យុវតីជនជាតិដើមភាគតិចនៅមានចំនួនតិចតួចបំផុតដែលចាប់អារម្មណ៍សិក្សាមុខជំនាញព័ត៌មានវិទ្យា(IT) បន្ទាប់ពីពួកគេទទួលបានអាហារូបករណ៍ចំនួនបួនឆ្នាំថា្នក់បរិញ្ញាបត្រមករៀននៅរាជធានីភ្នំពេញ។
យុវតី ប៉ាញូ ឡៃ ជាជនជាតិដើមភាគតិច គ្រឹង មានអាយុ២២ឆ្នាំ មានស្រុកកំនើតនៅភូមិថារ៉ងជង ឃុំអូរជុំ ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនគិរី ដែលមានម្តាយជាអ្នកធ្វើស្រែចំការ។
នាងជាយុវតីជនជាតិភាគតិចដែលបានទទួលអាហារូបករណ៍ចំនួនបួនឆ្នាំមករៀននៅទីក្រុងភ្នំពេញមុខជំនាញព័ត៌មានវិទ្យា(IT) ក្នុងឆ្នាំ២០១៩។
ដោយសារតែជីវភាពខ្វះខាតនាងត្រូវធ្វើការបណ្តើររៀនបណ្តើរនៅក្នុងពុទិ្ធកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា ដែលនាងកំពុងសិក្សា។ ឪពុកម្តាយនាងបានលែងគ្នាតាំងពីនាងនៅតូច ដូចនេះម្តាយរបស់នាងត្រូវចញ្ចឹមកូនបួននាក់ក្នុងបន្ទប់គ្រួសារ។
ទោះបីជាជីវភាពគ្រួសាររបស់នាងមានការលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ម្តាយរបស់នាងខិតខំព្យាយាមធ្វើស្រែចំការដើម្បីអោយនាងរៀនចប់មហាវិទ្យល័យដោយសារតែម្តាយរបស់នាងបានប្រាប់ថា ការសិក្សាគឺសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃនិងពេលអនាគត។
យុវតី ឡៃ បានឱ្យដឹងថា៖«ម៉ែគ្មានដីកេរ អ្វីអោយកូនទាំងអស់គ្នាទេ ហើយម៉ែក៏មិនបានរៀនសូត្រអ្វីដែរ ដូចនេះហើយម៉ែចង់អោយកូនទាំងអស់របស់ម៉ែបានរៀនទាំងអស់គ្នាអោយចប់ចុងចប់ដើម ទោះបីជាជីវភាពគ្រួសាររបស់យើងលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយក៏ម៉ែអាចតស៊ូឱ្យកូនបានទៅរៀនគ្រប់ៗគ្នាដើម្បីទទួលបានចំណេះដឹងអាចចញ្ចឹមខ្លួនឯងនៅពេលថ្ងៃអនាគត។ នេះជាអ្វីដែលម៉ែអាចអោយកូនបាន»។
យុវតីជនជាតិដើមភាគតិចរូបនេះបន្តថា៖«ពេលឃើញគេរៀនបានខ្ពង់ខ្ពស់នាងក៏ចង់រៀនដូចគេដែរ ពីព្រោះក្នុងសង្គមឥឡូវពេលដែលយើងគ្មានចំណេះគ្មានអ្នកណាចង់យកយើងធ្វើការអោយគេទេ»។
សព្វថ្ងៃនេះអ្វីដែលជាឧបសគ្គរបស់យុវតីមួយនេះគឺ ការប្រើប្រាស់ភាសាអង់គ្លេស និងផ្លូវធ្វើដំណើរទៅសាលារៀនឆ្ងាយ ប៉ុន្តែនេះជាអ្វីដែលយុវតីមួយនេះបានជ្រើសរើសហើយ ដូចនេះនាងត្រូវតែធ្វើអោយបានដើម្បីឈានទៅដល់គោលដៅដែលនាងបានកំណត់។
នាងបានបន្តថា ការរៀនសរសេរកូដត្រូវស្វែងរកឯកសារជំនួយជាច្រើនហើយក្នុងឯកសារទាំងនោះភាគច្រើនគេប្រើប្រាស់ជាភាសាអង់គ្លេស។ ម៉្យាងវិញទៀត ពីកន្លែងដែលនាងស្នាក់នៅមកកាន់សកលវិទ្យាល័យគឺឆ្ងាយ។
យុវតីឱ្យដឹងទៀតថា នៅថ្ងៃអនាគតនាងចង់ក្លាយជាអ្នកបង្កើតWebsite ហើយនាងចង់អោយយុវជនជំនាន់ក្រោយក្នុងភូមិរបស់នាងមានការយល់ដឹងខាងផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យាអោយកាន់តែច្រើនដោយសារតែនៅក្នុងភូមិរបស់នាងមិនសូវមានអ្នកដឹង រឺ ក៍ស្គាល់ថា តើអ្វីទៅជាព័ត៌មានវិទ្យា? ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ មនុស្សជាច្រើនគេតែងតែសួរនាងថា ខ្លួនឯងជាស្រីមូលហេតុអ្វីបានរៀន IT ពីព្រោះមិនដែលមានមនុស្សស្រីរៀនជំនាញមួយនេះពីមុនទេ?
