ប្រជាកសិករប្រហែលជា២០នាក់នៅក្នុងស្រុកមោងឫស្សី ខេត្តបាត់ដំបង បានបិទផ្លូវជាតិលេខ៥ រយៈពេលខ្លី ដើម្បីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលធានាតម្លៃស្រូវលើទីផ្សារ ក្រោយពីពួកគាត់បានប្រមូលផលហើយ តែតម្លៃស្រូវបែរជាធ្លាក់ថ្លៃ ខណៈក្រសួងកសិកម្មអះអាងថាពូជស្រូវអូអឹមដែលកសិករកំពុងដាំដុះនេះមានតម្លៃទាបសម្រាប់ការនាំចេញ។
កសិករអះអាងថា ឈ្មួញទិញស្រូវពួកគាត់ក្នុងតម្លៃទាប ដែលធ្វើឲ្យពួកគាត់ជួបប្រទះបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ និងមិនមានលទ្ធភាពសងបំណុល ហើយមានកសិករខ្លះថាខ្លួនអាចនឹងត្រូវចំណាកស្រុករកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃ បើតម្លៃស្រូវនៅតែទាបបែបនេះ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រសួងកសិកម្មបានលើកឡើងថា ពូជស្រូវអូអឹមដែលកសិករដំាំដុះជាពូជរបស់វៀតណាម និងមានតម្លៃទាបបើធៀបនឹងពូជស្រូវក្រអូបដែលជាពូជរបស់ខ្មែរនិងមានតម្រូវការខ្ពស់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។ កសិករកំពុងអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋជួយរក្សាស្ថិរភាពតម្លៃសម្រាប់ទិន្នផលបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគេ និងស្វែងរកការគាំទ្របន្ថែមទៀតតាមរយៈគម្រោងនានាក្នុងគោលបំណងកសាងឧស្សាហកម្មស្រូវប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពពាណិជ្ជកម្ម។
តាមរយៈវីដេអូផ្សាយផ្ទាល់លើហ្វេសប៊ុក អ្នកតវ៉ាជាកសិករម្នាក់បាននិយាយថា៖ «យើងស្នើដល់ក្រសួងកសិកម្មក្នុងខេត្តបាត់ដំបងជួយបង្កើនតម្លៃស្រូវ។ ខ្ញុំចង់បានតែប៉ុណ្ណឹងទេ ដើម្បីដោះស្រាយបំណុល សូមជួយខ្ញុំផង»។
កសិករដែលបានបិទផ្លូវជាតិលេខ៥ បាននិយាយថា តម្លៃជី ថ្លៃថ្នាំ និងថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈ មានតម្លៃខ្ពស់ ខណៈដែលតម្លៃស្រូវនៅតែទាប ធ្វើឲ្យពួកគាត់មិនអាចបានប្រាក់ចំណេញ និងធ្វើឲ្យធ្លាក់ចូលក្នុងបំណុល។
កសិករដដែលបានលើកឡើងតាមរយៈហ្វេសប៊ុកទៀតថា៖ «បើសិនជាតម្លៃស្រូវថោក កសិករមិនអាចរស់បានទេ។ បើសិនជាខ្ញុំមិនអាចសងបំណុលបាន ខ្ញុំនឹងនាំកូនទៅធ្វើការនៅថៃ»។
កសិករនៅខេត្តផ្សេងទៀតក៏បានបង្ហាញកង្វល់របស់ពួកគាត់តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមកាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅដែរថាឈ្មួញទិញស្រូវក្នុងតម្លៃទាប ហើយពួកគាត់អ្នកផលិតស្រូវប្រាំងប្រភេទអូអឹម។

ចំណែក អ្នកស្រី កែវ វីណា កសិករនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យក៏បានឲ្យដឹងដែរថា តម្លៃស្រូវក្រអូបពូជនាងខុន ដែលជាប្រភេទស្រូវមានតម្លៃល្អសម្រាប់ការនាំចេញនោះ ក៏ធ្លាក់ថ្លៃដែរ ដោយអ្នកស្រីថាស្រូវនេះធ្លាក់ពី១០ ០០០បាត(២៨៨ដុល្លារ) ក្នុងមួយតោន មកនៅត្រឹម៦ ០០០បាត(១៧៣ដុល្លារ) ក្នុងមួយតោន។
