រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឌិត ទីណា បានចេញលិខិតផ្អាកការងារ លោក អ៊ី ម៉េងលាង ជាប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តកោះកុង បណ្តោះអាសន្ន បន្ទាប់ពីរកឃើញភស្តុតាងមួយចំនួនថាមានភាពមិនប្រក្រតីនៃការអនុវត្តការងារ កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣។
ក្នុងលិខិតនោះបានសរសេរថា៖ «ត្រូវបានផ្អាកតួនាទី និងភារកិច្ចជាបណ្តោះអាសន្ន លោក អ៊ី ម៉េងលាង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តកោះកុង ចំពោះភាពមិនប្រក្រតីនៃការអនុវត្តការងារដឹកនាំ និងគ្រប់គ្រងរបស់មន្ទីរ»។
ក្នុងលិខិតបន្ថែមថា លោកស្រី អែម សុធារ៉ា អនុប្រធានមន្ទីរ ត្រូវបានចាត់តាំងជាប្រធានទទួលបន្ទុករួមនៃមន្ទីរកសិកម្ម រក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តកោះកុង។
ក្នុងលិខិតដដែលបញ្ជាក់ថា៖ «អគ្គលេខាធិការ អគ្គាធិការ ប្រធាននាយកដ្ឋានបុគ្គលិក និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស ប្រធាននាយកដ្ឋានកិច្ចការរដ្ឋបាល ប្រធានគ្រប់គ្រងអង្គភាពក្រោមឱវាទក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងសាមីខ្លួនត្រូវទទួលបន្ទុកអនុវត្ត សេចក្តីសម្រេចនេះ តាមភារកិច្ចរៀងៗខ្លួន ចាប់តាំងពីថ្ងៃចុះហត្ថលេខាតទៅ»។
លោកស្រី អ៊ឹម រចនា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្មបានប្រាប់ ខេមបូចា នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ថា មូលហេតុដែលក្រសួងសម្រេចផ្អាកការងារលោក អ៊ី ម៉េងលាង ជាបណ្តោះអាសន្ន ព្រោះក្រសួងបានប្រមូលភស្តុតាង និងរកឃើញតម្រុយមួយចំនួនដែលមើលឃើញថាមានភាពមិនប្រក្រតីពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុវត្តការងាររបស់លោក ម៉េងលាង។
លោកស្រី រចនា បន្ថែមថា ភស្តុតាងដែលប្រមូលបាន គឺកំពុងស្ថិតក្នុងដៃក្រុមអធិការកិច្ចនៃក្រសួង ហើយក្រសួងក៏កំពុងបន្តធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើរឿងនេះដែរ ដូច្នេះលោកស្រីមិនទាន់អាចបញ្ជាក់ប្រាប់ពីភស្តុតាងទាំងនោះបានទេ។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា សាមីខ្លួនដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងនេះបានសារភាពថាពិតជាបានប្រព្រឹត្តដូចការលើកឡើង ឬព័ត៌មានដែលបានផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គម បន្ទាប់ពីការសួរចម្លើយរបស់ក្រសួង។
លោកស្រីបន្តថា ទន្ទឹមនឹងការផ្អាកការងារ ក្រសួងក៏បានរៀបចំបង្កើតឱ្យមានក្រុមប្រឹក្សាមួយដើម្បីពិនិត្យ និងវាយតម្លៃលើករណីមិនប្រក្រតីរបស់លោកប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តកោះកុង។
