មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជាហៅកាត់ថា CMAC បានឲ្យដឹងថាអ្នករងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះមានចំនួន២៦នាក់ ក្នុងនោះមាន១៤នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ប្រាំបីនាក់បានធ្លាក់ខ្លួនពិការ និងបួននាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស ដែលចំនួននេះបង្ហាញពីការថយចុះនៃជនរងគ្រោះដោយសារមីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះបើធៀបនឹងឆ្នាំមុន។
កាលពីឆ្នាំ២០២២ អ្នករងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះមានចំនួន៤១នាក់ ក្នុងនោះស្លាប់ចំនួន២៣នាក់ របួស១០នាក់ និងធ្លាក់ខ្លួនពិការចំនួន៨នាក់ នេះបើតាមរបាការណ៍របស់CMAC ចេញផ្សាយក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ ដូចគ្នាដែរ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ២០២៣ គ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះផ្សេងទៀតបង្កឲ្យមានជនរងគ្រោះ៧ ៩០៤នាក់ ក្នុងនោះអ្នកស្លាប់មានរហូតដល់១៥០០នាក់ រងរបួសចំនួន៤៦៥៩នាក់ និងធ្លាក់ខ្លួនពិការមានចំនួន ១ ៧៤៥នាក់។
គិតពីឆ្នាំ១៩៩២ មក CMAC បានបោសសម្អាតផ្ទៃដី១ ៧៣៥គីឡូម៉ែត្រក្រឡា និងបានបំផ្លាញយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះចំនួនចំនួន ៣,០៤៤,៧៥៤គ្រាប់ និងនៅសល់ផ្ទៃដី១ ៩៧៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡាទៀតត្រូវបោសសម្អាត។
ដើម្បីគាំទ្រដល់សកម្មភាពបោសសម្អាតមីនកម្ពុជា ក៏ដូចជាផែនការគ្មានមីននៅត្រឹមឆ្នាំ២០២៥ ជប៉ុនបានសម្រេចផ្ដល់ជំនួយជាង១,៣៩លានដុល្លារក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់បែកចង្កោម មីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះផ្សេងទៀតនៅកម្ពុជា។
ស្ថានទូតជប៉ុនបានរៀបចំពិធីចុះហត្ថលេខាលើជំនួយសម្រាប់អង្គការជប៉ុនលើគម្រោងសេវាសកម្មភាពកម្ចាត់មីនជប៉ុន ហៅកាត់ថា JMAS កាលពីសប្ដាហ៍មុន។ ក្នុងពិធីនោះឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនលោក Atsushi Ueno បានចូលរួមធ្វើជាអធិបតី។ JMAS បានចូលរួមគាំទ្រក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់បែកចង្កោមនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង និងការបោសសម្អាតមីននៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
លោក Ueno លើកឡើងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនថា៖ «យើងសង្ឃឹមថាការចុះហត្ថលេខាលើគម្រោងចំនួនពីរនៅថ្ងៃនេះនឹងជួយកាត់បន្ថយការរងទុក្ខរបស់មនុស្សដែលបណ្តាលមកពីគ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ ក៏ដូចជារួមចំណែកដល់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការសម្រេចគោលដៅគ្មានមីននៅឆ្នាំ២០២៥»។
លោកលើកឡើងទៀតថា៖ «ខ្ញុំក៏ទទួលស្គាល់ថានៅតែមានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនក្នុងការយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយដើម្បីកែលម្អគុណភាពជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។ លោកបន្ថែមថារដ្ឋាភិបាកនឹងបន្តសហការជាមួយអង្គការអន្តរជាតិជប៉ុន និងគាំទ្រសកម្មភាពរបស់ពួកគេក្នុងកិច្ចខិតខំដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ។
JMAS បានចុះហត្ថលេខាជាមួយ CMAC កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងបោសសម្អាតមីនទាំងពីរនេះ។
