ស្រុកកងមាស នៃខេត្តកំពង់ចាម៖ សកម្មជននយោបាយ លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារចំនួន២ដងទាក់ទងនឹងបញ្ហានយោបាយរួចមកហើយនោះ បង្ហាញជំហម៉ឺងម៉ាត់ពីការសម្រេចចិត្តរបស់លោកក្នុងការឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន ប្រកួតនឹងមេឃុំបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ បេក្ខជនគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាអតីតមេឃុំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ មុនពេលដែលគណបក្សនេះត្រូវបានរំលាយ។
នៅម៉ោងប្រហែល ៨ ព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ លោក រ៉ៃយ៉ា បានដឹកនាំយុទ្ធនាជួបជុំបេក្ខជនមកពីគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលធ្វើឡើងក្នុងឃុំស្តៅ ខេត្តកំពង់ចាម ដោយជិះម៉ូតូសណ្តោងរ៉ឺម៉កកាត់តាមដងផ្លូវនានា ក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងដើម្បីប្រមូលសំឡេងគាំទ្រក្នុងការបោះឆ្នោតដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា។
លោកបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថាលោកឃោសនាដោយឈរលើគោលនយោបាយ៧ចំណុចរបស់ គណបក្សភ្លើងទៀន ដែលគោលនយោបាយទាំងនោះនិយាយពីអភិបាលកិច្ចមូលដ្ឋាន។ គណបក្សនេះក៏បានប្រើពាក្យស្លោកដែលបានពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយដោយតុលាការ គឺ «ប្តូរមេឃុំបម្រើបក្ស ដាក់មេឃុំបម្រើរាស្រ្ត»។
លោក រ៉ៃយ៉ា មានប្រសាសន៍ថា៖ «គោលនយោបាយទាំងប្រាំពីរចំណុចគឺធ្វើឡើងដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋ» ដោយបន្ថែមថា៖ «ជាពិសេសវាជាសារដែលយើងនឹងប្រគល់អំណាចដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ សម្រាប់សេវាសាធារណៈ ប្រជាពលរដ្ឋបារម្ភថាមេឃុំមាននិន្នាការនយោបាយ ហើយខ្លះទៀតបារម្ភថាមេឃុំនិងគិតលុយនៅពេលផ្តល់សេវា»។
នៅក្នុងឃុំស្តៅ មានគណបក្សនយោបាយចំនួនបីចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោត។ គណបក្សទាំងនេះរួមមាន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលកំពុងកាន់អំណាច ឈរនៅលេខរៀងទី១ លើសន្លឹកឆ្នោត ខណៈគណបក្សភ្លើងទៀន នៅលេខ២ និងចុងក្រោយ គឺគណបក្សខ្មែរស្រលាញ់ជាតិ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនតាមការិយាល័យគណបក្សរបស់ខ្លួន និងបានចែកខិតបណ្ណដល់សាធារណជន។ មន្ត្រីរបស់ខ្លួនក៏បានដើរពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយ ដើម្បីបង្ហាញប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យគូសសន្លឹកឆ្នោតជូនគណបក្សប្រជាជន។
សាររបស់គណបក្សកាន់អំណាចភាគច្រើនផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាព។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក៏បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងក្នុងឃុំជាច្រើន ដែលធ្វើឱ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលរួមបោះឆ្នោតមិនដោយរលូន តាមរយៈធ្វើការចោទប្រកាន់ថាបក្សប្រឆាំងបានរំលោភច្បាប់ផ្សេងៗក្នុងពេលធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត។ នៅក្នុងឃុំស្តៅ ស្រុកកងមាសគឺជាកន្លែងមួយ ដែលគណបក្សកាន់អំណាច ព្យាយាមដកបេក្ខជនមកពីគណបក្សភ្លើងទាន ចេញពីការឈរឈ្មោះក្នុងឃុំទាំង១១នេះ។ ទោះជានៅទីបំផុតវាត្រូវបានច្រានចោលដោយគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តក៏ដោយ ក៏ពាក្យបណ្តឹងរបស់គណបក្សប្រជាជនបានចោទប្រកាន់ថាគណបក្សប្រឆាំងបានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសដោយធ្វើការចែកចាយលុយដល់បេក្ខជនឈរឈ្មោះក្រុមប្រឹក្សាឃុំ។
