កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ប្រធានសហជីពណាហ្គាវើលដ៍ និងជនជាប់ចោទ៨នាក់ផ្សេងទៀតបានបង្ហាញខ្លួនសម្រាប់សវនាការថ្ងៃដំបូងនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃអង្គារ។ ស៊ីថរ និងសហការីទាំងអស់បានបដិសេធការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់លើពួកគេ លើកលែងតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ព្រះរាជអាជ្ញាអះអាងថា ស៊ីថរ និងសមាជិកសហជីពប្រាំបីនាក់នេះ មានពិរុទ្ធពីបទញុះញង់រំខានដល់សន្តិសុខ ដោយបានដឹកនាំកូដកម្មរបស់សហជីពអស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញបានប្រកាសថា ចលនាការងារនេះគឺខុសច្បាប់។
ក្នុងសវនាការរយៈពេលបីម៉ោងកន្លះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ សឿង ចរិយា បានផ្តោតលើការសួរដេញដោល កញ្ញា ស៊ីថរ អំពីការផ្តល់ថវិការបស់សហជីព ជាពិសេសពីម្ចាស់ជំនួយអន្តរជាតិ។
កញ្ញា ស៊ីថរ បានទទួលស្គាល់ថា នាងបានស្នើសុំនិងទទួលបានមូលនិធិពីម្ចាស់ជំនួយអន្តរជាតិចំនួនបី ដើម្បីទ្រទ្រង់សកម្មភាពរបស់សហជីព៖ វិទ្យាស្ថានគ្រប់គ្រងបូព៌ាបស្ចឹមដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក (EWMI) អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រស្ត្រី JASS និងសហជីពអាមេរិកខាងជើង Unite Here។
អង្គការទាំងបីមិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ។
កញ្ញា ស៊ីថរ បាននិយាយថា សហជីពទទួលបានប្រាក់ ១០ ០០០ដុល្លារពី EWMI, ១៥ ០០០ដុល្លារពីអង្គការ JASS និង ៥ ០០០ដុល្លារពីសហជីព Unite Here ជា «មូលនិធិមនុស្សធម៌» ដើម្បីជួយដល់សមាជិកដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារអំឡុងពេលមានការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩។
កញ្ញា ស៊ីថរ បានលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំធ្វើសំណើ ដើម្បីទទួលបានមូលនិធិគាំទ្រដល់ប្រតិបត្តិការសហជីព និងមូលនិធិមនុស្សធម៌ក្នុងការជួយសមាជិក អំឡុងពេលជំងឺកូវីដ-១៩ និងការបញ្ឈប់ពីការងារ»។
សេង ហៀង ជាព្រះរាជអាជ្ញារងសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញមានប្រសាសន៍ថា ស៊ីថរ បានដឹកនាំការតវ៉ាខុសច្បាប់ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ ហើយថាថវិកាពីអន្តរជាតិនេះគាំទ្រសកម្មភាពខុសច្បាប់របស់សហជីព។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំបានសង្កេតឃើញពួកគាត់ [កម្មករ] បានធ្វើការតវ៉ាតាំងពីព្រឹកដល់ល្ងាច ដោយគ្មានធ្វើការងារអ្វីផ្សេងទៀត [ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរបស់ពួកគេ] ទេ»។
កញ្ញា ស៊ីថរ បានឆ្លើយថា៖ «ពួកគាត់ជាអ្នកស្ម័គ្រចិត្តមក [ធ្វើកូដកម្ម] ហើយជាឆន្ទៈរបស់ពួកគាត់សុខចិត្តធ្វើដូច្នេះ»។
កញ្ញាបានអះអាងថា កូដកម្មនេះធ្វើដោយសន្តិវិធី ស្របច្បាប់ និងត្រូវបានការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាដែលមានចែងអំពីសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ។
បុគ្គលិកប្រមាណ ១ ៣០០នាក់បានចាប់ផ្តើមធ្វើកូដកម្មនៅថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ដើម្បីទាមទារឱ្យទទួលយកបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍ចំនួន៣៦៥នាក់ដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ចូលធ្វើការវិញ បន្ទាប់ពីមានការបញ្ឈប់បុគ្គលិកច្រើននាក់ពីការងារ និងការមិនទូរទាត់ប្រាក់បំណាច់ពេញលេញ។ ជាងមួយឆ្នាំក្រោយមកបុគ្គលិកប្រមាណ១០០នាក់នៅតែតវ៉ាចំពោះការបញ្ឈប់ពួកគេពីការងារ។
កញ្ញា ស៊ីថរ ប្រធានសហជីពទ្រទ្រង់សិទ្ធិការងារបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ (LRSU) បានថ្លែងថា សហជីពបានអនុវត្តតាមគ្រប់និតិវិធីច្បាប់សម្រាប់កូដកម្ម។ សហជីពបានលើកឡើងថា ខ្លួនបានធ្វើកូដកម្ម ក្រោយពេលដែលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលមិនអាចទៅរួចប៉ុណ្ណោះ។
ប៉ុន្តែ ស៊ីថរ និងសមាជិកសហជីពទាំងប្រាំបីរបស់នាងគឺ ឈឹម សុខន ហៃ សុភាព ឃ្លាំង សុបិន្ត រី សុវណ្ណឌី សុខ គង្គា សុខ ណារិទ្ធ ស៊ុន ស្រីពេជ្រ និងទូច សេរីមាស ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែមករាឆ្នាំមុន ហើយត្រូវឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន។ ពួកគេត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារព្រៃសឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នកាលពីខែមីនា។
កញ្ញា ស៊ីថរ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនជាថ្មីកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន ហើយត្រូវបានឃុំខ្លួនពីបទបំពានលក្ខខណ្ឌដាក់ក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។
