រៀងរាល់ព្រឹក កញ្ញា ចាវ សុធារម្យ និស្សិតពេទ្យរង ធ្វើដំណើរទៅរៀនដូចសព្វដង នៅក្នុងទីក្រុងបាត់ដំបងដែលនាងកំពុងរស់នៅ។ ប៉ុន្តែ នាព្រឹកមួយនៅចុងខែកក្កដា នាងមានការភ្ញាក់ផ្អើល ដោយសារស្លាកផ្សាយពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរដែលធ្លាប់តែមានលម្អនៅតាមដងផ្លូវ បាត់ទៅណាអស់រលីង។
កញ្ញាឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំមិនបានសង្កេតថា គេដកពីពេលណាមកក៏ម៉េចទេ តែទៅផ្សារ ទៅណាទៅណី ក្នុងក្រុងក៏អត់មានឃើញមានស្លាកផ្សាយស្រាផង»។
នៅតាមទីប្រជុំជនសំខាន់ៗក្នុងខេត្តមួយចំនួន ផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹងដែលធ្លាប់តែលម្អស្អេកស្កះតាមដងផ្លូវ ត្រូវបានដកចេញ ហើយកន្លែងខ្លះត្រូវបានជំនួសមកដោយស្លាកលើកកម្ពស់ទេសចរណ៍វិញ នៅក្នុងយុទ្ធនាការដែលអាជ្ញាធរកម្ពុជាធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយអន្តរាយដល់សង្គម ដោយសារគ្រឿងស្រវឹង។
យុទ្ធនាការនេះត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងខេត្តមួយចំនួន រួមមាន បាត់ដំបង, ពោធិ៍សាត់, កំពង់ឆ្នាំង, កណ្តាល, តាកែវ, កំពង់ចាម, ក្រចេះ មណ្ឌលគីរី កែប កំពង់ធំ សៀមរាប កំពត ស្ទឹងត្រែង កំពង់ស្ពឺ ព្រៃវែង បន្ទាប់ពីការចេញបញ្ជារបស់ ឯកឧត្តម ស សុខា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា កន្លងទៅ។ ចំណាត់ការនេះត្រូវបានមហាជនសាទរ ជាមួយនឹងទទូចឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលរឹតបន្តឹងថែមទៀតលើចរាចរណ៍ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាដើមចមមួយបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងអន្តរាយដល់សុខភាពរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ជាពិសេសក្នុងចំណោមយុវជន។
គ្រាន់តែបានចូលកាន់តំណែងជាអភិបាលខេត្តតាកែវនៅដើមខែកក្កដាភ្លាម លោក វ៉ី សំណាង ចាប់ផ្តើមទម្លាក់ផ្ទាំងផ្សាយស្រាបៀរនៅក្នុងទីរួមខេត្ត ដូចអ្វីដែលលោកធ្លាប់បានធ្វើកាលលោកនៅធ្វើជាអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺដែរ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា ការផ្សព្វផ្សាយស្រាបៀរនៅទីសាធារណៈ ជះឥទ្ធិពលមិនល្អដល់ពលរដ្ឋ ជាពិសេសកុមារ។
លោក វ៉ី សំណាង មានប្រសាសន៍ដូច្នេះក្នុងបទសម្ភាសតាមប្រព័ន្ធសារទូរសព្ទថា៖ «យុវជន ដែលស្ថិតក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រ គាត់មើលឃើញ ព្រោះគេផ្សាយ [ស្រាបៀរ] ជាសាធារណៈ។ អ៊ីចឹងវាមិនមែនជាព័ត៌មានល្អសម្រាប់ចែករំលែកដល់គ្រប់ស្រទាប់មនុស្សនោះទេ។ ក្មេងទៅសាលាបែរជាមើលឃើញស្រាបៀរនៅតាមដងផ្លូវមានភាពសំខាន់ ហើយមើលឃើញការផឹកស៊ីហ្នឹង សំខាន់ជាងការទៅសាលា»។
មិនខុសពីខេត្តតាកែវទេ លោក គួច ចំរើន ក្រោយពីផ្លាស់ពីខេត្តព្រះសីហនុមកធ្វើជាអភិបាលខេត្តកណ្តាល បានបញ្ជាឱ្យរុះរើផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរគ្រប់ប្រភេទលើកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ១។
