របាយការណ៍មួយរបស់គណៈកម្មាធិការអឺរ៉ុប បានបង្ហាញពីការកើតមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើក្នុងដែនជម្រងសត្វព្រៃនៅតំបន់ព្រៃឡង់ជាថ្មី បន្ទាប់ពីការកាប់បំផ្លាញនេះបានកើតឡើងខ្លាំងកាលពីឆ្នាំ២០១៦ នៅពេលដែលតំបន់នេះបានដាក់ចូលជាតំបន់ការពារ។
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវរបស់គណៈកម្មាធិការអឺរ៉ុប បានផ្សាយរបាយការណ៍ថ្មីមួយពីការកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់នៅតំបន់ព្រៃឡង់ ដោយបានប្រើរូបភាពពីផ្កាយរណប និងទិន្ន័យពីបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ដែលបានដើរល្បាតនៅតំបន់ដីព្រៃដែលកំពុងបាត់បង់យ៉ាងលឿននេះ។
របាយការណ៍បានរកឃើញថាគម្របព្រៃឈើទាំងនោះចាប់ផ្ដើមបាត់បង់ខ្លាំងពីឆ្នាំ២០១៣ និងបាត់បង់ខ្លាំងបំផុតនៅឆ្នាំ២០១៦ ពេលដែលដីព្រៃចំនួន ៩ ៨៣៦ហិកតាត្រូវកាប់បំផ្លាញ។ នៅឆ្នាំ២០១៧ ការបាត់បង់ដីគម្របព្រៃឈើនេះបានថយចុះបន្តិចវិញ និងមកដល់ឆ្នាំ២០១៩ ផ្ទៃដីព្រៃដែលបាត់បង់មានចំនួន ៤ ២៣៩ហិកតា។
រូបភាពពីផ្កាយរណបបានបង្ហាញថាផ្នែកខាងជើង និងខាងត្បូងតំបន់ព្រៃឡង់បានបាត់បង់ដីព្រៃក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ប៉ុន្តែនៅផ្នែកកណ្ដាលវិញ មានការចូលកាប់ឈើដោយចោះៗ ដោយមានដើមឈើមួយៗត្រូវបានកាប់រំលំ។ GPS របស់បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ក៏បានបង្ហាញដូចគ្នាពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការកាប់ឈើមួយដើមៗនេះដែរ។
របាយការណ៍សរសេរទៀតថា៖ «ខណៈដែលផ្នែកកណ្ដាលនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃតំបន់ព្រៃឡង់ភាគច្រើនរងផលប៉ះពាល់ដោយការកាប់ឈើចោះៗ នៅផ្នែកខាងត្បូង និងជើងដែលជម្រកសត្វព្រៃនេះគឺជាតំបន់គ្មានដើមឈើ»។
ទិន្នន័យដែលរបាយការណ៍នេះបានរកឃើញឆ្លើយតបទៅនឹងការរកឃើញរបស់សាកលវិទ្យាល័យ Maryland ដែរ ដែលសាកលវិទ្យាល័យនេះមានស្ថាប័នសម្រាប់ស្វែងរក និងវិភាគលើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើសកល។
សាកលវិទ្យាល័យបានរកឃើញថាក្នុងឆ្នាំ២០១៦ គម្របព្រៃឈើប្រហែល ១១ ០០០ហិកតាបានបាត់បង់ ខ្ពស់ជាងតួលេខដែលទើបរកឃើញថ្មីនេះ។ ដូចគ្នាដែរនៅឆ្នាំ២០១៩ សាកលវិទ្យាល័យបានរកឃើញថាដីព្រៃ ៧ ៥១០ហិកតាបានបាត់បង់។
កម្ពុជាត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាប្រទេសមានអត្រាកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើលឿនបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក ក្រោមគម្រោងផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចក្នុងលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជនពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល។ ថ្មីៗនេះ ដីរដ្ឋក៏ត្រូវបានផ្ដល់ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនសម្រាប់គម្រោងលំនៅដ្ឋាន ទេសចរណ៍ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
លោក ហឿន សុភាព តំណាងបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ក្នុងខេត្តកំពង់ធំ មានប្រសាសន៍ថាការរកឃើញនេះ គឺត្រូវគ្នានឹងការសង្កេតឃើញរបស់ក្រុមល្បាតដែរ។