លោក រ៉ៃយ៉ា ប្រាប់ ខេមបូចា ថា លោកសាទរចំពោះការបដិសេធពាក្យបណ្តឹងដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្ត ។ ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានេះ លោកក៏ត្រូវបង់ប្រាក់ចំនួន ៥លានរៀល ឬប្រហែល ១,២៥០ដុល្លារ សម្រាប់បទល្មើសដាច់ដោយឡែកមួយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្ហោះលើហ្វេសប៊ុក ដែលលោកថាលោកបានចែកជូនប្រាក់ចំនួន ១០០ដុល្លារដល់បេក្ខជនឃុំ ។ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បាននិយាយថា លោករ៉ៃយ៉ា ត្រូវបានផាកពិន័យពីបទប្រមាថបេក្ខជនផ្សេងទៀត។ លោករ៉ៃយ៉ា កំពុងប្តឹងឧទ្ធរណ៍ចំពោះពាក្យបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងរូបលោក ដោយពិពណ៌នាថាវា «មិនសមហេតុផល» ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំគិតថាវាជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានយោបាយ»។
លោក រ៉ៃយ៉ា ជឿជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងរូបលោក និងបេក្ខជនផ្សេងទៀត ដោយសារតែពួកគេព្រួយបារម្ភថា អ្នកបោះឆ្នោតភាគច្រើននឹងគាំទ្រគណបក្សភ្លើងទៀន ជាពិសេសចាប់តាំងពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទទួលបានអាសនៈចំនួន ៧ ក្នុងចំណោមអាសនៈសរុបចំនួន ១១ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។
លោកស្រី យឹម សុធានី ប្រធានគណៈកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តកំពង់ចាម បានបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាធិការបានរក្សាបេក្ខភាពអ្នកនយោបាយគណបក្សប្រឆាំង ប៉ុន្តែលោកស្រីថា ការផាកពិន័យលោក រ៉ៃយ៉ា គឺដោយសារករណីផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានបង្ហោះនៅលើបណ្តាញសង្គម។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «គាត់ត្រូវបានពិន័យដោយសារគាត់បានធ្វើការប្រមាថជាសាធារណៈ»។
វាមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលសារនយោបាយរបស់ លោករ៉ៃយ៉ា ធ្វើឱ្យលោកមានបញ្ហាជាមួយមន្ត្រី។
លោកត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ នៅពេលលោកនៅជានិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យនៅឡើយជុំវិញការបង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដោយពេលនោះលោកបានអំពាវនាវឱ្យមាន «បដិវត្តន៍ពណ៌»។ ចំពោះរឿងនោះ លោកត្រូវបានរកឃើញថាមានទោសនៅឆ្នាំ ២០១៦ ហើយត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១៨ ខែពីបទញុះញង់។
លោកត្រូវបានតុលាការផ្ដន្ទាទោសជាលើកទី២នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ហើយត្រូវបានតុលាការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសរយៈពេល ២ឆ្នាំ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ចំពោះការលក់អាវយឺតដែលមានរូបភាពនៃការបាញ់សម្លាប់អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក កែម ឡី។
នៅក្នុងឃុំស្តៅ លោក រ៉ៃយ៉ា បានឈរឈ្មោះដើម្បីប្រកួតប្រជែងនឹងមេឃុំដែលកំពុងកាន់អំណាច លោក ឡាយ សេងហុង អតីតសមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានប្តូរមកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជន បន្ទាប់ពីបក្សប្រឆាំងត្រូវបានរំលាយនៅឆ្នាំ ២០១៧។ គណបក្សកាន់អំណាចបានក្តោបយកអាសនៈរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស ប៉ុន្តែបានអនុញ្ញាតឱ្យលោក សេង ហុង បន្តកាន់តំណែង។
ឥឡូវនេះ លោកសេងហុង កំពុងធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយសារពីអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងអភិបាលកិច្ចល្អសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋាន ដោយលោកសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើផែនការដំឡើងភ្លើងដោយប្រើប្រាស់ថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងផ្លូវបេតុងជាដើម។
លោកសេងហុង បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «សាររបស់យើងគឺក្នុងការប្រាប់ប្រជាជនឱ្យយល់អំពីគោលនយោបាយគណបក្ស សមិទ្ធិផលរបស់ឃុំ»។ លោកបន្ថែមថា គណបក្សប្រជាជនតែងតែបានធ្វើតាមការសន្យារបស់ខ្លួនក្នុងការជួយប្រជាពលរដ្ឋ។ លោក បន្តថា៖ «ពួកយើងបានធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើននាពេលកន្លងមក ហើយយើងសន្យាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋថាយើងនឹងបន្តគោលនយោបាយទាំងនោះសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១ ដល់ឆ្នាំ ២០២៧»។
