ការបង្កើតនូវប្រព័ន្ធតភ្ជាប់រវាងកសិករជាអ្នកផលិតស្រូវ និងរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ នឹងបង្កើន ច្រវាក់ផលិតកម្មទីផ្សារស្រូវអង្ករនៅកម្ពុជាឱ្យទទួលបានភាពល្អប្រសើរ ខណៈក្រុមហ៊ុនរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវចំនួន៣៣ ក្នុងរាជធានី-ខេត្តចំនួន១២ បានកំពុងត្រៀមចុះហត្ថលេខាដោយស្ម័គ្រចិត្តជាមួយសហគមន៍កសិកម្មនៅដើមឆ្នាំនេះ យោងតាមការលើកឡើងរបស់មន្រ្តីជំនាញផ្នែកកសិកម្ម។
រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក យ៉ង សាំងកុមារ ថ្លែងថា បច្ចុប្បន្ននេះសហគមន៍កសិកម្មមួយចំនួនក្នុងចំណោម ១ ២០០សហគមន៍កសិកម្មនៅទូទាំងប្រទេស បានចុះកិច្ចសន្យារួចរាល់ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវក្នុងតំបន់របស់ពួកគេ តែនៅមួយចំនួនទៀតពុំទាន់ទៅដល់។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយបើសិនយើងធ្វើអាហ្នឹង ហើយដំណើរការទៅបានល្អ។ អ៊ីចឹងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ប្រព័ន្ធផលិតកម្មទីផ្សារស្រូវអង្ករយើងនឹងបានកាន់តែល្អ។ ហើយនឹងធ្វើឱ្យកសិករ និងរោងម៉ាស៊ីនកាន់តែច្រើនចូលរួម»។
គួរឱ្យដឹងថា រាជធានី-ខេត្តគោលដៅចុះកិច្ចសន្យាទាំង១២ រួមមាន ខេត្តបាត់ដំបងបន្ទាយមានជ័យ កំពង់ធំ ពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំង កំពង់ចាម ព្រៃវែង តាកែវ កណ្ដាល កំពង់ស្ពឺ ព្រះវិហារ និងរាជធានីភ្នំពេញ។ លោកបន្ថែមថា នឹងមានចំនួនខេត្តផ្សេងទៀតចូលរួមនាពេលខាងមុខផងដែរ។ មួយវិញទៀត លោកថាប្រភេទស្រូវដែលនឹងត្រៀមចុះកិច្ចសន្យានៅតាមបណ្ដាខេត្តទាំងនោះ គឺមានទាំងប្រភេទស្រូវទូទៅ និងប្រភេទស្រូវសរីរាង្គ។
កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ក្រោមកិច្ចសម្របសម្រួលរបស់ក្រសួងកសិកម្ម និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករ។ មន្ទីរកសិកម្មខេត្តបន្ទាយមានជ័យសម្រេចបាននូវកិច្ចសន្យាកសិកម្មចំនួន៦ជាមួយក្រុមហ៊ុន ស៊ីកនេតឈ័រ អហ្វអេស៊ា គិតជាបរិមាណស្រូវចំនួន ៨ ៥៣៣តោន លើផ្ទៃដីដាំដុះចំនួន ១ ៧៨០ហិកតា និងសមាជិកកសិករផលិតចំនួន១៨៦នាក់។ ដោយកិច្ចសន្យានេះគឺផ្ដោតលើពូជស្រូវអង្ករបាយរឹងប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងនោះក៏មានការសម្របសម្រួលការផ្គត់ផ្គង់ធាតុចូលដូចជា ជី ថ្នាំកសិកម្ម និងពូជស្រូវ ពីក្រុមហ៊ុនផងដែរ ដោយកសិករអាចទិញបណ្ដាក់ និងទូទាត់នៅពេលប្រមូលផល។
ដោយឡែក នៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០២៣ រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវចំនួន៧ នៅខេត្តបាត់ដំបងបានចុះកិច្ចសន្យាទិញស្រូវពីកសិករក្នុងដំណាក់កាលដំបូងចំនួន២ម៉ឺនតោន។ មួយវិញទៀត កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ សហគមន៍អ្នកផលិតស្រូវសែនក្រអូបពន្លកថ្មី បឹងខ្នារ ស្រុកបាកាន ខេត្តពោធិ៍សាត់ ក៏បានត្រៀមសហការជាមួយរោងម៉ាស៊ីន ចាន់ គនម៉េង ក្នុងការផលិតស្រូវសែនក្រអូបផងដែរ។ នេះបើយោងតាមការបង្ហោះលើគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់របស់លោក យ៉ង សាំងកុមារ។
