អាជ្ញាធរជំនាញអះអាងថា អាជីវកម្មខ្សាច់ទន្លេបាសាក់មានប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំងចំពោះវិស័យសំណង់និងជាប្រភពចំណូលថវិកាជាតិ ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនកំពុងរងផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានធ្ងន់ធ្ងរបណ្ដាលមកពីការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់នៅតំបន់នោះ។
ជំនន់ទឹកស្អុយព្រោះតែខ្សាច់ចូលកកស្ទះប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹក
នៅខាងត្បូងស្ពានអាកាសក្បាលថ្នល់តាមបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ២ ចម្ងាយប្រមាណជាង១គីឡូម៉ែត្រ មានពលរដ្ឋរាប់សិបគ្រួសារក្នុងការរស់នៅជាមួយនឹងទឹកស្អុយ។ អ្នកទាំងនោះជាអ្នកភូមិព្រែកតាគង់ សង្កាត់ចាក់អង្រែលើ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។
ពាក់អាវដៃវែង ខោវែងមួរជើងមនុស្សស្រីវ័យជាង៤០ឆ្នាំ ឈ្មោះ ឆាម សុគន្ធ កំពុងអង្គុយក្នុងតូបលក់ចាប់ហួយជាប់ផ្លូវខាងមុខផ្ទះ។ សុគន្ធ ប្រាប់ថា ដើមឡើយផ្លូវខាងមុខផ្ទះរបស់អ្នកស្រីជាផ្លូវគោក មានក្មេងក្មាងអ្នកភូមិមករត់លេង និងមានអ្នកដំណើរធ្វើដំណើរទៅមកឥតដាច់ ប៉ុន្ដែសព្វថ្ងៃផ្លូវលំបាកក្លាយជាប្រឡាយទឹកស្អុយទៅវិញ។
អ្នកស្រីសំឡឹងទឹកស្អុយបណ្ដើរនិយាយបណ្ដើរថា៖ «ទឹកនេះលិចយូរខែហើយ លិចតាំងពីមុនចូលឆ្នាំខ្មែរទៀត។ ខ្ញុំនិងកូនរមាស់ជើងរហូតមក ព្រោះដើរកាត់ទឹករាល់ថ្ងៃ។ បន្ទប់ជួលរបស់ខ្ញុំ១៥បន្ទប់គេចេញអស់១២ នៅសល់តែបីបន្ទប់ប៉ុណ្ណោះ»។
អ្នកស្រី សុគន្ធ បន្តថា៖ «ខ្ញុំចង់ឱ្យថ្នាក់លើ(អាជ្ញាធរ) ជួយដោះស្រាយបញ្ហាស្ទះលូនេះឱ្យបានឆាប់ទៅបងអើយ វេទនា(ទុក្ខវេទនា)ណាស់»។
អ្នកភូមិព្រែកតាគង់ម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី នួន ហ៊ាង អាយុ៦៧ឆ្នាំ លើកឡើងថា ចៅរបស់គាត់មានសុខភាពកាន់តែខ្សោយចាប់ពីពេលមានជំនន់ទឹកស្អុយ។
អ្នកស្រីនួន ហ៊ាង អះអាងយ៉ាងដូច្នេះ៖ «ខ្ញុំនៅភូមិនេះ៣០ឆ្នាំហើយមិនដែលទឹកលិចអាក្រក់ដូចឆ្នាំនេះទេ។ តាំងពីមានទឹកស្អុយហ្នឹងមក ចៅខ្ញុំងាកៗចូលពេទ្យ គ្រុនផងក្ដៅផង ពេលភ្លៀងមកម្ដងៗពួកយើងឱបគ្នាដូចកូនសត្វអីចឹងកូនអើយ»។
ស្ដ្រីវ័យចំណាស់ម្នាក់ទៀត ដៃឆ្វេងកាន់ម្ហូបអាហាររណេងរណោង ដៃស្ដាំដឹកដៃក្មេងស្រី២នាក់កំពុងដើរកាត់ទឹកស្អុយចូលឆ្ពោះទៅផ្ទះរបស់គាត់។ អ្នកភូមិស្គាល់ថាស្ត្រីម្នាក់នោះ ឈ្មោះ ចែម អន ជាជំនួយការភូមិព្រែកតាគង់។
អ្នកស្រី ចែម អន លើកឡើងថា៖ «ពួកខ្ញុំជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននេះដើរទៅណា ប្រជាជនសួរដែរ គេបង្អាប់ក៏មានអីក៏មានតែធ្វើម៉េចផ្ទះខ្ញុំលិចដែរ។ យើងដឹងទាំងអស់គ្នាថា ទឹកស្អុយវាមិនទៅណាព្រោះស្ទះលូ លូស្ទះគឺមកពីខ្សាច់ហ្នឹងឯងមានមកពីអីទេ»។
