ប្រជាពលរដ្ឋ អាជីវករលក់ដូរ ដែលរស់នៅជាប់រោងចក្រផលិតប្លាស្ទិក Diamond plastic ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធមានចំណាត់ការទៅលើរោងចក្រនេះ ខណៈជះក្លិនស្អុយ មានផ្សែងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋ ស្ថិតក្នុងភូមិស្រែជម្រៅ សង្កាត់ចោមចៅ២ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។
ជាអ្នកលក់ដូរផ្លែឈើមួយរូបមិនឆ្ងាយពីទីតាំងរោងចក្រផលិតប្លាស្ទិក លោក សុ ធិ អាយុ៣១ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា ក្លិនស្អុយចេញពីរោងចក្រផលិតប្លាស្ទិក គឺសាយភាយចេញមកក្រៅមិនដែលលុះថ្ងៃ ពិសេសគឺពេលដែលគ្មានភ្លៀង។ ដោយសារតែកត្តាជីវភាពលោក ធិ បន្តថា លោក និងភរិយាបន្តទ្រាំលក់ដូរក្បែរទីតាំងនោះបើទោះបីជាមានក្លិនស្អុយយ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោកធិ ឱ្យដឹងថា៖ «និយាយទៅក្លិនដែលប៉ះពាល់ពីរោងចក្រប្លាស្ទិក គឺប៉ះពាល់ច្រើន ដោយសារអីវាស្អុយខ្លាំង ហើយមានក្រាមៗធ្វើឱ្យស្ទះលូទៀត ព្រោះមានទាំងផ្សែង និងបង្ហូរទឹកពីរោងចក្រមកក្រៅ»។
អាជីវករលក់ដូររូបនេះបន្ថែមថា ក្លិនស្អុយ និងផ្សែងចេញពីរោងចក្រ អាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរស់នៅទីតាំងក្បែរៗក្រុមហ៊ុននេះ ហើយលោករំពឹងថា អាជ្ញាធរ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធមានចំណាត់ការណាមួយ ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈ។
លោក ធិ បន្តថា៖ «និយាយឱ្យចំ ទីមួយវាមិនមែនតែប៉ះពាល់តែសុខភាពយើងទេ ប៉ះពាល់ស្ថានភាពផ្លូវ ស្ថានភាពអនាម័យជុំវិញ ដូចយើងរស់នៅក្នុងបរិយាកាសមួយដែលស្អុយរហូត។ បើ[អាជ្ញាធរ]មានចំណាត់ការលឿនកាន់តែល្អ ព្រោះជួយបរិស្ថានល្អឡើងវិញ សុខភាពយើងក៏ល្អដែរ»។
ពលរដ្ឋមួយរូបទៀត គឺលោក ទី ណាក់ អាយុ៣១ឆ្នាំ អះអាងថា បានរស់នៅតំបន់នេះមុនរោងចក្របង្កើតឡើងទៅទៀត ហើយជានិច្ចកាលលោកឃើញឡានធំៗដឹកសំរាមដែលមានថង់ប្លាស្ទិកមានក្លិនស្អុយចូលមករោងចក្រដើម្បីកែច្នៃសំណល់ថង់ប្លាស្ទិក ទៅជាផលិតផលថ្មី ដូច្នេះហើយបានជាមានផ្សែង និងក្លិនស្អុយចេញពីរោងចក្រនេះ។
លោក ណាក់ បញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំឃើញដឹកថង់កៅស៊ូស្អុយៗទាំងឡានៗមកពីវៀតណាម អ៊ីចឹងគេលាងថង់ពីម៉ាស៊ីនមួយទៅម៉ាស៊ីនមួយស្អាតហើយទើបទៅកន្លែងផលិត»។
លោកប្រាប់ទៀតថា ម្ដងម្កាលរូបលោក និងកូនប្រុសអាយុប្រហែល៥ឆ្នាំ ឧស្សាហ៍ឈឺក្បាល ដោយសារតែបរិយាកាសជុំវិញមិនសូវល្អ ពោរពេញដោយក្លិន និងផ្សែងចេញពីរោងចក្រកែច្នៃប្លាស្ទិកនេះ។ ជាពលរដ្ឋម្នាក់លោកយល់ថា អាជីវកម្មប្រភេទនេះ គួរតែធ្វើនៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជន ដើម្បីចៀសវាងពីផលប៉ះពាល់លើសុខភាពសាធារណៈ។
លោកបន្តថា៖ «ក្លិនខ្លាំងពេកធ្វើឱ្យយើងឈឺក្បាល យើងអត់អីទេតែក្មេងៗវាទ្រាំអត់បានទេ ធ្លាប់ក្អូត ឧស្សាហ៍ផ្ដាសាយកោសខ្យល់អីដែរ សុខភាពគ្នាខ្សោយតែយើងមិនដឹងធ្វើម៉េច»។