នៅក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា លោក គួច ចំរើន និយាយថា ចំណាត់ការនេះ គឺដើម្បីបង្កើនសោភ័ណភាព និងរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់តាមដងផ្លូវ «ក៏ជាការចូលរួមកាត់បន្ថយបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដែលអាចកើតមានឡើងដោយការដាក់តាំងមិនរៀបរយរបស់ផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្មមួយចំនួនផងដែរ»។
នៅក្នុងក្រុងពោធិ៍សាត់ តាមដងផ្លូវធំៗមួយចំនួន ផ្ទាំងពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរត្រូវបានជំនួសមកដោយផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយអំពីរមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្រ្ត និងកន្លែងកម្សាន្តនានានៅក្នុងខេត្ត ដើម្បីលើកកម្ពស់សក្តានុពលទេសចរណ៍។
លោក លាង ទិតដ្ឋាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរបានរើផ្ទាំងផ្សាយស្រាបៀរចេញអស់ហើយនៅលើកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៥ឆ្លងកាត់ខេត្ត គិតចាប់ពីព្រំប្រទល់ជាមួយខេត្តកំពង់ឆ្នាំង រហូតដល់ព្រំប្រទល់ជាមួយខេត្តបាត់ដំបង និងបន្តរុះរើលើផ្លូវជាតិផ្សេងៗទៀតក្នុងទឹកដីរបស់ខេត្ត។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បានថ្លែងថា៖ «ផ្ទាំងមួយចំនួនក៏បានកាត់ចោលតែម្តង ហើយកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយ ឯកឧត្តមអភិបាលខេត្ត បានណែនាំដល់ក្រុមការងារឱ្យបំពាក់រូបភាពថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់យើង ក៏ដូចជាដាក់រូបផ្សេងៗទាក់ទងនឹងរមណីយដ្ឋាននៅក្នុងខេត្តជំនួសវិញ»។
នៅខេត្តស្ទឹងត្រែងឯណោះវិញ លោក ម៉ែន គុង អ្នកនាំពាក្យរបស់សាលាខេត្ត បានបញ្ជាក់ថា យុទ្ធនាការរុះរើផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយស្រាបៀរនៅទូទាំងខេត្តបានបញ្ចប់ ប៉ុន្តែសម្រាប់ផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយដែលគ្មានច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍តាមទូរសព្ទ លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «កុំឱ្យមានការយល់ថាស្លាកស្រាបៀរទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងត្រូវតែរុះរើ។ ហេតុអីបានខ្ញុំបញ្ជាក់ជូនដូច្នេះ គឺនៅតាមដេប៉ូលក់ស្រាបៀរដែលគាត់ទទួលបានសិទ្ធិច្បាស់លាស់ត្រឹមត្រូវស្របតាមគោលការណ៍ គាត់នៅដាក់បាន។ តែបើគាត់មិនចង់ដាក់ទេ ចង់ចូលរួមជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តក្នុងការរុះរើស្លាកនេះចេញ ហើយដាក់ស្លាកអីផ្សេងដែលមិនមែនជាស្រាបៀរ ក៏ជាការចូលរួមរបស់គាត់ដែរ»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានជួបជាមួយតំណាងក្រុមហ៊ុនស្រាបៀរ និងក្រុមហ៊ុនផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលើផ្ទាំងប៉ាណូតាមទីសាធារណៈ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីក្រមប្រតិបត្តិនៃការផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹងនៅតាមផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មឱ្យសមស្រប ក្នុងគោលបំណងធានាបានសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម សុខុមាលភាពសាធារណៈ កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចវប្បធម៌ ប្រពៃណីជាតិ និងជំរុញឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងប្រកបដោយសុចរិត នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីរសៀលថ្ងៃចន្ទ ទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។
