សមត្ថកិច្ចខេត្ដកំពង់ស្ពឺឃាត់ខ្លួនលោក ជួន គន្ធា ក្រោយពីតុលាការចេញដីកាបញ្ជាឱ្យចូលខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងករណី«ប៉ុនប៉ងឆបោក និងញុះញុងឱ្យមានការប្រព្រឹត្ដបទឧក្រឹដ្ឋជាអាទិ៍»ដោយបានទន្រ្ទានដីជម្រសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់៤២០ហិកតាពុះឡូតិ៍ចែកដីឱ្យពលរដ្ឋដែលជាដីតំបន់ការពារដោយអនុក្រឹត្យ។
សាលាដំបូងខេត្ដកំពង់ស្ពឺបានចេញដីកាបញ្ជាឱ្យចូលខ្លួនមួយនៅថ្ងៃទី២៣ ខែមេសានេះ ដោយបញ្ជាឱ្យឈ្មោះ ជួន គន្ធា ចូលបង្ហាញខ្លួននៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ដកំពង់ស្ពឺឱ្យមុនថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីសាកសួរពាក់ព័ន្ធនឹងករណី«ប៉ុនប៉ងឆបោក និងញុះញុងឱ្យមានការប្រព្រឹត្ដបទឧក្រឹដ្ឋជាអាទិ៍»ដែលកើតឡើងថ្ងៃទី២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ នៅចំណុចភូមិរោងម៉ាស៊ីន និងភូមិធ្មៀរ ឃុំតាសាល ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ។
តាមការបញ្ជាក់របស់លោក ទិន សុចិត្រា តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្ដកំពង់ស្ពឺថា ក្រោយពីតុលាការចេញដីកាបញ្ជាឱ្យចូលខ្លួននៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ពេលនេះស្នងការកំពុងសាកសួរ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា ការឃាត់ខ្លួននេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរកឃើញលោក ជួន គន្ធា នៅទីក្រុងភ្នំពេញ និងបាននាំគ្នាមកសាកសួរនៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
តំណាងអយ្យការរូបនេះបន្ថែមថា៖ «យើងរកគាត់[ជួន គន្ធា]ឃើញនៅភ្នំពេញ ឥឡូវកំពុងសាកសួរនៅស្នងការខេត្ដ»។
ក្រោយពីមានការចុះផ្សាយដោយគេហទំព័រអនឡាញមួយឈ្មោះថា KH Plus News កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ជុំវិញការចែកដីជូនពលរដ្ឋក្នុង១ឡូតិ៍ក្បាល១០ម៉ែត្រ បណ្ដោយ៣០ម៉ែត្រជាថ្នូរនឹងលុយ៤៥០ដុល្លារ ត្រូវបានអភិបាលខេត្ដកំពង់ស្ពឺបញ្ជាឱ្យរដ្ឋបាលស្រុកឱរ៉ាល់ចុះអន្ដរាគមន៍ភ្លាមៗនៅកន្លែងចែកដីឡូតិ៍ស្ថិតនៅភូមិរោងម៉ាស៊ីន ក្នុងឃុំតាសាល ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ដោយសំអាងថា ការចែកនេះគឺខុសច្បាប់លើដីតំបន់ការពារដោយអនុក្រឹត្យ។
បើតាមលោក វ៉ី សំណាង អភិបាលខេត្ដកំពង់ស្ពឺ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ខេមបូចានៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមេសានេះថា ការផ្សព្វផ្សាយចែកដីឡូតិ៍របស់បុគ្គលម្នាក់ឈ្មោះ ជួន គន្ធា ជាសកម្មភាពឆបោក ព្រោះដីនេះគឺជាដីអនុក្រឹត្យការពារសម្រាប់ជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់។ លោកបន្ដថា ក្រោយពីលោកឃើញការផ្សាយផ្ទាល់របស់អ្នកកាសែតអនឡាញម្នាក់(ឈ្មោះហ៊ន)លោកបានបញ្ជាទប់ស្កាត់ជាបន្ទាន់ ខណៈលោកថាជនល្មើសបានរត់គេចខ្លួនក្រោយពីដឹងខ្លួន។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំឃើញគេឡាយ[ផ្សាយផ្ទាល់]ភ្លាម ខ្ញុំបញ្ជាឱ្យទប់ស្កាត់ភ្លាម ព្រោះដីហ្នឹងដីតំបន់ការពារ។ ខ្ញុំឱ្យគេហៅមកសួររឿងហ្នឹងឥឡូវរត់បាត់។ យើងមិនឱ្យរួចខ្លួនឡើយ»។