លោគ្រូ ស៊ាន បូរី ដែលជាគ្រូបន្ទប់ថ្នាក់របស់យុវតី ឡៃ បានអោយដឹងថា នៅថ្នាក់របស់គាត់មានសិស្សប្រុស១៥នាក់ហើយសិស្សស្រី៤នាក់ប៉ុន្តែក្នុងចំនោមសិស្សស្រីបួននាក់មានតែ ឡៃម្នាក់ទេដែលជាជនជាតិដើមភាគតិចកំពុងរៀនជំនាញ IT នៅក្នុងពុទិ្ធកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា។
តាមការសង្កេតរបស់គាត់អស់រយះពេល៦ឆ្នាំហើយពុំមានសិស្សស្រីជនជាតិដើមភាគតិចរៀនជំនាញ IT ទេ គឺឡៃជាសិស្សទីមួយដែលរៀនជំនាញមួយនេះហើយទទួលបានពិន្ទុកល្អថែមទៀតផង។
លោកគ្រូ បូរី ប្រាប់ថា៖«នៅក្នុងថ្នាក់ ប៉ាញូ ឡៃ ជានិស្សិតដែលមានទំនាក់ទំនង់ល្អជាមួយសិស្សដទៃទៀត មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះការសិក្សារបស់នាងតែងតែទទួលបានលទ្ធផលល្អគឺ B+ និងA ពេលធ្វើការងារគឺមានភាពស្ងប់ស្ងាត់និងម៉ត់ចត់ »។
លោកគ្រូបានបន្ថែមទៀតថា សិស្សមួយចំនួនបោះបង់ការសិស្សដោយសារតែពួកគេមានជីវភាពខ្វះខាតនិងលំបាក។
លោក រិទ្ធី វីរៈ ជាប្រធានកម្មវិធីនៃសមាគមយុវជនជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជាដែលហៅកាត់ថា(CIYA)បានអោយដឹងថា និស្សិតជនជាតិដើមភាគតិចដែលកំពុងស្នាក់នៅសមាគមយុវជនជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា ដែលមាននិស្សិតសរុបចំនួន ៤៤នាក់ ហើយនិស្សិតស្រីមានចំនួន១៧នាក់។
លោកគ្រូ វីរៈ ឱ្យដឹងទៀតថា និស្សិតជនជាតិដើមភាគតិច ភាគច្រើននិយមសិក្សាជំនាញ នីតិសាស្រ្ត គណនេយ្យ អក្សរសាស្រ្តអង់គ្លេស រដ្ឋបាលសាធារណៈ ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ គ្រប់គ្រងទូទៅជាដើម ប៉ុន្តែនិស្សិតស្រីជនជាតិដើមភាគតិចដែលកំពុងសិក្សាផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា គឺនៅមានចំនួនតិចតូចនៅឡើយទេ សព្វថ្ងៃនេះមាននិស្សិតស្រីតែម្នាក់ទេដែលកំពុងរៀនជំនាញ IT នៅឯសកលវិទ្យាល័យ គឺ ប៉ាញូ ឡៃ។
យុវតីជាជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន ញ៉ច ស៊ីយៀន ដែលមានអាយុ ១៩ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិឡូន សង្កាត់យក្សឡោម ក្រុងបានលុង ខេត្តរតនគិរី ដែលមានបងប្អូន៦នាក់ ស្រី២នាក់ហើយនាងជាកូនទី៥ ឪពុកម្ដាយនាងជាអ្នកធ្វើចំការដោយពឹងលើដីស្រែតិចតួច។
យុវតី ស៊ីយៀន បានបញ្ចប់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ដោយប្រឡងជាប់និទ្ទេសC ថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តសង្គម។ បន្ទាប់មកទៀត ចុងឆ្នាំ២០២១នាងក៏បានទទួលអាហារូបករណ៍បួនឆ្នាំនៅពុទិ្ធកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជាដូច្នេះនាងក៏បានជ្រើសរើសរៀនជំនាញ IT ព្រោះនាងចូលចិត្តជំនាញមួយនេះ និងម៉្យាងទៀត មុខជំនាញនេះ ជនជាតិដើមភាគតិចជាស្ត្រីមិនសូវមានអ្នករៀន។