មេភូមិព្រែកតាគង់និងជាអ្នករៀបចំប្លង់ប្រព័ន្ធលូក្នុងភូមិ លោក គាម សុខា បានពន្យល់ថា មូលហេតុដែលនាំឱ្យលូកកស្ទះគឺបណ្ដាលមកពីដីខ្សាច់ហូរចូលកកស្ទះប្រព័ន្ធលូ។
លោក គាម សុខា ឱ្យដឹងថា៖ «លូហ្នឹងយើងសង់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨ ខ្ញុំគូរប្លង់ និងសុំថវិកាពីសាលារាជធានី ដល់បច្ចុប្បន្ននេះលូយើងតូចស្រាប់។ ខាងបឹងទំពុនគេសង់ផ្លូវចាក់ខ្សាច់ និងម្យ៉ាងឡានខ្សាច់ដឹករាល់ថ្ងៃនេះវាកំពប់វាហូរចូលលូ ទៅណាវាមិនស្ទះ?»។
លោក គាម សុខា បន្តទៀតថា៖ «មូលហេតុធំបំផុតគឺខ្សាច់ចូលលូហ្នឹងហើយ ចូលឡើងខះគាំងណែនទៅទៀត ណែនខ្លាំងលើសកម្លាំងដែលខាងមូលដ្ឋានយើងមាន»។
អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្ដី បញ្ជាក់ថា អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញបានចេញបញ្ជា ឱ្យបិទដេប៉ូបូមខ្សាច់ស្ថិតនៅបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ២ក្នុងខណ្ឌមានជ័យ ព្រោះតែដេប៉ូខ្សាច់ទាំងនោះមិនបំពេញតាមកិច្ចសន្យាជាមួយអាជ្ញាធរកាលពីដើមខែសីហា។ ប៉ុន្តែលោកមិនបញ្ជាក់ទេថាដេប៉ូខ្សាច់ទាំងបួនកន្លែងត្រូវបិទជារៀងរហូតឬយ៉ាងណាទេ។ ចំពោះបញ្ហាទឹកស្អុយវិញ លោកថាមិនបានដឹងនោះឡើយ។
លោក ម៉េត មាសភក្ដី ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មាននេះ(ទឹកស្អុយ)នៅឡើយទេ »។
មេការដេប៉ូខ្សាច់មួយក្នុងសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោមបញ្ជាក់ ឈ្មោះ សុខា ប្រាប់ថា ដេប៉ូរបស់គាត់កំពុងរកវិធីដើម្បីដំណើរការអាជីវកម្មឡើងវិញ។
លោក សុខា ឱ្យដឹងថា៖ «ខាងថៅកែខ្ញុំកំពុងរៀបចំឯកសារផ្សេងៗសុំទៅសាលាក្រុងវិញបង យើងសន្យាជាមួយអាជ្ញាធរកែលម្អនិងសុំការយោគយល់ពីគាត់(លោកឃួងស្រេង)។យើងទទួលស្គាល់ថាកន្លងទៅយើងធ្វេសប្រហែស»។
រថយន្ដដឹកខ្សាច់បានបើកបរពេញមួយយប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដែលបណ្ដាលឱ្យខ្សាច់កំពប់ពាសពេញផ្លូវ។ ក្រុមហ៊ុនដឹកខ្សាច់បានជួលឡានបាញ់ទឹកលាងជម្រះផ្លូវជាប្រចាំ ជាហេតុបណ្ដាលឱ្យខ្សាច់ដែលកំពប់លើផ្លូវហូរចូលពេញលូនៅអមសងខាងផ្លូវ ពិសេសលូក្នុងភូមិព្រែកតាគង់។ ផ្ទះសម្បែងជាង២០០គ្រួសារត្រូវបានជន់លិចជារៀងរាល់ពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ម្ដងៗ និងផ្ទះពលរដ្ឋប្រមាណជាង៥០គ្រួសារត្រូវទឹកស្អុយជន់លិចជាប្រចាំ។
មុនបូមខ្សាច់ពលរដ្ឋរស់នៅធម្មតា បូមខ្សាច់រួចកាលណាបាក់ផ្ទះចូលទន្លេ
