លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃចន្ទនេះបានប្រកាស «ភាពប្រក្រតីបែបគន្លងថ្មី» សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា រួមបញ្ចូលទាំងការបើកជាផ្លូវការនូវសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់វិស័យ បើទោះបីជានៅត្រូវមើលថាតើសេដ្ឋកិច្ចនឹងងើបឡើងវិញបានលឿនប៉ុណ្ណា បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ការលំបាកជិតពីរឆ្នាំនៃជំងឺកូវីដ-១៩ មកនេះ។
ថ្លែងក្នុងវិមានសន្តិភាពជាងបួនម៉ោងក្នុងពិធីបិទយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ-១៩ លើកុមារអាយុ៦ឆ្នាំឡើង និងការផ្ដើមចាក់ឲ្យកុមារមានអាយុ៥ឆ្នាំ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានរៀបរាប់អំពីវិធានការនានារបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងអំឡុងវិបត្តិកូវីដ-១៩។ លោក លើកឡើងពីការបើកប្រទេសឡើងវិញក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍កន្លងមកនេះ និងថាប្រជាពលរដ្ឋស្ទើរតែគ្រប់រូបបានចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ-១៩ ដែលជាហេតុផលមួយអាចឲ្យចាប់ផ្ដើមបញ្ចប់ការរឹតត្បិតក្នុងប្រទេស។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «[យើង]ចាប់ផ្ដើមបើកប្រទេសពេញលេញឡើងវិញលើគ្រប់វិស័យ និងរស់នៅជាមួយកូវីដ តាមគន្លងថ្មី ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា»។ លោកបានលើកទឹកចិត្តឲ្យទេសចរក្នុងស្រុកដើរកម្សាន្តតាមទីកន្លែងនានាដែលខ្លួនចង់។
ទោះបីជាមានការប្រកាសឲ្យបើកប្រទេសឡើងវិញក្ដី តែអាជីវកម្មមានហារនិភ័យខ្ពស់មួយចំនួនដូចជាក្លឹបកម្សាន្ត ខារ៉ាអូខេ និងអាជីវកម្មផ្សេងៗមួយចំនួននៅបន្តបិទ រហូតមានការជូនដំណឹងជាថ្មី។ ដូចគ្នាដែរ ទោះបីជាយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងត្រូវបិទបញ្ចប់ តែលោកថាអ្នកដែលមិនទាន់បានចាក់នៅតែអាចទៅទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងបានដដែល។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីឲ្យដឹងដែរថា ប្រជាពលរដ្ឋមាន អាយុចាប់ពី ៦ឆ្នាំឡើងចំនួន ១៣,៧លាននាក់បានទទួលវ៉ាក់សាំង ឬប្រហែលជា ៨៥ភាគរយនៃប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាសរុប។
សាលារៀនចាប់ពីថ្នាក់បឋមសិក្សាដល់វិទ្យាល័យ បានបើកដំណើរការឡើងវិញហើយនៅថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ហើយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ រដ្ឋាភិបាលនឹងកំណត់វិធានការសុខាភិបាលតឹងរឹងតែលើអ្នកឆ្លងថ្មីតែប៉ុណ្ណោះ។ ការណ៍នេះមានន័យថាបើសិនជាសិស្ស អ្នកលក់ដូរ ឬកម្មកររោងចក្រមានវិជ្ជមានកូវីដ-១៩ សាលារៀន ផ្សារ និងរោងចក្រនឹងមិនត្រូវបិទទ្វារនោះទេ។
វិធានការសុខាភិបាលនឹងផ្ដោតសំខាន់តែលើការធ្វើចត្តាឡីស័កអ្នកឆ្លង និងតាមស្វែងរកអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងករណីបន្ទាន់ផ្សេងទៀត។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តថា ទោះបីជាវិស័យកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មអាចនៅដំណើរការបានក្នុងពេលមានវិបត្តិកូវីដ-១៩ តែថាវិស័យទេសចរណ៍វិញបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង។ រដ្ឋាភិបាលបានដាក់វិធានការមួយចំនួនកាលពីសប្ដាហ៍មុនដើម្បីបើកប្រទេសទទួលយកទេសចរបរទេស ហើយនឹងបន្តធ្វើបែបនេះទៀត។
បើតាមលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋាភិបាលបានចំណាយថវិកាប្រហែល ២,៣ពាន់លាដុល្លារក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិកូវីដ-១៩ ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំមកនេះ។ ក្នុងនោះរួមមានការចំណាយ៨២១លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២០ និង ១,៥ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបញ្ជាទៅដល់អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ឲ្យបន្តតាមដានការអនុវត្តវិធានការបង្ការកូវីដ-១៩ និងថានៅមានអ្នកជំងឺជាង ១ ១០០នាក់កំពុងស្ថិតនៅក្នុងបន្ទប់សង្គ្រោះបន្ទាន់។ លោក ហ៊ុន សែន បន្តថា រដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តចាក់វ៉ាក់សាំងដូសជំរុញ និងរៀបចំថវិកាមួយចំនួនសម្រាប់ដូសទីបួន ដើម្បីរក្សាភាពស៊ាំក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់។
លោកបន្ថែមទៀតថា រដ្ឋាភិបាលក៏កំពុងរៀបចំបញ្ជូនវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ពលករខ្មែរក្នុងប្រទេសថៃ ហើយនឹងស្នើដល់រាជរដ្ឋាភិបាលថៃឲ្យមន្ត្រីសុខាភិបាលថៃជួយដល់ដំណើរការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖ «ឥឡូវនេះ យើងតម្រូវឲ្យ[ពលករ] ដែលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័ក…ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលករណាដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំងពីរដូសរួចហើយ ពួកគេត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័កតែប្រាំពីរថ្ងៃ។ ពលករណាដែលមិនទាន់បានចាក់វ៉ាក់សាំង ពួកគេត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័កចំនួន១៤ថ្ងៃ»។
លោក គុន កុសល វ័យ២៩ឆ្នាំ បុគ្គលិកផ្នែកទីផ្សាររបស់ក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនអាហារ Foodpanda បានឲ្យដឹងថាលោកសប្បាយចិត្តចំពោះព័ត៌មានដែលអនុញ្ញាតឲ្យបើកប្រទេសឡើងវិញនេះ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំពេញចិត្ត និងតែងតែរង់ចាំឲ្យមានការបើកប្រទេសគ្រប់វិស័យវិញបែបនេះ» ដោយលោកបន្ថែមថា៖ «វានឹងជួយប្រជាពលរដ្ឋឲ្យដំណើរការអាជីវកម្មឡើងវិញ ដូចជាសេវាដឹកជញ្ជូន ហាងកាហ្វេ ភោជនីយដ្ឋាន និងផ្សេងៗទៀត ដំណើរការទៅដោយរលូន ដោយអនុវត្តតាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
លោក កុសល បន្តថា ការរឹតបណ្តឹងនៅក្នុងប្រទេសធ្វើឡើងអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំក្នុងវិបត្តិកូវីដ-១៩ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា ទោះបីជាដោយផ្ទាល់ ឬប្រយោល។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា៖ «វាអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំមកហើយដែលយើងជួបការលំបាក។ យើងគួរតែរស់នៅជាមួយកូវីដ-១៩ ពីព្រោះវាមានការលំបាកក្នុងការបញ្ឈប់វា ហើយប្រជាពលរដ្ឋក៏ស៊ាំទៅនឹងការពាក់ម៉ាស និងបាញ់អាល់កុល ដូចនេះវាក្លាយជាទម្លាប់សម្រាប់ពួកគេទៅហើយ»។
កញ្ញា មិត្ត ទេន វ័យ២១ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់ម្ហូបអាហារនៅតាមផ្លូវក្នុងសង្កាត់អូរបែកក្អម ឲ្យដឹងដែរថា កញ្ញាពិតជាសប្បាយចិត្តចំពោះការសម្រេចឲ្យបើកប្រទេសឡើងវិញនេះ។
កញ្ញា និយាយថា៖ «ខ្ញុំខ្លាចកូវីដ-១៩ ហើយអ្នកទិញក៏ខ្លាចដែរ…ពេកពួកគេមកទិញម្ហូបអាហាររបស់យើង ពួកគេបាញ់អាល់កុល ប៉ុន្តែពីរបីសប្ដាហ៍នេះ ខ្ញុំឃើញថាស្ថានភាពល្អ ព្រោះថាអត្រាអ្នកបានទទួលវ៉ាក់សាំងមានចំនួនខ្ពស់ និងចំនួនឆ្លងថ្មីបានថយចុះ»។
