យ៉ាងហោចណាស់មានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន១០គ្រួសារបានទាមទារសំណងពីក្រុមហ៊ុនមួយដែលបានឈូសឆាយដីចម្ការ និងដីព្រៃ ដើម្បីធ្វើផ្លូវចូលទៅកាន់ទីតាំងរុករករ៉ែដែកមួយកន្លែងក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល១០០នាក់ ដែលមានដីប្រឈមនឹងការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែ បានតវ៉ាប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុន Global Green (Cambodia) Energy Development Co Ltd ដែលបានឈូសឆាយតំបន់ដីព្រៃ។ ការឈូសឆាយនេះ គឺក្រុមហ៊ុនចង់បើកផ្លូវចូលទៅកាន់ទីតាំងជីកយករ៉ែរបស់ខ្លួននៅក្នុងឃុំសង្កែ១ ក្នុងស្រុកឆែប។
កាលពីខែតុលា ឆ្នាំមុន ខេមបូចា បានរាយការណ៍ថា Global Green គឺជាក្រុមហ៊ុនមួយដែលមានទំនាន់ទំនងនឹងក្រុមហ៊ុនលោក ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព។ លោកទ្រី ភាពក៏ត្រូវក្រសួងរតនាគារអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មក្រោមច្បាប់ Global Magnitsky Act។ ក្រុមហ៊ុនក៏បានរងការចោទប្រកាន់ថាបាននាំចេញរ៉ែដែកទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមតាមកំពង់ផែពហុបំណងថ្មីរបស់ឧកញ៉ាក្នុងខេត្តកំពតផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តព្រះវិហារ លោក ណុប វុទ្ធី មានប្រសាសន៍ថាអាជ្ញាធរបានស្នើឲ្យក្រុមហ៊ុន Global Green ផ្អាកការឈូសឆាយដីជាបណ្ដោះអាសន្ន និងរកដំណោះស្រាយជាមួយអ្នកភូមិដែលមានដំណាំរងការខូចខាតជាមុនសិន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពួកគេបានផ្អាកសកម្មភាព[ឈូសឆាយ]។ យើងស្នើឲ្យក្រុមហ៊ុនដោះស្រាយបញ្ហាជាមូយអ្នកភូមិដែលមានដំណាំនៅទីនោះ»។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ក្រុមការងារកំពុងការកំណត់ផលប៉ះពាល់ជាក់ស្តែង ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនគួរតែកំណត់ចំនួនសំណងលើផលប៉ះពាល់ដំណាំរបស់ពលរដ្ឋ។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា ក្រុមហ៊ុនបានទទួលអាជ្ញាបណ្ណពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលដើម្បីរុករ៉ែដែកលើផ្ទៃដី១៥គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ហើយថ្មីៗនេះបានចាប់ផ្ដើមឈូសឆាយដីដើម្បីបើកផ្លូវចូលទៅកាន់ទីតាំងនោះ។ ប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល១០០គ្រួសារកំពុងរស់នៅលើដីដែលរងផលប៉ះពាល់នេះ។
ដោយសារតែមានការតវ៉ា ក្រុមហ៊ុនបានផ្អាកការធ្វើផ្លូវបណ្តោះអាសន្ន។ នៅថ្ងៃអង្គារ៍ទី១៦ ខែមករា តំណាងក្រុមហ៊ុន និងអាជ្ញាធរស្រុកបានជួបពិភាក្សជាមួយ
ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនមិនបានបង្ហាញឆន្ទៈក្នុងការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់នោះទេ។
«ការប្រជុំមិនបានព្រមព្រៀងគ្នាទេ គេមិនបាននិយាយរឿងសំណងជាក់លាក់ទេ គេថាបងប្អូនប៉ះពាល់ប៉ុន្មាននឹងដោះស្រាយតាមជាក់ស្តែង។ សរុបមកលទ្ធផលប្រជុំមិនមានដំណោះស្រាយទេ» នេះតាមការបញ្ជាក់របស់ កសិករម្នាក់ឈ្មោះសិទ្ធ។
លោក សិទ្ធ មិនហ៊ានប្រាប់ឈ្មោះពេញដោយខ្លាចរងសម្ពាធពីក្រុមហ៊ុន។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនបានប្រើគ្រឿងចក្រឈូសឆាយដីចម្ការដំឡូងមីរបស់លោកដោយមិនទាន់បានផ្ដល់សំណង។
