការតវ៉ាចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៦មក មុនពេលមានវត្តមានចិន នៅទីនេះ។ យើងបានធ្វើការទាមទារចាប់តាំងពីពេលដែលដីនៅមិនទាន់មានតម្លៃខ្ពស់។ ខ្ញុំមិនដែលគិតថាខ្ញុំនឹងមកតវ៉ា ពីព្រោះដីឡើងថ្លៃ ដោយសារចិនមកនោះទេ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ After nearly 25 years of land conflict, Sihanoukville families remain hopeful for solution