មហាជនសាទរ
អ្នកស្រី ផូ សុភាព ដែលជាអាវជីករលក់គ្រឿងភេសជ្ជនៅស្រុកភ្នំព្រឹក ខេត្តបាត់ដំបង សម្តែងការពេញចិត្តនៅពេលដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានអនុវត្តវិធានការដកស្លាកផ្សាយពាណិជ្ជកម្មស្រាចេញ។
អ្នកស្រី ផូ សុភាព លើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែគេប្រកាសតាមភូមិថាឱ្យដក ខ្ញុំស្រាយទម្លាក់ខ្លួនឯងហ្មង»។ អ្នកស្រីបានបន្តថា៖ «បើគេដកប៉ាណូចេញទៅ ខ្ញុំគិតថាល្អដែរដូចស្រុកគេ កុំឱ្យពេលគេមកលេងស្រុកយើង ថាទៅណាមកណាឃើញតែ[ផ្ទាំងពាណិជ្ជកម្ម]ស្រា»។
នៅឯទីរួមខេត្តកំពង់ចាម អ្នកស្រី វណ្ណា សម្ដែងក្តីត្រេកអរ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានទម្លាក់ស្លាកពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរចេញពីមុខអាហារដ្ឋានរបស់អ្នកស្រី ដោយនិយាយថា៖ «ព្រោះហាងខ្ញុំក៏មិនមែនរកស៊ីពឹងលើស្លាកស្រាបៀរនេះទេ។ បន្ទាប់ពីគេរុះចេញ ខ្ញុំក៏បានធ្វើស្លាកថ្មីសម្រាប់រកស៊ីខ្លួនឯង ដោយមិនមានផ្សាយស្រាបៀរណាមួយដែរ»។
អ្នកស្រីឱ្យដឹងបន្តទៀតថា៖ «សព្វថ្ងៃខ្ញុំជាប្រជាជនមួយរូបដែលមិនគាំទ្រសោះរឿងស្រាបៀរនេះ។ ខ្ញុំឃើញថាប្រជាជនខ្មែរយើងសព្វថ្ងៃពិសាស្រាបៀរច្រើនណាស់ បើកាត់បន្ថយបានគួរតែកាត់បន្ថយ ហើយមួយទៀតគឺព្រោះតែស្រាហ្នឹងហើយ ទើបបានជាមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ច្រើន ជាពិសេសគឺគ្រោះថ្នាក់ចរាចណ៍នៅពេលយប់»។
របាយការណ៍មួយរបស់ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន ចុះថ្ងៃទី៣០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មានដល់ទៅ ៣ ៣១៧លើក ក្នុងនៅ៥៥ភាគរយនៃករណីទាំងអស់ កើតឡើងនៅពេលយប់។ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២២ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងឆ្នាំកន្លងទៅបានកើន ៣៤១លើក។ របាយការណ៍បានឱ្យដឹងទៀតថា គ្រោះថ្នាក់ភាគច្រើនបណ្តាលមកពីការបើកលើសល្បឿនកំណត់, មិនគោរពសិទ្ធិ, ប្រជែងគ្នា បូករួមនឹងការសេពគ្រឿងស្រវឹងផងដែរ។
ឥទ្ធិពលរបស់គ្រឿងស្រវឹងទៅលើយុវជន
នៅប្រទេសកម្ពុជា ការទទួលទានស្រាបៀរមានបរិមាណ ៨៨,១ភាគរយ ក្នុងចំណោមគ្រឿងស្រវឹងគ្រប់ប្រភេទ, នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់វ៉ិបសាយ Our World in Data ដែលស្រង់ទិន្នន័យត្រឹមឆ្នាំ២០១៦ ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO)។ វ៉ិបសាយនេះបានឱ្យដឹងទៀតថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៩ ជនកម្ពុជាទទួលទានស្រាបៀរក្នុងមួយឆ្នាំអស់ច្រើនជាងគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូល។ បរិមាណសរុបនៃជាតិអាល់កុលក្នុងស្រាបៀរដែលជនកម្ពុជាម្នាក់ទទួលទានក្នុងមួយឆ្នាំ គឺមាន ៤,១២លីត្រ ច្រើនជាងគេធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាងទាំងបីរបស់ខ្លួន