សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃនេះបានបន្តសវនាការជំនុំជម្រះលើសំណុំរឿងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងចំនួន៤៤នាក់ ដែលជាប់ចោទពីបទរួមគំនិតក្បត់និងញុះញង់បង្កឲ្យមានភាពវឹកវរក្នុងសង្គមពាក់ព័ន្ធនឹងការព្យាយាមមិនបានសម្រេចរបស់លោក សម រង្ស៊ី ក្នុងការវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩។ សវនាការនេះត្រូវបានពន្យារពេលជាច្រើនខែដោយសារការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩។
ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទទាំង៦នាក់ដែលមានវត្តមាននៅតុលាការថ្ងៃនេះ មានបីនាក់គឺលោក ទុំ ប៊ុនថន លោក កាក់ កុម្ភារ និងលោក ហេង ច័ន្ទសុធី ស្ថិតក្នុងការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន។ សកម្មជនពីរនាក់ប៉ុណ្ណោះត្រូវបានសាកសួរនៅព្រឹកនេះ។
សវនាការនេះនឹងបន្តធ្វើរហូតដល់ប្រាំពីរលើកនៅរៀងរាល់ថ្ងៃអង្គារហើយសវនាការបន្ទាប់ត្រូវបានកំណត់នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ។ សវនាការចុងក្រោយនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ។ នឹងមិនមានសវនាការនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមករាទេ។
ចៅក្រមនិងព្រះរាជអាជ្ញារងបានសាកសួរលោក ប៊ុនថន និងលោក ភួង ថា ជុំវិញការចោទប្រកាន់ថា ពួកគាត់គាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងបន្ទាប់ពីគណបក្សនេះត្រូវបានរំលាយ ដោយចោទសួរពួកគាត់ថា តើពួកគាត់ជឿថា តើវាគឺជាការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិឬយ៉ាងណា ក្នុងការបន្តធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ទោះបីជាមានការហាមឃាត់ពីតុលាការ។
ព្រះរាជអាជ្ញារង សេង ហៀង បានសាកសួរអ្នកទាំងពីរជុំវិញអ្វីដែលលោកបានហៅថា ជាការប៉ុនប៉ងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនិងការចោទប្រកាន់ថា បានប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។
លោក រស់ ពិសិដ្ឋ ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានសាកសួរជនជាប់ចោទភាគច្រើនអំពីសកម្មភាពរបស់ពួកគាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងការព្យាយាមវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី មកកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ដោយសួរថា តើពួកគេមានបានចែករំលែកឬទទួលព័ត៌មានពីថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សដែរឬទេ។
លោកក៏បានចោទសួរលោក ប៊ុនថន អំពីមូលហេតុដែលសកម្មជនរូបនេះបានធ្វើដំណើរទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ដោយជជីកសួរថា អ្នកណាបានផ្គត់ផ្គង់ការធ្វើដំណើរហើយលោកបានជួបអ្នកណាខ្លះនៅទីនោះ។
បើទោះបីជាលោក ប៊ុនថន ទទួលស្គាល់ថា ខ្លួនបានធ្វើដំណើរទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ក៏ដោយ ក៏លោកបានបដិសេធមិនឆ្លើយសំណួរបន្ថែមទៀតពីព្រះរាជអាជ្ញានិងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាដែរ។
លោក ភួង ថា អាយុ២៩ឆ្នាំ អតីតប្រធានចលនាយុវជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងបានអះអាងថា លោកមិនបានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយគណបក្សប្រឆាំងទេ ចាប់តាំងពីគណបក្សនេះត្រូវបានរំលាយ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានឮព័ត៌មានខ្លះតាមបណ្តាញសង្គមអំពីការវិលត្រលប់របស់លោក សម រង្ស៊ី ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនបានពាក់ព័ន្ធអ្វីទាំងអស់ ហើយក្នុងនាមជាសកម្មជនធម្មតា ខ្ញុំក៏គ្មានទំនាក់ទំនងជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែរ»។
លោកក៏បានបដិសេធការចោទប្រកាន់ពីព្រះរាជអាជ្ញាដែរ។
លោកបានអះអាងថា “ការចោទប្រកាន់មកលើខ្ញុំគឺមិនត្រឹមត្រូវទេ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំក្នុងនាមជាពលរដ្ឋធម្មតាស្របច្បាប់ មិនបានប្រព្រឹត្តការញុះញង់អ្វីឡើយ”។
