សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចចោទប្រកាន់កូដករណាហ្គាវើលដ៍ចំនួន៣នាក់ពីបទ«រារាំងវិធានការសុខាភិបាល» បន្ទាប់ពីសាកសួររយៈពេល២ថ្ងៃ ខណៈពួកគេត្រូវបានចាប់ខ្លួនតាមដីការរបស់តុលាការកាលពីចុងសប្ដាហ៍មុន។ ដោយឡែក កូដករចំនួន៤នាក់ផ្សេងទៀត សមត្ថកិច្ចនៃស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញកំពុងតាមចាប់ខ្លួនផងដែរ។
បើតាមលោក អំ សំអាត នាយករងនៃអង្គការលីកាដូ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ខេមបូចាថា កូដករទាំង៣នាក់ ត្រូវបានតុលាការសម្រេចចោទប្រកាន់ពីបទ«រារាំងវិធានការសុខាភិបាល» យោងទៅតាមមាត្រា១១នៃច្បាប់ស្តីការប្រឆាំងនឹងការរីករាលដារជំងឺកូវីដ១៩។ នៅមុននេះបន្តិច ពួកគេទាំង៣នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន ក្រោយចៅក្រមស៊ើបសួរសម្រេចចោទពួកគេហើយ។
ចំណែកលោកអ៊ី រិន្ទ អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ មិនអាចសុំការបកស្រាយបាន ទេ ដោយលោកប្រាប់ថាលោកនឹងប្រាប់មកវិញនៅពេលប្រជុំរួច។
លោកថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ចាំខ្ញុំទំនាក់ទំនងជាមួយចៅក្រមទទួលបន្ទុក សំណុំរឿងនេះសិន ចាំមើលខ្ញុំចេញពីប្រជុំមើល ខ្ញុំទំនាក់ទំនងទៅ»។
លោកសាន សុខសីហា អ្នកនាំពាក្យស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងដែរថា កូដករទាំង៣នាក់ គឺលោក សេង វណ្ណារិទ្ធលោក ជួន ចាន់ណាត និងលោក សៅរ៍ សម្បត្តិ ដែលសមត្ថកិច្ចបានឃាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែកម្ភៈ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅតុលាការតាំងតែពីព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីស៊ើបសួរស្របតាមដីការរបស់អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ពីបទរារាំងវិធានការសុខាភិបាល។
លោក សុខសីហា បញ្ជាក់ថា៖ «បានបញ្ជូនទៅហើយ ប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចបានបញ្ចូនទៅតុលាការហើយ និតិវិធីយ៉ាងណាៗ គឺជាភារៈកិច្ចរបស់តុលាការក្នុងការស៊ើបសួរ»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បន្តថា សម្រាប់កូដករទាំង៤នាក់ទៀត សមត្ថកិច្ចកំពុងស្វែងរកពួកគេ ស្របតាមការបញ្ជាឱ្យចូលខ្លួនរបស់ព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញពី«បទរារាំងវិធានការសុខាភិបាល»។
ទាក់ទងនឹងករណីនេះ កញ្ញា សុភ័ក្រម៉ូលីកា ជាកូដករមួយរូបក្នុងចំណោម៤នាក់ខាងលើ បានអះអាងថាមកទល់ពេលនេះ មិនទាន់ឃើញមានដីការកោះហៅជាផ្លូវការពីអយ្យការអមសាលាដំបូងឡើយ ក្រៅតែពីការប្រកាសរបស់ស្នងការរាជធានីភ្នំពេញនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក និងសារអនាមិកផ្ញើសារគំរាមមកកាន់រូបនាង។
កញ្ញាបន្តទៀតថា រូបនាងមិនរត់គេចទៅណាឡើយ ពោលឱ្យតែមន្រ្តីមានឈ្មោះ មានតួនាទីក្របខណ្ឌ ទាក់ទងនឹងការបញ្ជាក់ពេលវេលាច្បាស់លាស់ រូបនាងនឹងទៅបំភ្លឺ នៅពេលដែលនាងបញ្ចប់ចត្តាឡីស័ក។
កញ្ញា សុភ័ក្រម៉ូលីកា ថា៖ «ខ្ញុំមិនរត់គេចទៅណាទេ ខ្ញុំចូលខ្លួនពេលដែលខ្ញុំចប់កាត្វពកិច្ចចត្តាឡីស័ក ហើយដីការកោះហៅអីអត់ទាន់មានទេ មានតែអាខោនអាណាមិកអះអាងថាជាសមត្ថកិច្ចផ្ញើសារគំរាមកំហែងមកលើខ្ញុំ ដោយនិយាយថា ធ្វើចត្តាឡីស័កនៅណា? ស្អែកចាំគេទៅយក មិនបាច់អស់លុយម៉ូតូឌុបទេ ចាំគេទៅយកដល់ផ្ទះ»។
កញ្ញាអះអាងថា រូបនាងមិនទាន់ដឹងថាខ្លួនបានល្មើសនឹងរឿងអ្វីទេ ខណៈរូបនាងគោរពតាមវិធានការសុខាភិបាលគ្រប់យ៉ាង តែបែរជាត្រូវចោទពីបទរារាំងវិធានការសុខាភិបាលទៅវិញ។
