សកម្មជនប្រាំនាក់ដែលត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពីបទញុះញង់ បានដោះលែងពីពន្ធនាគារកាលពីថ្ងៃសុក្រសន្យាថា ពួកគេនឹងបន្តតស៊ូមតិ ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យស្របតាមច្បាប់។
បើទោះបីជាសកម្មជនបរិស្ថានបីនាក់ផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានកាត់ទោសរួចហើយ កាលពីខែ ឧសភាត្រូវបានតុលាការបន្ធូរបន្ថយទោសនិងត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យដោះលែងនៅថ្ងៃនេះក៏ដោយ ក៏ក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេនិយាយថា ពួកគេនៅជាប់ក្នុងពន្ធនាគារនៅឡើយ។
សកម្មជន៥នាក់ ដែលចាកចេញពីពន្ធនាគារព្រៃសនៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការអនុវត្តទោសរបស់ខ្លួនរួមមាន ថា ឡាវី កើត សារ៉ាយ និង មាន ព្រំមុនី្ន ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមយុវជនខ្មែរថាវរៈ និងក្រុមយុវជនសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញាវន្តខ្មែរ ព្រមទាំងអតីតសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងពីររូបគឺលោក ឈួរ ផេង និងលោក ជុំ ពុទ្ធី។
សកម្មជនទាំងប្រាំនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែសីហា និងខែកញ្ញាឆ្នាំមុន ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីប្រឆាំងនឹងការឃុំខ្លួនលោក រ៉ុង ឈុន មេដឹកនាំសហជីព។
ក្រោយពីត្រូវបានដោះលែង អ្នកទាំង៥នាក់បានទៅទទួលការប្រសិទ្ធិពរនៅវត្តអង្គមេត្រីក្បែរមណ្ឌលកែប្រែ មុននឹងវិលត្រឡប់ទៅលំនៅដ្ឋានរៀងៗខ្លួនវិញ។
ថ្លែងនៅក្នុងវត្ត លោក មាន ព្រំមុនី្ន បានអះអាងថា លោកមិនមានទោសពីបទញុះញង់ទេ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វានៅតែអយុត្តិធម៌ ព្រោះយើងបានអនុវត្តសិទ្ធិក្នុងការជួបជុំនិងការតវ៉ាដោយសន្តិវិធី។ វាគឺជាការផ្តន្ទាទោសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ»។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំនឹងនៅតែតវ៉ា ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងសង្គម»។ លោកបានបន្ថែមថា លោកនឹងពិចារណាពិភាក្សាជាមួយមេធាវីរបស់លោកជុំវិញលទ្ធភាពប្តឹងឧទ្ធរណ៍នឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការ។
លោកបាននិយាយថា៖ «អ្វីដែលខ្ញុំបានធ្វើមិនខុសឬប៉ះពាល់ដល់សង្គមឬសន្តិសុខ ឬសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដ៏ទៃនោះទេ»។
សកម្មជនរូបនេះបានត្អូញត្អែរថា រូបគេត្រូវស្នាក់នៅរួមគ្នាក្នុងបន្ទប់ពន្ធនាគារតូចចង្អៀតជាមួយអ្នកទោសចំនួន២៣នាក់ផ្សេងទៀត ដោយខ្វះទឹកស្អាតនិងអនាម័យ។
លោកបាននិយាយថា៖ «វាចង្អៀតមែនទែន ពីព្រោះវាមានទំហំត្រឹមតែ៤គុណនឹង៤ម៉ែត្រ»។
លោក ឈួរ ផេង អតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១៥ខែ មុនពេលលោកត្រូវបានដោះលែងនៅថ្ងៃនេះ ក៏បានអះអាងពីភាពស្អាតស្អំ និងអំពាវនាវឲ្យតុលាការទម្លាក់ចោលរាល់ការចោទប្រកាន់មកលើរូបលោកផងដែរ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលបានបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធ។ វាមិនមែនជាការដោះស្រាយរកយុត្តិធម៌ឲ្យយើងទេ»។
លោក ឈួរ ផេង បាននិយាយថា ការចំណាយពេលប៉ុន្មានខែក្នុងពន្ធនាគារមានការលំបាក។
លោកបាននិយាយថា៖ «អនុរក្សពន្ធនាគារមានការរឹតបន្តឹងចំពោះសកម្មជន។ សូម្បីតែពេលយើងជួបជាមួយសមាជិកគ្រួសារ ឬកំពុងហាត់ប្រាណ ឬនិយាយជាមួយអ្នកទោសផ្សេងទៀត ពួកគេតែងតែតាមយើង»។
នៅថ្ងៃនេះផងដែរ សាលាឧទ្ធរណ៍រាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចតម្កល់ការផ្តន្ទាទោសរបស់តុលាការជាន់ទាបលើសកម្មជនបីនាក់ទៀតមកពីអង្គការមាតាធម្មជាតិកម្ពុជាមាន ថុន រដ្ឋា ឡុង គន្ធា និង ភួង កែវរស្មី ប៉ុន្តែបានបន្ថយទោសមកត្រឹម១ឆ្នាំ ២ខែ នេះបើយោងតាមមេធាវីការពារក្តីលោក សំ ចំរើន ដែលបានចូលរួមសវនាការ។
លោក ចំរើន មានប្រសាសន៍ថា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សា យុន ណារ៉ុង បានដាក់សកម្មជនទាំងនេះឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការរយៈពេលបីឆ្នាំ ហើយហាមឃាត់មិនឲ្យពួកគេធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសផងដែរ។
លោក ចំរើន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមិនអាចទទួលយកការផ្ដន្ទាទោសកូនក្តីខ្ញុំបានទេ បើទោះជាពួកគាត់ត្រូវបានបន្ធូរបន្ថយទោសក៏ដោយ ព្រោះពួកគាត់គ្មានកំហុសទេ»។ លោកបានបន្ថែមថា កូនក្តីរបស់លោកក៏នឹងត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃនេះដែរ។