ទោះបីជាការលក់ដូរមិនទាន់វិលទៅរកភាពប្រក្រតីវិញពេញលេញ កញ្ញា ទេន ថានៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះការលក់ដូរហាក់មានភាពល្អប្រសើរ។ ការកើនឡើងវិញបន្តិចនេះ ផ្ដល់ក្ដីសង្ឃឹមដល់កញ្ញាថា ការលក់ដូរនឹងកាន់តែប្រសើរថែមទៀត។
កញ្ញាបន្តថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថាគ្រប់យ៉ាងនឹងវិលទៅរកភាពប្រក្រតីវិញ ហើយយើងនឹងមិនបារម្ភដូចមុនទៀត…ការលក់ដូររបស់ខ្ញុំអាចរកប្រាក់ចំណេញបានច្រើន ដូចថ្ងៃនេះ ត្រឹមម៉ោង៨ព្រឹក ខ្ញុំលក់ម្ហូបអស់»។
កញ្ញា បន្ថែមថា ខ្លួនបានខកខានធ្វើដំណើរកម្សាន្តនាពេលកន្លងមក និងថាពេលនេះមានគម្រោងទៅលេងអង្គរវត្តជាមួយមិត្តភក្តិនៅខែក្រោយ បើសិនជាអ្វីៗដំណើរការទៅដោយរលូន ទាំងការលក់ដូរ និងស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩។
លោក ចាន់ ធារ៉ា ម្ចាស់ហាងកាហ្វេមួយកន្លែងនៅលើផ្លូវ១៩ ក្នុងខណ្ឌដូនពេញ លើកឡើងថាលោកសប្បាយចិត្តដែលកម្ពុជាបានបើកប្រទេសឡើងវិញ ពីព្រោះថាអាជីវកម្មរបស់លោកអាចនឹងរកប្រាក់ចំណេញបានច្រើន ខណៈប្រជាពលរដ្ឋអាចដើរហើរដោយសេរីវិញបាន។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថាការបើកប្រទេសឡើងវិញនេះ នឹងមានចំនួនអតិថិជនកើនឡើង»។ លោកពន្យល់ថាការលក់ដូររបស់លោកចាប់ផ្ដើមកើនឡើងវិញកាលពីខែមុន ហើយលោកក៏សង្ឃឹមដែរថា វានឹងបន្តកើនឡើងទៀត។
លោកឲ្យដឹងទៀតថា លោកមិនទាន់ឃើញមានចំនួនកូនសិស្សមកទិញកាហ្វេវិញនៅឡើយ ប៉ុន្តែលោកជឿថាកូនសិស្សនឹងវិលមកទិញកាហ្វេញ៉ាំវិញឆាប់ខាងមុខនេះ ជាពិសេសពេលដែលសាលារៀនបើកឡើងវិញ និងអត្រាចាក់វ៉ាក់សាំងមានចំនួនខ្ពស់។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំបានចាក់វ៉ាក់សាំងដូសទីបី Astrazeneca ដូចនេះខ្ញុំមានជំនឿចិត្តកាន់តែខ្ពស់»។
លោក ហុង វណ្ណៈ អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកអាជីវកម្មនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានប្រាប់ខេមបូចាថា វាជាដំណឹងល្អដែលប្រជាជនកម្ពុជាអាចចាប់ផ្ដើមអាជីវកម្មខ្លួនឡើងវិញបន្ទាប់ពីជាប់គាំងអស់ជិតពីរឆ្នាំ។
លោកបន្ថែមថា៖ «វាជាជោគជ័យនៃយុទ្ធសាស្រ្តចាក់វ៉ាក់សាំងរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយ[ធ្វើឲ្យ]ករណីឆ្លងក្នុងតំបន់ធ្លាក់ចុះ ដូចនេះវាជាពេលវេលាត្រឹមត្រូវដែលបើកប្រទេសលើគ្រប់វិស័យ»។
លោកបន្តទៀតថា៖ «កូវីដ-១៩ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងជិតពីរឆ្នាំ ហើយការបើកប្រទេសឡើងវិញ គឺជាការរួមចំណែកដ៏ធំសម្រាប់ការធ្វើអាជីវកម្ម និងសង្គមគ្រួសារ»។
កាលពីថ្ងៃចន្ទ ក្រសួងសុខាភិបាលឲ្យដឹងថាអ្នកឆ្លងកូវីដ-១៩ មាន៩១ករណីថ្មី ក្នុងនោះករណីនាំចូលមានចំនួន១៦ករណី។ ចំនួននេះធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកឆ្លងសរុបឡើងដល់ ១១៨ ៦៤១ករណី គិតចាប់ពីមានការឆ្លងរាលដាលកូវីដ-១៩ ដើមឆ្នាំ២០២០ មក។ ករណីឆ្លងភាគច្រើន កើតមានក្រោយពីព្រឹត្តិការណ៍២០ កុម្ភៈ ពេលដែលកម្ពុជាមានការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងសហគមន៍។ ក្រសួងឲ្យដឹងដែរថា អ្នកជាសះស្បើយមានចំនួន ១១៤ ៩០២នាក់ និងអ្នកស្លាប់មានចំនួន២ ៧៩៤នាក់។
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទភាសាអង់គ្លេស៖ PM Hun Sen announces national reopening after nearly two years of pandemic woes