លោក ណាក់ បន្ថែមថា ក្រុមហ៊ុននេះបានបញ្ចេញទឹកសំអុយដែលជាកាកសំណល់ពីការលាងសម្អាតថង់ប្លាស្ទិកចូលប្រឡាយតូចមួយក្បែរផ្លូវបេតុង ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យកាន់តែមានក្លិនស្អុយប្រៀបបាននឹងលាមកដូច្នេះដែរ។
លោក ណាក់ បន្ថែមថា៖ «បើទឹកអត់ទាន់លិចទៅមើលប្រឡាយទៅ ស្មាទោសដូចលាមកអ៊ីចឹង»។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការUNDP បានឱ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា មិនមែនជាប្រទេសដែលផលិតប្លាស្ទិកចម្បងនោះឡើយ ហើយផលិតផលប្លាស្ទិកភាគច្រើន គឺត្រូវបាននាំចូល។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏ពុំមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រាន់ ឬបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿនសម្រាប់គ្រប់គ្រង និងកែច្នៃសំណល់នោះដែរ។
ខណៈពេលដែលបរិមាណសំណល់ប្លាស្ទិកបន្តកើនឡើង បច្ចុប្បន្ននេះ ការកាត់បន្ថយបរិមាណថង់ប្លាស្ទិក គឺជារឿង ដែលចាំបាច់ត្រូវធ្វើជាបន្ទាន់ និងចាំបាច់ត្រូវបង្កើតនូវបរិយាកាសមួយដែលជួយសម្រួលឱ្យមានការគ្រប់គ្រង កែច្នៃ និងទាញយកសំណល់ទាំងនេះមកប្រើប្រាស់ឡើងវិញ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់ក្រសួងបរិស្ថានបានលើកឡើងថា ផ្សែងពុលពីការដុតប្លាស្ទិកអាចបង្កបញ្ហាផ្លូវដង្ហើម រួមនឹងជំងឺមហារីកផង ជារឿយៗ នៅកម្ពុជា ប្លាស្ទិកត្រូវបានគេយកទៅដុតចោល។
ប្លាស្ទិកដែលត្រូវបានគេដុត ក៏បង្កការគំរាមកំហែងដល់សុខភាពរបស់មនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិផងដែរ ព្រោះថាវាបញ្ចេញសារធាតុគីមីដែលមានគ្រោះថ្នាក់ ដូចជា ឧស្ម័នកាបូនិក(CO2) ឌីអុកស៊ីន (Dioxins) និងហ្វូរ៉ង់ (Furans)ជាដើម។ នៅពេលមនុស្សស្រូបយកសារធាតុគីមីទាំងនេះពីផ្សែង វាអាចបង្កឱ្យមានជំងឺផ្លូវដង្ហើម ហើយក៏អាចបង្កជំងឺមហារី។ ការបំភាយឧស្ម័នពុលពីការដុតប្លាស្ទិកទំាងនោះបានរួមចំណែកធ្វើឲ្យមានបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុផងដែរ។
ផ្សែងដែលកើតចេញពីចំហេះប្លាស្ទិកមានផ្ទុកសារធាតុPM2.5ដែលបង្កឱ្យកើតជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងជំងឺមហារីក។ សារធាតុPM2.5 អណ្តែតនៅក្នុងបរិយាកាសហើយអាចចូលជ្រៅទៅក្នុងសួតរបស់យើងតាមរយៈការដកដង្ហើម។
ចំណែកអ្នកស្រី ឈឹង ជាកម្មាការនីរោងចក្ររស់នៅក្បែរទីតាំងកែច្នៃប្លាស្ទិក ទើបតែសម្រាកកូនបាន៩ថ្ងៃ ប្រាប់ថា រូបគាត់បារម្ភនឹងបញ្ហាសុខភាព ស្របពេលដែលបន្ទប់ជួលដែលអ្នកស្រីរស់នៅ គឺនៅជាប់របងរោងចក្រនេះតែម្ដង។ អ្នកស្រីបារម្ភថា ផ្សែង និងក្លិនស្អុយសាយភាយមកបរិយាកាសខាងក្រៅអាចមានសារធាតុគីមី ហើយធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាព ត្បិតអ្នកស្រីទើបតែសម្រាលកូន ហើយមានកូនតូចទើបតែអាយុមិនដល់មួយខែផង។