លោក អំ សំអាត អនុប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូមានប្រសាសន៍ថា សវនាការដែលកំពុងបន្តនេះ មានការយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងដិតដល់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សហគមន៍អន្តរជាតិចាត់ទុកករណីនេះថា ជារឿងនយោបាយជាជាងការអនុវត្តច្បាប់ពីព្រោះពួកគាត់ទាំងអស់សុទ្ធតែជាអតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ចៅក្រមមានសិទ្ធិសួរ ប៉ុន្តែជនជាប់ចោទមានសិទ្ធិមិនឆ្លើយ ប៉ុន្តែចុងចោទអាចបាត់បង់ផលប្រយោជន៍របស់ពួកខ្លួនដែរ ប្រសិនបើពួកគេបន្តនៅស្ងៀម»។
លោក សឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកបានប្រាប់ ខេមបូចាថា ករណីនេះទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការប្រើប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើអ្នកនយោបាយប្រឆាំងគឺជាការរំលោភសិទ្ធិនយោបាយ។ វាគឺជារឿងធម្មតាទៅហើយចំពោះអ្នកដែលប្រើសារនយោបាយផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាលតែងតែត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលវិញ គ្មានវិធានការផ្លូវច្បាប់នោះទេ។ វាគឺជាការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានស្តង់ដារពីរដូចដែលយើងឃើញស្រាប់»។
លោកបានប្រាប់ខេមបូចាថា លោកជឿថា ការចរចានយោបាយជាច្រកដ៏ប្រសើរឆ្ពោះទៅមុខល្អជាងប្រព័ន្ធតុលាការ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ត្រូវ ឬខុសអាស្រ័យលើតុលាការ ប៉ុន្តែយើងមិនចង់ឃើញជម្លោះនយោបាយដោះស្រាយដោយប្រព័ន្ធតុលាការនោះទេ ព្រោះវាប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាគួរតែត្រូវបានដោះស្រាយដោយការចរចារក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយទាំងនោះ»។
កញ្ញា សេង ធារី ជាមេធាវីនិងជាសកម្មជនសញ្ជាតិអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរដែលជាជនជាប់ចោទម្នាក់ក្នុងចំណោមជនជាប់ចោទទាំង៦នាក់នៅក្នុងតុលាការនៅថ្ងៃនេះ បានធ្វើឲ្យអ្នកឃ្លាំមើលមានការភ្ញាក់ផ្អើលដោយស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីជាអ្នករបាំអប្សរាកម្ពុជា។ ព្រះរាជអាជ្ញារង សេង ហៀង បានស្នើឲ្យលោកស្រី សេង ធារី ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ធម្មតានៅពេលបង្ហាញខ្លួននៅតុលាការលើកក្រោយ។
លោក ព្រះរាជអាជ្ញារងមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពិតជាស្អាតណាស់ដែលស្លៀកពាក់បែបខ្មែរដូចអប្សរា ប៉ុន្តែពេលវេលានេះនិងនៅថ្ងៃនេះ ក្នុងនាមជាចុងចោទ [គាត់] មិនគួរស្លៀកពាក់បែបនេះទេ។ [ជនជាប់ចោទ] គួរតែស្លៀកពាក់ដូចអ្នកផ្សេងទៀត»។
កញ្ញា ធារី ដែលនឹងត្រូវឡើងសវនាការនៅថ្ងៃទី២៨ ខែធ្នូ បានមានប្រសាសន៍ថា ចៅក្រមប្រាប់លោកស្រីថា ការស្លៀកពាក់បែបនេះខុសនឹងគោលការណ៍តុលាការ។
កញ្ញាបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពលរដ្ឋខ្មែរដែលស្លៀកសំលៀកបំពាក់បរទេសអាចចូលរួមសវនាការបានដោយសេរី ប៉ុន្តែខ្ញុំស្លៀកពាក់បែបប្រពៃណីខ្មែរ ហេតុអ្វីគេហាមខ្ញុំមិនឲ្យចូលរួម? វាមិនសមហេតុផលទេ»។
កញ្ញា ធារី ថា ចៅក្រមនឹងសាកសួរលោកស្រីនៅថ្ងៃទី២៨ ខែធ្នូ ព្រោះនៅពេលនោះ នឹងមិនសូវមានការចាប់អារម្មណ៍ពីសាធារណជនដោយសារជាថ្ងៃឈប់សម្រាកចុងឆ្នាំ។
កញ្ញាបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រសិនបើពួកគេទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ឬក៏ចាប់ខ្ញុំដាក់ពន្ធនាគារនោះនឹងគ្មាននរណាគេយកចិត្តទុកដាក់ឡើយ។ វាគឺជាល្ខោននយោបាយ ដែលពួកគេបានជំរុញឲ្យខ្ញុំធ្វើជាតួសម្តែងនៅក្នុងរឿងនេះ។ ខ្ញុំស្លៀកពាក់បែបនេះ ដើម្បីតំណាងឲ្យស្ត្រីនិងបានកោរសក់របស់ខ្ញុំចូលរួមរំលែកទុក្ខ ដើម្បីបង្ហាញពីការឈឺចាប់ និងការសោកស្តាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បន្ទាប់ពីការសម្លាប់យ៉ាងព្រៃផ្សៃលើ [សកម្មជនបក្សប្រឆាំង] ស៊ិន ខុន»។
កញ្ញា ធារី បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា៖ «វាគឺជារឿងនយោបាយសុទ្ធសាធដែលពួកគេចង់បំបិទសំឡេងរបស់ខ្ញុំ ព្រោះខ្ញុំជាអ្នកតស៊ូមតិដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាពតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៥មក»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Phnom Penh Municipal Court resumes trials of opposition party activists
