ក្រុមយុវជនដែលដាក់ញត្តិស្នើឱ្យក្រសួងមហាផ្ទៃលុបចោលការផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ឱ្យជនបរទេស គ្រោងនឹងធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាទ្រង់ទ្រាយធំនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ បន្ទាប់ពីចប់រដូវភ្ជុំបិណ្ឌប្រសិនបើក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ មិនមានការឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានតាមការស្នើសុំរបស់ក្រុមយុវជន។
លោក ធែល ធីលែន ជាយុវជន ដែលមិនពេញចិត្តនឹងការផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ទៅឱ្យជនជាតិវៀតណាម បានលើកឡើងថា ប្រសិនបើក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនមានការឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានចំពោះញត្តិដែលបានដាក់ទៅ នោះប្រជាពលរដ្ឋ និងយុវជន នឹងដាក់ញត្តិទៅសាលារាជធានីភ្នំពេញ សុំការអនុញ្ញាតជួបជុំគ្នានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យទ្រង់ទ្រាយធំ ដើម្បីសម្ដែងមតិទាមទារឱ្យមានការលុបបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ និងដេប៉ាតឺម៉ង់ភាសាវៀតណាម។
លោក ធីលែន ថ្លែងថា៖ «បន្ទាប់ពីមួយសប្ដាហ៍ក្រោយ យើងនឹងស្នើទៅសាលារាជធានីម្ដងទៀត ដើម្បីរៀបចំកាលបរិច្ចេទច្បាស់លាស់មួយ ប្រមូលការជួបជុំសម្ដែងមតិនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យដោយសន្តិវិធី ស្របទៅតាមផ្លូវច្បាប់»។
លោកបន្ថែមថា ដើមចមដែលជំរុញឱ្យលោកយកញត្តិមកដាក់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ គឺដោយសារតែលោកយល់ឃើញថា ការផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ដល់ជនបរទេសអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា គឺជារឿងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ប្រយោជន៍ប្រជាជនខ្មែរ ពិសេសជារឿងមិនសមទំនង ដែលកម្ពុជាតែងតែផ្ដល់ការអនុគ្រោះក្រោមរូបភាពផ្សេងៗទៅឱ្យជនបរទេស ដែលមករស់នៅកម្ពុជាដោយខុសច្បាប់ ពិសេសជនជាតិវៀតណាម។
លោក ធីលែន បន្តថា៖ «បានជាយើងយកញត្តិមកដាក់នេះ ដោយសារយើងបានដឹងពីហានិភ័យជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងការចេញបណ្ណនេះ។ យើងដឹងហើយថាជនអន្តោប្រវេសន៍នៅកម្ពុជាភាគច្រើនគឺជាប្រជាជាតិវៀតណាម និងចិន»។
លោកបន្ថែមថា៖«ទាក់ទងនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍នេះ គឺគាត់មកប្រទេសរបស់យើង គឺគាត់តែងតែបង្កនូវអសន្តិសុខ ដូចជាគ្រឿងញៀន ចោរកម្ម ពេស្យាចារ ការជួញដូរមនុស្ស និងការលាងលុយកង្វក់ជាដើម។ នេះជាហានិភ័យដែលយើងត្រូវព្រួយបារម្ភ»។
សម្រាប់លោក ធីលែន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានច្បាប់គ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ ដូច្នេះគួរយកច្បាប់នោះមកប្រើ ព្រោះមិនមានហេតុផលណាមួយ ដែលកម្ពុជាចេញបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ឱ្យជនបរទេសទាំងនោះឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជាយើងមានច្បាប់គ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ត្រឹមត្រូវ សម្រាប់ការចេញប័ណ្ណនេះ គឺមានហានិភ័យខ្ពស់មែនទែន ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខមាលភាព ជីវភាព ការប្រកបមុខរបររបស់ប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ប្រទេស»។
