ពលរដ្ឋចំនួន៣២គ្រួសារស្ថិតនៅភូមិ៤ ឃុអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ ត្រូវដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការកំពូលស្នើសុំលុបឬបញ្ឈប់ការអនុវត្តចំពោះដីកាសម្រេច បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរខេត្តបានចុះរុះរើផ្ទះរបស់ពួកគាត់ដោយមិនផ្ដល់សំណងនិងផ្តល់ទីតាំងថ្មីចុះអនុវត្ត។
យោងតាមពាក្យបណ្តឹងរបស់ពលរដ្ឋរងគ្រោះចុះថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ដែលតុលាការកំពូលបានទទួលនៅថ្ងៃបន្ទាប់នោះ ពលរដ្ឋស្នើឱ្យលុប ឬបញ្ឈប់ការអនុវត្តចំពោះដីកាសម្រេចស្ដីពីការអនុវត្តដោយស្ម័គ្រចិត្តចុះថ្ងៃទី៥ខែ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ របស់លោក ឡា ប៊ុនហួន អាជ្ញាសាលា នៃសាលាដំបូងខេត្ដព្រះសីហនុ ពីព្រោះពួកគេយល់ថាមិនទាន់ត្រឹមត្រូវតាមនីតិវិធីច្បាប់នៅឡើយ។
ក្រោមការដឹករបស់អាជ្ញាសាលានៃសាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ លោក ឡា ប៊ុនហួន ដោយប្រើកម្លាំងចម្រុះប្រមាណជាង១០០នាក់រួមទាំងគ្រឿងចក្រ ចុះទៅរុះរើកាលពីព្រឹកមិញនេះ។ ពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះបានអះអាងថាការចុះអនុវត្តបែបនេះ វាជារឿងអយុត្តិធម៌និងប៉ះពាល់ជីវភាពរបស់ពួកគាត់ខ្លាំងណាស់ ខណៈអភិបាលរងខេត្ដព្រះសីហនុអះអាងថារដ្ឋគ្មានសំណងណាមួយសម្រាប់ការចុះអនុវត្តដីកាតុលាការឡើយ។
យោងតាមការអះអាងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះពីការអនុវត្តរបស់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញាថា ដំបូងដីដែលមានជម្លោះជាដីរបស់បុគ្គលឈ្មោះ ឡុញ តាយ និងប្រពន្ធឈ្មោះ អេង វ៉ាន់ ដែលមានចំនួន៤,៩៩ហិកតា ប៉ុន្ដែដីហ្នឹងត្រូវបានបុគ្គលឈ្មោះ ឡុញ តាយ លួចលក់មិនឱ្យប្រពន្ធដឹងទៅឱ្យឈ្មោះ គឹម ចាន់នី ហើយគឹម ចាន់នី ក៏បានលក់បន្ដទៅឱ្យឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន ប៉ុន្ដែបុគ្គលឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន បានស្លាប់ហើយ ហើយប្រពន្ធនិងកូនបានប្ដឹងជាមួយគឹម ចាន់នី តាំងពីសាលាដំបូងខេត្ត រហូតដល់តុលាការកំពូលបានឈ្នះ។
ប្រជាពលរដ្ឋបន្ដអះអាងថា ក្រោយពីឈ្នះក្ដីមក ក៏កូនប្រពន្ធលោក ប៊ុន សារឿនមិនចុះមកវាស់វែងដីដែលឪពុកបានទិញពីឈ្មោះ គឹម ចាន់នីដែលមានទំហំ៤,៩៩ហិកតាប៉ុណ្ណឹងទេ បែរជាមកវាស់ដីប្រជាពលរដ្ឋលើសរហូតជិត១០ហិកតា ពលរដ្ឋថា ចុះហេតុអីមិនវាស់ត្រឹមតែចំនួនដែលមានក្នុងដីកាហ្នឹងទៅ ចាំបាច់អីត្រូវមកវាស់យកភូមិរបស់ពួកគាត់ចឹង។
នៅក្នុងដីការបស់សាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុចេញដោយ លោក ឡា ប៊ុនហួន អាជ្ញាសាលានៃសាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ បានអះអាងថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានរស់នៅភូមិ៤ ឃុំអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ ពិតជាបានរស់លើដីមានបណ្ណសំគាល់កម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ប្រើប្រាស់ដីធ្លីលេខ B2 0666ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែសីហាឆ្នាំ១៩៩៤ ពិតមែន។