អភិបាលខេត្ដកំពង់ស្ពឺរូបនេះបន្ដអះអាងថា ការទប់ស្កាត់ទន្ទ្រានដីពីសំណាក់ជនឆ្លៀតឱកាសអាជ្ញាធរតែងតែផ្សព្វផ្សាយ និងយកចិត្ដទុកដាក់ដើម្បីការពារលើតំបន់អស់ហ្នឹង ត្បិតលោកថា ការលួចកាប់ទន្ទ្រានដីតែបន្ដកើតមាន តែលោកនឹងបង្កើនវិធានទប់ស្កាត់បន្ថែមទៀត។
លោក សំណាងបន្ថែមថា៖ «យើងនឹងខំប្រឹងការពារ។យើងនឹងចាប់ជនណាលួចទន្រ្ទានមកដាក់ទោសឱ្យបាន។ យើងខំថែ ពួកវាខំលួចកាប់ លួចទន្រ្ទាន»។
នៅថ្ងៃទី២១ ខែមេសា រដ្ឋបាលស្រុកឱរ៉ាល់បានបដិសេធចំពោះព័ត៌មាននេះ ហើយថាដីដែលបុគ្គល ជួន គន្ធា ប្រកាសចែកនោះគឺជាដីក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ត្រូវបានការពារដោយច្បាប់ គ្មានបុគ្គលណាអាចកាប់ឆ្ការ ទន្ទ្រាន ឬឈូសឆាយលើដីនោះបានឡើយ។
រដ្ឋបាលស្រុកឱរ៉ាល់ ក៏បានឱ្យដឹងទៀតថា ក្នុងករណីបើរដ្ឋចែកដីជូនប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ គឺអនុវត្តតាមគោលនយោបាយដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដែលមិនតម្រូវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្របង់ប្រាក់ទេ។
លោក ជា ហ៊ាន ប្រធានអង្គការប្រឆាំងអំពើពុករលួយទប់ស្កាត់ការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និងការពារសិទ្ធិពលរដ្ឋបានដាក់លិខិតទៅសាលាដំបូងខេត្ដកំពង់ស្ពឺនៅរសៀលថ្ងៃទី២២ ខែមេសានេះថា ការដាក់លិខិតនេះដោយលោកព្រួយបារម្ភពីគំរាមកំហែងដល់តំបន់ដែលចេញដោយអនុក្រឹត្យថានឹងអាចបាត់បង់ក្រោមដៃជនខិលខូចបើគ្មានការទប់ស្កាត់ពីអាជ្ញាធរ។
ក្នុងលិខិតបានចោទប្រកាន់បុគ្គល៤រូបពីបទញុះញង់ពលរដ្ឋទន្រ្ទានដីរដ្ឋលក់ឱ្យឈ្មោះ ជួន គន្ធា ដើម្បីពុះឡូតិ៍៦០០០ឡូតិ៍លើផ្ទៃ៤២០ហិកតាលក់ឱ្យពលរដ្ឋតម្លៃ៤៥០ដុល្លារដែលជាដីតំបន់ការពារជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់។ បុគ្គលដែលលោកបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងមានឈ្មោះ ប្រាក់ មូល ជា សំអឿន ហេង សើ និងឈ្មោះ ទូច ពៅ។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ខ្ញុំដាក់បណ្ដឹងនេះ ព្រោះខ្ញុំសោកស្ដាយព្រៃឈើដែលការពារដោយអនុក្រឹត្យ និងចង់ការពារព្រៃដែលនៅសេសសល់ចុងក្រោយ»។
ក្នុងពាក្យបណ្ដឹងក៏បានបញ្ជាក់ពីសកម្មភាពរបស់បុគ្គល៤នាក់ខាងលើបានលក់ដីចំនួន៤២០ហិកតាទៅឱ្យបុគ្គលឈ្មោះ ជួន គន្ធា ដោយក្នុង១ហិកតា ៤ ០០០ដុល្លារ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីពុះឡូតិ៍ ទោះដឹងថា មានអនុក្រឹត្យក៏ដោយ ប៉ុន្ដែបុគ្គលខាងលើនៅតែព្យាយាមបំពាន។
ចំណែកឯលោក ស៊ឹម ស៊ុយ មេភូមិរោងម៉ាស៊ីនបានឆ្លើយនឹងសំណួរ ខេមបូចា ខណៈក្នុងលិខិតមួយបានបញ្ជាក់ថា លោកបានចុះហត្ថលេខា ប៉ុន្ដែលោកបានឆ្លើយបដិសេធថា លោកមិនពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពទាំងនោះទេ និងមិនបានស៊ីញ៉េលើលិខិតទិញលក់។
តែយ៉ាងណាលោកថា៖ «ដីព្រៃនេះគឺជាដីការពារដោយអនុក្រឹត្យគ្មានអាជ្ញាធរណាហ៊ានប៉ះនោះទេ»។
កាលពីថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩៣ អង្គព្រះមហាក្សត្របានចេញព្រះរាជក្រឹត្យដោយបង្កើតតំបន់នេះជាតំបន់ជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់។ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១០ តំបន់នេះត្រូវបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ។ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងបរិស្ថានចេញលិខិតទៅថ្នាក់ក្រោមដើម្បីការពារតំបន់ទាំងនេះ និងចាប់បុគ្គលណាដែលហ៊ានទន្ទ្រានដីព្រៃ ឬធ្វើកិច្ចសន្យាទិញលក់ផ្សេងៗត្រូវបានហាមឃាត់។ ដីព្រៃនេះមានចំនួន ១ ១២០ហិកតាស្ថិតនៅឃុំត្រពាំងជោរ និងឃុំតាសាល ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ។
ពលរដ្នម្នាក់ក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះដោយព្រួយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនបានលើកឡើងថា ខ្លួនបានមើលការផ្សាយអ្នកកាសែតថាមានការចែកដី១០ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ៣០ម៉ែត្រ ទើបខ្លួន និងបងប្អូននៅទីរួមខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ជាង១០នាក់បាននាំគ្នាទៅ ប៉ុន្ដែពេលចុះទៅដល់សមត្ថកិច្ចបានហាមឃាត់ និងបណ្ដេញចេញ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំចុះទៅដល់សមត្ថកិច្ចគេដេញចេញអត់ឱ្យចូល។ ខ្ញុំឃើញតម្លៃធូរថ្លៃថាចង់ទិញទុកទើបនាំគ្នាទៅ»។
យោងតាមការបញ្ជាក់របស់ប្រធានអង្គការការពារបរិស្ថានដដែលឱ្យដឹងថា កាលពី២០០៧មានក្រុមហ៊ុនមួយបានជួលដីពីក្រសួងបរិស្ថានដើម្បីដាំអំពៅ ក្រោយបញ្ចប់កិច្ចសន្យាដីជាង២០០ហិកតាត្រូវបានក្រសួងបរិស្ថានដកមកគ្រប់គ្រងវិញនៅឆ្នាំ២០១៧។ ប៉ុន្ដែពលរដ្ឋនៅតំបន់នោះចំនួន២១គ្រួសារដែលបានដឹកនាំដោយបុគ្គល៤រូបក្នុងពាក្យបណ្ដឹងបាននាំទន្រ្ទានដើម្បីចែកគ្នាលក់ក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះមានចំនួន៤២០ហិកតាឱ្យបុគ្គលឈ្មោះ ជួន គន្ធា ដោយអាជ្ញាធរអះអាងថា «មិនស្គាល់»។
លោកបន្ដថា ពេលដែលពលរដ្ឋចុះទៅកន្លែងចែកដីឡូតិ៍មានគ្នាជាង១០នាក់ ខណៈអ្នកផ្សេងត្រូវបានសមត្ថកិច្ចហាមឃាត់។ លោកថា ដីឡូតិ៍មានចំនួន ៦ ០០០ឡូតិ៍ដោយចែកលើផ្ទៃដី៤២០ហិកតាស្ថិតនៅភូមិរោងម៉ាស៊ីន និងត្រពាំងធ្នៀរ ឃុំតាសាល ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ដោយក្នុង១ឡូតិ៍មានទទឹង១០ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ៣០ម៉ែត្រ និងលក់ក្នុងតម្លៃ៤៥០ដុល្លារ។
យ៉ាងណាជុំវិញវិធានទប់ស្កាត់លោក ខ្វៃ អាទិត្យា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា ក្រសួងបានដកដីយកមកនទុកជាសម្បត្ដិរដ្ឋ។ លោកបន្ដថា ក្រសួងនឹងបង្កើនវិធានទប់ស្កាត់ និងចាប់ខ្លួនជនល្មើសដាក់ទោសតាមផ្លូវក្នុងករណីរកឃើញ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបានចាត់វិធានការឃ្លុំដី[ដីពុះឡូតិ៍ចំនួន៤២០ហិកតា]ហ្នឹងទុកសម្បត្ដិរដ្ឋ និងធ្វើការដាំស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញ។យើងដាក់វិធានការទៅតុលាការសម្រាប់អ្នកប្រព្រឹត្ដបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ»។
រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងបរិស្ថានលោក អ៊ាង សុផល្លែត បានបញ្ជាក់លើផេកផ្លូវការក្រសួងនៅថ្ងៃទី២២ ខែមេសា ថា សូមបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវសកម្មភាពកាប់រានទន្រ្ទានដីព្រៃរបស់រដ្ឋដោយខុសច្បាប់ ពីព្រោះទង្វើបំពាននេះ មិនអាចលាក់កំបាំងបានទេ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានីតិកាលទី៧កំពុងយកចិត្តទុកដាក់ និងអនុវត្តយ៉ាងតឹងរ៉ឹងនូវវិធានការច្បាប់ ប្រកបដោយតម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាព។
ក្នុងនោះដែរលោកបន្ថែមថា៖ «ការលួចដីរបស់រដ្ឋ គឺមិនអាចលាក់បាំងបានទេ សូមបញ្ឈប់នូវការរំលោភបំពានដីព្រៃរបស់រដ្ឋជាបន្ទាន់»។
ជ្រុងមួយនៃបញ្ហានេះលោក ហេង គឹមហុង នាយកសមាគមបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា ថ្លែងថា ការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារដោយអនុក្រឹត្យនេះវាបានបង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់។ លោកបានសម្ដែងការសោកស្ដាយថា បើអាជ្ញាធរនៅតែបណ្ដោយទៀតព្រៃឈើនឹងផុតពូជ និងបង្កការគំរាមកំហែងដល់ពលរដ្ឋនៅតំបន់នោះ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ដែនជម្រកមួយនេះកំពុងស្ថិតក្នុងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរ ជាពិសេសវិបត្ដិដីធ្លី ការទន្ទ្រាន កាប់បំផ្លាញ ការធ្វើអាជីកម្មឈើខុសច្បាប់ និងរងគ្រោះពីដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែរ។បើអាជ្ញាធរប្រងើយកន្ដើយមិនអើពើទេ និងមិនមានយន្ដការអាហ្នឹងគឺប្រឈមនឹងបាត់បង់អស់ យើងព្រួយបារម្ភណាស់»។
កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្ដី លោក ហ៊ុន សែន បានចេញអនុក្រឹត្យកាត់ដីទំហំ៦៤៩ហិកតា ស្ថិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ឃុំក្តុលសែនជ័យ និងឃុំជៀប ស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ដោយបានធ្វើការអនុប្បយោគប្តូរចំណាត់ថ្នាក់ពីទ្រព្យសម្បតិ្តសាធារណៈរបស់រដ្ឋមកជាទ្រព្យសម្បតិ្តឯកជនរបស់រដ្ឋ តាមរយៈការផ្តល់សិទ្ធិជួលឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយឈ្មោះ វ័ន ហ្វេ្រតធើនីធី(One Fraternity Co, LTD) ដើម្បីយកទៅអភិវឌ្ឍន៍ជាតំបន់ទេសចរណ៍ផ្សារភ្ជាប់នឹងធម្មជាតិ។
ក្រុមហ៊ុន វ័ន ហ្វេ្រតធើនីធី (One Fraternity Co, LTD) ដែលទទួលបានសិទ្ធិអភិវឌ្ឍន៍លើដីរបស់រដ្ឋ(សម្បតិ្តឯកជនរបស់រដ្ឋ)ចំនួន៦៤៩ហិកតានេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា អគ្គនាយិកាក្រុមហ៊ុនផលិតទឹកបរិសុទ្ធវីតាល់ និងក្រុមហ៊ុនផលិតមីជាតិ គឺអ្នកឧកញ្ញ៉ា ជឹង សុគន្ធារី។ អ្នកឧកញ៉ា ជឹង សុគន្ធារី គឺជាកូនស្រីរបស់អ្នកស្រី ជឹង សុភាព ហៅយាយភូ មានងារជាឧកញ៉ា និងជាអនុប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជាផង ហើយក៏ត្រូវជាកូនស្រីរបស់លោក ឡាវ ម៉េងឃីន សមាជិកព្រឹទ្ធិសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា៕