ស្ថានទូតជប៉ុនប្រាប់ខេមបូចាតាមអ៊ីម៉ែលកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ថារដ្ឋាភិបាលជប៉ុនសង្ឃឹមថាកម្ពុជានឹងលែងមានគ្រាប់មីនទៀតនៅត្រឹមឆ្នាំ២០២៥។
ស្ថានទូតបញ្ជាក់ដែរថា៖ «ដោយមានគោលដៅច្បាស់លាស់ ជប៉ុនកំពុងគាំទ្រសកម្មភាពបោសសម្អាតមីននៅកម្ពុជាតាមរយៈរូបភាពផ្សេងៗគ្នា»។ ស្ថាតទូតឲ្យដឹងទៀតថារដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានផ្ដល់ជំនួយជាង២៥ពាន់លានយ៉េន ឬប្រហែល១៧៦លានដុល្លារគិតតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៨មក។
JMAS បានធ្វើការជាមួយ CMAC ក្នុងការបោសសម្អាតមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងសុវត្ថិភាព ព្រមទាំងបានជួយបង្កើនសមត្ថភាពមុគ្គលិក CMAC ថែមទៀតផង។
JMAC នឹងបោសសម្អាតគ្រាប់បែកចង្កោមលើផ្ទៃដី៤៧៩ហិកតាក្នុងស្រុកសេសាន ខេត្តស្ទឹងត្រែង និង១៨០ហិកតានៅក្នុងស្រុកម៉ាឡៃ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានក៏នឹងត្រូវអប់រំអំពីហានិភ័យនៃគ្រាប់មីន និងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះនេះដែរ។
សម្រាប់នៅស្រុកសេសាន JMAS នឹងបង្កើនការយល់ដឹង និងបច្ចេកទេសកសិកម្មដល់កសិករនៅក្នុងតំបន់ខ្លួនទទួលខុសត្រូវផងដែរ ខណៈនៅស្រុកម៉ាឡៃវិញ កសិករនឹងទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលបន្ថែមលើជំនាញការដាំដុះស្រូវ។
ដោយសារតែបុគ្គលិកទាំងអស់របស់ JMAC ជាអតីតទាហានស្វ័យការពារជប៉ុន និងជាអ្នកមានជំនាញដោះមីនច្បាស់លាស់ផង ស្ថានទូតជប៉ុនជឿជាក់ថាអ្នកទាំងនោះមានជំនាញគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធានាសុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការដោះមីន។
អគ្គនាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា លោក ហេង រតនា មានប្រសាសន៍ថា គម្រោងរបស់ JMAS បានជួយដល់ការបោសសម្អាតមីននៅកម្ពុជា។
លោកបន្ថែមថា៖ «មួយផ្នែកនៃថវិកាគឺប្រើសម្រាប់គាំទ្រសកម្មភាពបោសសម្អាតមីន និងមួយផ្នែកគាំទ្រដល់ការងាររបស់ JMAS ដែលជួយធ្វើសមាហរណកម្មជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីនឲ្យចូលក្នុងសហគមន៍វិញ តាមរយៈការធ្វើផ្លូវ និងសាលារៀនជាដើម»។
លោក យឿន រ៉ន វ័យ៣៥ឆ្នាំ ជាជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន និងបានធ្វើឲ្យលោកពិការជើងស្ដាំ ដោយលោកបានជាន់មីនពេលធ្វើដំណើរឆ្លងដែនពីថៃមកខេត្តបន្ទាយមានជ័យវិញកាលពីឆ្នាំ២០១៩។
លោកឲ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំបានដើរខុសផ្លូវ ហើយជាន់មីនបណ្ដាលឲ្យផ្ទុះ…ខ្ញុំនៅអាចដើរបាន ប៉ុន្តែមិនអាចធ្វើការធ្ងន់បានទេពេលនេះ ឬលើករបស់ធ្ងន់ៗក៏មិនបានដែរ»។ ពេលនេះលោកកំពុងធ្វើការជាកម្មករក្នុងចម្ការអំពៅក្នុងប្រទេសថៃ។
ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៦៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៣ សាកលវិទ្យាល័យ Yale បានលើកឡើងថាសហរដ្ឋអាមេរិកបានទម្លាក់គ្រាប់បែកមកលើកម្ពុជាច្រើនជាង ២,៧៦លានតោន មិនមែន២៣០ ៥១៦តោន នៅលើទីតាំងចំនួន១១៣ ៧១៦ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក លី ធុច អនុប្រធានទី១នៃអាជ្ញាធរមីនកម្ពុជា មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Fourteen Die in Mine Accident in 2023, As Japan Donates $1.3 million to Clear Mines