ក្នុងដីកាដដែលបន្ដថា សាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុបានរំលឹកដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅភូមិ៤ ឃុំអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ ត្រូវធ្វើការរុះរើផ្ទះ និងសំណងផ្សេងៗ ព្រមទាំងអីវ៉ាន់ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួនចេញឱ្យអស់។
ដីកាបញ្ជាក់ថា៖ «អាជ្ញាសាលាមិនទទួលខុសត្រូវរាល់ការខូចខាតសម្ភារៈទាំងឡាយរបស់សហកូនបំណុល និងតតិយជន នៅក្នុងពេលអនុវត្តដោយបង្ខំឡើយ ហើយបើមានការរារាំងក្នុងនីតិវិធីអនុវត្តដោយបង្ខំ យើងនឹងអនុវត្តតាមនីតិច្បាប់»។
បើតាមការប្រើប្រាស់កងកម្លាំងចម្រុះ និងកម្លាំងស៊ីឈ្នួលទៅវ៉ៃកម្ទេចផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋទាំងកំរោលនេះគឺអនុវត្តតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់អាជ្ញាសាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ តាមសាលដីកាតុលាការកំពូលចុះថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលមានខ្លឹមសារត្រង់ចំណុច២ ដែលតម្កល់សាលដីការដ្ឋប្បវេណីលេខ២២ ទុកនៅដដែល។
សូមបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅសហគមន៍អូរខ្សាច់ ស្ថិតក្នុងភូមិ៤ ឃុំអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ បានមកចូលរស់នៅក្នុងតំបន់ខាងលើតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២-១៩៩៣ មកម្ល៉េះ ដោយពួកគាត់ប្រកបមុខរបរដាំដំណាំផ្លែឈើហូបផ្លែ រកអនុផលព្រៃឈើ និងដុតធ្យូង ការរស់នៅក្នុងតំបន់ខាងលើមិនដែលមានភាគីណាមួយមកប្តឹងផ្តល់ជំទាស់និងប្រើអំពើហិង្សាឡើយ គឺពួកគាត់រស់នៅជាភោគស្របទៅតាមច្បាប់ភូមិបាល ដែលមានអាជ្ញាធរដែនដីដឹងឮជាសាធារណ: ការរស់នៅដោយភាពសុខសាន្តនេះអស់រយ:ពេលជាង១០ឆ្នាំរហូតមកដល់ឆ្នាំ២០០៧ ទើបមានភាគីឈ្មោះ ប៉ុន សារឿន ជាចៅសង្កាត់លេខ១ និងក្រោយមកផ្លាស់ប្ដូរតួនាទីជាអនុរដ្ឋលេខាធិកាក្រសួងបរិស្ថាន និងឈ្មោះសុខ ងួនជាអ្នកមានទ្រព្យស្តុកស្តុម្ភ បានមកប្តឹងផ្តល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ដែលតាំងទីលំនៅលើដីរបស់ខ្លួន។
ការប្តឹងផ្តល់រវាងឈ្មោះ ប៉ុន សារឿន និងប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍អូរខ្សាច់ ដែលតំណាងដោយឈ្មោះឡុច ទូច កៅហ៊ួ អេង វ៉ាន់ ចាប់ពីសាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ រហូតដល់សាលាឧទ្ធរណ៍ និងកំពូល ភាគីខាងប្រជាពលរដ្ឋមិនដែលបានឈ្នះក្តីម្ដងសោះឡើយ មិនតែប៉ុណ្ណោះឈ្មោះឡុច ទូច កៅហ៊ួ អេង វ៉ាន់ ត្រូវបានតុលាការបង្គាប់អោយចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធធនាគារក្នុងម្នាក់ចំនួនពីរដងយ៉ាងអយុត្តិធម៌ថែមទៀត។
