ចាប់ពីព្រឹកព្រលឹមស្រាងៗថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ អ្នករស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល ចាប់ផ្ដើមថ្ងៃដំបូងនៃការបិទខ្ទប់ទីក្រុងទាំងមូលរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ ក្នុងន័យទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។
នៅយប់ថ្ងៃពុធ មុនមានការចេញសេចក្ដីប្រកាសជាផ្លូវការ មានការជ្រួលច្របល់មួយបានកើតឡើងនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីមានសារជាសំឡេងបានលេចធ្លាយដែលទំនងជាសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសឲ្យបិទទីក្រុង និងមិនមានព័ត៌មានលម្អិត។ ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងទីក្រុងជាច្រើនបានសម្រុកទៅផ្សារ និងហាងទំនិញនានាដើម្បីទិញម្ហូបអាហារ និងទំនិញចាំបាច់ផ្សេងទៀតដើម្បីស្ដុកទុក ដែលនាំឲ្យមានក្ដីកង្វល់កើតឡើងតាមបណ្ដាញសង្គម ដោយសារតែអ្នកទាំងនោះមិនអាចរក្សាគម្លាតសង្គមបាន។
ប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយមក នៅយប់ដដែល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបង្ហោះសេចក្ដីប្រកាសជាផ្លូវការនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកផ្ទាល់ ដោយបានបង្ហាញពីព័ត៌មានលម្អិត ដោយបានបន្សាបភាពជ្រួលច្របល់កើតមានមុននោះបន្តិច។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ក្នុងសារសំឡេងថា៖ «គោលបំណងបិទខ្ទប់ទីក្រុងគឺដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងការរីរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។ ការបិទខ្ទប់នេះមិនមែនធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋស្លាប់ទេ…ទោះបីជាមានផលប៉ះពាល់ខ្លះ យើងបានរៀបចំដើម្បីធ្វើឲ្យជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋវិលទៅរកសភាពធម្មតាវិញ»។
វិធានការនេះ ជាវិធានការថ្មីមួយទៀត បន្ទាប់ពីវិធានការរឹតបន្តឹងផ្សេងៗតាំងពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ជាពេលដែលកំណត់ការឆ្លងរាលដាលក្នុងសហគមន៍ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ថ្វីបើកម្ពុជាស្ទើរតែគ្រប់គ្រងជងឺកូវីដ១៩ បានទាំងស្រុងនៅឆ្នាំកន្លងទៅពេលដែលពិភពលោកកំពុងរាតត្បាតក្ដី តែនៅប្រមាណជាមួយសប្ដាហ៍កន្លងទៅនេះមន្ត្រីសុខាភិបាលបានរកឃើញអ្នកវិជ្ជមានកូវីដ១៩ ថ្មីជិត ២ ០០០ករណី។ ដោយសារតែមន្ទីរពេទ្យទប់ទល់លែងជាប់ អាជ្ញាធរបានយកទីតាំងសាលារៀន និងសាលកោះពេជ្រ សម្រាប់ធ្វើជាកន្លែងព្យាបាល។
តាមសារជាសំឡេងកាលពីយប់ថ្ងៃពុធ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា លោកបានទទួលរបាយការណ៍ថាមានអ្នកឆ្លងជាង៣០០ករណីថ្មី។ លោកបញ្ជាក់ថា ដោយសារចំនួនឆ្លងមានកម្រិតខ្ពស់ បានធ្វើឲ្យលោកមានក្ដីបារម្ភជាខ្លាំង និងធ្វើឲ្យលោកសម្រេចចិត្តបិទខ្ទប់ទីក្រុង។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសូមស្នើដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ សូមអត់ធ្មត់…ការឈឺចាប់រយ:ពេលខ្លី ប្រសើរជាងការឈឺចាប់រយ:ពេលវែង»។