កញ្ញាបកស្រាយថា៖ «មកដល់ពេលនេះ ខ្ញុំមិនទាន់មានមន្រ្តីណាទាក់ទងមកខ្ញុំផ្ទាល់ទេ ខ្ញុំចង់ដឹងថាថ្ងៃបរិច្ឆេទដែលឱ្យខ្ញុំចូលទៅនៅថ្ងៃណា ហើយពីរឿងអ្វីដែលឱ្យខ្ញុំចូលទៅបំភ្លឺហ្នឹង ពីព្រោះ ខ្ញុំមើលសេចក្ដីបំភ្លឺរបស់អយ្យការពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងរារាំង ចឹងខ្ញុំចង់សួរថាកន្លែងណាដែលខ្ញុំរារាំង ព្រោះពួកខ្ញុំបានទៅផ្ដល់សំណាកទៅតាមក្រសួងសុខាភិបាលហើយ»។
ទាក់ទិននឹងករណីនេះ លោក សំអាត យល់ឃើញថា ជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់កូដករណាហ្គាវើលដ៍ ខណៈដែលអាជ្ញាធរបន្តចាប់ខ្លួនកូដករជាបន្តបន្ទាប់ដូច្នេះ ពីព្រោះពួកគេបានគោរពតាមការវិធានការសុខាភិបាលហើយ។
លោក សំអាត បានថ្លែងថា មានភាពមិនប្រក្រតីចំពោះការអនុវត្តវិធានការសុខាភិបាល ដែលចោទប្រកាន់កូដករពីបទរារាំងវិធានការសុខាភិបាល ដោយគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ព្រោះកូដករទាំងអស់បានសហការទៅតាមសំណើរក្រសួងសុខាភិបាលរួចហើយ។
លោកលើកឡើងថា៖ «វាជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់កូដករ បើយើងមើលទៅគាត់ហាក់មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងក្រសួងសុខាភិបាល ដោយកូដករដែលធ្វើកូដកម្មទាំងអស់ហ្នឹងបានទៅយកសំណាកនៅកោះពេជ្រស្ទើរតែគ្រប់គ្នា ហើយមិនដឹងគាត់ឈរលើមូលដ្ឋានអី ក្នុងការកោះហៅ ធ្វើការចោទប្រកាន់កម្មករ រារាំងវិធានការសុខាភិបាលទេ»។
លោកថ្លែងបន្តទៀតថា ឬសគល់នៃវិវាទការងារ ដែលឈានដល់ស្ថានភាពបែបនេះ គឺដោយសារតែក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ មិនព្យាយាមរកដំណោះស្រាយជូនកម្មករទៅតាមការស្នើសុំរបស់ពួកគេទាំង៩ចំណុច។ ហើយការចាប់បុគ្គលិកជាបន្តបន្ទាប់នេះ គឺជាសម្ពាធបន្ថែមទៀតចំពោះកម្មករ។
លោក សំអាត បន្ថែមថា៖ «ដើម្បីបញ្ចប់គឺមានតែមួយទេ គឺស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធហ្នឹងជំរុញធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានការដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ជាមួយអតីត ឬបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៍ និងដោះលែងតំណាងពួកគេ ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ និងវិលទៅរកការចរចាដើម្បីបញ្ចប់»។
កញ្ញា សុភ័ក្រម៉ូលីកា បានប្រាប់ឱ្យដឹងទៀតថា ថ្វីបើកូដករត្រូវបានរារាំងដោយវិធានការសុខាភិបាលក្ដី ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែបន្តធ្វើយុទ្ធនាការទាមទារឱ្យមានការដោះលែងមេដឹកនាំសហជីព និងទាមទារដំណោះស្រាយ តាមរយៈបណ្ដាញសង្គម រហូតដល់ពួកគេអាចធ្វើកូដកម្មដោយផ្ទាល់នៅក្បែរក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍។
កញ្ញាសុភ័ក្រម៉ូលីកា ឱ្យដឹងថា៖ «ដោយសារតែពួកយើងត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័ក តាមក្រសួងសុខាភិបាលទាំងអស់គ្នា ចឹងយើងអត់បានទៅធ្វើនៅបរិវេណក្រុមហ៊ុនទេ យើងធ្វើតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ»។
កញ្ញាបានប្រាប់ឱ្យដឹងទៀតថា នៅពេលនេះស្ថានភាពកូដករមិនមានអ្វីប្រែប្រួលទេ គឺគោរពទៅតាមវិធានការសុខាភិបាល ដោយរូបនាងផ្ទាល់កំពុងធ្វើចត្តាឡីស័កនៅផ្ទះ ថ្វីបើធ្វើតេស្តឃើញអវិជ្ជមានក៏ពិតមែន។ ហើយមកទល់ពេលនេះ មានកូដករចំនួន៤១នាក់រកឃើញវិជ្ជមានវីរុសថ្មីអូមីក្រុង ក្នុងចំណោមកម្មករជាង៩០០នាក់។