ពលរដ្ឋរងគ្រោះម្នាក់ អ្នកស្រី ម៉ាន់ សុផា អាយុ៤៥ឆ្នាំនិងមានកូន២និងម្ដាយចាស់ជរាម្នាក់ រស់នៅភូមិ៤ ឃុំអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានឱ្យដឹងថា ការចុះរុះរើរបស់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុមកលើអ្នកស្រីជារឿងដែលអ្នកស្រីមិនអាចទទួលយកបានទេ ដោយសារតែអ្នកស្រីបានរស់នៅទីតាំងហ្នឹង តាំងពីឆ្នាំ១៩៩២មកម្ល៉េះ។
អ្នកស្រីបានសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្នកស្រីពិតជាទទួលស្គាល់ថាបានរស់នៅលើគម្របព្រៃឈើរបស់រដ្ឋមែន ប៉ុន្ដែនៅឆ្នាំ២០១៩ក្រោយពីការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីថាតំបន់ណាដែលមានប្រជាជនរស់និងបានកាន់កាប់មុនឆ្នាំ២០០០មក ត្រូវកាត់ឈ្វៀលដីទាំងអស់នោះឱ្យពលរដ្ឋ បន្ទាប់មកអ្នកស្រីក៏បានដាក់លិខិតទៅសាលាខេត្តព្រះសីហនុដើម្បីស្នើសុំឱ្យមានការកាត់ឆ្វៀលដីដែលអ្នកស្រីបានរស់នៅតាំងពីយូរហ្នឹងមកជាដីស្របច្បាប់។
អ្នកស្រីបន្ដថា៖ «ខ្ញុំបានលិខិតស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដីតាំងពីឆ្នាំ២០១៩មក ប៉ុន្ដែមកដល់ពេលនេះកាត់ដីហ្នឹងមិនបានចេញជាលទ្ធផលអីឡើយ ហើយខ្ញុំក៏មិនរឿងហ្នឹងទៀតដែរចេះតែនាំគ្នាបន្ដរស់ចឹងទៅ»។
អ្នកស្រី សុផា បន្ថែមថា ដីដែលពួកអ្នកស្រីរស់នៅដែលមានចំនួន៣២គ្រួសារនិងមានចំនួនជាង១០ហិតាហ្នឹង គឺមិនមែនជាដីដែលតុលាការកំពូលហ្នឹងចុះមកអនុវត្តទេ ដីដែលត្រូវមករុះរើដីជាប់គ្នាហ្នឹង ដែលមានទំហំជាង៤,៩៩ហិកតា ប៉ុន្ដែពេលចុះមកបែរមករុះរើបែរជាមករុះរើទាំងភូមិរបស់ពួកអ្នកស្រីវិញ។
អ្នកស្រីបានឱ្យដឹងទៀតថា កាលពីឆ្នាំមុនអាជ្ញាធរខេត្តបានចុះអនុវត្ដម្ដងរួចមកហើយ ប៉ុន្ដែពលរដ្ឋស្នើសុំថា សុំឱ្យបង្កើតគណៈកម្មការសិន ដើម្បីចុះរកទីតាំងដីឱ្យច្បាស់លាស់មុននឹងថាពួកគាត់បានរស់នៅលើដីរបស់បុគ្គលឈ្មោះ ប៊ុន សារឿនហ្នឹង បើពួកគាត់ពិតជាបានរស់នៅមែនពួកគាត់នឹងរើចេញ តែជាក់ស្ដែងអាជ្ញាធរមិនបានបង្កើតគណៈកម្មការចុះវាស់វែងទេ បែរជាព្រឹកមិញនេះចុះមករុះរើភ្លាមៗទាំងមេឃកំពុងតែភ្លៀង ដោយដឹកនាំដោយលោក ឡា ប៊ុនហួន ផ្ទាល់តែម្ដង។
អ្នកស្រីបានបន្តថា ការដែលអាជ្ញាធរមករុះរើភ្លាមៗដោយមិនបានរៀបចំទីតាំងថ្មីឱ្យពួកគាត់នេះ វាបានបង្កភាពលំបាកដល់អ្នកស្រីនិងអ្នកភូមិផ្សេងទៀត មិនដឹងថាទៅជ្រកនៅកន្លែងណា របស់របរក៏មិនបានយកចេញទាន់ពេលវេលា អ្នកស្រីថាយ៉ាងហោចណាស់ក៏គួរតែឱ្យមានគណៈកម្មការចុះមកវាស់វែងសិនដែរ ដើម្បីឱ្យដឹងថាពួកគាត់ពិតជាបានរស់នៅដីរបស់ម្នាក់ហ្នឹងមែន។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់ ផ្ទះដែលធ្លាប់រស់នៅតាំងពី១៩៩២មក បែរជាគេមករុះរើភ្លាមៗបែបនេះ ខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់។ ខ្ញុំស្នើសុំអាជ្ញាធរមេត្តាបង្កើតគណៈកម្មការចុះវាស់វែងសិនមក បើខ្ញុំពិតជាបានរស់នៅដីរបស់បុគ្គលឈ្មោះ ប៊ុន សារឿនហ្នឹងមែន ខ្ញុំសុខចិត្តដើរចេញ ប៉ុន្ដែនេះអាជ្ញាធរមិនបានវាស់វែងអីទេ ចុះមកវ៉ៃយកៗតែម្ដង។ ខ្ញុំគ្មានទីពឹងអីទៀតទេ កូនក៏ឈឺ ផ្ទះក៏គ្មាននៅ ឈឺចាប់ណាស់»។
ពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ឆេង ហឿង អាយុ៧២ឆ្នាំ រស់នៅឃុំអូត្រេះ ស្រុកស្ទឹងហាវ តាំងពី១៩៨០ បាននិយាយទាំងអារម្មណ៍ឈឺចាប់ថា អ្នកស្រីបានរស់នៅលើដីហ្នឹងតាំងពីបែកពី ប៉ុល ពតមក ហើយប្ដីអ្នកស្រីបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតលើដីហ្នឹងផងដែរ អ្នកស្រីថាបើទោះបីជាអ្នកស្រីរស់នៅដោយគ្មានប្លង់រឹងពិតមែន ប៉ុន្ដែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ភូមិឃុំពួកគាត់បានទទួលស្គាលដឹងលឺថា អ្នកស្រីពិតជាបានរស់នៅដីហ្នឹងតាំងពីយូរមកមែន។
អ្នកស្រីបន្ដថា៖ «ខ្ញុំនៅតាំងពីតំបន់ហ្នឹងមានសុទ្ធតែមីន ព្រៃខ្លា ព្រៃដំរីមក គ្មានអ្នកណាហ៊ានដើរញ៉េញ៉ៃទេ ខ្លាចផ្ទុះមីនណាស់អូន ដល់ពេលគេមកអនុវត្តថាដីហ្នឹងដីរបស់គេ ពួកខ្ញុំថាអត់ទេ ដីហ្នឹងខ្ញុំរស់នៅតាំងពីយូរហើយ បើចង់អនុវត្តសុំបង្កើតគណៈកម្មការសិនទៅ»។
អ្នកស្រីបានចាត់ទុកថា ការអនុវត្តរបស់អាជ្ញាធរនេះជារឿងអយុត្តិធម៌ណាស់សម្រាប់អ្នកស្រី។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «អត់មានយុត្តិធម៌ទេអូន មកដល់វ៉ៃយកៗគេថាមានដីកាពីតុលាការកំពូលមកហើយ គេត្រូវតែវ៉ៃចឹងហ្មង គេអត់មាននិយាយអីទេ អ្នកណាតវ៉ាអីគេចាប់ហើយគេថាចឹង។ ពួកខ្ញុំអត់ហ៊ានតវ៉ាអីទេ ពីព្រោះអីដីកាគេពីលើមក បានត្រឹមឈរមើលគេវ៉ៃផ្ទះខ្លួនឯង អាអូនអើយ»។
ចំណែកឯ លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អភិបាលរងខេត្ដព្រះសីហនុ បានឱ្យដឹងថា ការដែលពលរដ្ឋលើកឡើងថា អាជ្ញាធរមិនបានបង្កើតគណៈកម្មការដើម្បីចុះវាស់វែង និងមិនបានជូនដំណឹងណាមួយជូនពួកគាត់ជារឿងមិនពិតនោះទេ ជាក់ស្ដែងអាជ្ញាធរបានចេញលិខិតជូនដំណឹងនិងចុះទៅទីតាំងផ្ទាល់ជាច្រើនដងមកហើយមុននឹងអាជ្ញាធរចុះរុះរើផ្ទះរបស់ពួកគាត់។
លោក ឌីម៉ង់ បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា មិនមែនជាអ្វីដែលពួកគាត់កំណត់មកបញ្ជាលើអាជ្ញាធរ ដែលគ្រប់គ្រងដែនដី ហើយអាជ្ញាធរខេត្តនេះគឺជាគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងដីរដ្ឋថ្នាក់ខេត្ត។ លោកថា រដ្ឋបាលខេត្តមាននីតិវិធីក្នុងការគ្រប់គ្រង់ដីរដ្ឋ មិនមែនអ្នកអាណាធិបតេយ្យមកចាប់ដីរដ្ឋ ហើយមកបញ្ជាឱ្យអាជ្ញាធរធ្វើបែបរដ្ឋបាលរបស់ពួកគាត់វិញ រដ្ឋបាលខេត្តធ្វើម៉េចបាន។
លោកបន្ដថា៖ «យើងធ្វើតាមដីកា យើងធ្វើតាមបែបរដ្ឋបាលរបស់យើង»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្ថែមថា ការរុះរើនេះមិនមានការផ្ដល់កន្លែងថ្មីឬក៏សំណងណាមួយបានដូចការចង់បានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ។