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលបញ្ជាក់ថាការផ្ដល់អាជ្ញាបណ្ណបូមខ្សាច់ទន្លេគឺដើម្បីស្ដារទន្លេដែលគោករាក់ឱ្យជ្រៅងាយស្រួលចរាចរក្នុងទន្លេ។ ប៉ុន្ដែបើបូមខ្សាច់ខុសបច្ចេកទេសនោះនឹងនាំឱ្យបាក់ច្រាំងដោយចៀសមិនរួច។
ភូមិកោះខែល ឃុំកោះខែល ស្រុកស្អាង ស្ថិតនៅចំងាយ២៧គីឡូម៉ែត្រពីក្រុងតាខ្មៅទីរួមខេត្តកណ្ដាល។ ផ្ទះសម្បែងរបស់អ្នកភូមិកោះខែល១៥ខ្នងបានបាក់ស្រុតស្ទើរគ្មានសល់ចូលក្នុងទន្លេកាលពីដើមឆ្នាំ។
នៅរសៀលថ្ងៃមួយកាលពីចុងខែកក្កដា ប្ដីប្រពន្ធមួយគូវ័យជាង៥០ឆ្នាំកំពុងបញ្ចុកចំណីចៅប្រុសតូចរបស់គាត់ នៅក្នុងផ្ទះដែលសល់ពីច្រាំងបាក់។ ដើមឡើយផ្ទះនេះមានទំហំ៥ម៉ែត្រគុណនឹង១៦ម៉ែត្រ តែសព្វថ្ងៃផ្ទះសល់មានទទឹងប្រាំម៉ែត្រនិងបណ្ដោយ៦ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ ដោយល្វែងខាងក្រោយ១០ម៉ែត្របានបាក់ធ្លាក់ចូលក្នុងទន្លេបាត់ ។
ម្ចាស់ផ្ទះមានសម្បុរស្រអែមសក់រួញស្លៀកក្រម៉ាដោះអាវ បុរសវ័យ៥៣ឆ្នាំ លោក សែម ផាន ប្រាប់ថា ពួកគាត់ជួបការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងបន្ទាប់ពីផ្ទះបានបាក់ចូលក្នុងទន្លេ។
លោក សែម ផាន បានប្រាប់ថា៖ «ក្មួយជួយគិតមើល! គ្នីគ្នាខ្ញុំសរុបទៅ៧នាក់ រស់នៅក្នុងផ្ទះប៉ុណ្ណឹង។ មុននោះ ផ្ទះយើងសមរម្យដូចគេដួចឯង តែតាំងពីបាក់ផ្ទះអស់មកយើង រកកន្លែងដេកសឹងមិនចង់បាន។ ខ្ញុំអាណិតកូនអាណិតចៅណាស់»។
ផ្ទះគាត់ជាតូបលក់ឥវ៉ាន់មានដូចជា ទ្រូ លប ចង្ក្រានឆ្នាំងចាន លុះយប់ឡើងឥវ៉ាន់ទាំងអស់ត្រូវប្រមូលដាក់គរគ្នាទុកកន្លែងសម្រាក។ លោក សែម ផាន ដាក់ការសង្ស័យថាព្រឹត្តិការណ៍បាក់ច្រាំងនោះអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបូមខ្សាច់ក្នុងទន្លេ។
លោក សែម ផាន ថ្លែងថា៖ «កាលពី៧ឆ្នាំមុន ហ្នឹងនៅច្រាំងខាងកើតហ្នឹងមានគេបូមខ្សាច់ដែរ មានសាឡង់មានមានទូកធំៗបូម។ ខ្ញុំគិតថាអាចមកពីបញ្ហាហ្នឹង(បូមខ្សាច់)ដែរ តែមិនហ៊ានចោទគេទេ ព្រោះយើងគ្មានអំណះអំណាង បើបូមហើយបាក់តែហ្មងអាហ្នឹងវាច្បាស់»។
លោក សែម ផាន បន្ថែមថា លោកមិនបានដឹងថា សាឡង់បូមខ្សាច់ដែលធ្លាប់បូមទន្លេជិតផ្ទះរបស់លោកនោះ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុនឈ្មោះអ្វីនោះទេ។
តំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងខេត្តកណ្ដាល មានករណីបាក់ផ្ទះចូលក្នុងទន្លេដែរ។ អ្នកភូមិព្រែកថី ឃុំរការខ្ពស់ ស្រុងស្អាង ចំនួនជិត២០គ្រួសារបានបាត់បង់ផ្ទះសម្បែងបន្ទាប់ពីបាក់ច្រាំងព្រែក កាលពីខែកក្កដា។ ផ្ទះខ្លះធ្លាក់ចូលព្រែកទាំងស្រុង ផ្ទះខ្លះទៀតដាច់បាត់ត្រឹមមួយកំណាត់ និងផ្ទះខូចខាតផ្នែកខាងក្រោយ។ពលរដ្ឋដែលបាត់បង់លំនៅឋានទាំងនោះបានបោះតង់លើចញ្ចើមផ្លូវដើម្បីស្នាក់នៅបណ្ដោះអាសន្នសិន។ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានអះអាងថា ហេតុការណ៍បាក់ច្រាំងព្រែកនេះ បណ្ដាលមកពីការស្ដារព្រែកជ្រៅពេក។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ធ្លាប់ត្រូវនគរបាលចាប់ខ្លួន ពេលឃ្លាំមើលសកម្មភាព តវ៉ាជាមួយអ្នកភូមិប្រឆាំងនឹងការបូមខ្សាច់ដោយខុសច្បាប់កាលពីឆ្នាំ២០១៧នៅភូមិសាស្ត្រ ខេត្តកណ្ដាល។ លោករំលឹកថា ហេតុការណ៍បូមខ្សាច់កាលនោះពិតជាអាក្រក់ណាស់ហើយប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ជីវភាពរបស់អ្នកស្រុក។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ឱ្យដឹងថា៖ «ឆ្នាំហ្នឹងគេបូមខ្សាច់ដល់បាក់ផ្ទះអ្នកភូមិចូលក្នុងទន្លេ។ ខ្ញុំមិនចាំច្បាស់ថាមានប៉ុន្មានខ្នងផ្ទះដែលខូចខាតទេតែ ក្នុងនោះមានពូម្នាក់រងរបួសពិការភ្នែកពេលផ្ទះគាត់បាក់ចូលទន្លេហើយឈើបុកត្រូវ»។ លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ បន្ថែមថា៖ «ពេលគេឃាត់ខ្លួនខ្ញុំរួច(២០១៧) អ្នកភូមិតវ៉ា ខាងក្រសួងរ៉ែក៏ចុះបិទទីតាំងបូមខ្សាច់ទាំងនោះទៅ។ កាលណោះច្រើនមែនទែនពេញទន្លេបាសាក់ យើងឃើញគេបូមសព្វថ្ងៃនេះនៅតិចជាងមុនទេ»។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានធនធានរ៉ែ ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល លោក អ៊ឹង ឌីប៉ូឡា មានប្រសាសន៍ថាក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលតែងតែត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំលើទីតាំងបូមខ្សាច់នៅតាមបណ្ដោយទន្លេបាសាក់។
លោក អ៊ឹង ឌីប៉ូឡា ថ្លែងថា៖ «ក្រុមការងារក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលមានយន្តការច្បាស់លាស់នៅក្នុងការចុះត្រួតពិនិត្យភាពអនុលោមនៃក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់នៅតាមដងទន្លេ»។
លោក បន្ថែមថា អ្នកដែលមានតួនាទីពិនិត្យបច្ចេកទេសបូមខ្សាច់មានបីក្រុម រួមមាន ក្រុមការងារអធិការកិច្ចចុះពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ ក្រុមការងារឆ្មាំទន្លេចុះធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃក្នុងករណីចាំបាច់និងក្រុមការងារមន្ទីររ៉ែនិងថាមពលដែលជាសេធិការឱ្យក្រសួងធ្វើការចុះពិនិត្យជាប្រចាំ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ថា តាមការសង្កេតផ្ទាល់ខ្លួន អាជីវកម្មខ្សាច់នៅតាមបណ្ដោយទន្លេបាសាក់នេះ បានបង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរលើជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋ។
