ពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់បឹងតាមោក ៩នាក់ បានទទួលដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនមួយទៀត កាលពីថ្ងៃអង្គារ ពីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ជុំវិញដំណើររឿងហិង្សាដោយចេតនានិង«បទប្រឆាំងនឹងអ្នករាជការសាធារណៈ» ទាក់ទងនឹងហេតុការណ៍មួយពាក់ព័ន្ធនឹងការជីកប្រឡាយ ដែលបានកើតឡើងកាលពីខែកុម្ភៈ ។ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋទាំងនេះ មានអ្នកខ្លះបានទទួលដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនជាច្រើនលើកពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាខុសៗគ្នា ។
ឯកសារដីកាដែលចុះថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ដែលសារព័ត៌មាន ខេមបូចា បានពិនិត្យមើល បានសរសេរថា ចៅក្រមស៊ើបសួរ ឆែ វិវឌ្ឍនៈ បានបង្គាប់ឱ្យពលរដ្ឋបឹងតាមោកម្នាក់ៗក្នុងចំណោមទាំង៩នាក់ ឱ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅតុលាការបន្តបន្ទាប់គ្នាចន្លោះពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា និងថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ។
បទហិង្សាដោយចេទនាពាក់ព័ន្ធនឹង«ការចាក់សាំងដុតស្បៃមុង»បណ្ដាលឱ្យឆាបឆេះរងរបួស និងបទ«ប្រឆាំងនឹងអ្នករាជការសាធារណៈ» ដែលបានកើតឡើងនៅភូមិបឹងតាមោក និងភូមិសំរោងត្បូង សង្កាត់សំរោង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ។
យោងតាមឯកសារដីកា ជនត្រូវចោទត្រូវយកមកជាមួយនូវលិខិតពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ ប្រសិនបើមាន ហើយប្រសិនបើពួកគេមិនព្រមចូលខ្លួនតាមកាលកំណត់ទេ ចៅក្រមអាចចេញដីកាបង្គាប់ឱ្យនាំខ្លួន ។
ពលរដ្ឋឈ្មោះ គង់ តឿ ដែលបានទទួលដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួន បាននិយាយថា នេះជាដីកាលើកទីបួនហើយ ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា វាអយុត្តិធម៌ចំពោះរូបអ្នកស្រី និងកូនស្រីវ័យជំទង់របស់អ្នកស្រី ដែលមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីសោះ ប៉ុន្តែ បែរជាទទួលបានដីកាតុលាការមួយថែមទៀត ។
អ្នកស្រីបានបន្តថា៖ «វាអយុត្តិធម៌ណាស់ ពីព្រោះកូនស្រីខ្ញុំដែលដេកក្នុងអង្រឹង[នៅថ្ងៃកើតហេតុ] ក៏ត្រូវបានគេប្ដឹងដែរ» ។ អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសួរថា តើពួកខ្ញុំបានធ្វើអ្វីខ្លះដាក់ពួកគេ ? យើងគ្រាន់តែប្រាប់ពួកគេថា យើងចង់រស់នៅដោយថ្លៃថ្នូរដូចអ្នកដទៃដែរ» ។
ដូចគ្នានឹងអ្នកស្រី តឿ ដែរ ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ស៊ា សំបាត់ ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ៩រូប ដែលបានទទួលដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនពីតុលាការដែរ បាននិយាយថា វាមិនយុត្តិធម៌ទេ ។ អ្នកស្រីថា៖ «ពួកគេអាចចោទប្រកាន់និងរំលោភបំពានតែលើប្រជាជនខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ ។ វាមិនពិតទាល់តែសោះ» ។ នៅថ្ងៃនោះ លោកឈរនៅទីធ្លាក្រោយផ្ទះរបស់លោក ។ លោកបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំមិនបានទៅឈ្លោះជាមួយពួកគេ[អាជ្ញាធរ]ទេ» ។