អ្នកស្រីលើកឡើងថា៖ «តម្លៃស្រូវ១០ ០០០បាតក្នុងមួយតោនអាចទប់ទល់នឹងតម្លៃជីបាន ដោយជីមួយបាវតម្លៃ១៥០០បាត»។ អ្នកស្រីបន្តថា៖ «យើងត្រូវការជីច្រើនបាវក្នុងមួយហិកតា បូកថ្លៃថ្នាំគីមី និងចំណាយផ្សេងៗ។ បើស្រូវលក់បានតម្លៃទាប យើងនឹងពិបាកក្នុងការចាត់ចែងលើការចំណាយផ្សេងៗ»។
អ្នកស្រីបន្តទៀតថា ខ្លួនមានបំណងខ្ចីលុយពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបន្ថែមទៀត បើទោះបីជាមានសេចក្ដីរាយការណ៍ថាកម្ចីទាំងនោះមានការប្រាក់ខ្ពស់ ឬប្រឈមនឹងការរឹបអូសដីធ្លីក៏ដោយ។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា គ្រួសារអ្នកស្រីនឹងត្រូវចំណាកស្រុកមិនខាន បើតម្លៃស្រូវនៅតែមិនឡើងថ្លៃ។
បើទោះបីជាមានការណែនាំជាច្រើនដងច្រើនសារពីក្រសួងកសិកម្មអំពីពូជស្រូវដែលត្រូវដាំ និងមានតម្លៃល្អលើទីផ្សារក៏ដោយ ក៏កសិករដែលខេមបូចាបានជួបសម្ភាសន៍ហាក់នៅបង្ហាញការមិនទុកចិត្តទៅលើពូជស្រូវដែលក្រសួងណែនាំនេះ។
អ្នកខ្លះបារម្ភថា បើសិនជាពូជស្រូវដែលក្រសួងណែនាំងាយនឹងមានជំងឺ ពួកគាត់នឹងមិនទទួលបានការគាំទ្រអ្វីទេ ហើយអាចធ្វើឲ្យទិន្នផលស្រូវបានតិចផងដែរ។ អ្នកខ្លះថា បើសិនជាពូជស្រូវ ដែលក្រសួងណែនាំធ្លាក់ថ្លៃទៀត ក្រសួងអាចនឹងណែនាំពូជថ្មី ជាជាងរកវិធីដោះស្រាយបញ្ហាតម្លៃលើទីផ្សារ។
តម្លៃអង្កររបស់កម្ពុជានៅលើទីផ្សារមិនមានស្ថិរភាពនោះទេជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ទោះបីជាមានការនាំចេញបានច្រើនជាងមួយទសវត្សមុនតាមរយៈជំនួយគាំទ្រពីធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ក៏ដោយ។
ស្របពេលដែលកម្ពុជាពុំមានស្ថាប័នណាមួយមានអំណាចក្នុងការកំណត់តម្លៃស្រូវ រដ្ឋាភិបាលអន្តរាគមន៍តម្លៃស្រូវលើទីផ្សារតាមរយៈសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CRF។
ប៉ុន្តែក្នុងករណីខ្លះ រដ្ឋាភិបាលបានអន្តរាគមន៍តាមរយៈការបញ្ជាទិញស្រូវដោយផ្ទាល់ពីកសិករដើម្បីជួយរក្សាតម្លៃស្រូវ ឬធានាដល់សន្តិសុខស្បៀងនៅពេលមានគ្រោះអាសន្ន។
បើតាមរបាយការណ៍របស់សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជានាំអង្ករចេញ៦៥២ ០០០តោន និងគិតជាទឹកប្រាក់បាន៤៩១លានដុល្លារ។ អង្ករកម្ពុជានាំចេញទៅទីផ្សារចំនួន៦៨រួមមាន២៦ប្រទេសនៅអឺរ៉ុប។ អង្ករនាំចេញ៧៦ភាគរយ ជាប្រភេទអង្ករក្រអូប។ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ តម្លៃអង្ករនាំចេញកើនឡើង១៣ភាគរយ និងបរិមាណនាំចេញកើន៣ភាគរយ ដោយកាលនោះនាំអង្ករចេញបាន៦៥៦ ០០០តោន គិតជាទឹកប្រាក់៤៦៦លានដុល្លារ។ នេះបើតាមសហព័ន្ធស្រូវអង្ករដដែល។
កសិករមកពីឃុំកំពង់ព្រៀង ខេត្តបាត់ដំបង ឲ្យដឹងថា ពូជស្រូវអូអឹម ដែលគេស្គាល់ថាជាប្រភេទស្រូវអង្ករស បានក្លាយជាទីពេញនិយមដាំដុះរបស់កសិករក្នុងខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តផ្សេងទៀត ដោយថាពូជនេះធន់នឹងជំងឺ អាចដាំដុះបានល្អនៅរដូវប្រាំង និងបានទិន្នផលខ្ពស់ទៀតផង ដោយថាខុសពីពូជស្រូវក្រអូប ដែលងាយនឹងកើតជំងឺ ហើយត្រូវការលក្ខខណ្ឌដាំដុះល្អនៅរដូវវស្សា។
