អាជ្ញាធរថ្នាក់ជាតិ និងក្រោមជាតិ បានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ៤ ៧១៨ករណី និងបានឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ ១១ ៧៨០នាក់ ក្នុងនោះមានស្រ្តី៩៤៥នាក់។ ថ្នាំញៀនប្រហែល៥តោន និងគ្រឿផ្សំសារធាតុញៀនចំនួន២២៥គីឡូក្រាមត្រូវបានរឹបអូស ក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤។ នេះបើតាមលោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន(NACD) ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់ ខេមបូចា។
បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ចំនួននេះនៅតែខ្ពស់ ដែលមានច្រើនជាងពាក់កណ្ដាលនៃបរិមាណសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ ខណៈដែលសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថាបញ្ហាថ្នាំញៀនកំពុងក្លាយជាបញ្ហាធំមួយនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
របាយការណ៍អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនក្នុងឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញថា អាជ្ញាធរបានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនសរុបចំនួន៨ ០៦៣ករណី និងឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន២០ ០០២នាក់។ ថ្នាំញៀនខុសច្បាប់ជាងបីតោនត្រូវរឹបអូស និងថ្នាំជាង៣៤៧តោន និងសារធាតុពាក់ព័ន្ធនឹងថ្នាំញៀន១ ០២៧ គ្រាប់ត្រូវបានដុតបំផ្លាញ។
យុទ្ធសាស្រ្តប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរួមមានកាត់បន្ថយតម្រូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់ ពង្រឹងការព្យាបាល ស្ដារនីតិសម្បទា សមាហរណកម្ម និងការអនុវត្តច្បាប់ ក៏ដូចជាពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងពង្រឹងយន្តការពហុវិស័យនៅកម្រិតថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
ប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនធ្វើឡើងចំនួន ៥៥ ៣០៥ដង ក្នុងនោះមនុស្ស ១២០ ៣០៧នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួន និងថ្នាំញៀន ២៧ ៦៤១គីឡូក្រាមត្រូវបានរឹបអូស។ មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ក៏បានដកហូតសារធាតុគីមី ៥២ ០០៥គីឡូក្រាម សម្ភារ និងបរិក្ខាមួយចំនួនផងដែរ នៅឆ្នាំ២០១៧ និង២០២៣។
ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ សមត្ថកិច្ចបានស៊ើបអង្កេត និងបង្ក្រាបសម្បុកជនសង្ស័យចំនួន៤៣៥ កន្លែង ចាប់មេខ្លោង១៦៤នាក់ និងសមាជិកបណ្តាញ៨១១នាក់ និងបានរៀបចំសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការដើម្បីចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់។
«តម្រុយបានពីចោរលួចខ្សែភ្លើង»
កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា សមត្ថកិច្ចបានឃាត់ខ្លួនប្រធានការិយាល័យប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខេត្តស្ទឹងត្រែងពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរ ចែកចាយ និងប្រើប្រាស់អាវុធខុសច្បាប់។ អ្នកពាក់ព័ន្ធពីរនាក់ផ្សេងទៀតក៏ត្រូវចាប់ខ្លួនផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ឈុំ ស៊ាងហាក់ បានថ្លែងថាអំឡុងពេលឃាត់ខ្លួននោះសមត្ថកិច្ចរឹបអូសបានប្រាក់ចំនួន៤០ ០០០ដុល្លារ និងក្រដាសប្រាក់ក្លែងក្លាយចំនួន១៧៨ ១០០ដុល្លារ។