ភរិយារបស់លោក ឈ្មោះ ទឹម អ៊ុក និងបងស្រីរបស់លោក ឈ្មោះ ស៊ា ដាវី ក៏ត្រូវបានតុលាការបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅមុខតុលាការដែរ ។ លោកបាននិយាយថា ពួកគេនឹងមិនគេចវេះពីការចូលទៅបំភ្លឺទេ ពីព្រោះពួកគេមិនបានធ្វើអ្វីខុសឡើយ ។
លោក សំបាត់ បាននិយាយថា៖ «សូមមន្ត្រីមូលដ្ឋាននិងរដ្ឋាភិបាលមើលប្រជាជនខ្លួនឯងផង និងសូមដកបណ្ដឹងទៅ ។ សូមកុំប្ដឹងប្រជាជនដែលមិនបានធ្វើអ្វីខុសសោះនោះ» ។
ដីកាលើកនេះជាដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួនលើកទីពីរហើយ ។ សំណុំរឿងទីមួយរបស់លោកបានឡើងទៅដល់តុលាការកំពូលហើយ បន្ទាប់ពីលោកបានដាក់ពាក្យប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ជំទាស់ទៅនឹងសាលដីការបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ដែលបានសម្រេចតម្កល់សាលក្រមរបស់សាលាដំបូង ។ រួមជាមួយនឹងពលរដ្ឋ ៤រូបផ្សេងទៀត ពួកគេត្រូវបានតុលាការរកឃើញថាមានទោសពីបទរំខានការងារអ្នករាជការសាធារណៈមានស្ថានទម្ងន់ទោស កាលពីឆ្នាំ២០២២ និងត្រូវបានកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារ ៨ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ ១លានរៀល ។
អ្នកស្រី ស៊ា ដាវី ដែលបានទទួលដីកាលើកទីពីរដែរ បានប្រាប់ ខេមបូចា ថា ពលរដ្ឋ ១០រូបគ្រោងនឹងត្រូវទទួលដីកាបង្គាប់ឱ្យចូលខ្លួន ប៉ុន្តែ មានពលរដ្ឋម្នាក់ ឈ្មោះ ចាន់ ទី បានយល់ព្រមដោះដូរដី ដូច្នេះ អាជ្ញាធររក្សាទុកដីកានោះវិញ ។
បច្ចុប្បន្ន មានផ្ទះចំនួន ៤៤ផ្ទះនៅក្នុងតំបន់នោះ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋជាង ៥០% បានចរចាសុំដោះដូរដីជាមួយមន្ត្រីខណ្ឌរួចហើយ ។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងពីអ្នកស្រី ដាវី ។ ការយល់ព្រមចរចានេះ គឺដោយសារតែពលរដ្ឋជាអ្នកជិតខាងខ្លះជួបបញ្ហាលំបាកប្រាក់ចំណូល ដោយសារអាជ្ញាធរបន្តជីកកាយប្រឡាយនៅខាងក្រោយផ្ទះរបស់ពួកគេ និងចាក់លុបខ្សាច់ ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកស្រី តឿ បាននិយាយថា អ្នកស្រីនឹងយល់ព្រមទៅចរចាជាមួយសាលាខណ្ឌ តែក្នុងករណីដែលពួកគេទម្លាក់រាល់ការចោទប្រកាន់មកលើរូបអ្នកស្រីប៉ុណ្ណោះ ។
អភិបាលខណ្ឌព្រែកព្នៅ លោក ធឹម សំអាន បាននិយាយថា លោកគ្មាន«សិទ្ធិជ្រៀតជ្រែក»ក្នុងកិច្ចការអនុវត្តច្បាប់របស់តុលាការទេ ប៉ុន្តែ លោកក៏នឹងមិនទុកបញ្ហានេះចោលមិនដោះស្រាយដែរ ។ លោកមានន័យថា លោកនឹងបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយដោះដូរដីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជាបន្ត ។