យុវជនមួយរូបទៀតមកពីខេត្តសៀមរាប ដែលចូលរួមដាក់ញត្តិនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ គឺលោក អន រតនា ប្រាប់ឱ្យដឹងថា លោកមិនពេញចិត្តចំពោះក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ឱ្យជនជាតិវៀតណាម ដោយសារតែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ប្រទេសជាតិ ហើយលោកមើលឃើញថា ចំណងការទូតរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ហាក់មានភាពស្អិតរមួតជាងប្រទេសផ្សេងៗ ដែលធ្វើឱ្យលោកជាយុវជនមានក្ដីបារម្ភ ចំពោះការផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍នេះ។
លោក រតនា ថ្លែងថា៖ «ក្រុមយុវជនមិនបានរើសអើងជាតិសាសន៍ ទី២ក៏មិនបានស្អប់ជាតិសាសន៍ណាដែរ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងចំណងការទូតរបស់កម្ពុជាទៅបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗមិនបង្កហានិភ័យខ្ពស់ទេ អ្វីដែលកត់សម្គាល់ហានិភ័យខ្ពស់ខ្លាំងបំផុត គឺប្រជាជាតិវៀតណាម សម្រាប់កម្ពុជា ដូច្នេះបានជាក្រុមយុវជនធ្វើញត្តិសុំក្រសួងមហាផ្ទៃយល់ពីអារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋ និងដឹងពីការប្រឈមទៅថ្ងៃអនាគត»។
លោកអះអាងថា ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសអព្យាក្រឹត្យមួយ ប៉ុន្តែលោកសង្កេតឃើញថា ឱ្យតែភាគីវៀតណាមស្នើសុំ កម្ពុជាតែងផ្ដល់ឱ្យ ជាក់ស្ដែងការផ្ដល់ដី៤០ហិកតា ឱ្យពលរដ្ឋវៀតណាមដែលនៅលើទូក ប្ដូរមកនៅលើគោក ជាដើម។
លោក រតនា បញ្ជាក់ទៀតថា៖ «ការស្នើសុំកន្លងមកវាមានច្រើន ហើយប្រទេសយើងជាប្រទេសអព្យាក្រឹត្យមួយដែរ ដល់ពេលគេស្នើសុំបានគ្រប់បែបយ៉ាងចឹង ប្រសិនបើបងប្អូនវិញគិតម៉េច បើគេសុំផ្ទះបងប្អូននៅម្ដងហើយម្ដងទៀត ហើយយើងសុំគេអត់ដែលបានចឹង តើវាសុក្រឹតទេសម្រាប់ពលរដ្ឋទាំងមូល»។
ថ្វីត្បិតតែការដាក់ញត្តិនៅក្រសួងមហាផ្ទៃព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះ រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ អនុញ្ញាតឱ្យយុវជនចូលរួមតែ៥នាក់ ប៉ុន្តែគេឃើញប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ១០នាក់ មកចូលរួម និងតាមដានការដាក់ញត្តិនោះអមជាមួយទឹកមុខសង្ឃឹមថាក្រសួងនឹងឆ្លើយតបចំពោះញត្តិនោះ។
អ្នកស្រី កួង ចន្ធី អាយុ៥៤ឆ្នាំ ថ្លែងប្រាប់ ខេមបូចា ថា អ្នកស្រីជាពលរដ្ឋធម្មតា ហើយអ្នកស្រីមកតាមដានការដាក់ញត្តិនេះដោយស្ម័គ្រចិត្ត ព្រោះអ្នកស្រីមិនពេញចិត្តចំពោះក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលប្រកាសផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ ដល់ជនជាតិវៀតណាម។
អ្នកស្រីលើកឡើងថា៖«ខ្ញុំជាម្ចាស់ស្រុកជំទាស់ជាដាច់ខាត នូវក្រសួងមហាផ្ទៃដែលផ្ដល់បណ្ណកម្មសិទ្ធិស្នាក់នៅ យើងមើលប្រទសជិតខាង ជនអន្តោប្រវេសន៍តែលើសច្បាប់គេ គេដាក់ទោសតាមច្បាប់ ខ្ញុំធ្វើអីគេមិនចេញ ខ្ញុំដេកហូរទឹកភ្នែក»។
យ៉ាងណាមិញ ស្រ្តីវ័យ៥៤ឆ្នាំរូបនេះអះអាងថា បើទោះបីក្រសួងមហាផ្ទៃមានការឆ្លើយតបបែបណាចំពោះញត្តិនេះ ក៏អ្នកស្រីនៅតែមានសង្ឃឹមតាមរយៈវិធីផ្សេងៗទៀត ហើយអ្នកស្រី បញ្ជាក់ថា បើពលរដ្ឋខ្មែរមិនជំទាស់ចំពោះការផ្ដល់ប័ណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ទៅឱ្យជនបរទេស មានន័យថាពលរដ្ឋខ្មែរជាម្ចាស់ស្រុកពេញចិត្តចំពោះសេចក្ដីសម្រេចនេះ។
