ក្រុមមេធាវីការពាររបស់កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងសមាជិកសហជីពចំនួនប្រាំបីនាក់ផ្សេងទៀតនៃសហជីពទ្រទ្រង់សិទ្ធិការងារបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ (LRSU) បានស្នើឲ្យតុលាការកំពូលទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើកូនក្តីដោយសំអាងថា ការសម្រេចរបស់តុលាការថ្នាក់ទាបគឺ «មិនស្របនឹងច្បាប់» និង«មិនសមហេតុផល»។
ចៅក្រមចំនួនប្រាំនាក់នៅក្នុងអង្គជំនុំជម្រះបានបើកសវនាការលើសំណុំរឿងនេះ ដោយមានព្រះរាជអាជ្ញាមួយរូប និងមេធាវីការពារក្តីចំនួនប្រាំមួយរូបតំណាងឱ្យសមាជិកសហជីព។ កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ក្នុងសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ទឹកក្រូចអង្គុយលើកៅអីដោយមានមន្ត្រីពន្ធនាគារពីររូបអមសងខាង។ អនុប្រធាន និងសមាជិករបស់សហជីព LRSU ក៏មានវត្តមាននៅក្នុងសវនាការនេះផងដែរ។
កញ្ញា ស៊ីថរ បានទទួលពានរង្វាន់ Per Anger Award ២០២៤ កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ដែលទទួលស្គាល់ការលះបង់របស់នាងក្នុងការលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ទោះបីជានាងកំពុងអនុវត្តទោសជាប់ពន្ធនាគារក៏ដោយ។ វាគឺជាពានរង្វាន់អន្តរជាតិទីពីររបស់នាង បន្ទាប់ពីទទួលបានពានរង្វាន់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សពីរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីឆ្នាំមុន។
អំឡុងសវនាការ លោក ប៉ែន សារ៉ាត មហាអយ្យការអមតុលាការកំពូលបានស្នើឱ្យក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ តម្កល់សាលដីការបស់សាលាឧទ្ធរណ៍លើសំណុំរឿងរបស់កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងសហសេវិករបស់នាង ខណៈមេធាវីការពារក្តីទាំងប្រាំមួយរូប ស្នើឱ្យតុលាការកំពូលទម្លាក់បទចោទ និងដោះលែងកញ្ញា ស៊ីថរ និងអ្នកផ្សេងទៀត។
លោក សំ ចំរើន មេធាវីការពារក្តីម្នាក់ក្នុងចំណោមមេធាវីទាំងប្រាំមួយរូបបានពន្យល់ថា សាលក្រមរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលតម្កល់ដោយសាលាឧទ្ធរណ៍នោះ «មិនពេញលេញ» ត្រង់បីចំណុច គឺការវិភាគ និងការបំភ្លឺមិនច្បាស់លាស់ ហើយគ្មានសំអាងហេតុ។
លោក ចំរើន បានលើកឡើងថា មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌បានឆ្មក់ចូលការិយាល័យសហជីព និងរឹបអូសកុំព្យូទ័រ និងទូរស័ព្ទ ហើយរកឃើញថា សហជីព LRSU បានកោះប្រជុំតាមរយៈ Zoom ខណៈចោទប្រកាន់កូនក្តីរបស់លោកថា បានប្រើពាក្យសម្តីញុះញង់បង្កចលាចលក្នុងសង្គម។
លោកបានបន្តថា តាមពិត កិច្ចប្រជុំតាម Zoom ធ្វើឡើងជាមួយសមាជិកសហជីព ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះវិវាទការងាររបស់ពួកគេ ហើយវាមិនមែនបើកចំហជាសាធារណៈនោះទេ។
លោក សំ ចំរើន បានថ្លែងថា៖ «តើមូលដ្ឋាននៃអង្គហេតុចម្បងត្រឹមត្រូវប៉ុណ្ណាព្រោះ [នគរបាលយុត្តិធម៌] បានចូលទៅថតចម្លង [ការប្រជុំ] តាមកុំព្យូទ័រនៅពេលពួកគាត់ចូលឆែកការិយាល័យសហជីព។ យោងតាមមាត្រា៤៩៤ [នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ] រាល់សកម្មភាពញុះញង់ត្រូវបានចាត់ទុកជាសកម្មភាពជាក់ស្តែង គឺពាក់ព័ន្ធទីកន្លែងសាធារណៈ ប៉ុន្តែយើងមិនឃើញសកម្មភាព [របស់ LRSU] ជាការញុះញង់ [ជាសាធារណៈ] នោះទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា តុលាការជាន់ទាបសម្រេចចោទប្រកាន់កូនក្តីរបស់លោក គឺផ្អែកលើភស្តុតាងមិនពេញលេញ ដោយលោកកត់សម្គាល់ថា មិនមានភស្តុតាងពិតជាក់ស្តែង ដើម្បីបញ្ជាក់ថា មានការញុះញង់នៅទីសាធារណៈនោះទេ។ «តុលាការគ្រាន់តែសន្មត់ [បញ្ហា] ហើយបានសម្រេចដោយមិនសមហេតុផល»។