លោក ឌីម៉ង់ បន្ថែមទៀតថា៖ «ម៉េចបានជានាំគ្នាបង្កើតវប្បធម៌ដែលនាំគ្នាទៅចាប់ដីរដ្ឋ ទាល់តែចាប់ដីរដ្ឋហើយ បើខិតខំតវ៉ាដើម្បីបានដី ទាល់តែតវ៉ាមិនបានឱ្យតែបានលុយ នេះជាវប្បធម៌មួយមិនគួរលើកទឹកចិត្តឱ្យមានទេ គេហៅថា[ ឈ្នះបានដី ចាញ់បានលុយ] ខ្ញុំគិតថាមិនមែនជាភារកិច្ចយើងក្នុងពេលនេះទេ»។
ខេមបូចា មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពី លោក ឡា ប៊ុនហួន អាជ្ញាសាលានៃសាលាដំបូងខេត្ដព្រះសីហនុ បានទេ ជុំវិញបញ្ហាខាងលើ។
បើតាម អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មន្ដ្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ ដោយអ្នកស្រីបាននៅកន្លែងកើតហេតុ បានឱ្យដឹងថា មុននឹងមានការចុះអនុវត្តបែបនេះ អាជ្ញាធរគួរតែធ្វើការស៊ើបអង្កេតនឹង បង្កើតគណៈកម្មការដូចការលើកឡើងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាមុនសិន ដើម្បីកុំឱ្យចេះតែចុះអនុវត្តដោយមិនបានវាស់វែងឱ្យបានច្បាស់លាស់។ អ្នកស្រីថា យ៉ាងហោចណាស់ក៏ត្រូវមានការព្រមព្រៀងណាមួយនិងប្រជាពលរដ្ឋដែរថា ពួកគាត់ពិតជាបានរស់នៅលើដីរបស់បុគ្គលឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន ហ្នឹងមែនអត់ បើមែនពួកគាត់នឹងរើចេញដោយខ្លួនឯង។
អ្នកស្រីបន្ដថា៖ «វាអយុត្ដិធម៌ហើយ យើងចង់និយាយថា ប្រជាពលរដ្ឋគាត់អត់មានសុំអីទេក្មួយ គាត់សុំតែប៉ុណ្ណឹងទេ គាត់ថាសុំឱ្យបង្កើតគណៈកម្មការដែលមានការចូលរួមពីមន្ដ្រីជំនាញសុរិយោដី ពីព្រោះយើងវាមិនចេះទេ យើងមែនចេះអីសព្វគ្រប់ ពីព្រោះការវាស់វែង ចំណុចនិយាមការនៅលើបណ្ណហ្នឹងវាទាល់តែមន្ដ្រីជំនាញបានដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋពិតជារស់នៅខុសមែនអត់?»។
អ្នកស្រីបន្ដថា ការចុះមកអនុវត្តនេះមិនបានវាស់វែងទេ គឺចុះមកតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ប៊ុន សារឿន ដែលជាដើមបណ្ដឹងហ្នឹង ជាពិសេសបើចង់ដឹងច្បាស់ថាដីហ្នឹងវាយ៉ាងម៉េច អាចសួរនាំចាស់ៗដែលពួកគាត់បានរស់នៅតាំងពីយូរមកហើយ បើទោះបីជាគាត់មិនមានអីវាស់វែងក៏ពួកគាត់ដឹងព្រំដីរបស់ពួកគាត់នៅត្រង់ណាដែរ។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «វាអយុត្ដិធម៌សម្រាប់ពួកគាត់ គាត់ព្រមឱ្យវាស់តើ កុំមកធ្វើចឹង ពីព្រោះអីគាត់ជាអ្នករស់នៅកន្លែងហ្នឹង ហើយជាពិសេសប្រពន្ធម្ចាស់ដីដែលគាត់លក់ឱ្យបុគ្គលឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន ហ្នឹង ក៏នៅហ្នឹង ហេតុអីតុលាការមិនយកតាមការអះអាងរបស់គ្រួសារដែលលក់ឱ្យហ្នឹងទៅ ការធ្វើចុះអនុវត្តបែបនេះមិនត្រឹមត្រូវឡើយ»។