ប្រជាពលរដ្ឋស្ទើរតែនៅគ្រប់កន្លែងត្រូវហាមឃាត់ចាកចេញពីផ្ទះ ក្នុងករណីមិនចាំបាច់។ ការបិទខ្ទប់ថ្មីៗនេះ បានបញ្ជាឲ្យបិទអាជីវកម្មមិនចាំបាច់នៅ ភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ។
កម្លាំងនគរបាលត្រូវបានដាក់ពង្រាយតាមបារ៉ាស់នានាក្នុងទីក្រុង ដើម្បីទប់ស្កាត់ការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋចាកចេញពីខណ្ឌមួយទៅខណ្ឌមួយទៀត។ យ៉ាងណា ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបាន អនុញ្ញាតឲ្យចេញទៅទិញម្ហូបអាហារបីដងក្នុងមួយសប្ដាហ៍ ដោយមានយកអត្តសញ្ញាណបណ្ណតាមខ្លួនផង។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននៅអាចអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើដំណើរបាន ពិសេសកម្មករក្នុងសហគ្រាសជាក់លាក់មួយចំនួន ដែលមានលិខិតបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវ។ ក្រៅពីនេះមន្ត្រី និងបុគ្គលិកទូតបរទេស ភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការអន្តរជាតិផ្សេងទៀត ក៏អាចធ្វើដំណើរបានដែរ។ ចំពោះអ្នកសារព័ត៌មានអាចនៅធ្វើដំណើរទៅធ្វើការបានជាធម្មតា ដោយមានភ្ជាប់ជាមួយនូវឯកសារបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវ។
រថយន្តដឹកទំនិញចាំបាច់ និងម្ហូបអាហារ ចេញពីខេត្តកណ្ដាល ត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យចូលរាជធានីភ្នំពេញជាធម្មតា។ ការធ្វើដំណើរនេះ អនុញ្ញាតជាពិសេសសម្រាប់បុគ្គលិកសុខាភិបាល បុគ្គលិនៅឱសថស្ថាន ផ្នែកផលិតអាហារ ធនាគារ និងប្រៃសនីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍។ បុគ្គលិកផ្សេងទៀតនៅក្នុងសេវាសណ្ឋាគា ផ្ទះសំណាក់ ស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈ ម៉ាត អាហារដ្ឋាន និងសេវាដឹកជញ្ជូន អាចធ្វើការជាប្រក្រតី តែអាជ្ញាធរក៏បានស្នើឲ្យអ្នកផ្ដល់សេវាកម្មទាំងនេះកាត់បន្ថយសកម្មភាពកម្រិតអប្បបរមាផងដែរ។
ការធ្វើដំណើរក្នុងករណីចាំបាច់ផ្សេងទៀតត្រូវមានការអនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ហើយអ្នកមានបញ្ហាសុខភាពត្រូវសង្គ្រោះបន្ទាន់នៅអាចចេញទៅរកការព្យាបាលបានជាដូចធម្មតា។
យ៉ាងណា ជាការកត់សម្គាល់ពិសេសមួយ លើកម្មករក្នុងវិស័យវាយណភ័ណ្ឌ កាត់ដេរ និងដេរស្បែកជើង ក៏ត្រូវបានប្រកាសឲ្យបិទជាផ្លូវការក្នុងពេលបិទខ្ទប់នេះ។ ស្ទើរតែពេញមួយសប្ដាហ៍កន្លេងទៅ កម្មករនៅសហគ្រាស ឌីន ហាន ជាង៦០០នាក់ក្នុងសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ៣ ខណ្ឌមានជ័យ មានវិជ្ជមានកូវី១៩ ដែលធ្វើឲ្យរោងចក្រជាច្រើនផ្សេងទៀតត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការតាមដានសុខភាពយ៉ាងតឹងរឹង។
រលកនៃការឆ្លងថ្មី ព្រមជាមួយនឹងការរាលដាលខ្លាំងនៅផ្សារអូរឫស្សី និងផ្សារចាស់ បាននាំឲ្យមានវិធានការថ្មី និងតឹងរឹងបន្ថែមទៀត ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ រួមមានបំរាមគោចរនៅពេលរាត្រី និងការបិទខ្ទប់តាមតំបន់។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមេសា អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ឃួង ស្រេង បានបញ្ជាឲ្យបិទខ្ទប់តំបន់ប្រឈមខ្លាំងមួយចំនួន រួមទាំងសង្កាត់ចំនួនពីរនៅខណ្ឌមានជ័យ គឺសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ១ និងស្ទឹងមានជ័យ២។ អាជ្ញាធរក៏បានបិទភូមិចំនួនប្រាំពីរនៅក្នុងខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ និងភូមិមួយនៅខណ្ឌសែនសុខ។
បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃទី១២ ខែមេសា អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចបិទភូមិបីទៀតក្នុងសង្កាត់មានជ័យ៣ ខណ្ឌមានជ័យ គឺភូមិទ្រា៤ ដំណាក់ធំ២ និងដំណាក់ធំ៣។
ដើម្បីគ្រប់គ្រងលើការងារបិទខ្ទប់នេះ រដ្ឋាភិបាលបានសម្រចបង្កើតគណៈកម្មការជាតិគ្រប់គ្រង និងដឹកនាំការអនុវត្តវិធានការបិទខ្ទប់ ដោយមានលោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ជាប្រធាន។
ចាប់ពីឥឡូវនេះ និងយ៉ាងតិចពីរសប្ដាហ៍ទៅមុខទៀត លោកនឹងរាយការណ៍ទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីប្រសិទ្ធភាពនៃការបិទខ្ទប់នេះ។ គណៈកម្មការនេះ មានភារៈកិច្ចតាមដានស្ថានភាពប្រជាពលរដ្ឋ និងគាំទ្រដល់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ។
ចំនួន៣៣៩ករណី ទាក់ទងនឹងព្រឹត្តិការណ៍២០ កុម្ភៈ។ ក្នុងចំណោមអ្នកឆ្លងទាំងនោះ ២៤៣ករណី គឺនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកឆ្លងថ្មីឡើងដល់១៨៧៥ករណី ក្នុងមួយសប្ដាហ៍។ មន្ត្រីសុខាភិបាលបាន រកឃើញអ្នកឆ្លងថ្មីចំនួន៤៦៧៦ករណីទាក់ទងនឹងការឆ្លងក្នុងសហគមន៍ ដែលនាំឲ្យចំនួនអ្នកឆ្លងសរុបឡើងដល់៥២១៨ករណី។
គិតមកដល់ពេលនេះ ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយកូវីដ១៩ បានឡើងដល់៣៦នាក់។
សារសំឡេងបែកធ្លាយកាលពីយប់ថ្ងៃពុធ ដែលសម្រេចពីការបិទខ្ទប់ទីក្រុង ត្រូវបានចែករំលែកយ៉ាងទូលំទូលាយលើបណ្ដាញសង្គម បានធ្វើឲ្យមនុស្សម្នាមានក្ដីបារម្ភជុំវិញរឿងទំនិញនៅតាមទីផ្សារ និងហាងនានា។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសុំទោសចំពោះភាពជ្រួលច្របល់នេះ និងថាការទៅទិញស្បៀងអាហារមិនត្រូវហាមឃាត់ក្នុងពេលបិទខ្ទប់នេះទេ។
ផ្សារទំនើប និងហាងលក់អាហារ និងទំនិញចាំបាច់នានា ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យកំណត់ចំនួនមនុស្សចូលទៅក្នុងហាង ដោយត្រូវដាក់វេនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
កាលពីសប្ដាហ៍មុន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសពីការផ្ដល់ជំនួយផ្នែកស្បៀងអាហារ និងថវិកា ដល់គ្រួសារដែលបានស្ថិតនៅតំបន់ត្រូវបិទខ្ទប់មុននេះ។
នៅពេលសួរថាតើរដ្ឋាភិបាលនឹងបន្តអនុវត្តវិធានការសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ ឬយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច លោក មាស សុខសេនសាន មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងនឹងប្រើថវិកា៨០០លានដុល្លារ សម្រាប់ផលប៉ះពាល់ដោយសារកូវីដ១៩ នេះ។