គឺឡាវ ដែលមាន ៣,៦២លីត្រអាល់កុលសុទ្ធ, វៀតណាម ៣,១៨លីត្រអាល់កុលសុទ្ធ, និងថៃ ១,៨៥លីត្រអាល់កុលសុទ្ធ។ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០១០ និង ២០១៩។ ជាដំណាក់កាលដែលកម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាមធ្យម ៧ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ ទិន្នន័យរបស់វ៉ិបសាយនេះបង្ហាញថា ការទទួលទានស្រាបៀរនៅកម្ពុជាកើនជាលំដាប់ ដូចគ្នានៅប្រទេសឡាវ និងវៀតណាមដែរ លើកលែងតែនៅប្រទេសថៃ ដែលការទទួលទានស្រាបៀរនៅក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ មានចរន្ដធ្លាក់ចុះ បើទោះជាតិចតួចក្តី។
ពលរដ្ឋដែលត្រូវបានសម្ភាសសម្រាប់អត្ថបទនេះ បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភខ្លាំងអំពីឥទ្ធិពលនៃការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរ ជាពិសេសទៅលើអនីតិជន។ ពួកគាត់និយាយថា តាមការសង្កេត មានក្មេងៗជាច្រើនផឹកគ្រឿងស្រវឹង ខណៈដែលកម្ពុជាមិនទាន់មានច្បាប់កំណត់អាយុដែលអនុញ្ញាតឱ្យជាវ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង នៅឡើយ។
អ្នកស្រី ហៀន សេងហ៊ាង អាយុ ៤៥ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ បាននិយាយដូច្នេះថា៖ «ក្មេងៗឥឡូវឃើញផឹកស្រាបៀរច្រើនណាស់ទាំងមិនទាន់ចប់វិទ្យាល័យផង ហើយអ្នកខ្លះរៀនទី៨ ទី៩ក៏ផឹកដែរ។ បើតាមខ្ញុំធ្លាប់មើលព័ត៌មាននៅប្រទេសគេ គេកំណត់អាយុមិនឱ្យក្មេងៗផឹកគ្រឿងស្រវឹងទេ ហើយនៅខ្មែរយើងបើមានអ៊ីចឹងដែរ ខ្ញុំគិតថាល្អណាស់»។
លោក គង់ ចិត្រា រស់នៅខេត្តកំពង់ចាម បង្ហាញក្ដីបារម្ភអំពីអនាគតក្មេងជំនាន់ក្រោយ ជាពិសេសកូនៗរបស់លោក ដែលត្រូវរងឥទ្ធិពលនៃការចរាចរ និងការផ្សព្វផ្សាយផលិតផលគ្រឿងស្រវឹងកាន់តែគគ្រឹកគគ្រេង នៅទូទាំងប្រទេស នាពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក គង់ ចិត្រា អាយុ ៥០ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំខ្លាចថ្ងៃមុខទៅក្មេងៗវានាំគ្នាផឹកស្រាទាំងមិនទាន់គ្រប់អាយុ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាព។ នៅតាមផ្លូវក៏ដោយ អ្នកខ្លះស្រវឹងហើយនៅបើកបរទៀត ខ្លាចតែគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដំណើរផ្សេងទៀតដែលគ្នាមិនដឹងអី។ សូម្បីតែកូនខ្ញុំក៏ធ្លាប់គ្រោះថ្នាក់ដោយសារគេស្រវឹងហើយមកប៉ះដែរ ហ្នឹងហើយដែលខ្ញុំបារម្ភ»។
លោក ឆេង ហុងលី ជាអាជីវករលក់ស្រាបៀរម្នាក់នៅរាជធានីភ្នំពេញ បានលើកឡើងថា បើប្រៀបនឹងប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ការលក់គ្រឿងស្រវឹងមានការកើនឡើងខ្លាំងមែនទែន ហើយមានមនុស្សកាន់តែច្រើនទាំងក្មេងទាំងចាស់ ទទួលទានស្រាបៀរកាន់តែខ្លាំង។
លោកនិយាយថា៖ «ឥឡូវស្រាបៀរមានគ្រប់ម៉ូតគ្រប់ម៉ាកទាំងថ្លៃទាំងថោក ហើយលក់ដាច់ជាងមុនច្រើនណាស់។ ស្រាបៀរគ្រប់ម៉ាកហ្នឹងគេផឹកច្រើនជាងមុន មិនថាក្មេង ចាស់ ប្រុសស្រីទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «កាលមុនអត់សូវទេក្មេងៗ តែឥឡូវមានច្រើនណាស់ ពេលខ្លះនៅពាក់អាវសិស្សសាលាទៀតពេលមកទិញ ហើយឧស្សាហ៍មកទិញណាស់ អាចក្នុងមួយខែ ពីបី ទៅបួន ដង»។
ប្រសិទ្ធភាពបានយូរប៉ុនណា?