យោងតាមខ្លឹមសារក្នុងញត្តិ បញ្ជាក់បន្ថែមថា ការផ្តល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ និងសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការប្រកបអាជីវកម្ម និងផ្តល់ផលប្រយោជន៍នានា ដល់ជនអន្តោប្រវេសន៍ ឱ្យមានសិទ្ធិស្របច្បាប់ ស្មើភាពជាមួយប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រុក ក្រុមយុវជន មានការព្រួយបារម្ភ ចំពោះការឈ្លានពាន និងការជ្រៀតចូល អាចឈានទៅដល់ការគ្រប់គ្រងប្រយោល (អាណានិគម) ព្រមទាំងហានិភ័យជាច្រើនពាក់ព័ន្ធ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ជីវភាព និងភាពមិនប្រក្រតីនៃការជ្រៀតចូលនៃជនអន្តោប្រវេសន៍ ជាដើម។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោកខៀវ សុភ័ក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយបានឡើយ ដោយទូរសព្ទជាច្រើនដងតែមិនចូល។
លោក មេត មាសភក្ដី អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ ថ្លែងថា នឹងរង់ចំាមើលថាតើក្រុមយុវជននោះរៀបចំទៅតាមផ្លូវច្បាប់មុននឹងធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាឬយ៉ាងណា។
លោក មាសភក្ដី ថ្លែងថា៖ «ចាំមើលថាគាត់ធ្វើអត់ គាត់ដាក់លិខិតអត់ ព្រោះគ្រាន់តែគ្នាគ្រោង បងទៅមានចំណាត់ការយ៉ាងម៉េចកើត»។
ជុំវិញករណីនេះលោក អំ សំអាត នាយកចាត់ការទូទៅ នៃអង្គការ លីកាដូ យល់ឃើញថា វាជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់យុវជនក្នុងការសម្ដែងមតិ ឬស្នើសុំទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ហើយលោកជំរុញឱ្យក្រសួងមានការឆ្លើយតបទៅកាន់យុវជន ទោះបីជាលទ្ធផលវិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមានក្ដី ដើម្បីឱ្យក្រុមយុវជនបន្តតស៊ូមតិទៅតាមផ្លូវច្បាប់បន្តទៀត។
លោកថ្លែងថា៖ «មាត្រា៣៥នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ពលរដ្ឋទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិនៅក្នុងការដាក់សំណើរ ឬក៏ពាក្យបណ្ដឹងទៅស្ថាប័នរដ្ឋ ហើយស្ថាប័នរដ្ឋត្រូវតែមានការទទួលញត្តិដើម្បីឆ្លើយតប»។
លោកសំអាតបន្តថា ជុំវិញការដាក់ញត្តិរបស់យុវជន គឺជាការរំលឹកទៅដល់រដ្ឋាភិបាល ឱ្យពិចារណា មុននឹងផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ទៅឱ្យជនបរទេស ព្រោះកម្ពុជាគួរតែអនុវត្តច្បាប់ជនអន្តោប្រវេសន៍ឱ្យបានតឹងរឹងបំផុត ដើម្បីសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ជាតិ ពិសេសបញ្ហាជួញដូរមនុស្ស។
លោកបន្តថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះយើងឃើញថា កម្ពុជាយើងកំពុងតែកើតមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងការជួញដូរមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលយើងមើលឃើញថា ការគ្រប់គ្រងទៅលើជនបរទេសនៅមានការខ្វះចន្លោះ»។
សូមជម្រាបជូនថា កាលពីឆ្នាំ២០១៩ អាជ្ញាធរខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានសម្រេចបង្កើតតំបន់ថ្មីមួយដែលមានផ្ទៃដី៤០ហិកតា នៅភូមិដំបូកកកោះ ឃុំស្វាយជុំ ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជាង៤ពាន់គ្រួសារ ដែលរស់នៅក្នុងទឹក ផ្លាស់មករស់នៅលើគោក។
ទន្ទឹមនឹងនេះ កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ធ្លាប់ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ច្រានចោលចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលផ្ដល់ដី ៤០ហិកតា ឱ្យជនអន្តោប្រវេសន៍ ដែលមករស់នៅខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។ ក្នុងចំណោមជនជាតិខ្មែរ និងខ្មែរ-អ៊ីស្លាមជាង៤ពាន់នាក់ ក្នុងនោះមានជនជាតិវៀតណាមប្រមាណ២ ៣៨៧គ្រួសារ ដែលបំលាស់ទីមករស់នៅលើគោក ខណៈអភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក ស៊ុន សុវណ្ណរិទ្ធិ បាន បដិសេធថា មិនមានពលរដ្ឋវៀតណាមណាមានសិទ្ធិកាន់កាប់ដីនោះទេ គឺពួកគេបានត្រឹមតែជួលដីស្នាក់នៅប៉ុណ្ណោះ៕