លោក ចំរើន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំស្នើសុំឱ្យតុលាការពិចារណាចំណុចមួយចំនួន ដើម្បីទម្លាក់បទចោទ ព្រោះតុលាការជាន់ទាបគ្រាន់តែសន្មត ខណៈសកម្មភាពកូដកម្មគឺស្របតាមច្បាប់ការងារ ហើយវាពិតប្រាកដ»។
លោកអះអាងថា កូដកម្មគឺជាមធ្យោបាយដោះស្រាយវិវាទការងារ មិនមែនជាការញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋទេ។
លោកស្រី សាម សុគន្ធា មេធាវីការពារក្តីម្នាក់ទៀត មានប្រសាសន៍ថា តុលាការគួរតែផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រព័ន្ធច្បាប់ឲ្យស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់ រួមទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញផងដែរ។
លោកស្រីបានបន្តថា ប្រភពថវិការបស់សហជីព គឺស្របច្បាប់។ វាក៏ជួយដល់កូដករដែលសម្រាលកូន អំឡុងពេលផ្ទុះជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយកត់សម្គាល់ថា សហជីពធ្លាប់បានស្វះស្វែងរកមូលនិធិពីក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
លោក ឌី សុចិត្រា មេធាវីម្នាក់ទៀតនៃក្រុមមេធាវីការពារក្តីបានថ្លែងថា ការសម្រេចរបស់តុលាការជាន់ទាប គឺខុសពីការពិត ដោយសារការតវ៉ារបស់កូនក្តីពួកគេគឺជាវិវាទការងាររួមមិនមែនជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌទេ។
លោក សុចិត្រា បានបញ្ជាក់ថា៖ «កូនក្តីរបស់ខ្ញុំត្រូវបានក្រុមហ៊ុនបណ្តេញចេញពីការងារ ដោយសារក្រុមហ៊ុនរើសអើងគាត់។ គាត់គឺជាមេដឹកនាំ ហើយអ្នកផ្សេងទៀតគឺជាសមាជិកសហជីព។ ការចរចាមិនបានសម្រេចដោយសារក្រុមហ៊ុនមិនទទួលយកដំណោះស្រាយរបស់ពួកគេ»។
បន្ទាប់ពីការទាញហេតុផលរបស់មេធាវីការពារក្តី ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានសួរទៅកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងសមាជិកសហជីពផ្សេងទៀតថា តើពួកគេយល់ស្របតាមការលើកឡើងរបស់មេធាវីខ្លួនដែរឬយ៉ាងណា ពួកគេបានយល់ស្រប។
តុលាការកំពូលនឹងប្រកាសសាលក្រមនៅថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា។
កាលពីឆ្នាំមុន សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានកាត់ទោសឲ្យកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ប្រធានសហជីព LRSU ជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលពីរឆ្នាំ បន្ទាប់ពីត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់បង្កឲ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ដោយសារដឹកនាំធ្វើកូដកម្ម ដែលបានបន្តធ្វើចាប់តាំងពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។
កញ្ញា ស៊ីថរ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាថ្មីកាលពីខែវិច្ឆិកា ហើយត្រូវបានឃុំខ្លួនដែលតាមចោទថា បានរំលោភលើលក្ខខណ្ឌនៃការដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្ន។ នាងត្រូវបានឃុំខ្លួនរយៈពេល៨ខែ មុនពេលតុលាការសម្រេចផ្តន្ទាទោស ដែលពេលវេលានេះនឹងត្រូវចាត់ចូលជាពេលវេលានៃការអនុវត្តទោស។