ទន្ទឹមនឹងការសាទររបស់មហាជន គេនៅមិនដឹងទេថាតើចំណាត់ការរុះរើស្លាកផ្សាយពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរនេះ មានប្រសិទ្ធភាពបានយូរអង្វែង ឬយ៉ាងណានោះទេ។
កញ្ញា ឆេង ដាលីន អាយុ ១៩ឆ្នាំ និងជានិស្សិតមកពីខេត្តកំពង់ចាម យល់ឃើញថា អាជ្ញាធរគួរតែមានវិធានការរឹតបន្តឹងជាងនេះទៀតទៅលើការចរាចរណ៍គ្រឿងស្រវឹង ក៏ដូចជាបង្កើតច្បាប់ហាមឃាត់បុគ្គលមិនទាន់គ្រប់អាយុ ពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងជាដើម។
កញ្ញានិយាយថា៖ «ជាក់ស្ដែងនៅកម្ពុជាយើង មិនទាន់ឃើញមានការហាមឃាត់កុមារក្នុងការទិញគ្រឿងស្រវឹងឡើយ ដែលធ្វើឱ្យក្មេងខ្លះត្រូវឪពុកម្ដាយប្រើទៅទិញឱ្យខ្លួន។ អាជ្ញាធរគួរតែគិតគូរឡើងវិញលើបញ្ហានេះ ជាពិសេសដំឡើងថ្លៃពន្ធ និងថ្លៃលក់ស្រាបៀរជាដើម ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់របស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក យង់ គិមអេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព មានប្រសាសន៍ថា ការរុះរើស្លាកផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង គឺជាជំហានរីកចម្រើនមួយក្នុងការគិតគូរពីសុខភាពសាធារណៈ និងសន្តិសុខសហគមន៍។ ប៉ុន្តែ លោក មានប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា ក្រៅពីវិធានការនេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវដំឡើងពន្ធគ្រឿងស្រវឹង និងពន្លឿនការអនុម័តច្បាប់ស្តីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងស្រវឹងឱ្យបានឆាប់ ពីព្រោះ «ពួកគាត់ [រដ្ឋាភិបាល] មានសមត្ថកិច្ចក្នុងការរៀបចំសង្គមមួយសម្រាប់យុវជន»។
លោក ប៊ុន ថន ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងវប្បធម៌ អប់រំ និងទេសចរណ៍ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងថា បើចង់ធ្វើឱ្យការសេពគ្រឿងស្រវឺងថយចុះពិតមែន ជាពិសេសក្នុងចំណោមយុវជននោះ ការដកស្លាកពាណិជ្ជកម្មតែមួយមុខមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ដ្បិតថាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗនៅតែបន្តចែកចាយពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹងដដែល។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការអូសទាញមនុស្ស ឬយុវជនឱ្យសេពសុរា មិនមែនមានតែស្លាកប៉ាណូមួយមុខនោះទេ ការផ្សព្វផ្សាយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ដូចជាទូរទស្សន៍ វិទ្យុ តាមអនឡាញ មានឥទ្ធិពលទៅលើយុវជនច្រើនជាង។ ប្រសិនបើយើងអាចដកពាណិជ្ជកម្មពីតាមប្រព័ន្ធទាំងនោះចេញ អាចនឹងមានប្រសិទ្ធភាពជាង»។
នៅឯខេត្តបាត់ដំបងឯណោះវិញ កញ្ញា ចាវ សុធារម្យ និយាយថា សោភ័ណភាពតាមដងផ្លូវនៅក្នុងទីរួមខេត្តមានភាពប្រសើរឡើងវិញ ប៉ុន្តែនាងមិនគិតថាចំណាត់ការដកស្លាកផ្សាយពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹងនេះជាវិធីសាស្រ្តដែលមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងនោះទេ សម្រាប់កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់លើសុខភាព និងអន្តរាយក្នុងសង្គម។
កញ្ញាបានលើកឡើងដូច្នេះថា៖ «ការដកប៉ាណូចេញវាបង្ហាញពីរូបភាពល្អមួយរបស់ខេត្តដែរ តែអ្នកផឹក គឺមិនមែនផឹកប៉ាណូឯណា គេផឹកស្រាតើ»។ កញ្ញាបានបន្ថែមថា៖ «មួយទៀតបើគេដកតែតាមផ្លូវចេញ សួរថាមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលតាមមើលស្លាកស្រាលើផ្លូវខ្លះ ព្រោះឥឡូវមនុស្សភាគច្រើនវ័យណាក៏គេកាន់ទូរសព្ទច្រើនជាងមើលផ្លូវដែរ ហើយឃើញពាណិជ្ជកម្មស្រាលើទូរសព្ទដដែលហ្នឹង!»។
រាយការណ៍ដោយ ប៉ិត ឈុនហ័ង, រឹម សុបញ្ញា, ធី វិច្ឆរ៉ា, និង ឈឹម ជូលីណា
សូមបញ្ជាក់ថា អត្ថបទនេះសរសេរដោយនិស្សិតដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ជំនាន់ទី២២