តាមរយៈការប្រកាសបិទខ្ទប់ជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃពុធ លោក ហ៊ុន សែន បានជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញរៀបចំជំនួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋងាយរងគ្រោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អភិបាលរាជធានី លោក ឃួង ស្រេង ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពិនិត្យ និងតាមដានស្ថានភាពប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ក្រីក្នុងទីក្រុង ដោយជួយពួកគាត់នូវជំនួយសង្គ្រោះបន្ទាន់»។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានអំពាវនាវឲ្យអាជីវករពុំត្រូវដំឡើងតម្លៃទំនិញក្នុងរយៈពេលចាំបាច់នេះ និងថារដ្ឋាភិបាលនឹងបញ្ចេញអង្ករទៅក្នុងទីផ្សារ ដើម្បីរក្សារតម្លៃសមរម្យលើទីផ្សារ។
លោក ប៉ែន សុវិជាតិ អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម មានប្រសាសន៍ថាក្រុមហ៊ុននាំអង្ករចេញរបស់រដ្ឋ ហ្គ្រីនត្រេដ (Green Trade) កំពុងត្រៀមបញ្ចេញអង្ករចូលទីផ្សារ។ លោក មិនបានបញ្ចេញតួលេខថាអង្ករប៉ុន្មានតោននឹងត្រូវបញ្ចេញនោះទេ ប៉ុន្តែថាអង្ករនឹងត្រូវចែកចាយទៅកាន់អ្នកលក់ដុំ និងហាង រៀបចំដោយហ្គ្រីនត្រេដ។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងមានអង្ករក្នុងស្តុកគ្រប់គ្រាន់ ហើយយើងកំពុងធ្វើការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ…យើងមិនបានកំណត់ពេលវេលាជាក់ដើម្បីបញ្ចេញនោះទេ ប៉ុន្តែកិច្ចការរួចរាល់ យើងនឹងបញ្ចេញ»។
លោក មឿន តុលា នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសិទ្ធិការងារសង់ត្រាល់ លើកឡើងថាអាជ្ញាធរមិនបានប្រកាសពីវិធានការថ្មីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដឹងជាមុន ដើម្បីបានត្រៀមខ្លួន។ លោកថា វិធានការបិទខ្ទប់នេះវិញ បានប្រកាសនៅពេលយប់ មុនបន្តិចជិតដល់ម៉ោងបំរាមគោចរ ហើយត្រូវដាក់ឲ្យអនុវត្តភា្លមៗនៅព្រឹកបន្ទាប់។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងទាមទារឲ្យរដ្ឋមានវិធានការសមរម្យមុនសម្រេចចិត្តបិទខ្ទប់។ អាជ្ញាធរគួរតែមានការជូនដំណឹងជាមុនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ កុំឲ្យពួកគាត់ភ្ញាក់ផ្ញើល»។ លោកបន្តថា កាលពីល្ងាចថ្ងៃពុធនៅតាមទីផ្សារមានមនុស្សច្រើនកកកុញ ធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងក្នុងការឆ្លងវីរុសកូវីដ១៩ ដែលនេះបង្ហាញថា ការប្រកាសនេះហាក់ផ្ទុយទៅវិញ។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖ «ព្រឹត្តិការណ៍កាលពីម្សិលមិញប្រាប់យើងថាទាំងអ្នកមានចំណូលទាប មធ្យម និងខ្ពស់សុទ្ធតែបារម្ភពីបញ្ហាក្រពះ ជាជាងសុខភាពពួកគេ»។
លោក តុលា ថារដ្ឋត្រូវតែប្រើវិធានការសមរម្យជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋមានចំណូលទាប។ លោក យល់ស្របជាមួយការសម្រេចចិត្តបិទរោងចក្រកាត់ដេរក្នុងរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ ប៉ុន្តែថាកម្មករ គួរតែនៅទទួលបានប្រាក់ឈ្នួល និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ។
លោក បន្ថែមថា៖ «រដ្ឋត្រូវជួយដល់កម្មករក្នុងរោងចក្រ និងសហគ្រាស ព្រោះថាពួកគេមិនមានចំណូល ពេលផ្អាកការងារនេះ»៕
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ Phnom Penh goes into citywide lockdown as health officials chart 2,000 new COVID-19 cases within a week