អ្នកស្រី ឈឹម សុខន អនុប្រធានសហជីព LRSU និងជាចុងចោទម្នាក់ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទផងដែរនោះបានប្រាប់ ខេមបូចា ថា ការសម្រេចរបស់តុលាការក្រុង និងសាលាឧទ្ធរណ៍ គឺអយុត្តិធម៌។ អ្នកស្រីនិយាយថា បំណងនៃការធ្វើកូដកម្មនេះ គឺដើម្បីរកដំណោះស្រាយពីណាហ្គាវើលដ៏ និងក្រសួង។
ការធ្វើកូដកម្មនេះ គឺស្របតាមច្បាប់ការងារ ដែលសិទ្ធិរបស់ពួកគេមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប៉ុន្តែតុលាការបានចោទប្រកាន់ពួកគេតាមច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ។
អ្នកស្រី ឈឹម សុខន បាននិយាយថា៖ «យើងមិនទទួលយកការចោទប្រកាន់ទាំងនេះទេ។ តុលាការបានបំភ្លៃការពិត។ ការពិតគឺថា កូដកម្មរបស់យើងត្រូវបានអនុញ្ញាតក្រោមច្បាប់ការងារ ប៉ុន្តែតុលាការបានចោទប្រកាន់យើងពីបទញុះញង់ដែលជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។ យើងមិនទទួលយកអ្វីដែលតុលាការក្រុង និងសាលាឧទ្ធរណ៍បាននិយាយនោះទេ»។
អ្នកស្រី ឈឹម សុខន បានលើកឡើងថា គ្មានភស្តុតាងណាមួយបញ្ជាក់ថា ក្រុមកូដករញុះញង់អ្នកណាម្នាក់នោះទេ។ អ្នកស្រីមិនបានបញ្ជាអ្នកណាម្នាក់ឱ្យញុះញង់ ឬបង្កើតភាពវឹកវរក្នុងសង្គមនោះទេ។ អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា ពួកគេបានជួបប្រជុំតាម Zoom ជាមួយសមាជិករបស់ខ្លួនសម្រាប់តែការងារសហជីពប៉ុណ្ណោះ។
ស្របពេលសង្ឃឹមថា តុលាការកំពូលនឹងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់សហជីព LRSU តាមច្បាប់ អ្នកស្រី សុខន និយាយថា៖ «កិច្ចប្រជុំតាម Zoom គឺដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយជាមួយសមាជិករបស់យើង ថាតើត្រូវធ្វើកូដកម្ម ឬប្តឹងទៅតុលាការ។ សមាជិករបស់យើងបានជ្រើសរើសយកធ្វើកូដកម្ម»។
លោក អំ សំអាត នាយកចាត់ការទូទៅនៃអង្គការ លីកាដូ មានប្រសាសន៍ថា លោកបានឃើញវិវាទការងារនៅណាហ្គាវើលដ៏ជាយូរមកហើយ។ បញ្ហាគួរតែត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈវិវាទការងារ ដោយគ្មានការកាត់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ បើមិនដូច្នេះទេ វិវាទនឹងមិនអាចបញ្ចប់បានទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ករណីនេះនឹងមិនចប់ទេ។ យើងឃើញច្រើនឆ្នាំមកហើយ វានៅតែមិនចប់។ ប្រសិនបើវិវាទការងារមិនត្រូវបានដោះស្រាយទេ ករណីនេះក៏នឹងមិនបញ្ចប់ដែរ។ ការចោទប្រកាន់ពីបទព្រហ្មទណ្ឌដោយសារការធ្វើកូដកម្មដោយសន្តិវិធីស្របតាមច្បាប់ការងារ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ»។
លោក កត្តា អ៊ន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ មានប្រសាសន៍ថា នៅសល់អតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍តែ៨០នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលនៅមិនទាន់ទទួលយកដំណោះស្រាយវិវាទការងារ។
លោក កត្តា អ៊ន បានបញ្ជាក់ថា ក្រសួងបានអនុវត្តភារកិច្ច និងការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនស្របតាមនីតិវិធីនៃការដោះស្រាយវិវាទដោយបន្ថែមថា ករណីនេះផុតពីយុត្តាធិការរបស់ក្រសួងហើយនៅពេលនេះ។ ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលក៏មិនពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះដែរ។ លោក កត្តា អ៊ន បានបន្ថែមថា៖ «ជាដំណោះស្រាយ ភាគីទាំងពីរត្រូវប្រើយន្តការតុលាការ ដើម្បីដោះស្រាយករណីនេះ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ NagaWorld Union Lawyers Urge Supreme Court To Decide Fairly on Chhim Sithar, LRSU Members