ចុងចោទតែម្នាក់គត់ គឺ គង្គា បានទទួលយកការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់នៅចំពោះមុខតុលាការ ប៉ុន្តែក្រោយមកបានបដិសេធមិននិយាយជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន។
លោក យី សុខសាន្ត មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមអាដហុក មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាល ក្រសួងការងារ និងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍បានច្រានចោលដោយអយុត្តិធម៌ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីដោះស្រាយការទាមទាររបស់កូដករ ដោយបង្វែរបញ្ហានេះមកតុលាការជំនួសវិញ។
លោក សុខសាន្ត ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាក្រសួងការងារ ហាក់ដូចជាមិនខ្វល់ពីវិវាទការងារនេះទេ ពួកគាត់ [បុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍] ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ពីការងារដោយអយុត្តិធម៌ ហើយបន្ទាប់មកតុលាការចោទប្រកាន់ពួកគាត់ពីបទញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសង្គម”។
លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារបានមានប្រសាសន៍តាមសារ Telegram ទៅកាន់ខេមបូចា ថា វិវាទការងាររវាងអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍ ត្រូវបានដោះស្រាយនៅតុលាការហើយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទោះយ៉ាងណា ក្រសួងនឹងបន្តសម្រុះសម្រួលតាមយន្តការនៃគណៈកម្មការដោះស្រាយកូដកម្ម និងបាតុកម្មតាមសំណើរបស់ភាគីជម្លោះ»។
ក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ មិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបានទេ។
លោកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ ជាប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជាបានចូលរួមសវនាការ ហើយបានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីជឿថា សមាជិកសហជីព LRSU មានហេតុផលត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ និងហេតុផលផ្លូវច្បាប់ក្នុងការធ្វើកូដកម្ម ប៉ុន្តែនេះត្រូវបានមើលរំលងដោយតុលាការ។
លោកស្រី សោភ័ណ្ឌ បានប្រាប់ខេមបូចា ថា៖ «ព្រះរាជអាជ្ញាចោទសួរ ព្យាយាមទម្លាក់កំហុស។ វាមិនមែនជាការស្វែងរកយុត្តិធម៌សម្រាប់ ស៊ីថរ ទេ គឺគ្រាន់តែការពារផលប្រយោជន៍ក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ។ [តុលាការ] គ្មានបំណងស្វែងរកយុត្តិធម៌ឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធនោះទេ»។
លោកស្រី សោភ័ណ្ឌ បន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់គឺបំផ្លើស ពីព្រោះ ស៊ីថរ បានព្យាយាមពន្យល់ពីដើមចមនៃការធ្វើកូដកម្ម និងការទាមទាររបស់កម្មករថា ពួកគាត់មានសិទ្ធិមិនយល់ស្របជាមួយនិយោជក»។
ណុប ទិត្យបូរ៉ាវី ជាសមាជិកសហជីពណាហ្គាវើលដ៍ដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ និងសមាជិកសហជីពប្រមាណ១០០នាក់ផ្សេងទៀតបានតវ៉ានៅខាងក្រៅតុលាការនៅថ្ងៃបើកសវនាការ។
ទិត្យបូរ៉ាវី បាននិយាយថា នាងនិងសហការីរបស់នាងបានទទួលការគំរាមកំហែងជាច្រើនពីរដ្ឋាភិបាល ហើយពុះពារក្នុងការផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររបស់ពួកគេ បន្ទាប់ពីធ្វើកូដកម្មអស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំមកនេះ ដោយបដិសេធមិនទទួលយកលក្ខខណ្ឌរបស់ក្រុមហ៊ុន។
នាងបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា តុលាការនឹងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់អ្នករាល់គ្នាព្រោះយើងធ្វើកូដកម្ម ដើម្បីស្វែងរកសេរីភាពនៅកន្លែងធ្វើការរបស់យើងហើយចង់ត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញ។ យើងគ្មានប្រាក់ចំណូលសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររបស់យើងទេ។ យើងចង់ត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញ»។
ទិត្យបូរ៉ាវី បាននិយាយថា កូដករនឹងមិនបញ្ចប់កូដកម្មរបស់ពួកគេទេ លុះត្រាតែក្រុមហ៊ុនទទួលយកកម្មករទាំងអស់ចូលធ្វើការវិញ ហើយតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងអស់លើសមាជិកសហជីព។
សវនាការនេះគ្រោងនឹងបន្តនៅថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ។
នៅខាងក្រៅតុលាការ បន្ទាប់ពីសវនាការ ប្អូនប្រុសរបស់កញ្ញា ស៊ីថរ គឺលោក ឈឹម ប្រុស បាននិយាយថា បងស្រីរបស់លោកគ្រាន់តែអនុវត្តតាមច្បាប់ក្នុងការដឹកនាំកូដកម្មប៉ុណ្ណោះ។
លោកបាននិយាយថា៖ «[ស៊ីថរ] តែងតែជួយគេឯងតាំងពីក្មេង។ គាត់គ្រាន់តែជាក្មេងស្រីធម្មតាម្នាក់ គាត់គ្មានសមត្ថភាពទៅបំផ្លាញសន្តិភាពក្នុងប្រទេសយើងទេ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Incitement Trial Begins for NagaWorld Union Leader and Eight Strikers