កាលពីខែឧសភា សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានកាត់ទោស ថុន រដ្ឋា ឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២០ខែ និង ឡុង គន្ធា និង កែវរស្មី ដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេល១៨ខែ ជុំវិញគម្រោងហែក្បួនជាលក្ខណៈទោល ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃការចាក់ដីលុបបឹងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍក្នុងរាជធានីកាលពីឆ្នាំមុន។លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាប្រតិបត្តិនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា ការយាយីតាមប្រព័ន្ធតុលាការ ដែលសកម្មជនទាំងបីរូបនេះបានជួបប្រទះក្នុងរយៈពេល១៤ខែកន្លងមកនេះ បង្ហាញពីស្ថានភាពកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ សម្រាប់សង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខណៈដែលយើងរីករាយចំពោះការដោះលែងពួកគាត់ យើងសោកស្ដាយដែលពួកគាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនតាំងពីដំបូងចំពោះសកម្មភាពស្របច្បាប់និងដោយសន្តិវិធីរបស់ពួកគាត់ក្នុងការការពារបរិស្ថាន»។
លោកស្រី សុភាព បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «[ករណីរបស់ពួកគាត់] បង្ហាញពីការប៉ុនប៉ងជាប្រព័ន្ធក្នុងការបិទនូវការពិតដែលនាំឲ្យមានផលវិបាកដែលរាជរដ្ឋាភិបាល មិនចង់ដោះស្រាយ។ វាដល់ពេលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ការចាត់ទុកសកម្មជន និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សថា ជាការគំរាមកំហែងដែលត្រូវទប់ស្កាត់»។
អ្នកស្រី សាន សារ៉ន អាយុ៥៣ឆ្នាំ ជាម្តាយរបស់ ឡុង គន្ធា សកម្មជនអង្គការមាតាធម្មជាតិ សម្ដែងការខកចិត្តដែលមន្ត្រីពន្ធនាគារមិនបានដោះលែងកូនស្រីអ្នកស្រី បើទោះជាតុលាការបានសម្រេចដោះលែងកូនស្រីរបស់អ្នកស្រីក៏ដោយ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានឮថា កូនស្រីរបស់ខ្ញុំនឹងត្រូវដោះលែងនៅថ្ងៃនេះ ប៉ុន្តែនាងមិនទាន់ចេញនៅឡើយទេ»។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា មេធាវីបានប្រាប់អ្នកស្រីថា មន្ត្រីពន្ធនាគារបានអះអាងថា មិនបានឃើញដីកាពីតុលាការដែលអនុញ្ញាតឲ្យដោះលែងកូនស្រីរបស់អ្នកស្រីនោះទេ។
អ្នកស្រី សារ៉ន បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំក៏មិនសប្បាយចិត្ត ដែលពួកគេដាក់កូនស្រីខ្ញុំឲ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការជាច្រើនឆ្នាំព្រោះទោះបីជានាងត្រូវបានដោះលែង នាងក៏នៅតែស្ថិតក្រោមការឃ្លាំមើលដោយតុលាការនិងគ្មានសេរីភាពទេ»។ អ្នកស្រីបានអះអាងថា៖ «កូនស្រីរបស់ខ្ញុំមិនបានញុះញង់នរណាម្នាក់ទេ»។
លោក អំ សំអាត អនុប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជានឹងរងការរិះគន់ខ្លាំងជុំវិញការវិវឌ្ឍចុងក្រោយនេះ ដោយកត់សម្គាល់ថា ទោះបីជាតុលាការបានបន្ធូរបន្ថយទោសរបស់ពួកគាត់ក៏ដោយ ក៏ពួកគាត់នៅតែត្រូវបានផ្តន្ទាទោស និងត្រូវបានរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «វាគ្រាន់តែជាការបន្ធូរបន្ថយទោសប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែបើយើងពិនិត្យមើលការចាប់ខ្លួនពួកគាត់ គឺមិនបានអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ទេ ហើយវារំលោភសិទ្ធិរបស់សកម្មជនទាំងនោះ»។ លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា សកម្មជនបរិស្ថានគួរតែទទួលបានការលើកទឹកចិត្ត និងការគាំទ្រដូចនៅប្រទេសដទៃទៀត ប៉ុន្តែនៅកម្ពុជា ពួកគាត់ត្រូវបានចោទប្រកាន់និងចាប់ខ្លួនទៅវិញ។
លោក សំអាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «ទណ្ឌកម្មពីតុលាការអាចគំរាមកំហែង និងប៉ះពាល់ដល់សកម្មជនផ្សេងទៀតដែលមានឆន្ទៈចូលរួមក្នុងបញ្ហាសង្គម»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន មានប្រសាសន៍ថា ការសម្រេចរបស់តុលាការ គឺផ្អែកលើភស្តុតាងរឹងមាំនិងច្បាប់កម្ពុជា។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សកម្មជនទាំងនោះត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយសារតែពួកគេបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស។ ពួកគេមិនមែនអនុវត្តសិទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់ពួកគេនោះទេ»។
លោក ម៉ាលីន បានបន្ថែមថា៖ «ការផ្តន្ទាទោសជនជាប់ចោទដោយផ្អែកលើច្បាប់មិនមែនជាការរឹតត្បិតលើសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនោះទេ ប៉ុន្តែជាយន្តការមួយដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិ សេរីភាពនិងនីតិរដ្ឋ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Activists released from prison will continue to advocate for human rights