លោកបន្តថាក្រសួងបរិស្ថានបានច្រានចោលការរកឃើញការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដោយខុសច្បាប់ ដែលថាធ្វើឡើងដោយមានការសមគំនិតជាមួយមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោម។
លោកបន្ថែមថា៖ «ច្បាប់មានតែលើក្រដាស ប៉ុន្តែខ្វះការអនុវត្ត ដើម្បីការពារការបំផ្លាញព្រៃឈើ។យើងបារម្ភការបាត់បង់គម្របព្រៃឈើនៅប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខទៀត»។
មន្ត្រីមូលដ្ឋានតែងតែច្រានចោលពីកង្វល់ដែលបានលើកឡើងដោយបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ និងអង្គការបរិស្ថានផ្សេងទៀត។ កាលពីឆ្នាំទៅ អាជ្ញាធរប្រដាប់អាវុធ បានរារាំងការធ្វើពិធីបំបួសដើមឈើ ដែលរៀបចំដោយព្រះសង្ឃ យុវជន និងក្រុមសង្គមស៊ីវិល។
ក្រសួងបរិស្ថានបានគាំទ្រដល់ការរារាំងនោះ និងបានហៅបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ថាជាស្ថាប័នមិនស្របច្បាប់ គ្មានចុះបញ្ជី នេះបើតាមព័ត៌មានពីអង្គការលីកាដូ។ ក្រសួងក៏បានច្រានចោលការវិភាគដោយផ្អែកតាមរូបភាពផ្កាយរណបនេះដែរ ដោយថានេះជាចេតនាញុះញង់របស់ក្រុមណាមួយ។
អ្នកស្រី ឆៀង លី សមាជិកបណ្ដាញព្រៃឡង់ប្រចាំខេត្តស្ទឹងត្រែង លើកឡើងថាតម្រូវការឈើ ធ្វើឲ្យព្រៃឈើនឹងបន្តរងការកាប់បំផ្លាញដោយក្រុមហ៊ុន ក្រោមការអះអាងថាកាប់ចេញពីតំបន់សប្បទានរបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតែបន្តកើតមាន ព្រោះថាក្រុមហ៊ុនជាច្រើននៅតែបន្តទិញឈើទាំងនោះ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្រ្តា បដិសេធអត្ថាធិប្បាយលើរបាយការណ៍នេះ ដោយគ្រាន់តែឆ្លើយនឹងសំណួរអំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រសួងក្នុងការអភិរក្សព្រៃឡង់តែប៉ុណ្ណោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ក្រសួងបរិស្ថានមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើរបាយការណ៍របស់ភាគីទីបីណាមួយឡើយទ»។
លោកឲ្យដឹងថារដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សក្រសួងបរិស្ថាន ក៏ដូចជាសហគមន៍ផ្សេងៗបានធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងជីវចម្រុះក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់។
ក្នុងឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ មន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស និងប្រជាសហគមន៍បានរកឃើញការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើចំនួន១ ០១៩ករណី និងមាន៤៧ករណីត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការ។ អាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស បានរឹបអូសរណារយន្តចំនួន៤៨១គ្រឿង និងដកហូតឈើចំនួន២៧៥ ម៉ែតគូប។
បើតាមរបាយការណ៍កន្លងមកឲ្យដឹងថា ព្រៃឡង់ស្ថិតនៅភាគខាងជើងនៃប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងខេត្តចំនួនបួន លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីប្រហែល ៤៣១ ០០០ ហិកតា។ តំបន់ព្រៃឡង់មានមនុស្សរស់នៅជាង២៥០ ០០០នាក់ ដែលភាគច្រើនជាក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចកួយ។
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ EU report reveals resurgence in Prey Lang deforestation