លោក ទេព ហ៊ន អភិបាលស្រុកមោងឫស្សី មានប្រសាសន៍ថា កសិករដែលតវ៉ារឿងតម្លៃស្រូវ បានជួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មនៅថ្ងៃបន្ទាប់ដើម្បីពិភាក្សារកដំណោះស្រាយ។ លោករដ្ឋមន្ត្រីបានស្នើឲ្យកសិករជូនដំណឹងទៅអាជ្ញាធរមុនពេលច្រូតកាត់ ដើម្បីឲ្យមន្ទីរពាក់ព័ន្ធជួយរកអ្នកទិញ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទោះយ៉ាងណា យើងមិនអាចកំណត់តម្លៃស្រូវបានទេ ព្រោះវាជាទីផ្សារសេរី»។ លោកបន្តថាអាជ្ញាធរក៏បានតាមដានលើឈ្មួញកណ្ដាល ដើម្បីដឹងថាអ្នកទាំងនោះទិញក្នុងតម្លៃទាបពេកឬយ៉ាងណា។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មលោក ឌិត ទីណា បានពន្យល់ថាស្រូវអូអឹមមានតម្លៃទាប ក៏ព្រោះថាវាជាពូជស្រូវបរទេស ហើយទីផ្សារនៅវៀតណាមពេញអស់ហើយដែរ ខណៈដែលពូជស្រូវក្រអូបរបស់កម្ពុជានៅរក្សាតម្លៃបានល្អ មិនដូចស្រូវអូអឹម ដែលវាពឹងលើទីផ្សារវៀតណាម។
លោកបន្តថា៖ «បញ្ហាចំពោះស្រូវប្រាំងកើតឡើងក៏ព្រោះតែប្រជាកសិករផ្ដោតតែលើប្រាក់។ ឆ្នាំនេះ តួលេខបង្ហាញថាមានផ្ទៃដីជាង៧០០ ០០០ហិកតាកំពុងដាំដុះស្រូវប្រាំងនៅកម្ពុជា ហើយអាចផលិតស្រូវបានជិតប្រាំលានតោន ដែលភាគច្រើនជាពូជស្រូវអូអឹម»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះ ពេលមន្ត្រីណែនាំឲ្យពួកគាត់ដាំដុះស្រូវក្រអូប គាត់នៅតែជ្រើសរើសស្រូវពូជអូអឹម ហើយយើងគោរពការសម្រេចចិត្តរបស់ពូកគាត់។ ពេលត្រូវការទឹក យើងជួយ។ ឥឡូវយើងឃើញថាតម្លៃស្រូវអូអឹមអាចនឹងមិនឡើងថ្លៃទេរហូតដល់ការប្រមូលផលចប់។ យើងត្រៀមជួយពួកគាត់ក្នុងកម្រិតជាក់លាក់មួយ ប៉ុន្តែមិនអាចជួយឲ្យបានដូចអ្នកធ្វើពូជស្រូវខ្មែរនោះទេ ដែលពូជស្រូវខ្មែរមានទីផ្សារក្នុងស្រុក»។
ដើម្បីជាដំណោះសា្រយយូរអង្វែង លោក ឌិត ទីណា ស្នើឲ្យកសិករចងក្រងគ្នាជាសហគមន៍កសិកម្មទំនើប។ លោកថាក្រសួងនឹងជួយកសិករផ្លាស់ប្ដូរពូជស្រូវពីអូអឹម ទៅជាពូជស្រូវក្រអូប ដែលមានទីផ្សារក្នុងស្រុក និងមានការគាំទ្រពីក្រសួង។ សម្រាប់រដូវដាំដុះថ្មី កសិករដែលចូលក្នុងសហគមន៍អាចវិនិយោគលើផ្ទៃដីដាំដុះម្ដង១ ០០០ហិកតា ដោយក្រសួងនឹងផ្ដល់កម្ចី ដើម្បីជួយជំរុញដល់ការផលិត ហើយត្រូវសងត្រឡប់វិញនៅក្រោយប្រមូលផល។
លោក ឈឹម វជិរា ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តបាត់ដំបង ប្រាប់ សារព័ត៌មានខេមបូចា ថា ទិន្នផលស្រូវសម្រាប់ដើមឆ្នាំ២០២៥ នេះស្ទើរតែទាំងអស់ជាស្រូវអូអឹម ដែលមានច្រើនជាងពាក់កណ្ដាលនៃទិន្នផលស្រូវទាំងអស់។
បន្ទាប់ពីកសិករនៅខេត្តបាត់ដំបងផ្ទុះការតវ៉ាពាក់ព័ន្ធនឹងតម្លៃស្រូវនៅថ្ងៃទី១៣ ខែមករា លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្មក៏បានចុះទៅជួបជាមួយកសិករ ហើយក្រោយមកទៀត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម លោក ឌិត ទីណា បានរៀបចំសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពីស្ថានភាពថ្លៃស្រូវ និងការប្រមូលផលស្រូវប្រាំង នៅល្ងាចថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