លោក តូច សុទ្ធី ជាកសិកររស់នៅស្រុកព្រះនេត្រព្រះ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ឱ្យដឹងថា លោកពេញចិត្តទៅនឹងតម្លៃទិញលក់ស្រូវដែលក្រុមហ៊ុនបានដាក់ឱ្យក្នុងកិច្ចសន្យានោះ។ ដោយបន្ថែមថា ការណ៌នេះគាត់នឹងអាចសល់ជាកម្រៃខ្លះបន្ទាប់ពីប្រមូលផល ក៏ដូចជាឈ្មួញកណ្ដាលនឹងមិនអាចមកកេងចំណេញតម្លៃទិញលក់ស្រូវរបស់គាត់ដូចពីមុននោះឡើយ។
លោកលើកឡើងថា៖ «មានអារម្មណ៍ថាវាសប្បាយចិត្តក្នុងរឿងតម្លៃស្រូវនេះណា! ព្រោះវាអត់មានអ្នកណាដើរមកបង្អាក់(កេងចំណេញ)យើងដូចពីមុនទៀត[..] ឈ្មួញនោះណាឈ្មួញ»។
កសិកររស់នៅស្រុកព្រះនេត្រព្រះរូបនេះ ក៏បានរំពឹងដែរថា ពូជស្រូវអង្ករបាយរឹងរបស់លោកដែលចេញនៅដើមខែមីនានេះ នឹងអាចច្រូតបានប្រមាណ១៦តោន លើផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ៣ហិកតាកន្លះ។
លោក ឈុំ ស៊ីណេត ជាអ្នកគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីកនេតឈ័រ អហ្វអេស៊ា បានឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា នេះ ក្រុមហ៊ុនបានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយសហគមន៍កសិករចំនួន៤ និងក្រុមផលិត ឬកសិករឯករាជ្យចំនួន២ ក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ពូជស្រូវអង្ករបាយរឹងក្នុងរយៈពេលវែងមួយ។ ក្នុងនោះ លោកថាក្រុមហ៊ុនបានបែងចែកកិច្ចសន្យាចេញជាពីរទម្រង់ គឺទម្រង់តម្លៃថេរ(តម្លៃងាប់) ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយកសិករបុគ្គល គឺក្នុង១តោនស្មើនឹង២១៥ដុល្លារ។ រីឯ តម្លៃប្រែប្រួល(តម្លៃទីផ្សារ) ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយសហគមន៍កសិករនោះគឺក្នុង១តោនស្មើនឹង២១៧,៥ដុល្លារ។
លោកបន្តថា ចំពោះភាពខុសគ្នារវាងទម្រង់ទាំងពីរ គឺការទិញលក់សម្រាប់តម្លៃថេរ វាបានត្រឹមតែតម្លៃដែលបានកំណត់។ ចំណែកឯតម្លៃទីផ្សារ គឺការចរចារតម្លៃស្រូវត្រូវធ្វើឡើង២ថ្ងៃមុនពេលប្រមូលផលស្រូវអូអឹម(OM) នៅជុំវិញស្រែ ឫនៅក្នុងភូមិឃុំរបស់គាត់។ ដោយតម្លៃស្រូវត្រូវបានកំណត់ផ្អែកតាមតម្លៃទីផ្សារជាក់ស្ដែងនៃស្រូវអូអឹម(OM) បូកថែម១០០បាត(មួយរយបាតថៃ) ក្នុងមួយតោនស្រូវ។
លោក ស៊ីណេត ថ្លែងថា លោកក៏លើកទឹកចិត្តឱ្យបងប្អូនផ្សេងទៀតដែលរស់នៅតំបន់នោះ និងចង់ធ្វើការផ្គត់ផ្គង់ពូជស្រូវអង្ករបាយរឹង គឺអាចមកចុះកិច្ចសន្យាបន្តទៀតបាន។ ដោយ លោកថានៅពេលនេះគឺតម្រូវការរបស់ក្រុមហ៊ុននៅពុំទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ។
សម្រាប់ផលប្រយោជន៍ដែលភាគីទាំងសងខាង ទទួលបានវិញ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រជាកសិករនឹងមិនភ័យព្រួយថាមិនមានទីផ្សារលក់និងថវិកាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការទិញធាតុចូល ព្រោះថាខាងក្រុមហ៊ុននឹងធ្វើការផ្គត់ផ្គង់ធាតុចូលទៅកាន់កសិករ ដោយនឹងធ្វើការបណ្ដាក់និងទូទាត់វិញក្រោយពេលប្រមូលផល។
