សម្ព័ន្ធអង្គការសង្គមស៊ីវិល កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនលើការលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ ខណៈរបាយការណ៍បង្ហាញថាអំពើហិង្សា ការរើសអើង ការកើនឡើងនៃបំណុល និងការរិត្បិតសិទ្ធិមូលដ្ឋាននៅតែកើតមាន។
គណៈកម្មាធិការអង្គការក្នុងស្រុកធ្វើការលើអនុសញ្ញាស្តីពីការលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងប្រឆាំងនឹងស្ត្រី ហៅកាត់ថា NGO-CEDAW ដែលអង្គការសង្គមស៊ីវិលរាប់សិបផ្សេងទៀតចួលរួម បានលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា បញ្ហាវិសមភាពយេនឌ័រនៅតែបន្តកើតមាន និងមិនទាន់បានដោះស្រាយ ក្នុងនោះរួមទាំងចំនួនដ៏តិចតួចរបស់ស្រ្តីក្នុងកិច្ចការនយោបាយផងដែរ។
នៅកម្ពុជាតំណាងរាស្រ្តដែលជាស្រ្តីមានតិចជាង១៣ភាគរយ ហើយនៅព្រឹទ្ធសភាមានប្រហែល១៧ភាគរយ និងស្រ្តីបម្រើការនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិមានតិចជាង២០ភាគរយ។
របាយការណ៍របស់អង្គការខាងលើលើកឡើងថា ស្រ្តីបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងអាក្រក់ពីបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីនៅកម្ពុជា ក្នុងនោះមានជិត១ម៉ឺនគ្រួសារបានរងផលប៉ះពាល់ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។
អង្គការ ស៊ី-ដ លើកឡើងថា អំពើហិង្សាផ្អែកលើយេនឌ័រនៅតែកើតមានជាច្រើនកន្លែង និងថាការធ្វើកំណែទម្រង់លើច្បាប់ស្ដីពីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារមានភាពយឺតយ៉ាវ។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ បានបង្ហាញក្នុងរបាយការណ៍ខ្លួនដែរថា គិតពីឆ្នាំ២០២០ យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស១៤៦នាក់បានស្លាប់ដោយសារអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងអំពើរំលោភផ្លូវភេទ ក្នុងនោះមានស្រ្តីចំនួន៩៦នាក់ និងកុមារ៤៦នាក់។
របាយការណ៍របស់អង្គការ ស៊ី-ដ លើកឡើងថា៖ «សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ការជួបជុំ និងប្រមូលផ្ដុំនៅតែមានការរឹតត្បិត ជាមួយគ្នានោះស្រ្តីអ្នកនយោបាយបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល សកម្មជន និងអ្នកសារព័ត៌មាន នៅប្រឈមនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ និងការបៀតបៀនដោយផ្អែកលើយេនឌ័រ»។ របាយការណ៍បន្តថា ការទទួលបានសេវាសុខភាពផ្នែកសុខភាពផ្លូវភេទ និងបន្តពូជ និងការអប់រំក៏នៅមានកម្រិត។
របាយការណ៍ ដែលបានពិនិត្យលើទំនោរកាលពីឆ្នាំមុន ក៏បានអំពាវនាវឲ្យមានការបន្ថូរបន្ថយទោសដល់ស្រ្តីបម្រើសេវាផ្លូវភេទ និងអ្នកពពោះជំនួស ព្រមទាំងជួយគាំទ្រដល់ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ដោយស្មើភាព។
អគ្គលេខាធិការអង្គការស៊ី-ដ អ្នកស្រី ជឹម ចាន់នាង មានប្រសាសន៍ថា៖ «ការបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តអនុសាសន៍ដែលយើងបានដាក់ជូនរដ្ឋាភិបាលនឹងបង្កឲ្យកម្ពុជានៅបន្តមិនអាចអនុវត្តបានពេញលេញទៅតាមអនុសញ្ញាស៊ី-ដ ដែលកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខា»។
កម្ពុជាបានផ្ដល់សច្ចាប័នដល់អនុញ្ញាស៊ី-ដ កាលពីឆ្នាំ១៩៩២ ហើយរំពឹងថាកម្ពុជាអាចនឹងអនុវត្តបាន ព្រមទាំងផ្ដល់របាយការណ៍ពីវឌ្ឍនភាពទៅអង្គការសហប្រជាជាតិនៅប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ខាងមុខទៀត។
ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងថា កម្ពុជាមានគោលនយោបាយសមភាពយេនឌ័រ ប៉ុន្តែថាការអនុវត្តនៅមានកម្រិតខ្សោយ ដោយសារតែកង្វះថវិកា និងធនធាន។
ក្រសួងកិច្ចការនារី ស្ថិតក្នុងចំណោមស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលមួយដែលបានទទួលថវិកាតិចជាងគេបំផុតពីរឆ្នាំជាប់គ្នា បើធៀបទៅនឹងក្រសួងផ្សេងៗទៀត។
អ្នកស្រី ប៊ុនឈិត វាសនា អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្រ្តី របស់ក្រសួងកិច្ចការនារី មិនបានឆ្លើយតបភ្លាមៗទៅនឹងសំនួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាននោះទេ។
អង្គការស៊ី-ដ ក៏បានអំពាវនាវឲ្យមានការរឹតបន្ដឹងលើគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការយកដីរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចទៅធ្វើជាទ្រព្យបញ្ចាំ ក្នុងន័យជួយគាំទ្រស្រ្តីងាយរងគ្រោះ និងសហគមន៍របស់ពួកគាត់។
លោក សុត សាវន តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ មកពីខេត្តព្រះវិហារលើកឡើងថា ការជាប់វ័ណ្ឌកនឹងបំណុលបានធ្វើឲ្យស្រ្តី និងក្មេងស្រីងាយនឹងរងគ្រោះទៅនឹងអំពើហិង្សា ការបង្ខំឲ្យឈប់រៀន និងចំណាកស្រុកដើម្បីរកការងារធ្វើ។
ការជំពាក់បំណុលជាមួយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុច្រើនកើនឡើងក៏ដោយសារការដោះទ័លលើការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ និងពេលខ្លះក៏មានទាក់ទងនឹងការចងការប្រាក់ដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ ដែលរឿងនេះនៅតែបន្តកើតមាន។ ជាងពាក់កណ្ដាលនៃមនុស្សពេញវ័យនៅកម្ពុជាមានជាប់បំណុល ហើយក្នុងនោះស្រ្តីមានប្រហែលជា២ភាគ៣ ក្នុងចំណោមអ្នកខ្ចីប្រាក់ពីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុសរុប២លាននាក់ ដែលគិតជាទឹកប្រាក់បំណុលមានច្រើនជាង១៨ពាន់លានដុល្លារ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា អះអាងថា សមភាពយេនឌ័រនៅកម្ពុជា គឺកំពុងស្ថិតនៅចំណុចខ្ពស់ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ លោកបន្តថា៖ «ជាង៥០០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ តើមានពេលណាដែលស្រ្តីកម្ពុជាមានសិទ្ធិសេរីភាពដូចជាពេលនេះ?» លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលបានលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់សកម្មជន ដូចជា អ្នកស្រី សេន ចន្ធួ នាយិកាស្ដីទីអង្គការបណ្តាញការងារស្ត្រីរួបរួមគ្នា លើកឡើងថា ស្រ្តីដែលត្រូវគេមាក់ងាយ មានដូចជាស្រ្តីបម្រើសេវាផ្លូវភេទ នៅបន្តទទួលការរើសអើង ការដាក់ទោសទណ្ឌ និងនៅខ្វះការគាំពារខាងផ្លូវច្បាប់។
ពេលសួរពីការផ្ដល់សច្ចាប័នលើការធ្វើកំណែទម្រង់ការងារផ្អែកលើយេនឌ័រ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ស៊ុន មេសា មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងគ្រាន់ជាសេនាធិការមួយរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយមានតែរដ្ឋាភិបាលទេដែលអាចបង្ហាញពីជំហររបស់ខ្លួនលើបញ្ហានេះ។ លោកបន្ថែមថាក្រសួង «ការពារ និងអនុវត្តតាមច្បាប់ស្ដីពីការងារទាំងលើនិយោជក និងនិយោជិត»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ NGOs Urge Stronger Action on Gender Equality Amid Violence and Debt