ចំណែកឯលោក ញិល ភាព មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកចងក្រងសហគមន៍និងតស៊ូមតិនៃសមាគមសម្ព័ន្ធកសិករកម្ពុជា(CCFC) បានថ្លែងថា ការអនុវត្តសាលដីការបស់សាលាកំពូលនៃសាលាអាជ្ញារបស់សាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ លើប្រជាពលរដ្ឋនៅសហគមន៍អូរខ្សាច់ស្ថិតនៅភូមិ៤ ខេត្ដព្រះសីហនុហ្នឹងជាការអនុវត្តមួយដែលមិនសមស្របទាល់តែសោះ ពីព្រោះនៅក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងនៃការអនុវត្តខាងសហគមន៍បានដាក់ពាក្យ ស្នើទៅរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងយុត្ដិធម៌ដើម្បីសុំឱ្យផ្អាកការអនុវត្តដោយចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីទីតាំងភូមិសាស្រ្ដរបស់ដីឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន និងឈ្មោះ សុខ ងួន ហ្នឹងថា ពិតប្រាកដមែនអត់?
លោកបញ្ជាក់បន្ដថា ដីឈ្មោះ ប៊ុន សារឿន ដែលមានទំហំ៤,៩៩ហិកតាហ្នឹងវានៅឆ្ងាយពីដីដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅរយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ដូច្នេះការអនុវត្តសាលដីកាដោយប្រើកម្លាំងហួសប្រមាណជាង១០០នាក់នេះ ទាំងកម្លាំងស៊ីឈ្នួល វាបង្ហាញពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក ភាព បន្ថែមថា៖ «ក្នុងនាមខ្ញុំជាអ្នកសម្របសម្រួលសហគមន៍ម្នាក់ ខ្ញុំសុំសម្ដែងនូវការឈឺចាប់ជំនួសប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ។ វាជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាទីបំផុត ហើយអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋជួបបញ្ហាប្រឈមខ្លាំងនោះ គឺគាត់គ្មានផ្ទះ គ្មានសំបែង គ្មានទីជម្រក គ្មានចំណីអាហារ គ្មានថ្នាំសង្កូវ សម្រាប់ជីវិតរស់នៅទេ ដោយសារតែអ្វីៗ ពួកគេត្រូវបានបំផ្លាញខ្ទេចខ្ទីអស់រលីងហើយ»។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានមានប្រសាសន៍ថា លោកបានឃើញសារព័ត៌មានមួយចុះផ្សាយពីជនមួយរូបដែលពាក់អាវគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានស្នើសុំឱ្យលោកជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយរឿងដីធ្លី ប៉ុន្តែបើតាមការទទួលបានព័ត៌មានពីអភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ គឺជននោះជាមេខ្លោងដែលដឹកនាំចលនាប្រជាពលរដ្ឋឱ្យទៅទន្ទ្រានដីរដ្ឋក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ ករណីនេះ លោកបានប្រាប់ទៅមេខ្លោងដែលកំពុងរត់គេចខ្លួនរូបនោះត្រូវប្រញាប់ចូលខ្លួនទៅសារភាពកំហុសនៅចំពោះមុខសមត្ថកិច្ច ដោយលោកអះអាងថានឹងពុំមានការឃុំខ្លួននោះទេ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖«មេខ្លោងម្នាក់នេះត្រូវទៅបង្ហាញខ្លួនយ៉ាងឆាប់នៅឯខេត្ត[ព្រះសីហនុ] រួចហើយចាំនិយាយគ្នាតាមក្រោយ។ ត្រូវទៅទទួលខុសត្រូវ! អ្នកឯងទៅប្រមូលប្រជាជនទៅកាប់ទន្ទ្រានដីរបស់រដ្ឋ អ៊ីចឹងបានប្រជាជនគេឱ្យទៅផ្ទះ ប៉ុន្តែមេខ្លោងមេចលនាគឺត្រូវតែទទួលខុសត្រូវ។ អ៊ីចឹងបានជាខ្ញុំចង្អុលបង្ហាញឱ្យ គួច ចំរើន ថាឱ្យតាមរក»។