កញ្ញាប្រាប់ឱ្យដឹងថា៖ «មកដល់ថ្ងៃនេះ យើងអត់ទាន់ដឹងកម្មករទៅធ្វើតេស្តសរុបប៉ុន្មានទេ តែ៣ថ្ងៃនេះសរុប៩០០នាក់ជាង ហើយវិជ្ជមានយើងឃើញមានតែ៤១នាក់ទេ»។
កញ្ញាបន្ថែមទៀតថា អ្នកវិជ្ជមានទាំង៤១នាក់ខាងលើ មាន៣នាក់ដែលសម្រាកព្យាបាលនៅផ្ទះ ចំណែកអ្នកផ្សេងទៀតព្យាបាលនៅមណ្ឌលសុខភាព ខណៈសុខភាពពួកគេហាក់មិនមានអ្វីប្រែប្រួលទេ គ្រាន់តែអ្នកខ្លះមានអាការៈផ្ដាសាយតិចតួច ហើយអ្នកខ្លះក៏មានសុខភាពធម្មតា។
កញ្ញាយល់ឃើញថា ទង្វើរបស់អាជ្ញាធរគឺជាចេតនារារាំងមិនឱ្យក្រុមកូដករជួបជុំតស៊ូមតិ ជាមួយក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ និងចង់បំបាក់ស្មារតីរបស់កូដករ ហើយការចេញវិធានការនេះហាក់បីដូចជាលំអៀងមកលើក្រុមកូដករ បើក្រឡេកមើលទៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍វិញ ថាតើក្រុមហ៊ុនល្បែងមួយនេះ បានអនុវត្តតាមវិធានការសុខាភិបាលនេះដូចនឹងក្រុមកូដករដែរ រឺអត់?
យ៉ាងណាមិញ កាលពីថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលធ្វើការលើការលើកកម្ពស់ និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិការងារ សិទ្ធិដីធ្លី សកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងអ្នកស្រាវជ្រាវសង្គមចំនួន១៣៣ បានរួបរួមគ្នាដាក់ញតិ្តសុំការអន្តរាគមន៍ទៅស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល គឺក្រសួងមហាផ្ទៃ និងរដ្ឋសភា ដើម្បីឱ្យជួយដោះស្រាយវិវាទការងារ និងទម្លាក់បទចោទមកលើកម្មករ ដែលជាតំណាងសហជីពនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ដែលបានចាប់ខ្លួនកន្លងមក។
សង្គមស៊ីវិលទាំង១៣៣ បានស្នើឱ្យមានការដោះលែងមេដឹកនាំ និងតំណាងសហជីពដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនទាំង ៨ រូប ព្រមទាំងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើពួកគេ ដោយចាត់ទុកថាសកម្មភាពបម្រើការងារសហជីពមិនមែនជាបទល្មើសទេ ហើយត្រូវផ្តល់កិច្ចការពារដល់សេរីភាព មូលដ្ឋាននានា ទោះបីជាសេរីភាពទាំងនេះត្រូវបានអនុវត្តក្នុងមូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាលមិនឯកភាពក៏ដោយ។
តួយ៉ាងនៅថ្ងៃជាមួយគ្នានេះអង្គការលីកាដូ និងអង្គការសិទិ្ធមនុស្សជាដៃគូដទៃទៀត បានចេញផ្សាយឡើងវិញនូវគេហទំព័រ «អ្នកទោសមនសិការ» ដោយបង្ហាញមនុស្សចំនួន៦៦នាក់ ដែលកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ដោយសារភាពសកម្មនិយមបែបសន្តិវិធីផ្នែកនយោបាយ បរិស្ថាន សង្គម ដីធ្លី ឬការងាររបស់ពួកគេ ក៏ដូចជាអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរឃុំខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌ ។
បើតាមរបាយការណ៍ខាងលើ បានបញ្ជាក់ថា មេដឹកនាំសហជីព និងតំណាងសហជីព នៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ទាំង៨នាក់ ត្រូវបានចាត់ទុកជាអ្នកទោសមនសិការ ខណៈដែលពួកគេកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារដោយអយុត្តិធម៌។ ក្នុងចំណោមអ្នកទោសទាំង៦៦នាក់ មាន១៣នាក់ជាស្រ្តី ៣៥នាក់ត្រូវបានឃុំខ្លួនលើសពីមួយឆ្នាំ និង៦នាក់ទៀត ត្រូវបានឃុំខ្លួនច្រើនជាង១០០០ថ្ងៃ ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្សេងទៀត បានស្នើសុំឱ្យមានការដោះលែងមនុស្សទាំងនេះ ឱ្យមានសេរីភាពវិញឱ្យបានឆាប់ និងដោយឥតលក្ខខណ្ឌ ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចជួបជុំជាមួយក្រុមគ្រួសារ និងបន្តសកម្មភាពរបស់ពួកគេវិញ៕