លោកឲ្យដឹងថា៖ «ក្រុមហ៊ុនមិនទាន់បានផ្ដល់ដំណោះស្រាយទេ[សំណង] ប៉ុន្តែពួកគេបានដកគ្រឿងចក្រទៅវិញហើយ»។ លោកបន្ថែមថាក្រុមហ៊ុន Global Green បានឈូសដំណាំដំឡូងមីរបស់លោកអស់ប្រាំជួរដែលមានទទឹង១២ម៉ែត្រ ខណៈដែលលោកមានចម្ការដំឡូងមីចំនួនបីហិកតា។
បុរសម្នាក់ដែលធ្វើការឲ្យក្រុមហ៊ុនបានប្រាប់ប្រជាបលរដ្ឋថាក្រុមហ៊ុនទំនងជានឹងផ្ដល់ «សំណងតាមមនោសញ្ចេតនា» ដល់ពលរដ្ឋដោយ «មួយហិកតាអាចបានប្រាក់មួយឬពីរលានរៀល»។
លោកសិទ្ធ លើកឡើងថា៖ «យើងតវ៉ាដោយសារតែសំណងវាមិនសមរម្យ។ អ្នកភូមិចង់បានដីដែលមានដំណាំ២៥០០ដុល្លារក្នុងមួយហិកតា»។ លោកបន្ថែមថាប្រជាពលរដ្ឋក៏បានស្នើទៅក្រុមហ៊ុនដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យពួកអភិវឌ្ឍនៅនឹងកន្លែង។
លោកថា៖ «សិទ្ធិ [ពលរដ្ឋ] ត្រូវបំពានដោយអ្នកមានអំណាច និងអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិដាក់សម្ពាធលើប្រជាពលរដ្ឋ»។
អ្នកភូមិម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ហៀម គឹមហុង ដែលបានចូលរួមតវ៉ាដែរនោះបានបង្ហាញការភ័យខ្លាចពីការបាត់បង់ដីបីហិកតារបស់ខ្លួនដែលមានទីតាំងនៅក្នុងតំបន់រុករករ៉ែរបស់ក្រុមហ៊ុន។
លោកឲ្យដឹងថា៖ «ក្រុមហ៊ុនបានកសាងផ្លូវចូល ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ចម្ការដំឡូងមីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយមិនបានផ្ដល់សំណងអ្វីទាំងអស់»។
លោក គឹមហុង បន្តថា៖ «វាក៏ប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋដែលអាស្រ័យអនុផលព្រៃឈើផងដែរ»។ លោកថាក្រុមហ៊ុនបានឈូសឆាយដីប្រហែលពីរគីឡូម៉ែត្រ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសមធម៌កម្ពុជា លោក អៀង វុទ្ធី បានអំពាវនាវឲ្យក្រុមហ៊ុនជួបពិភាក្សាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋមុននឹងបន្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួនតទៅទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «វាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់ និងធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានបាត់បង់ផលប្រយោជន៍»។ លោកបន្តថា៖ «ជាគោលការណ៍ យើង [ជាក្រុមហ៊ុន] ត្រូវធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ [ជាមួយអ្នកប៉ះពាល់] ថាត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីរក្សាផលប្រយោជន៍ និងជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសមធម៌កម្ពុជា ចេញផ្សាយកាលពីខែធ្នូ កន្លងទៅ សកម្មភាពធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មាន និងមិនមានការពិគ្រោះយោបន់នៅថ្នាក់មូលដ្ឋានទេ។ ជារួម គម្រោងទាំងនេះបានប៉ះពាល់សិទ្ធិសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងអត្ថប្រយោជន៍របស់ពួកគាត់។
ប្រធានមន្ទីររ៉ែ និងថាមពលខេត្តលោក ស៊ុន ចាន់រក្សា មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ។
អ្នកសារព័ត៌មានខេមបូចាបានហៅទូរសព្ទទៅប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន Global Green (Cambodia) Energy Development ហាន់ ស៊ីណាត ដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប៉ុន្តែពុំមានអ្នកទទួល ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Villagers Demand Compensation From Global Green Mining For Clearing Farm