អ្នកទាំងនោះរួមមានប្រធានការិយាល័យប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខេត្តស្ទឹងត្រែងលោក ចែម ផានិត អនុប្រធានរបស់លោក ឈ្មោះ ឃឹម លាង ខាន់ និងចាន់ រដ្ឋា ត្រូវបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នក្នុងពន្ធនាគារខេត្តស្ទឹងត្រែងរង់ចាំនីតិវិធីបន្ត។
លោក អូត ស៊ីវុត្ថា ស្នងការនគរបាលខេត្តស្ទឹងត្រែង ប្រាប់ ខេមបូចា ថា ការចាប់ខ្លួននេះធ្វើឡើងតាម «តម្រុយរបស់ចោរលួចខ្សែភ្លើង»។
លោកបាននិយាយថា៖ «ការអនុវត្តនេះបើនិយាយឱ្យខ្លីទៅ គឺចាប់តាមចម្លើយសារភាពរបស់ចោរលួចខ្សែភ្លើងប៉ុន្មាននាក់នោះដែលវាប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន […] បើនិយាយពីភស្តុតាងថាគាត់ [ផានិត] ទៅលក់ដូរ ចែកចាយ [គ្រឿងញៀន] អីហ្នឹងគឺអត់មានទេ»។
លោក ស៊ីវុត្ថា លើកឡើងថា ចំពោះក្រដាសប្រាក់ក្លែងក្លាយនោះ លោក ផានិត ទុកប្រើ «សម្រាប់តែគោលបំណងប្រតិបត្តិការប៉ុណ្ណោះ» «មិនមែនសម្រាប់យកទៅចាយនោះទេ» ខណៈដែលរូបលោកជាប្រធានការិយាល័យមួយរូប។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា អាជ្ញាធរខេត្តស្ទឹងត្រែងបានចាប់ខ្លួនចោរលួចខ្សែភ្លើងចំនួន៦នាក់ ហើយពួកគេក៏បានសារភាពថា មាន «ទំនាក់ទំនង» ជាមួយលោក ចែម ផានិត និងសហការីផ្សេងទៀត។
លោក សន ជ័យ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (ANSA) បាននិយាយថា ការបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនហាក់នៅមានប្រសិទ្ធភាពតិចតួចនៅឡើយ។ ខណៈដែលករណីគ្រឿងញៀននៅមានកម្រិតខ្ពស់នៅឡើយពីព្រោះថា អ្នកទទួលខុសត្រូវខ្លះបានរឹបអូសថ្នាំញៀន ហើយបែរជាធ្វើការជួញដូរជាមួយជនល្មើសទៅវិញ។
លោកបន្តថា៖ «មានតែវិធានការបង្ក្រាបមិនរើសមុខទេ បង្រ្កាបមិនរើសមុខ ជាពិសេសត្រូវពិនិត្យមើលនៅក្នុងខ្សែបណ្តាញ នៅក្នុងជួរអ្នកដែលបង្រ្កាបគ្រឿងញៀន […] យើងត្រូវសិក្សា ស៊ើបអង្កេតស៊ីជម្រៅមួយ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើសិនជារកឃើញក្រុមណាមួយដែលមានបង្កើតជាខ្នងបង្អែកសម្រាប់ពួកឧក្រិដ្ឋជនជួញដូរគ្រឿងញៀនត្រូវតែបង្រ្កាប ត្រូវតែយកមកប្រឈមមុខនឹងផ្លូវច្បាប់»។ លោកថាច្បាប់ត្រូវតែមានប្រសិទ្ធភាពលើមនុស្សគ្រប់គ្នាដោយគ្មានការលើកលែង។
បន្ថែមពីនេះលោកថា ការស៊ើបអង្កេតគួរតែធ្វើឡើងជាទៀងទាត់លើកន្លែងសេវាកម្សាន្ត ដែលអាចជាជង្រុកនៃបទល្មើស។ លោកបន្តថា៖ «ត្រូវតែមានវិធានការស៊ើអង្កេតជាប្រចាំទៅលើរង្គសាល ទៅលើក្លឹបកម្សាន្ត មួយចំនួនដែលពង្វក់ក្មេងៗហ្នឹង កន្លែងហ្នឹង គឺជាមុខសញ្ញាមួយដែលពួកគេអាចប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនបាន»។
លោកបន្តថា៖ «បើមនុស្សហ្នឹងញៀនទៅកាប់សម្លាប់គេ ញៀនហើយទៅបង្កអំពើអបាយមុខ អ្នកខ្លះខឹងម៉ែឪ សុំលុយទិញគ្រឿងញៀនមិនបានទៅដុតផ្ទះដុតអី សុទ្ធតែជាជំងឺសង្គមមួយដែលពិបាកព្យាបាល ហើយមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ»។ លោក កត់សម្គាល់ថា ថ្នាំញៀនជាដើមចមនៃបទល្មើសជាច្រើន។
ពិនិត្យទឹកនោមជាប្រចាំ