លោកស្រីបានបន្តថា៖ «បើសិនជារកឃើញថាមានភាពមិនប្រក្រតី ឬមួយក៏បានប្រព្រឹត្តកំហុសដូចដែលតម្រុយយើងមាន ហើយនឹងភស្តុតាងដែលប្រមូលបានពិតមែននោះ ក្រុមប្រឹក្សានឹងដាក់វិន័យទៅតាមលក្ខន្តិកៈរបស់មន្រ្តីរាជការ ហើយទៅតាមកម្រិតនៃទោសកំហុសដែលបានប្រព្រឹត្ត»។ លោកស្រីបន្តថា៖ «យើងសូមធានាថាការដាក់វិន័យ ឬមួយក៏ដាក់ទោសទៅលើមន្រ្តីដែលប្រព្រឹត្តកំហុសគឺធ្វើឡើងឱ្យសាកសមទៅលើកំហុសដែលលោកបានប្រព្រឹត្ត ធ្ងន់ដាក់ធ្ងន់ ស្រាលដាក់ស្រាល»។
លោកស្រី អ៊ឹម រចនា បានបន្ថែមទៀតថា ករណីដែលលោក អ៊ី ម៉េងលាង បានប្រព្រឹត្ត គឺមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដែលមិនអាចទទួលយកបានព្រោះលោក ម៉េងលាង បានយកតួនាទីទៅបម្រើផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់ក្រសួងកសិកម្ម និងកិត្តិយសរបស់មន្រ្តីរាជការដែលសុចរិត ជាពិសេសគឺមានផលប៉ះពាល់ដល់ធនធានធម្មជាតិទៀតផង។
បន្ទាប់ពីមានការតវ៉ាច្រើនរបស់ប្រជានេសាទលោក អ៊ី ម៉េងលាង បានចេញលិខិតបង្គាប់ឱ្យលោក ព្រំ សុវណ្ណា ទៅបំពេញការងារនៅរដ្ឋបាលខណ្ឌជលផលកោះកុងជាបណ្តោះអាសន្ន និងប្រគល់ភារកិច្ចឱ្យលោក ប៉ រ៉ានី នាយរងផ្នែករដ្ឋបាលជលផល បន្តការជំនួសជាបណ្តោះអាសន្ន កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣។ ការសម្រេចនេះមុនពេលរដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម សម្រេចផ្អាកការងារ លោក អ៊ី ម៉េងលាង ក្នុងថ្ងៃតែមួយ។
លោក អ៊ី ម៉េងលាង ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តកោះកុង និងនាយផ្នែករដ្ឋបាលជលផលបូទុមសាគរមួយរូបទៀត គឺលោក ព្រំ សុវណ្ណា ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំថ្មសនិងសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយចំនួនបានផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គមថាបានចាប់ឡានដឹកខ្យងស និងទូកនេសាទខ្យងស ដើម្បីផាកពិន័យប្រាក់ ប៉ុន្តែមិនបានសរសេរវិក្ត័យបត្រផាកពិន័យដែលបញ្ជាក់ថាបង់ពន្ធជូនរដ្ឋទេ។
យោងតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយបានផ្សព្វផ្សាយថា នាយផ្នែកជលផលលោក ព្រំ សុវណ្ណា បានហៅទូរសព្ទទៅថៅកែខ្យងសដោយប្រាប់ថា លោកប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តកោះកុង បានសុំប្រាក់ចំនួន១២លានរៀល ដើម្បីជាថ្នូរឱ្យអូសខ្យងសក្នុងសមុទ្រ ហើយថៅកែខ្យងស ក៏បានវេរប្រាក់ទៅលោក ព្រំ សុវណ្ណា តាមរយៈធនាគារ ABA។
សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកបន្ថែមថា មិនទាន់បានប៉ុន្មានថ្ងៃផង លោក ព្រំ សុវណ្ណា បានចាប់ឡានដឹកខ្យងសម្តងទៀត និងបានលើកហេតុផលថាថៅកែខ្យងសមិនបានប្រាប់លោកមុន ហើយថាមានថ្នាក់លើចុះមក។ សារព័ត៌មានដដែលបន្តថា ក្រៅពីការទារប្រាក់បទល្មើសខ្យងស មានបទល្មើសនេសាទជាច្រើនកន្លែងទៀត ទើបធ្វើឱ្យប្រជានេសាទនាំគ្នាតវ៉ាដើម្បីប្តឹងទៅលោកស្រីអភិបាលខេត្តកោះកុង ឱ្យដោះស្រាយលើករណីនេះ។
លោក ឃន ទាំង រស់នៅនៅឃុំថ្មស ស្រុកបូទុមសាគរ ជាប្រជានេសាទម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជានេសាទ ជាង២០០នាក់ដែលបាននាំគ្នាទៅសាលាឃុំថ្មស បានប្រាប់ ខេមបូចា ថា សព្វថ្ងៃនេះលោក និងប្រជានេសាទដទៃទៀតមានការលំបាកខ្លាំងចំពោះការនេសាទតាមសមុទ្រ ដោយការនេសាទមិនសូវបានច្រើនដូចមុន ហើយពួកគាត់មិនអាចដាក់មងដើម្បីនេសាទបានទេ ព្រោះមានទូកនេសាទធំៗជាច្រើនក៏ចូលនេសាទដែរ។ លោកថា ទូកធំទាំងនោះបានបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានក្នុងសមុទ្រ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សម្ភារៈនិងឧបករណ៍នេសាទរបស់ពួកគាត់។
លោក ទាំង បញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋរកស៊ីអត់បានទេ ដាក់ម៉ង ដាក់លប គេ(ទូកនេសាទធំ)អូសកាច់ចោល…។ ហើយមកបំផ្លិចបំផ្លាញប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចរកស៊ីបានទេ»។
លោក ឃន ទាំង បានស្នើសុំដល់មន្ទីរកសិកម្មខេត្តកោះកុង ឬមន្រ្តីដែលពាក់ព័ន្ធ ឱ្យជួយចុះបង្រ្កាបទូកធំៗដែលកំពុងនេសាទលើផ្ទៃសមុទ្រក្នុងខេត្តកោះកុង ដើម្បីឱ្យប្រជានេសាទពួកគាត់អាចប្រកបរបរនេះបន្តទៀត និងអាចរកចំណូលបានច្រើនពីមុខរបរនេះដូចកាលពីមុន។
ចំពោះបញ្ហានេះ ខេមបូចា មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីលោក អិក កួន ជាមេឃុំថ្មសបានទេ ដោយទូរសព្ទទៅមានអ្នកទទួលប៉ុន្តែមិនឮអ្នកនិយាយ។
លោកស្រី មិថុនា ភូថង អភិបាលខេត្តកោះកុង មានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នលោកស្រីបានឱ្យមន្រ្តីជំនាញចុះទៅស្រាវជ្រាវការនេសាទខុសច្បាប់ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានពីមន្រ្តីជំនាញវិញទេ។ លោកស្រីបន្តថា ដោយពេលថ្មីៗមានព្យុះនៅសមុទ្រដែលធ្វើឱ្យទូកផ្អាកការនេសាទហើយចូលច្រាំងដែលធ្វើឱ្យមន្រ្តីជំនាញពិបាកក្នុងការចុះបង្រ្កាប។
លោកស្រី ភូថង ថ្លែងថា៖ «ឥឡូវគេ(ទូកអ្នកនេសាទ)ចូលច្រាំងអស់ហើយមិនដឹងថាបង្រ្កាបម៉េច តែឱ្យអ្នកជំនាញគេបង្ការហើយ»។
ចំពោះការផ្អាកតួនាទីរបស់លោក ម៉េងលាង លោកស្រី មិថុនា ភូថង ថ្លែងថានេះ គឺជាតួនាទីរបស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម ដែលរដ្ឋមន្រ្តីមានសិទ្ធិផ្អាកនិងរៀបចំមន្រ្តីថ្មី។