លោក ទីណា បានថ្លែងក្នុងសន្និសីទថា កសិករត្រូវគ្រប់គ្រងបរិមាណ និងគ្រប់គ្រងគុណភាពស្រូវរបស់ខ្លួនឱ្យបានល្អ ទើបអាចកាត់បន្ថយថ្លៃដើមបាន។ លោកបន្តថា ការបង្កើតជាសហគមន៏ក៏អាចជួយឱ្យកសិករចំណាយដើមតិច។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «ការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានសេច្ចកិច្ចមាត្រដ្ឋាន ដូច្នេះហើយទើបខ្ញុំលើកថា យើងធ្វើមួយហិកតា ចំណាយអស់ច្រើន បើធ្វើមួយពាន់ហិកតា យើងចំណាយអស់តិចជាង មូលហេតុដែលអស់តិចជាង មិនត្រឹមតែទិញជីថ្នាំក្នុងទំហំធំ បានតម្លៃល្អ ការព្យួររាស់ក៏អាចចរចាបានតម្លៃល្អ»។
លោក កៅ ថាច អគ្គនាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៏ជនបទ និងកសិកម្ម មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានទម្លាក់ទុនពិសេសរយៈពេល៥លើក ដើម្បីទ្រទ្រង់ទៅលើវិស័យកសិកម្មឱ្យបានមានការអភិវឌ្ឍ និងជួយឱ្យមានស្ថិរភាពថ្លៃ។ លោកបន្តថា អគ្គនាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៏ជនបទ និងកសិកម្ម ARDB បានទម្លាក់លុយនៅក្មុងវិស័យស្រូវអង្ករប្រហែល២០៨លានដុល្លារ ដោយក្នុងទុនវិនិយោគប្រហែល៣០លានដុល្លា។

ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា លោក សុង សារ៉ន កត់សម្គាល់ថា ការធ្លាក់ចុះនៃតម្លៃអង្ករស ជានិន្នាការអន្តរជាតិ មិនមែនមានបញ្ហាតែនៅកម្ពុជាទេ។ លោកថាតម្លៃបានធ្លាក់ចុះចន្លោះពី២០ទៅ៣០ភាគរយ បើធៀបនឹងពីរឆ្នាំកន្លងទៅជាពេលដែលប្រទេសមួយចំនួនមានគ្រោះរាំងស្ងួត ធ្វើឲ្យតម្លៃអង្ករហក់ឡើង។ លោកបន្ថែមថាសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាកំពុងធ្វើការងារច្រើនដើម្បីស្វែងរកទីផ្សារផ្សេងទៀតទាំងនៅអាស៊ាន និងនៅអឺរ៉ុបសម្រាប់ពពួកអង្ករដែលមិនមែនជាអង្ករក្រអូប។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ផ្ដល់សារសំខាន់ដល់សហគមន៍កសិកម្មទំនើប ដោយថាអាចជួយធានាការទិញស្រូវពីកសិករដែលធ្លាប់តែពិបាកលក់ចេញ។ លោកក៏បានលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការបញ្ជាទិញផលិតផលក្នុងស្រុក និងទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគជាច្រើនទៀតដើម្បីបង្កើតឲ្យមានការកែច្នៃទំនិញដែលលក់មិនចេញ មកជាទំនិញសម្រាប់បំពេញតម្រូវការប្រជាជនក្នុងស្រុក។
លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាពឹងផ្អែកលើអង្ករមានតម្លៃថោករបស់ប្រទេសជិតខាងដើម្បីផលិតជាម្សៅ ឬមី ដែលធ្វើឲ្យការបញ្ជាទិញអង្ករក្នុងស្រុកនៅមានកម្រិត។ លោកថាកម្ពុជាក៏មិនទាន់ផលិតជីកសិកម្មដោយខ្លួនឯងដែរ ដែលនាំឲ្យកសិករចំណាយថ្លៃដើមផលិតខ្ពស់។ លោកបន្ថែមថា រឿងស្រូវចុះថោកមិនមែនជាបញ្ហាចម្បងទេ តែបញ្ហាធំគឺជីមានតម្លៃថ្លៃ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ចំណូលរបស់កសិករ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Low Rice Prices Spark Protests in Battambang, Farmers Demand Government Help