នាយកដ្ឋានប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានធ្វើប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបបទល្មើសជួញដូរថ្នាំញៀនឆ្លងដែន កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា និងបានចាប់ខ្លួនបុរសជាជនជាតិចិនពីរនាក់មានមួយឈ្មោះ Tao Wei អាយុ៤១ឆ្នាំ និងម្នាក់ទៀតឈ្មោះ He Xiogfeng អាយុ៤២ឆ្នាំ និងបានរឹបអូសថ្នាំញៀនជាង២០០គីឡូក្រាម។
ប្រតិបត្តិការនេះធ្វើឡើងរួមគ្នារវាងសមត្ថកិច្ចខេត្តកណ្ដាល និងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយចាប់ផ្ដើមស៊ើបអង្កេតចេញពីខេត្តកណ្ដាល និងនាំឲ្យឈានដល់ការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យម្នាក់ក្នុងខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ។
កម្លាំងពិសេសបានបន្ត ប្រតិបត្តិការដោយ ឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យម្នាក់ទៀតនៅខណ្ឌចម្ការមន រឹបអូសថ្នាំញៀនជាង២០០គីឡូក្រាម រថយន្តពីរគ្រឿង និងទូរសព្ទពីរគ្រឿង។ នេះបើយោងទៅតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ។
អ្នកនាំពាក្យមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ លោក អ៊ិន សុង ប្រាប់ខេមបូចាថា អាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់វិធានការជាច្រើនក្នុងការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន ក្នុងនោះរួមមានសហការជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ ជាពិសេសប្រទេសជាប់ព្រំដែនដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសឆ្លងដែន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ពីខែមករាដល់ខែក្កដាក្នុងឆ្នាំនេះ សំណុំរឿង [ថ្នាំញៀន] ធំៗចំនួន៧៧ ត្រូវបំបែក»។ លោកបន្ថែមថាករណីសរុបមាន ៥ ២២០ ត្រូវបានកត់ត្រា និងមានជនសង្ស័យ១២ ៦០៥នាក់ត្រូវឃាត់ខ្លួន។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ថ្វីបើមានការបង្ក្រាបការជួញដូរ និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀននៅកម្ពុជាទំនងជាមិនថយចុះច្រើននោះទេ។ ដូច្នេះអាជ្ញាធរត្រូវខិតខំបង្ក្រាប និងទប់ស្កាត់ការជួញដូរបន្ថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា បញ្ហាថ្នាំញៀនគឺជាបញ្ហាមានយូរមកហើយ និងពិបាកដោះស្រាយ ជាបទល្មើសឆ្លងដែន និងកើតឡើងដោយសារកត្តាមួយចំនួន។ យ៉ាងណា លោកថា ការប្រើប្រាស់បទពិសោធន៍របស់ប្រទេសដទៃ អាជ្ញាធរត្រូវធានាថាកម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ «ត្រូវតែស្អាតស្អំ» ដើម្បីទប់ស្កាត់ថ្នាំញៀនឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការធ្វើតេស្តទៅលើមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាវីធីទប់ស្ដាត់គ្រឿញៀន និងជាវិធានការចាំបាច់ក្នុងការធានាពីភាពស្អាតស្អំរបស់មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ទូច សុខៈ មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ។
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Police Seize Over Five Tons of Drugs, Nab 10,000 People In First Half of 2024