នាងនិយាយថា៖ «មានស្រ្ដីជនជាតិដើមភាគតិចតិចបំផុតដែលរៀនខាងជំនាញមួយនេះហើយនៅក្នុងសហគមន៍របស់នាងផ្ទាល់ក៏មិនសូវមានអ្នកដែលចេះប្រើប្រាស់កុំព្យួទ័របានល្អ ដូច្នេះហើយនាងគិតថានៅពេលដែលនាងរៀនចេះ នាងនឹងយកចំណេះដឹងដែលនាងទទួលបានទៅចែករំលែកដល់ពួកគាត់បន្តទៀត»។
យុវតីរូបនេះបន្តថា ផលលំបាករបស់នាងមានច្រើនទោះបីជាទទួលបានអាហារូបករណ៍ពិតមែនក៏ប៉ុន្តែនៅតែមានការចំណាយច្រើនដូចជាខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើព្រោះពីកន្លែងស្នាក់នៅទៅសាលាគឺឆ្ងាយដល់ទៅ១១គីឡូ ថវិកាមិនគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ ក៏ដូចជាសម្ភារ:សិក្សាមួយចំនួនដែលត្រូវការចាំបាច់បន្តែមិនទាន់មានលទ្ធភាពក្នុងការទិញដូចជាកុំព្យូទ័រជាដើម។
យុវតី ស៊ីយៀន បានបន្ថែមថា នាងក៏បានចូលរួមក្នុងការងារស្មគ្រចិត្តក្នុងសង្គមជាច្រើនដូចជា ចូលរួមជាយុវជនស្ម័គ្រចិត្តថ្នាក់ខេត្ត តំណាងក្រុមក្មេងជំទង់និងយុវវ័យថ្នាក់ខេត្ត (AYRG) និងចូលរួមស្មគ្រចិត្តជាមួយអង្គការបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា(CYN) ព្រមទាំងចូលរួមស្មគ្រចិត្តជាមួយអង្គការផ្សេងទៀតជាច្រើនផងដែរ។
លោក ទុល ញ៉ច អាយុ ៤៩ឆ្នាំ ត្រូវជាឪពុករបស់យុវតី ស៊ីយៀន បានរៀបរាប់ថា កត្តាដែលគាត់សម្រេចចិត្តអោយកូនស្រីរបស់គាត់បន្តការសិក្សានៅទីក្រុងភ្នំពេញ ព្រោះគាត់យល់ឃើញថា កូនប្រុសនិងកូនស្រីមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំស្មើៗគ្នា។
លោក ញ៉ច ឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំពិតជាខ្មាស់គេប្រសិនបើកូនរបស់គាត់ពេញវ័យហើយមិនចេះអ្វីនឹងគេ»។
លោក ញ៉ច បន្ថែមថា គាត់មានភាពជឿជាក់លើកូនស្រីរបស់គាត់ថាជាសិស្សល្អ ដូចនេះគាត់មិនមានការបារម្ភអីទេ ខណៈកូនស្រីរបស់គាត់កំពុងតែរៀនក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។
របាយការណ៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជាបានចេញផ្សាយជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ២០២១បានអោយដឹងថា ចំនួនជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជាសរុបត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួន១៧៩ ១៩៣នាក់ ប្រហែល ១,៣៤ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០០៨ និង ១.២៥ភាគរយ ឬ ១៨៣,៨៣១ នៃប្រជាជនសរុបក្នុងឆ្នាំ២០១៣៕