លោក សំអាន បានទទូចឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅសេសសល់ ៤៤គ្រួសារ ឱ្យ«រួសរាន់»និង«ទទួលយក»គោលនយោបាយដោះដូរដី ។ លោកបន្តថា កន្លងមក ពលរដ្ឋ ៦៥គ្រួសារហើយដែលបានទទួលយកគោលនយោបាយនេះ ។
លោក ស៊ាង មួយឡៃ ប្រធានកម្មវិធីសិទ្ធិរស់នៅក្នុងទីក្រុងរបស់សមាគមធាងត្នោត បាននិយាយថា ដីកាតុលាការចុងក្រោយបំផុតនេះ គឺជាដីកាលើកទី៧ហើយសម្រាប់ពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ភូមិសំរោងត្បូង ។ លោកយល់ឃើញថា កង្វះដំណោះស្រាយសមស្របសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការគឺជារឿងគួរឱ្យសោកស្ដាយ ពីព្រោះវាដោះស្រាយបញ្ហាមិនចេញទេ ហើយថែមទាំងបង្កជាបន្ទុកសង្គមបន្ថែមទៀតទៅលើប្រជាពលរដ្ឋទៀតផង ។
លោក មួយឡៃ ចង់ឃើញអាជ្ញាធរដោះស្រាយបញ្ហានេះប្រកបដោយតម្លាភាព ដែលជាវិធីល្អមួយដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទទួលយកសំណងដោយស្ម័គ្រចិត្ត ពីព្រោះការដាក់សម្ពាធនិងបង្ខិតបង្ខំឱ្យពលរដ្ឋយល់ព្រមទទួលយកសំណងដែលមិនសមរម្យ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ ហើយវាក៏មិនស្របទៅតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែរ ។
លោកបាននិយាយថា៖ «បើទោះបីអ្នកដែលរងសម្ពាធយល់ព្រមទទួលយកសំណងក្ដី ប៉ុន្តែ វាជារឿងខុស ដោយសារនេះជាទម្រង់មួយនៃការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំ ដែលប្រឆាំងនឹងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស» ។
លោក មួយឡៃ បាននិយាយថា ផែនទីបានបង្ហាញថាតំបន់លំនៅឋានរបស់សហគមន៍ពលរដ្ឋនៅភូមិសំរោងត្បូង គឺស្ថិតនៅខាងក្រៅព្រំប្រទល់ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅ បានបិទប្រកាសជូនដំណឹងនៅនឹងទ្វារផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយបញ្ជាឱ្យគ្រួសារដែលនៅសេសសល់រុះរើផ្ទះនិងសំណង់ផ្សេងទៀតដែលបានសង់នៅលើផ្លូវសាធារណៈរបស់រដ្ឋចេញ ឱ្យបានមុនថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ។
ការជូនដំណឹងនោះបានលើកឡើងថា៖ «ដីនោះស្ថិតនៅក្នុងប្លង់មេដែលត្រូវពង្រីកផ្លូវដើម្បីសម្រួលចរាចរណ៍ពីវិមានឈ្នះ–ឈ្នះ មកកាន់ផ្លូវ ១៥១ និងបន្តទៅកាន់ផ្លូវជាតិលេខ៥ និងផ្លូវលេខ ៤២ ដើម្បីងាយស្រួលដល់ការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ» ។
ការជូនដំណឹងបានបន្តថា រដ្ឋបាលខណ្ឌនឹងផ្ដល់សំណង ក្នុងនោះរួមមានដី ផ្ទះដែលមានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ «ថវិកាមួយចំនួនធំ» អគ្គិសនី ទឹកស្អាត និងប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹក និងថា ទីតាំងនោះក៏ស្ថិតនៅជិតនឹងទីតាំងបច្ចុប្បន្នរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ» ៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Another Court Order Issued To Boeung Tamok Residents Over Canal Excavation Incident