អ្នកស្រីឈឹង រៀបរាប់ថា៖ «ពេលមេឃភ្លៀងមិនសូវធុំក្លិន តែមេឃរាំងគឺស្អុយខ្លាំង។ ខ្ញុំមករស់នៅផ្ទះជួលនេះ៥ឆ្នាំ រោងចក្រនេះទើបបើកក្រោយទេ។ ខ្ញុំខ្លាចប៉ះពាល់ដែរ ធុំក្លិនជ័រស្អុយអាក្រក់ទ្រាំមិនបានទេ អ្នកខ្លះឈឺក្បាលរកក្អួត តែឥឡូវសុំាហើយ បើដុតខ្លាំងផ្សែងខ្មៅហ្មង៎»។
អ្នកស្រី ឈឹង បន្ថែមថា ថង់ប្លាស្ទិកជាច្រើនតោនត្រូវបានរោងចក្រប្រមូលពីទីលានចាក់សំរាម ហើយយកមកលាងសម្អាត ហើយទើបយកថង់ទាំងនោះទៅស្លក្នុងឡ ហើយកែច្នៃទៅជាថង់ប្លាស្ទិក ដែលជាផលិតផលសម្រេច។ ទឹកកង្វក់ដែលលាងថង់សំរាមទាំងនោះ ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនបង្ហូរមកក្រៅ ដែលធ្វើឱ្យមានក្លិនស្អុយ ហើយផ្សែងដែលបង្ហុយពីរោងចក្រក៏មានក្លិនស្អុយផងដែរ។
អ្នកស្រី ឈឹង បន្ថែមទៀតថា៖ «សុទ្ធតែសារធាតុគីមី ព្រោះថង់ទាំងអស់នឹងគេរើសពីសំរាមមកស្អុយជាងប្រហុកទៅទៀត គេស្លឡើងវិញជាថង់ប្លាស្ទិក»។
អ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋតំបន់ខាងលើចង់បាន គឺពួកគេចង់ឃើញចំណាត់ការរបស់ក្រសួង ឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យរោងចក្របង្កផលរំខានដល់ការរស់នៅ និងប៉ះពាល់សុខភាពរបស់ពួកគេ។
លោក ប៉ាង លីដា អភិបាលខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ មិនទាន់បកស្រាយជុំវិញករណីនេះទេ ដោយទូរសព្ទទៅ លោកថាកំពុងរវល់ការងារ។
លោកកើត ឆែ អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ ថ្លែងប្រាប់ ខេមបូចា ថា បញ្ហានេះសាលាក្រុងភ្នំពេញបានរាយការណ៍ជូនគណៈកម្មាធិការក្រសួងបរិស្ថាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធបានចុះទៅពិនិត្យមើលទីតាំងរោងចក្ររួចហើយ ព្រោះបញ្ហានេះពាក់ព័ន្ធនឹងក្រសួងបរិស្ថាន។
លោក កើត ឆែ មានប្រសាសន៍ថា៖ «បញ្ហានេះមន្ទីរបរិស្ថានគេកំពុងចាត់ចែងហើយ»។
រោងចក្រ ដាយមិនប្លាស្ទិក( Diamond Plastic) មិនអាចទាក់ទងបានដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ។
លោក ផៃ ប៊ុនឈឿន រដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន មិនអាចទាក់ទងសុំការធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពីបញ្ហានេះបានទេចាប់ពីថ្ងៃពុធរហូតដល់ថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
យោងតាមច្បាប់ស្ដីពីកិច្ចការពារបរិស្ថាន និងការគ្រប់គ្រធនធានធម្មជាតិមាត្រា៦ និងមាត្រា៧ បាននិយាយអំពីការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ តម្រូវឱ្យបណ្ដាក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ត្រូវរៀបចំរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន(EIA) ឬរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថានពេញលេញ(ESIA) ដើម្បីការពារលើកកម្ពស់គុណភាពបរិស្ថាន និងសុខភាពពលរដ្ឋ ធានាឱ្យមានការអភិរក្ស ការអភិវឌ្ឍ ការគ្រប់គ្រងប្រើប្រាស់ឱ្យសមហេតុផល និងបង្រ្កាបអំពើទាំងឡាយណា ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន៕
រាយការណ៍បន្ថែមដោយ៖ រ៉ាន់ ស្រីដែត