លោកប៉ិច ពិសី៖«ការការពារសិទ្ធិនៃការរស់រានអចលនទ្រព្យពលរដ្ឋជាកាត្វកិច្វរបស់អាជ្ញាធរ។ មេភូមិមេឃុំ ចៅហ្វាយស្រុកចៅហ្វាយខេត្តដែលកាន់កាប់ ត្រូវដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ដែលបណ្ដាលមកពីការបូមខ្សាច់ជូនពលរដ្ឋ មិនមែនឆ្លើយដាក់តែគ្នាយកមួយរួចខ្លួននោះឡើយ»។
អាជីវកម្មបូមខ្សាច់នៅតាមបណ្ដោយទន្លេបាសាក់ខ្វះតម្លាភាព
របាយការណ៍ពីក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលឱ្យដឹងទៀតថា ក្រសួងរ៉ែបានផ្តល់អាជ្ញាបណ្ណធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់នៅតាមដងទន្លេបាសាក់ចំនួន៦ក្រុមហ៊ុន។ ប៉ុន្តែតាមការរាប់ជាក់ស្ដែងនៅបណ្ដោយដងទន្លេបាសាក់ពីភ្នំពេញដល់ស្រុកស្អាងខេត្តកណ្ដាល អ្នកសារព័ត៌មានបានរាប់ឃើញចំនួនទីតាំងបូមខ្សាច់យ៉ាងតិចជាង១០កន្លែងផ្សេងៗគ្នាដែលបញ្ឈរសាឡង់ធំៗបូមខ្សាច់។
មន្ត្រីរាជការនៃក្រសួងមួយ វ័យជាង៤០ឆ្នាំ ដែលសុំត្រឹមប្រាប់ថាគាត់ឈ្មោះ សុភាពកំពុងមើលកូនលេងកម្សាន្តនៅបរិវេណសួនកុមារក្រុងតាខ្មៅ។ លោក សុភាព រិះគន់ចំពោះការអនុញ្ញាតឱ្យបូមខ្សាច់នៅតាមបណ្ដោយទន្លេបាសាក់។
លោក សុភាព បន្តថា៖ «ដីចម្ការខ្ញុំនៅជាប់ច្រាំងវាបូមបាក់ស្រុត ខ្ញុំគ្មានមធ្យោបាយ ក៏ទៅទិញខ្សាច់ពីដេប៉ូក្បែរហ្នឹងចាក់ចំការទៅ។ ទន្លេយើងនេះគ្មានចរចរណ៍អីក្រៅពីអាសាឡង់បូមខ្សាច់ហ្នឹងទេ បូមរាប់ឆ្នាំហើយមិនអាជ្ញាប័ណ្ណពួកនេះអស់ពេលណាទេ»។
នៅពេលដែលសួរថា តើលោកធ្លាប់ឃើញទីតាំងបូមខ្សាច់ផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទៃក្រឡានៃផ្ទៃទឹកដែលត្រូវបូមខ្សាច់ឬទេ? លោកសុភាព អះអាងថា៖ «ខ្ញុំតាមដានមើលជាប្រចាំ មិនធ្លាប់ឃើញមានផ្សព្វផ្សាយអីទេ។ ខ្ញុំទៅសួរទៀតម្ចាស់ទីតាំងគេប្រាប់ថាគេមានច្បាប់។ និយាយទៅក្ដៅហ្មងអូនអើយ»។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានធនធានរ៉ែ ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល លោក អ៊ឹង ឌីប៉ូឡា បញ្ជាក់ប្រាប់ថា ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់មុនទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ត្រូវរៀបចំវេទិកាសាធារណៈដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងពិគ្រោះយោបល់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅទីតាំងគ្រោងធ្វើអាជីវកម្មជាមុន។
លោក អ៊ឹង ឌីប៉ូឡា បន្ថែមថា៖ «មន្រ្តីជំនាញក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលពន្យល់ពីលក្ខណៈបច្ចេកទេស ទំហំ និងរយះពេលនៃការធ្វើអាជីវកម្មព្រមទាំងពន្យល់ពីអត្ថប្រយោជន៍ដែលភូមិឃុំទទួលបានពីការបូមខ្សាច់។ ក្នុងករណីមានផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋបណ្តាលមកពីការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ ក្រុមហ៊ុនត្រូវទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយ»។