រីឯ ផលប្រយោជន៍ដែលក្រុមហ៊ុនទទួលបានវិញ លោកថា៖ «សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនយើង បើនិយាយអំពីផលប្រយោជន៍គឺកាលណានិយាយពីកិច្ចសន្យា មានន័យថាក្រុមហ៊ុននឹងមានក្រុមផលិតមួយជាក់លាក់ដែលអាចផលិតបានស្រូវទៅតាមតម្រូវការ និងបរិមាណដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវការដូចគ្នា»។
លោក ចាន់ សុផល នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនជាមានការចុះកិច្ចសន្យាបានច្រើន ហើយមានការគោរពកិច្ចសន្យាសម្រាប់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំនោះ វានឹងជួយឱ្យប្រជាកសិករមានភាពច្បាស់លាស់ចំពោះថ្លៃទំនិញទីផ្សារ។ ប៉ុន្តែលោកមិនរំពឹងថាប្រជាកសិករនឹងអាចបង្កើនប្រាក់ចំណូលខ្លាំងនោះទេ តែថាវានឹងជួយសម្រួលដល់ពួកគាត់ឱ្យមានកម្រិតនៃប្រាក់ចំណេញមួយដែលមានស្ថិរភាព។
លោក សុផល បន្ថែមថា៖ «និយាយរួមទៅខ្ញុំមិនរំពឹងថាវានឹងធ្វើឱ្យមានកំណើនចំណូលខ្លាំងអីនោះទេ គ្រាន់តែជួយសម្រួលឱ្យមានស្ថិរភាពមួយទៅលើកម្រិតចំណេញ»។
ជាមួយគ្នា លោក យ៉ុន ហុង ជាប្រធានរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវឥណ្ឌូឆាយណា ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានឱ្យដឹងថា រោងម៉ាស៊ីនរបស់លោកនឹងចុះកិច្ចសន្យាជាមួយសហគមន៍កសិករនៅពេលពួកគេចាប់ផ្ដើមស្ទូងស្រូវជាថ្មី ហើយពូជស្រូវដែលជាតម្រូវការនោះគឺពូជស្រូវអង្ករស។ លោកបន្ថែមថា ដោយសារទើបតែចាប់ផ្ដើមលើកដំបូង ដូច្នេះលោកនឹងទទួលទិញតែក្នុងចំនួន ១ ០០០តោន ក្នុងមួយរដូវកាល ឫមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ខណៈលោកមិនទាន់អាចកំណត់តម្លៃបាននៅឡើយទេដោយត្រូវរង់ចាំពេលដែលចុះកិច្ចសន្យា និងពិនិត្យមើលលើតម្លៃទីផ្សារ។
លោក ហុង បន្តថា បើប្រៀបធៀបតម្លៃលក់ក្នុង ១ ០០០តោន គឺពូជស្រូវទូទៅមានតម្លៃថោកជាងពូជស្រូវសរីរាង្គ ទោះបីលក់ចេញក្នុងបរិមាណប្រហាក់ប្រហែលគ្នាក៏ដោយ។ លោកបន្តថា ដោយសារកត្តាតម្រូវការទីផ្សារណាមួយស្រូវសរីរាង្គត្រូវបានគេចងក្រងយូរដែរមកហើយ។
លោកថា៖ «អូ! [ពូជស្រូវ]សរីរាង្គគេថ្លៃ សរីរាង្គគេថ្លៃណាស់។ ព្រោះដោយសារខាងសរីរាង្គគេចងក្រងតាំងពីដើមមកហើយអាហ្នឹងនោះ។ ព្រោះពួកខ្ញុំស្រូវធម្មតាដូចអត់ធ្លាប់មានធ្វើពីមុនមក យើងធ្លាប់តែទិញឈ្មួញ ឬក៏កសិករគាត់យកមកលក់ដល់ៗកន្លែង»។
ត្រឡប់មក លោក យ៉ង សាំងកុមារ បានឱ្យដឹងបន្ថែមថា ចំពោះការសម្រេចយកទម្រង់បែបណានោះ គឺលោកទុកឱ្យភាគីខាងរោងម៉ាស៊ីន និងសហគមន៍កសិករជាអ្នកជ្រើសរើស។ តែលោកបញ្ជាក់ថាជាបទពិសោធន៍ការជ្រើសរើសយកតម្លៃថេរគឺដោយសារកសិករគិតថាអាចដឹងពីតម្លៃមុន ប៉ុន្តែថាពួកគាត់ក៏នឹងខកចិត្តផងដែរនៅពេលដែលមានការឡើងថ្លៃស្រូវ ឬប្រឈមនឹងការផ្លាស់ប្ដូរចិត្តពីក្រុមហ៊ុននៅពេលស្រូវធ្លាក់ថ្លៃ។
លោកបន្ថែមទៀតថា៖ «វាជាជម្រើសនោះទេសម្រាប់គាត់ ប៉ុន្តែតាមបទពិសោធន៍កន្លងមកហ្នឹង ប្រហែលជាពិបាកបន្តិចក្នុងការយកតម្លៃថេរហ្នឹង។ ពីព្រោះកន្លងមកធ្លាប់មានបញ្ហានៅពេលស្រូវឡើងថ្លៃទៅធ្វើឱ្យសហគមន៍គាត់នឹងអាចផ្លាស់ប្ដូរចិត្ត ឬក៏ពេលស្រូវរាងចុះថោកទៅធ្វើឱ្យរោងម៉ាស៊ីនផ្លាស់ប្ដូរចិត្តអីអញ្ចឹង»៕