កន្លងមករដ្ឋបាលខេត្ដព្រះសីហនុក៏បានប្រកាសពីការឃាត់ខ្លួនប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៤នាក់ ដើម្បីនាំទៅសួរចម្លើយនៅមូលដ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថស្រុកស្ទឹងហាវ ក្នុងករណីដែលអាជ្ញាធរអះអាងថា ពួកគេបានប្រើហិង្សាលើក្រុមការងារចម្រុះខេត្តដែលចុះទៅអប់រំពលរដ្ឋឱ្យរុះរើខ្ទមខុសច្បាប់នៅលើទីតាំងដីកម្មសិទ្ធិឯកជនរបស់ក្រុមហ៊ុនមួយ នៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសក្រុងព្រះសីហនុ (SIHANOUK VILLE SEZ)។
យោងតាមការផ្សព្វផ្សាយលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់រដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ ពលរដ្ឋទាំង៤នាក់ដែលត្រូវបានឃាត់ខ្លួននោះ រួមមាន ទេព សារ៉ា, ឈិន បូនី, សេង មករា និង ឃួន តារា។ ប្រភពដដែលបន្តថា ក្នុងប្រតិបត្តិការចុះអប់រំពលរដ្ឋឱ្យរុះរើខ្ទមដែលសង់ខុសច្បាប់នៅលើដីក្រុមហ៊ុននោះ គឺមានពលរដ្ឋមួយចំនួនបានស្ម័គ្រចិត្តប្រគល់ដីជូនម្ចាស់កម្មសិទ្ធិវិញ ប៉ុន្តែមានពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀតប្រដាប់ដោយកាំបិត ចម្ពាមកៅស៊ូ ដុំថ្ម និងដបប្រេងសាំង បានចេញមុខតវ៉ា រហូតដល់ប្រើអំពើហិង្សាលើក្រុមការងារចម្រុះ ទើបមានការឃាត់ខ្លួនអ្នកទាំង៤នាក់នោះយកទៅសួរនាំ។
បើតាមរដ្ឋបាលខេត្ត សំណង់មិនរៀបរយទាំងនោះគឺភាគច្រើនចាប់ផ្ដើមសាងសង់នៅដើមឆ្នាំ២០២២ និងមានការកើនឡើងក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នាពេលកន្លងមក ខណៈរដ្ឋបាលខេត្តក៏ធ្លាប់បានចុះអប់រំពលរដ្ឋទាំងនោះឱ្យរុះរើខ្ទមរបស់ពួកគេចេញម្តងរួចមកហើយ កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២។
គិតចាប់ពីខែមករា មកដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ ខេត្ដព្រះសីហនុ មានករណីវិវាទដីធ្លីកើតឡើងចំនួន ៨៨៦ករណី ក្នុងនោះរដ្ឋបាលខេត្ដបានដោះស្រាយចំនួន ១៥ករណី និងសម្របសម្រួលទៅភាគីវិវាទចំនួន ២១០ករណី រីឯករណីផ្សេងទៀតបានធ្វើរបាយការណ៍បញ្ជូនទៅស្ថាប័ន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ។
កាលពីឆ្នាំ២០០៨ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យមួយកាត់ដីទំហំ២ ០១៧,១៤ហិកតា ពីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ធ្វើអនុបយោគ និងប្រគល់សិទ្ធិកាន់កាប់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុន «សីហនុវិល ស្ពេសលអ៊ីខននើមី ហ្សូន» ដើម្បីអភិវឌ្ឍជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស «SIHANOUK VILLE SEZ»។
កន្លងមកសង្គមស៊ីវិលចំនួន៨៩ ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយថា យើងខ្ញុំជាក្រុមសង្គមស៊ីវិល សហជីព និងសហគមន៍សូមសម្ដែងការសោកស្ដាយ និងព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការចាប់ និងឃុំខ្លួន តំណាងសហគមន៍ដីធ្លីចំនួន ៣នាក់ ក៏ដូចជាការចោទប្រកាន់ទៅលើតំណាងសហគមន៍ដីធ្លីជាង ៥០នាក់ទៀតនិងសូមស្នើសុំឱ្យតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងអ្នកទាំងនោះឱ្យមានសេរីភាពវិញ៕