លោក ឌីប៉ូឡា បន្តទៀតថា គ្រប់ទីតាំងធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ទាំងអស់ក្រសួងតម្រូវឱ្យបោះពោងសម្គាល់ទីតាំងដែនអាជ្ញាបណ្ណ និងរក្សាឱ្យបានគង់វង្ស។ លោកថា ក្នុងការបោះពោងកំណត់ទីតាំងនេះបានប្រឈមនឹងបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជាការកាត់ផ្តាច់ដោយអ្នកនេសាទដោយលើកមូលហេតុពីការប៉ះពាល់ខ្លះៗដល់ការនេសាទរបស់ពួកគាត់។
លោក ឌីប៉ូឡា បន្ថែមទៀតថា៖ «ពេលខ្លះពោងសំគាល់នោះបានហូរដាច់ទៅតាមទឹក។ ក្រុមការងារក្រសួងតែងតែនាំឱ្យក្រុមហ៊ុនថែរក្សាពោងនោះឱ្យបានល្អ បើមានដាច់ត្រូវដាក់ឡើងវិញ។ តម្រូវឱ្យបូមទីតាំងដែលបានកំណត់ និងត្រូវបំពាក់ស្លាកសញ្ញារបស់ក្រុមហ៊ុន»។
ទោះជាបែបណាក្ដីអ្នកឃ្លាំមើលអាជីវកម្មបូមខ្សាច់អះអាងក្រុមហ៊ុនបូមខ្សាច់ទាំងនោះមិនបើកចំហរព័ត៌មានឱ្យពលរដ្ឋបានដឹងពីអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនឡើយ។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ លើកឡើងថា ឈ្មួញទាំងអស់ដែលរកស៊ីបូមខ្សាច់មិនដែលចង់បង្ហាញពីអាជ្ញាបណ្ណ ឬសុពលភាពនៃអាជ្ញាប័ណ្ណរបស់ខ្លួនជាសាធារណឱ្យពលរដ្ឋបានដឹងឡើយ។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ បន្តថា៖ «គេតែងតែលើកឡើងថាការបាក់ច្រាំងទន្លេជាគ្រោះធម្មជាតិហើយនេះជាការពិតកន្លែងខ្លះគឺបែបហ្នឹងមែន ប៉ុន្តែកន្លែងជាច្រើនទៀតច្រាំងទន្លេមិនទាន់ត្រូវបាក់ទេតែវាបាក់គឺបាក់ដោយសារបូមខ្សាច់តែម្ដង»។
លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ បន្ថែមថា៖« ខ្ញុំគិតថាដ៏រាបណាអត់មានស្ថាប័នឯករាជ្យណាមួយអាចចូលរួមឃ្លាំមើលដោយតាមដានដោយពេញលេញនោះ គឺមិនមានដំណោះស្រាយសមស្របជូនពលរដ្ឋទេ»។
ច្បាប់ថវិកាជាតិបង្ហាញចំណូលជាតិបានមកពីអាជីវកម្មរ៉ែ(គ្រប់ប្រភេទ) មានចំនួនប្រមាណជាង៧៥ពាន់លានរៀល ឬប្រហាក់ប្រហែលនឹងជាង១៨លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារំពឹងថាចំណូលបានមកពីអាជីវកម្មរ៉ែគ្រប់ប្រភេទនឹងកើនដល់ជាង១១៦ពាន់លានរៀលឬស្មើនឹងជិត៣០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ យ៉ាងណាម៉ិញច្បាប់ថវិកាជាតិមិនបានលម្អិតទេថាចំណូលបានមកពីការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់មានទំហំជាទឹកប្រាក់ប៉ុន្មានឡើយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលអះអាងថា ការផ្ដល់អាជ្ញាបណ្ណបូមខ្សាច់ក៏ជាផ្នែកមួយនៃការស្វែងរកចំណូលចូលរដ្ឋ។ របាយការណ៍ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលបង្ហាញថា កាលពីឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅក្រុមហ៊ុនទាំងអស់បានបង់សួយសារ និងកាតព្វកិច្ចហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងៗលើមានបរិមាណខ្សាច់ ៦១០ ០០០ម៉ែត្រត្រីគុណ ស្មើនឹងទឹកប្រាក់ចំនួន $៤៦៣ ៦០០(អត្រា $០,៧៦ ក្នុង១ម៉ែត្រត្រីគុណ)។
រថយន្ដដឹកខ្សាច់បើកបរក្នុងល្បឿនលឿនបង្កក្ដីព្រួយបារម្ភដល់ពលរដ្ឋ
រថយន្ដធំៗរាប់រយគ្រឿងបានបើកបរដឹកខ្សាច់ពីដេប៉ូនានា ទៅចាក់បំពេញតាមភូមិសាស្ត្រនានាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនិងខេត្តកណ្ដាល។ ម្ដងម្កាលរថយន្ដធំៗទាំងនោះបានជួបប្រទះគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រហូតមានការបាត់បង់អាយុជីវិតពលរដ្ឋទៀតផង។
អង្គុយលើរឺម៉ករង់ចាំម៉ូយនៅជិតរង្វង់មូលក្រុងតាខ្មៅ បុរសវ័យ៤៥ឆ្នាំ លោក ចេង ធឿន រៀបរាប់ថា រូបគាត់បារម្ភពីសុវត្ថិភាពជាខ្លាំងពេលធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវម្ដងៗពិសេសពេលបើកទន្ទឹមនឹងរថយន្ដដឹកខ្សាច់។
លោក ចេង ធឿន បញ្ជាក់ថា៖ «អាឡានដឹកខ្សាច់នេះវាបើកលឿនៗណាស់ដូចផ្ដាច់ព្រលឹងអីចឹង។ ខ្ញុំដឹកភ្ញៀវរាល់ថ្ងៃនេះភ្នែកកញ្ចឹងក»។
លោក ចេង ធឿន បន្ថែមថា ៖«ពេលគ្រោះថ្នាក់ញឹកទៅ ឡានខ្សាច់មិនសូវចេញពេលថ្ងៃទេ តែពេលយប់ចាប់ពីម៉ោង៨ទៅវាស៊ុតយកហើយមួយយប់ទល់ភ្លឺ។ លឿនៗណាស់ ខ្ញុំពេលយប់អត់ហ៊ានបើផ្លូវវាងក្រុងនេះទេ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតលក់ដូរលើបណ្ដោយផ្លូវជាតិលេខ២ម្ដុំព្រែកកំពឹសស្ត្រីវ័យជាង៤០ឆ្នាំ អ្នកស្រី ជុំ ស្រីណា លើកឡើងថា គាត់បារម្ភពីសុវត្ថិភាពកូនៗរបស់គាត់ជាខ្លាំងដោយសាររថយន្ដធំៗដឹកខ្សាច់នេះ។
អ្នកស្រី ជុំ ស្រីណា ឱ្យដឹងថា៖ «ថ្ងៃមុននោះមានក្មេងសិស្សសាលាហ្នឹងវាបើម៉ូតូដួលទៅឡានខ្សាច់កិនស្លាប់។ គេមកប្រាប់ខ្ញុំចោលតូបរត់ទៅមើលយំផងអីផង តែសំណាងល្អអ្នកស្លាប់មិនមែនជាកូនខ្ញុំ»។
អ្នកស្រីបន្ថែមទៀតថា៖ «សូមស្នើប៉ូលីសហ្នឹងមើលឱ្យមែនទែន ណែរនាំពួកតៃកុងឡាន ប្រាប់ថៅកែពួកវា ឱ្យជួយប្រដៅកុំឱ្យបើកលឿនៗពេក ងាប់គេងាប់ឯងអស់»។
កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា រថយន្ដដឹកខ្សាច់មួយបានបើកកិនសិស្សសាលាពីរនាក់ស្លាប់ភ្លាមៗនៅចំណុចភូមិព្រែកកំពឹស សង្កាត់ព្រែកកំពឹស ក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្ដាល។ កុមាររងគ្រោះម្នាក់អាយុ១៣ឆ្នាំ ម្នាក់ទៀតអាយុ១៤ឆ្នាំ ។ កាលពីខែឧសភា នៅចំណុចព្រែកសំរោងក៏មានករណីរថយន្ដដឹកខ្សាច់កិនសិស្សសាលាម្នាក់ស្លាប់ដែរ។