លោកសេងហុងបានបន្តថា តាំងពីថ្ងៃឃោសនាមកមិនមានបញ្ហាប្រឈមអ្វីនោះទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងឈ្នះ ១០០ ភាគរយ [ពិតប្រាកដ] សម្រាប់អាណត្តិនេះ ព្រោះខ្ញុំជាមេឃុំដែលមិនរើសអើងប្រជាពលរដ្ឋ ហើយយើងបានផ្តល់សេវាសាធារណៈដល់ទាំងអស់គ្នា»។
ការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ ២០១៧ នៅឃុំស្តៅ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន ១,១១២ សំឡេង ខណៈគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទទួលបាន ១,៦៧៦ សំឡេង។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបានអាសនៈជាមេឃុំចំនួនប្រាំពីរ រួមមាន ឃុំកងតាណឹង ឃុំខ្ចៅ ឃុំពាមជីកង ឃុំព្រែកគុយ ឃុំរកាគង ឃុំសូរគង និងឃុំស្តៅ។
នៅក្នុងឃុំខ្ចៅ អតីតបមេឃុំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មាស សំអុល បច្ចុប្បន្ន បានមកឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាពគណបក្សភ្លើងទៀន។
លោកសំអុលថ្លែងថា៖ «ក្នុងអាណត្តិនេះ ខ្ញុំនៅតែសង្ឃឹមឈ្នះព្រោះប្រជាជនចង់ផ្លាស់ប្តូរ ហើយពួកគេត្រូវការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ខ្ញុំធ្លាប់បានបម្រើប្រជាជន ហើយបេះដូងរបស់ប្រជាជននៅតែគាំទ្រខ្ញុំ»។
លោក សំអុល បានថ្លែងថា លោកចូលកាន់តំណែងបានតែបីខែប៉ុណ្ណោះ មុនពេលដែលលោកត្រូវបានដកចេញដោយសារតែតុលាការកំពូលបានរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ការរំលាយនេះបន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សហើយត្រូវបានឃុំខ្លួនកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ ពីបទប៉ុនប៉ងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌។ ទាំងការរំលាយចោល និងបទចោទប្រកាន់ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំង កឹម សុខា ត្រូវបានគេមើលឃើញជាទូទៅថាមានហេតុផលនយោបាយ។
លោក សំអុល បានថ្លែងថា លោកខកចិត្តដែលត្រូវបានគេដកដំណែង ព្រោះវាបានបំផ្លាញឆន្ទៈរបស់សាធារណៈជនដែលបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសបេក្ខជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិធ្វើជាមេឃុំ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី លោកថាលោកសប្បាយចិត្តក្នុងការត្រឡប់មកម្តងទៀត បើទោះបីជាគាត់មិនជឿជាក់ថា គណបក្សភ្លើងទៀន អាចជៀសផុតពីជោគវាសនាដូចគណបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏ដោយ។
លោក សំអុល បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំគិតថាពួកគេនឹងរំលាយយើងម្ដងទៀត [ប្រសិនបើយើងឈ្នះ] ព្រោះពួកគេមិនចង់ឃើញវត្តមានរបស់យើង»។
លោកបានបន្តថា៖ «វាហាក់ដូចជាពួកគេកំពុងហូបបាយ ហើយយើងមកយកចានបាយពួកគេចេញ ដូច្នេះគេមិនសប្បាយចិត្តជាមួយយើងទេ»។
លោកថា អ្នកភូមិមិនសប្បាយចិត្តនឹងមេឃុំបច្ចុប្បន្នដែលមកពីគណបក្សកាន់អំណាចឡើយ ដោយនិយាយថា លោកបានឮការត្អូញត្អែរអំពីបញ្ហាក្នុងការផ្តល់សេវា បក្ខពួកនិយម និងការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយជាដើម។
លោក ទេព នឿន អាយុ ៤១ ឆ្នាំ ជាអ្នកភូមិបានថ្លែងថា លោកចង់បានមេឃុំដែលមានឆន្ទៈក្នុងការបម្រើសេចក្តីត្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជាដើម្បីទទួលបានសេវាសាធារណៈល្អផងដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំចង់មានមេឃុំល្អ ស្មោះត្រង់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ហើយយើងអាចពឹងពាក់បាន»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក នឿន ថ្លែងថា លោកមិនបានសិក្សាឱ្យបានហ្មត់ចត់ពីលក្ខណៈសម្បត្តិបេក្ខជនមកពីគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ និងគោលនយោបាយរបស់ពួកគេឡើយ ដោយលោកថាលោករវល់នឹងការងារជាកម្មករកាត់ដេរ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ In commune campaign, formerly imprisoned activist Kung Raiya hits familiar challenges