ចំណែកករណីរបស់លោក ព្រំ សុវណ្ណា នាយផ្នែករដ្ឋបាលជលផលបូទុមសាគរ ដែលប្រជាពលរដ្ឋចោទថាបានបើកដៃឱ្យអ្នកមានមួយចំនួនបោះបង្គោលយកដែននេសាទធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន លោកស្រីបានឆ្លើយថា មិនដឹងពីព័ត៌មាននេះទេ។ លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំអត់ដឹងព័ត៌មានគាត់ម៉េចដែរ»។
ពាក់ព័ន្ធលើករណីនេះលោក ង៉ែត ស៊ីណាប់ អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ខេត្តកោះកុងថ្លែងថា ក្នុងនាមជាមន្រ្តីរាជការ និងជាមន្រ្តីជលផល ដែលទទួលប្រាក់ខែពីរដ្ឋ គឺមានតួនាទីបម្រើរាស្រ្ត និងគោរពច្បាប់ទៅតាមលក្ខន្តិកៈនៃក្របខ័ណ្ឌក្រសួង មិនមែនដើម្បីមប្រើផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងនាមជាមន្រ្តីជលផល ករណីនេះវាជាករណីមួយដែលខុសនឹងច្បាប់ ដែលអត្តនោម័តិខ្លួនឯង ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍អ្វីយើងមិនអាចដឹងទេ គ្រាន់តែថារឿងហ្នឹងបើធ្វើចឹងមិនមែនផលប្រយោជន៍ផ្សេងទេ»។
សូមរំលឹកថា កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ប្រជានេសាទប្រមាណ២០០គ្រួសារស្ថិតនៅក្នុងភូមិថ្មស បាននាំគ្នាទៅសាលាខេត្តកោះកុងដើម្បីស្នើទៅលោកស្រី អភិបាលខេត្ត ឱ្យជួយត្រួតពិនិត្យនិងដោះស្រាយពីបាតុភាពមិនល្អមួយចំនួនទាក់ទងនឹងវិវាទដែនសហគមន៍នេសាទនៅតំបន់ឆ្នេរស្ថិតនៅឃុំថ្មស នេះបើយោងទៅតាមសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ដែលបានផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គមកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣។
ក្នុងវីដេអូជាង៨នាទីក្នុងបណ្តាញសង្គមថា ប្រជានេសាទមកពីភូមិស្រែថ្មី និងភូមិស្រែត្រាវ ឃុំថ្មស បាននាំគ្នាដាក់ញត្តិសុំប្តឹងដកមន្ត្រីជលផល ឈ្មោះ ព្រំ សុវណ្ណា ដែលជានាយផ្នែករដ្ឋបាលជលផលបូទុមសាគរ ដែលប្រជានេសាទចោទថាលោកបានបើកដៃឱ្យអ្នកមានមួយចំនួនបោះបង្គោលយកដែននេសាទធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន ដែលធ្វើឱ្យដែនសហគមន៍នេសាទមានការរួមតូច និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតំបន់ឆ្នេរឃុំថ្មស។
គួរបញ្ជាក់ថា ការផ្អាកការងារជាបណ្តោះអាសន្នរបស់លោក អ៊ី ម៉េងលាង ធ្វើឡើងក្រោយពីមានការផ្សព្វផ្សាយពីសារព័ត៌មានមួយចំនួនថាលោក បានផាកពិន័យយកប្រាក់ពីឡានដឹកខ្យងស និងទូកនេសាទខ្យងស ប៉ុន្តែមិនបានសរសេរវិក្ត័យបត្រផាកពិន័យដែលបញ្ជាក់ថាបង់ពន្ធជូនរដ្ឋទេ។ បន្ទាប់ពីមានករណីនេះកើតឡើងក្រសួងកសិកម្មបានរកឃើញភស្តុតាង និងតម្រុយខ្លះៗទាក់ទងនឹងភាពអសកម្មនៃការអនុវត្តការងារ ទើបលោក ឌិត ទីណា សម្រេចចេញលិខិតផ្អាកការងារជាបណ្តោះអាសន្ន ហើយក្រសួងក៏កំពុងបន្តស៊ើបអង្កេតលើករណីនេះដែរ៕