មេការដេប៉ូខ្សាច់ម្នាក់ ឈ្មោះ សុខ តារា អះអាងថា ដេប៉ូរបស់លោកតែងណែនាំដល់អ្នកបើកបរថយន្ដឱ្យគោរពច្បាប់។
លោក សុខ តារា និយាយថា៖ «យើងណែនាំនិយាយល្អផងអាក្រក់ ជេរថែមទៀតឱ្យពួកវាហ្នឹងបើកបរដោយយកចិត្តទុកដាក់ ។ពេលមានគ្រោះថ្នាក់ម្ដងៗក្រុមហ៊ុនអ្នកខាតអស់មិនតិចទេ។ ដេប៉ូខ្លះ គេមិនខ្វល់គេប្រញាប់ដេញតៃកុងឱ្យបើកឱ្យឆាប់ដល់ក៏មាន»។
អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តកណ្ដាលលោក ចាប វន្នី មានប្រសាសន៍ថា ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បង្កដោយឡានដឹកខ្សាច់នេះក៏ជាក្ដីបារម្ភរបស់អាជ្ញាធរខេត្តដែរ។
លោក ចាប វន្នី បន្ថែមថា៖ «សប្ដាហ៍មុន ឯកឧត្តមអភិបាលខេត្តលោកបានដាក់បញ្ចាទៅកាន់គណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្ត ឱ្យពង្រឹងការត្រួតពិនិត្យ រឹតបន្តឹង ព្រោះបើនៅបណ្ដោយឱ្យបែបហ្នឹងវាប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតពលរដ្ឋនិងទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ»។
ក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលធ្លាប់បានបញ្ជាក់ប្រាប់ ខេមបូចា ថា ក្រសួងមួយចំនួនកំពុងកាន់កាប់មូលនិធិរ៉ែ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់៨លានដុល្លារ ដែលប្រាក់នេះប្រើសម្រាប់ជួយអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារអាជីវកម្មរ៉ែទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស។ យ៉ាងណាក្ដីប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញនិងខេត្តកណ្ដាលដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារអាជីវកម្មខ្សាច់មិនបានដឹងព័ត៌មានពីមូលនិធិរ៉ែនេះទេ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ថា អាជីវកម្មខ្សាច់បង្កជាបញ្ហាមួយចំនួនប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ប៉ិច ពិសី លើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំឃើញថាពលរដ្ឋអាលូវគាត់ធុញទ្រាន់ គាត់មានការបារម្ភ អ្នកដែលទទួលផលប៉ះពាល់ផ្ទាល់ហ្នឹងគាត់បារម្ភមែនទែនមិនដឹងដោះស្រាយបែបណាទេ»។
លោកបន្ថែម៖ «ឡានចង្កូតស្ដាំក៏មាន បើកលឿនៗ លើសចំណុះក៏មាន ផ្លូវខូច បញ្ហានេះកើតមានច្រើនហើយរដ្ឋាភិបាល ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យបានជាដាច់ខាត។ ចាំចាប់ត្រូវមានការត្រួតពិនិត្យជាប្រព័ន្ធជាទៀងទាត់លើអាជីវកម្មខ្សាច់ទាំងអស់ដោយតម្លាភាព ដើម្បីធានាឱ្យពលរដ្ឋរស់នៅបានសុខសាន្តផង»៕
